Pat ze Srebrnego Gaju (02)- Pani na Srebrnym Gaju.pdf

Lucy Maud Montgomery

Pani na Srebrnym Gaju

Wydawnictwo "Nasza Ksiêgarnia",

Warszawa1993

Przeło¿yła Ewa Fiszer

Na dysk przepisał F. Kwiatkowski

Rok pierwszy

W Srebrnym Gaju rosły setki drzew, starych i młodych, a ka¿de

drzewo było osobistym przyjacielem Pat. Prze¿ywała prawdziwe

mêczarnie, kiedy jedno z tych drzew nale¿ało œci¹ æ, choæby

chodziło tylko o spróchniały stary œwierk w głêbi lasu. Nikomu nie

udało siê przekonaæ Pat, ¿e œciêcie drzewa nie jest morderstwem, w

najlepszym razie uwa¿ała to za usprawiedliwione zabójstwo.

Nigdy nie wyciêto ¿adnego drzewa w brzezinie za domem. Byłoby to

œwiêtokradztwo. Czasem - jesienna nawałnica powalała brzozê, a Pat

opłakiwała j¹ , póki z biegiem czasu brzoza ta nie zamieniła siê w

piêkny omszały pieñ obroœniêty paprociami.

Wszyscy mieszkañcy Srebrnego Gaju kochali brzezinê, ale dla nikogo

nie znaczyła tyle, ile dla Pat. W oczach Pat brzezina ¿yła. Pat

znała ka¿d¹ brzozê, a j¹ znała ka¿da brzoza, znały cieniste,

pachn¹ ce paprociami polanki, pozdrawiał wietrzyk. Odk¹ d pamiêtała,

bawiła siê tutaj, bł¹ dziła wœród drzew, oddawała marzeniom.

Brzezina ta, prawdziwy srebrny gaj, wywarła ogromny wpływ na jej

wyobraŸniê, w pewnym sensie rz¹ dziła jej ¿yciem. Kiedy była mała,

brzezinê zamieszkiwały elfy i koboldy z opowieœci Judysi Plum, a

choæ teraz przestała ju¿ wierzyæ w baœnie - ich czar trwał. Dla

Pat brzezina nie była zwykłym gajem białokorych drzew i paproci,

za który mógłby j¹ uwa¿aæ jakiœ nie wtajemniczony œmiertelnik.

Mo¿e działo siê tak dlatego, ¿e, jak utrzymywała rodzina, Pat

tak¿e ró¿niła siê zawsze od swoich rówieœniczek. I wtedy, kiedy

była wielkookim dzieckiem, i potem, kiedy stała siê chudziutkim

opalonym podlotkiem, a nawet teraz, kiedy skoñczyła ju¿

dwadzieœcia lat i według Judysi powinna siê zaj¹ æ wielbicielami.

Owszem, Pat dwukrotnie ju¿ interesowała siê jakimœ chłopcem, ale

Judysia uwa¿ała, ¿e były to zwykłe "wprawki". A obecnie Pat, mimo

wszelkich nalegañ Judysi, na wielbicielach nie zale¿ało. Chciała

jednego - dogadzaæ Srebrnemu Gajowi, dogl¹ daæ schorowanej matki i

pilnowaæ, by w ich ¿yciu nie nast¹ piły ¿adne zmiany. Gdyby jakaœ

dobra wró¿ka mogła spełniæ jej najgorêtsze ¿yczenia, prosiłaby,

¿eby w ci¹ gu najbli¿szych stu lat nic siê w Srebrnym Gaju nie

zmieniło.

Namiêtnie kochała swój dom. Była wobec niego lojalna, tak wobec

jego zalet, jak i wad. Co prawda wad po prostu nie przyjmowała do

wiadomoœci. Za to radował j¹ ka¿dy drobiazg codziennego ¿ycia.

Ilekroæ wyje¿d¿ała, têskniła i cały czas marzyła o powrocie.

- Srebrny Gaj jest dla niej czymœ wiêcej ni¿ domem, to jej religia

- pokpiwał stryj Brian.

