1
Struktura:
1. Ciało kierownicze (dyrekcja, zarząd)
2. Pion wydawniczy – jeden lub wiele, duże wydawnictwo, jak np. PWN ma oddzielne piony słowników, encyklopedii etc.
3. Pion produkcji (zakup i wybór materiałów poligraficznych)
4. Pion marketingu i promocji
5. Pion handlu i dystrybucji
6. Pozostałe:
§ administracja
§ dział finansowo-księgowy
§ archiwum (w dużych wydawnictwach)
1. Szef alias redaktor naczelny, dyrektor wydawniczy, dyrektor programowy.
2. Redakcje – wg dziedzin (chemia, fizyka), typów publikacji (podręczników, albumów, paperback’ów), typów merytorycznych (popularne, naukowe, fabularne)
3. Sekretariat redakcyjny – prowadzenie spraw związanych z obsługą autorów, obieg umów, archiwizacja i ewidencja prac.
4. Pomoc prawna [prawnik, radca] – może być 1 dla wydawnictwa lub w każdej redakcji.
5. Dział zagraniczny - gdy wydaje się choćby trochę publikacji kupowanych za granicą (trzeba znać ludzi, hermetyczne środowisko, można korzystać z zewnętrznych agencji, ale to zwiększa koszty).
6. Dział opracowań redakcyjnych (edytornia).
1. Redaktor naczelny / kierownik redakcji,
2. Redaktor inicjujący / wydawca [jeden lub wielu, mogą obsługiwać poszczególne cykle, serie, dziedziny ],
3. Redaktor prowadzący książkę,
4. Redaktor merytoryczny [desk editor] często pracownik zewnętrzny,
5. Korektor - często pracownik zewnętrzny,
6. Redaktor techniczny [strona edytorska a nie treściowa] – współpracuje z inspektorem produkcji,
7. Osobny specjalista ds. marketingu [w dużych wydawnictwach],
8. Sekretarz redakcji,
9. Inspektor produkcji.
Redaktor inicjujący poszukuje tytułów, od autorów polskich i zagr., na podstawie badań rynku, programów nauczania, okazji [tzw. wyd. eventowe – rocznice, zgony], ocenia projekty składane w wydawnictwie [zamawia recenzje u recenzentów], wprowadza tytuł do planu wydawniczego [wstępny budżet etc.], zakłada koncepcję edytorską [jak to ma wyglądać].Jeżeli na kolegium wydawniczym tytuł zostaje zaakceptowany, wówczas wstawia go do planu wydawniczego i doprowadza do podpisania wynegocjowanej uprzednio umowy. W tym miejscu następuje przekazanie tytułu redaktorowi prowadzącemu.
UWAGA: W niektórych wydawnictwach, jak WSiP, PWN, Świat Książki redaktor inicjujący jest jednocześnie prowadzącym.
Redaktor prowadzący
§ opiekuje się tytułem od jego otrzymania aż do uzyskania gotowej książki.
§ pilnuje autorów – nieliczni oddają w terminie, trzeba ich poganiać i przypominać im o limitach [arkusz wydawniczy = 22 str., drukarski 16] <<ten nawis dałbym jako oddzielny punkt pod koniec notatki
§ sprawdza zgodność otrzymanego tekstu z umową i konspektem – oceny tekstu naukowego dokonuje recenzent powołany przez kolegium wydawnicze
§ zamawia ew. mapy, ilustracje, indeksy etc.
§ zatrudnia redaktora merytorycznego i korektora
§ odpowiada za realizację budżetu – w razie nagłego wzrostu kosztów musi uzasadnić ewentualne dopłaty [e.g. praca musi mieć mapy, choć pierwotny projekt ich nie zawierał]
§ współpracuje z red. technicznym
§ po druku zwalnia nakład – akceptuje egzemplarz sygnalny, który lege artis powinien przyjść w momencie, gdy reszta jest jeszcze nie oprawiona, żeby sprawdzić, czy jest dobrze złożony i zszyty. Jest on sygnałem dla drukarni, że można ekspediować daną książkę. Obecnie kryterium to jest rzadko przestrzegane.
§
Moment formalnego przyjęcia pracy (nie mylić z terminem złożenia), gdy tekst odpowiada założeniom i jest zaakceptowany w sensie merytorycznym (może być potem redagowany) musi mieć miejsce najpóźniej 6 miesięcy od momentu jej złożenia. Wymagane jest potwierdzenie na piśmie przyjęcia pracy lub odmowy. W razie braku pisemnej decyzji pracę uważa się za przyjętą, co pociąga za sobą konsekwencje prawne (wypłata honorarium). Praca może nie zostać wydrukowana, lecz autorowi należy się honorarium, a często i odszkodowanie (za stratę czasu, gdy mógł wydać swą pracę w innym wydawnictwie – ważne przy tekstach o krótkiej aktualności).
Odmowa musi być dobrze umotywowana względami merytorycznymi (silne argumenty ze strony recenzentów i konsultantów) lub względami formalnymi. Praca może być odrzucona a limine albo skierowana do poprawek.