Ka¿dy pokój przemawiał do niej własnym głosem. Dom wygl¹ dał tak,

jak wygl¹ daj¹ domy, które ktoœ od wielu lat kocha. Nikt siê w nim

nie œpieszył, a ka¿dy goœæ wychodził st¹ d z l¿ejszym sercem: W

domu tym stale rozbrzmiewał œmiech, nasi¹ kły nim œciany. Dom jak

najserdeczniej witał goœci. Słu¿ył im odpoczynkiem. Krzesła wrêcz

prosiły, by na nich usi¹ œæ. I wszêdzie pełno było piêknych kotów,

tłuste puszyste kocury wygrzewały siê na parapetach okien,

jedwabiste kociêta spały na cieplutkich od słoñca płytach

nagrobnych starego rodzinnego cmentarzyka za sadem. Po kotki ze

Srebrnego Gaju zje¿d¿ali siê amatorzy z całej Wyspy. Pat ka¿dego

kociaka oddawała z du¿¹ przykroœci¹ , ale co było robiæ, wci¹ ¿

rodziły siê nowe kociêta.

- Przyszedł tu dziœ po kociaka Tom Baker - oznajmiła Judysia. - I

spytał, jakiej on jest rasy. Tej rodzinie zawsze brakowało rozumu.

Nie ma mowy o ¿adnej rasie, odpowiedziałam mu. Naszê koty s¹ albo

podwórzowe, albo dachowe. Ale dbamy o nie i rozmawiamy z nimi, bo

ka¿dy szanuj¹ cy siê kot lubi sobie pogadaæ. I lubi, ¿eby mu od

czasu do czasu powiedzieæ jakiœ komplement. Wiêc rodz¹ nam

przeœliczne kociêta. I ju¿ całkiem zapomniałam, jak wygl¹ da

szczur. Nie za bardzo miałam ochotê dawaæ mu kotka. Nakarmiæ, to

go nakarmi¹ , ale gotowi zapomnieæ, ¿e kotu te¿ siê nale¿y chwila

uwagi.

- Nasze koty zachowuj¹ siê tak, jakby to one były naszymi

właœcicielami - oœwiadczyła rozleniwionym głosem Przylepka. -

Ciocia Edyta uwa¿a, ¿e strasznie je rozpuœciliœmy. Powiada, ¿e

niejeden ubogi chrzeœcijanin mógłby pozazdroœciæ naszym

kotom, i oburza siê, ¿e pozwalamy im spaæ w nogach łó¿ka.

- No, no, uwa¿aj, widzisz, jak D¿entelmen Tom siê rozgniewał? -

powiedziała z wymówk¹ w głosie Judysia. - Koty zawsze wiedz¹ ,

kiedy siê o nich mówi: A D¿entelmen Tom jest wra¿liwy.

Przylepka przygl¹ dała siê, jak D¿entelmen Tom - chudy czarny kot

Judysi tak stary, ¿e według słów Sida zapomniał, i¿ istnieje

œmieræ - odchodzi z oburzeniem œcie¿k¹ wœród paproci.

Przylepka wraz z Pat i Judysi¹ spêdzały letnie popołudnia w

brzezinie. Brały sobie coœ do roboty, tam bowiem zawsze æwierkały

ptaszki, burknêła coœ czasem wiewiórka, szeptał wietrzyk. Pat

pisywała w brzezinie listy, Przylepka odrabiała lekcje, matka

czêsto przychodziła robiæ na drutach. Rozkosznie było tu pracowaæ

- choæ Przylepce zdarzało siê to rzadko. Zwykle wszystkie domowe

obowi¹ zki spadały na barki Pat i Judysi. Ta ostatnia siedziała

teraz na omszałym pniu dryluj¹ c wiœnie, a Pat szyła nowe zielone

zasłony do jadalni. Przylepka oznajmiła, ¿e ubogi jest dom, w

którym przynajmniej jedna dama nie mo¿e siê rozkoszowaæ

bezczynnoœci¹ , uło¿yła siê na trawie z rêkami pod głow¹ i

wpatrzyła w opalizuj¹ ce niebo miêdzy wierzchołkami drzew.

- Pyszałek nie porzucił nas - zauwa¿yła. - On nie jest taki

obra¿alski.

- Ano prawda, nikomu nie uda siê zraniæ uczuæ tego kocura z bardzo

prostego powodu: on ich nie ma - oznajmiła Judysia, patrz¹ c z

lekk¹ wzgard¹ na wielkiego szarego kota, który siedz¹ c na pniu

obok Pat mru¿ył jaspisowe oczy wpatruj¹ c siê w psiaka, z brunatn¹

łat¹ na grzbiecie, obgryzaj¹ cego z zapałem doœæ œmierdz¹ c¹ koœæ.

Psiak od czasu do czasu podnosił łeb i z uwielbieniem patrzył na

Pat. Ona głaskała go wówczas i ci¹ gnêła za uszy, a Pyszałek robił

tak¹ minê, jakby tego w ogóle nie widział.

Pyszałek do dziœ uwa¿ał "tego psa McGinty'ego", jak go nazywała

Judysia, za zwykłego intruza. Hilary Gordon zostawił go Pat, kiedy

ju¿ blisko dwa lata temu pojechał do Toronto na studia. Z pocz¹ tku

McGinty'emu niemal nie pêkło serduszko, wiedział jednak, ¿e Pat go

kocha, i po trochu od¿ył, a nawet zacz¹ ł odszczekiwaæ siê

Pyszałkowi. Obecnie zapanował miêdzy nimi rozejm, Pyszałek bowiem

dobrze zapamiêtał, jak skarciła go Pat, gdy zadrapał McGinty'ego w

nos. McGinty chêtnie by siê z nim zaprzyjaŸnił, ale Pyszałek nie

dopuszczał do ¿adnych konfidencji.

- Tak, tak, jak patrzê na te wszystkie wiœnie, które trzeba

wydrylowaæ przed kolacj¹ , to mi ¿al serce œciska, ¿e nie mamy tu

takiego ducha jak ten, co za dawnych czasów kr¹ ¿ył po zamczysku

McDermottów - westchnêła Judysia. - To był bardzo po¿yteczny,

pracowity duch. Nie uwierzycie, jak siê uwijał - mieszał kaszê,

obierał kartofle, szorował garnki, jemu nie przewróciło siê w

głowie. Ale któregoœ dnia stary lord poło¿ył na kredensie parê

groszy, bo uwa¿ał, ¿e takiemu pracusiowi nale¿y siê wynagrodzenie.

No i ten duch znikł, poczuł siê dotkniêty. Tak, tak, wiele to

kosztowało starego McDermotta, musiał zatrudniæ jeszcze jedn¹

słu¿¹ c¹ . Z duchami nigdy nie wiadomo. W tym cały kłopot. Jeden

obrazi siê, jak siê mu nie podziêkuje, drugi, jak mu dziêkowaæ, da

nogê. Ale taki duch bardzo by siê nam w Srebrnym Gaju przydał,

prawda, Przylepko?

Na szczêœcie Judysia nie zauwa¿yła, ¿e Pat i Przylepka patrz¹ na

siebie rozbawionym wzrokiem. Wci¹ ¿ zachwycały siê opowieœciami

Judysi, ale nie podchodziły ju¿ do nich bezkrytycznie. Jeszcze nie

tak dawno temu uwierzyłyby œlepo w tego gorliwego ducha

McDermottów.

- Judysiu, jeœli chcesz mi w ten sposób daæ do zrozumienia, ¿ebym

ci pomogła drylowaæ wiœnie, to nic z tego - rozeœmiała siê

Przylepka. - Nie cierpiê robiæ konfitur ani szyæ. To Pat jest

gospodarna - nie ja. Tu, w brzezinie, chcê tylko le¿eæ na trawie i

przysłuchiwaæ siê twoim historyjkom. Mam na sobie niebiesk¹

sukienkê, a wiœnie strasznie plami¹ . A poza tym boli mnie brzuch.

- Ka¿dego by bolał brzuch, jakby siê najadł niedojrzałych jabłek -

oœwiadczyła bezlitoœnie Judysia. - A za moich młodych lat uwa¿ano,

¿e nie wypada mówiæ głoœno o czymœ takim jak brzuch, Przylepko.