W razie zgłoszenia uwag proces przyjęcia przerywany jest na określony czas niezbędny dla naniesienia poprawek przez autora.
Redaktor merytoryczny:
§ czyta dokładnie daną książkę, wyłapuje wszelkie powtórki, błędy stylistyczne, nieścisłości; ujednoznacznia terminy, miary, wagi, sposób zapisu daty, skróty, nazwiska, nazwy własne - co jest szczególnie ważne przy pracach zbiorowych,
§ weryfikuje cytaty – w przypadku prac obcojęzycznych powinny one pochodzić z ostatniego polskiego wydania, wyjątek stanowią filologiczne wydania poezji,
§ w przypadku tłumaczeń sprawdza zgodność przekładu z oryginałem [ergo powinien choć biernie znać oba języki J],
§ w porozumieniu z redaktorem technicznym ustala kwestie edytorskie, jak hierarchia tytułów, stosowanie wyróżników, ramek, marginaliów, żywej paginy etc.,
§ kompletuje nośniki elektroniczne.
Redaktor techniczny
§ nie czyta książki,
§ wybiera czcionki, kroje, szerokość kolumny, koncepcję edytorską (w porozumieniu z merytorycznym),
§ w razie potrzeby wykonuje makietowanie, czyli rozrys każdej strony – ważne dla podręczników i albumów, czasem stosuje się szablon książki, ważny w przypadku serii, aby zachować ciągłość układu graficznego książek w serii,
§ ocenia próbki kolorów do wkładek etc.
§ poszukuje błędów technicznych w egzemplarzu sygnalnym
Korektor – sprawdza literówki, błędy ortograficzne i gramatyczne, „wdowy” i „sieroty”[1].
Sekretarz redakcji
§ prowadzi korespondencję wraz z jej ewidencją,
§ obsługuje sprawozdania ze sprzedaży, jeżeli umowa przewidziała udział autora w zyskach, wymagane jest roczne sprawozdanie, ponadto autor ma prawo do egzemplarza gratisowego, jako dowodu wykonania umowy,
§ kontroluje podpisywanie umów (może to potrwać, zwłaszcza w przypadku prac zbiorowych, gdy umowy często trzeba wysyłać pocztą),
§ nadaje numery projektów i ISBN (Inst. Bibl. Nar. przy BN przydziela pulę numerów każdemu wydawnictwu, w razie jej przekroczenia uzupełnia). Numer miał 10 cyfr, ale od 2 lat jest ich 13, zgodnie z normami UE
978
83
01
12345
X
symbol UE
Polska
PWN
nr kolejny publikacji wydawcy
dowolny numer
Edytor może pełnić część czynności redaktora, lecz może też zajmować się szkoleniem pracowników zewnętrznych (wdrażanie do przyzwyczajeń panujących w danej redakcji).
Pion produkcji – działy
1. Składu
2. Druku
3. Graficzny (projekt i wykonanie okładki, materiałów promocyjnych, katalogów etc.)
§ działa od końca pracy redakcyjnej do egzemplarza sygnalnego
§ monitoruje skład i ruch korekt, które obiegają zewnętrznych korektorów
§ negocjuje ceny korekt etc.
§ akcje promocyjne, spotkania z autorami, kiermasze - książka musi iść za czytelnikiem, musi być tam, gdzie czytelnik chce ją nabyć, to już nie te czasy, gdy czytelnik będzie biegał pół miasta za jedną książką, wyjątek stanowią studenci historii J
§ analiza sprzedaży i podejmowanie w razie spadku sprzedaży działań aktywizacyjnych,
§ organizacja dodruków (gdy w magazynie zaczyna brakować od razu należy rozpocząć dodruk – kilkumiesięczna absencja grozi podkupieniem tytułu przez kogoś innego,
§ cykle spotkań szkoleniowych dla nauczycieli przy wprowadzaniu nowych podręczników – współpraca z Wojewódzkimi Ośrodkami Metodycznymi, prasą, telewizją,
§ analiza sprzedaży wyrobów podobnych – ocenia, co i jak wydać – prognoza i dynamika sprzedaży, trafianie w gusta etc.,
§ opracowanie strony merytorycznej katalogów.
§ sprzedaż przez księgarnie własne, księgarnie promocyjne, sprzedaż klubową, internetową [własną lub pośrednią], czytelnie internetowe (dostęp elektroniczny za wykupieniem abonamentu), kiermasze, supermarkety ( mało opłacalne z uwagi na 60-70% marży, i częste zastrzeżenie prawa do zwrotu całości niesprzedanych książek – obślinionych przez marketowych klientów, takie egzemplarze nawet na „tanią książkę” nieraz się nie nadają).
§ Zasadą jest opróżnianie magazynów przed końcem roku – podatek płaci się od stanu magazynowego z grudnia – wyjątek: wydawnictwa świąteczne, resztę zaczyna się drukować w styczniu.
[1] pojedyncze wiersze pozostałe przy przenoszeniu akapitu na następną stronę
Camea_Lidii_P