- Ci¹ gle mnie nazywasz Przylepk¹ - poskar¿yła siê Przylepka. -

Tyle razy prosiłam was, ¿ebyœcie przestali, i co? Poza domem

wszyscy nazywaj¹ mnie Elk¹ , a wy nic tylko Przylepka i Przylepka.

Przecie¿ skoñczyłam ju¿ trzynaœcie lat, a to takie dziecinne

przezwisko.

- Masz racjê, Przylepko - zgodziła siê Judysia. - Tyle, ¿e ja

jestem za stara, ¿eby uczyæ siê nowych imion. Dla mnie jesteœ

Przylepk¹ i Przylepk¹ pozostaniesz. Pamiêtasz, Pat, jakie były

korowody z imieniem dla Przylepki? I pamiêtasz, jak siê martwiłaœ,

kiedy wybierałam siê na grz¹ dkê pietruszki, ¿eby znaleŸæ nowe

dziecko? Tak, tak, to była straszna noc. Nikt nie wierzył, ¿e

wasza matka wyjdzie z ¿yciem. Pomyœleæ, ¿e to ju¿ trzynaœcie lat

temu!

- Pamiêtam, ¿e tego wieczoru ksiê¿yc wschodz¹ c nad Wzgórzem Mgieł

był ogromny i czerwony - wspominała z rozmarzeniem Pat. - Judysiu,

czy ty wiesz, ¿e w zeszłym tygodniu piorun trzasn¹ ł w jedn¹ z tych

trzech topoli na Wzgórzu Mgieł? Uschła i trzeba bêdzie j¹ œci¹ æ.

Nie wiem, jak ja to zniosê. Kochałam te trzy drzewa. Wpatrywałam

siê w nie od urodzenia. Nie, McGinty, przestañ. Rozumiem, ¿e ten

zwisaj¹ cy ogon to dla ciebie wielka pokusa. Masz racjê, Pyszałku,

podwiñ go pod siebie! I, Pyszałku, ju¿ dawno chciałam ci

powiedzieæ, ¿e nie ma powodu - nie ma najmniejszego powodu - ¿ebyœ nad

ranem przynosił mi do łó¿ka myszy. Wierzê ci na słowo, ¿e je co

noc łapiesz.

- Miauczy wniebogłosy, kiedy niesie tak¹ mysz po schodach. Pêknie

mu serce, jak nie bêdzie mógł siê przed kimœ pochwaliæ.

- Parê minut temu twierdziłaœ, ¿e on nie ma serca - zachichotała

Przylepka.

Judysia zignorowała j¹ i zwróciła siê do Pat.

- Pat, czy zrobimy jutro pudding z wiœni?

- Chyba tak. Ach, pamiêtacie, jak Józek przepadał za puddingiem z

wiœni?

- No, no, Patsy, jak ja bym mogła zapomnieæ, co lubił Józek. Ten

jego ostatni list przyszedł z Szanghaju, prawda? Nie wierzê, ¿eby

ci ¿ółci Chiñczycy potrafili zrobiæ pudding z wiœni. Albo pudding

ze œliwek. No, pudding ze œliwek zrobimy dla Józka na Bo¿e

Narodzenie.

- Jeœli rzeczywiœcie przyjedzie - westchnêła Pat. - Odk¹ d uciekł z

domu, ani razu nie udało mu siê pojawiæ tu na Gwiazdkê. Stale

zapowiada przyjazd i wci¹ ¿ mu coœ wypada.

- Trysia Binnie mówi, ¿e Józek wytatuował sobie nos i nie œmie siê

pokazaæ - oœwiadczyła Przylepka. - Mówi, ¿e kapitan Dawid Binnie

widział go w zeszłym roku w Buenos Aires i niemal go nie poznał,

tak okropnie wygl¹ dał. Myœlicie, ¿e to prawda?

- Jasne, ¿e nieprawda, jeœli tak mówi¹ Binnie'owie - odparła

wzgardliwym tonem Judysia. - Nie masz siê czym martwiæ, Przylepko.

- Wcale siê nie martwiê. Miałam nadziejê, ¿e siê naprawdê

wytatuował. To by było strasznie interesuj¹ ce. Namówiłabym go, by

wytatuował tak¿e i mnie.

Na to nie było odpowiedzi. Judysia znów zwróciła siê do Pat.

- On ma ju¿ przed Gwiazdk¹ zostaæ kapitanem, tak? No, no, ten

chłopak siê wybija! Jego stryj Horacy był o cały rok starszy,

kiedy dostał własny statek. Pamiêtam, jak zaraz nastêpnego lata

przyjechał do domu z t¹ swoj¹ małp¹ .

- Z małp¹ ?

- Przecie powiadam. Ta bestia strasznie siê panoszyła. Wasza

babcia mało nie zwariowała. Kiedyœ do Srebrnego Gaju przyjechał

ten biedny stary Kuba Appleby - on nigdy nie był trzeŸwy, w

najlepszym razie, był nie całkiem pijany - miał tu kupiæ œwinie.

No, a po płocie zagrody dla œwiñ hasała sobie w najlepsze ta

małpka waszego stryja Horacego. Wasz dziadek opowiadał, ¿e stary

Kuba zbladł jak œciana - tylko jego nos został czerwony, i

zawołał: "A to mamidło! Moja zawsze powiadała, ¿e mi siê coœ

przywidzi. No i przywidziało. Wiêcej ju¿ nie wezmê kropli do ust".

- I przez dwa miesi¹ ce dotrzymał słowa, ale zrobił siê taki

opryskliwy, ¿e cała jego rodzina ucieszyła siê, kiedy wreszcie o

tej małpie zapomniał. Pani Kubowa do koñca ¿ycia uwa¿ała, ¿e

Horacy Gardiner powinien był lepiej pilnowaæ swojej mena¿erii.

Jeœli Józek przyjedzie, Pat, to bêdziemy mieæ prawdziwe rodzinne

œwiêta.

- Tak. Winnie i Franek spêdz¹ tu cały czas i bêdziemy wszyscy

razem. Musimy niedługo wszystko zaplanowaæ. Uwielbiam robiæ plany.

- Ciotka Edyta uwa¿a, ¿e nie warto niczego planowaæ, bo w

ostatniej chwili zawsze siê coœ mo¿e zdarzyæ - oœwiadczyła ponuro

Przylepka.

- Nie wierz w to, złotko. A gdyby nawet? Zawszeæ to miło robiæ

plany. Nie pozwól, ¿eby twoja ciotka Edyta zrobiła z ciebie - no,

jak to j¹ ostatnio nazwał Sid?

- Pesymistk¹ .

- Tak, tak, to cała ona! I ty uwa¿aj, ¿ebyœ nie poszła w jej

œlady. Nawet jeœli Józek nie przyjedzie, kochanie, to bêdziemy

mieæ Winnie i Franka, i cał¹ tê czeredê malców cioci Azalki. A

indyki, które zjemy na obiad, wygrzewaj¹ siê w tej chwili na

słoñcu, przysiadły sobie na ¿erdziach płotu za t¹ nasz¹ koœcieln¹

szop¹ . A Pat wyciêła ju¿ z pism te wszystkie "meniu". Tak, tak,

mam wielkie plany i niech mi tu Edyta nie kracze. Ona na wszystko

krêci nosem. Pamiêtasz, Pat, jak tañczyłaœ na golasa w œwietle

ksiê¿yca i przyłapała ciê ta nasza dama?

- Tañczyłaœ na golasa? A mnie nie pozwalasz nawet chodziæ po domu

w szortach! - roz¿aliła siê Przylepka.

- I omal nie pêkło mi serce, bo zesłano mnie do Coventry

- westchnêła Pat nie zwracaj¹ c uwagi na słowa Przylepki. - Rodzina

nie zdawała sobie sprawy, jakie to było okrutne. Wtedy ty,

Judysiu, wróciłaœ do domu i w nocy poczułam zapach sma¿onego

boczku.

- Tak, tak, Patsy, czêstoœmy sobie wieczorem zjadły w kuchni jakiœ

smaczny k¹ sek. I jeszcze nieraz zjemy. A ty, panno Przylepko,

skoro nie chcesz drylowaæ wiœni, to mo¿e raczysz upiec na kolacjê

bułeczki z jagodami. Sid za nimi przepada, a Patsy ma dosyæ roboty

z obrêbianiem tych zasłon.

- Dobrze - zgodziła siê Przylepka. - Bardzo je lubiê. I w

przyszłym tygodniu pojadê do Wybrze¿a Zatoki, ¿eby razem z Winnie

wybraæ siê na jagody. Mówi, ¿e bêdê mogła przespaæ siê w namiocie

nad samym brzegiem morza. W Srebrnym Gaju te¿ chciałabym spêdziæ

któr¹ œ noc pod gołym niebem. Mogłybyœmy tu zawiesiæ hamak. Byłoby

cudownie. Judysiu, czy stryj Tom miał za swoich młodych lat jakiœ

romans?

- Co ty tak przeskakujesz z tematu na temat? - zaprotestowała

Judysia. - No pewnie, ¿e tak jak wszyscy chłopcy uganiał siê za

dziewuchami. Nie wiem, dlaczego nic z tego nie wyszło. Dlaczego

nagle o to pytasz?

- Tego lata ju¿ trzy razy prosił mnie, ¿ebym mu wrzuciła list w

Srebrnych Mostach. Mówił, ¿e na poczcie w Północnym Glen wszyscy

s¹ nazbyt ciekawscy. A listy były zaadresowane do jakiejœ pani.

Pat i Judysia spojrzały na siebie porozumiewawczo. Judysia mało

nie wyskoczyła ze skóry, ale opanowała siê i spytała niby to

obojêtnym tonem:

- Nie zapamiêtałaœ przypadkiem nazwiska owej pani, złotko?

- Nie - ziewnêła Przylepka. - Ale stryj Tom a¿ siê rumieni, za

ka¿dym razem kiedy prosi mnie o wysłanie listu, ma tak¹ głupi¹

minê, ¿e zaczynam siê zastanawiaæ, o co tu chodzi.

- Wasz stryj Tom zbli¿a siê ju¿ pewnie do szeœædziesi¹ tki.

Niebezpieczny to wiek dla mê¿czyzn, znów zaczynaj¹ zalecaæ siê do

kobiet. No, ale Edyta potrafi go upilnowaæ. Kiedyœ, jak wszystkich

chłopców ogarnêła gor¹ czka złota, szalał, ¿eby pojechaæ do

Klondike. I nasza dumna panna Edyta do tego nie dopuœciła, głowê

dam, ¿e do dziœ jej tego nie darował. Tak, tak, ka¿dy z nas o

czymœ marzył - i co nam z tego przyszło? Ile bym dała, ¿eby wybraæ

siê do Starego Kraju i zobaczyæ, czy zamczysko McDermottów ci¹ gle

tak wspaniale wygl¹ da. I nigdy nie zobaczê.

- "Ka¿dy ma swoje Carcassone" - zacytowała Pat wiersz, który

pokazał jej kiedyœ Hilary Gordon.

Ale Przylepka była bardziej praktyczna i "mocno stała na ziemi".

- A właœciwie, Judysiu, dlaczego byœ nie miała pojechaæ? Teraz,

kiedy jestem doœæ du¿a, ¿eby pomóc Pat, mogłabyœ w lecie wyjechaæ

na parê miesiêcy. Bilet drug¹ klas¹ nie jest a¿ tak drogi.

Mogłabyœ siê zobaczyæ ze swoj¹ rodzin¹ i na pewno wspaniale

spêdziłabyœ czas.

Judysia drgnêła, jakby j¹ ktoœ uderzył.

- Tak, tak, Przylepko, rozs¹ dnie mówisz. ¯e te¿ mi to nigdy nie

przyszło do głowy. Ale ju¿ chyba jestem za stara, ¿eby siê wlec na

drugi koniec œwiata.

- Ty wcale nie jesteœ stara, Judysiu. PojedŸ za rok, nic

łatwiejszego. Musisz siê tylko zdecydowaæ.

- Zdecydowaæ, zdecydowaæ, to właœnie wcale nie jest takie proste,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: