Historyczne Bitwy - 1941 Moskwa.pdf - seria Historyczne bitwy ŚWIAT - Malarstwo-rysunek

Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz

Ilustrację na obwolucie projektował: Konstanty M. Sopoćko

Redaktor Zbigniew Czerwiński

Redakcja map: Iwona Ziemkiewicz

Redaktor techniczny: Danuta Wdowczyk

Warszawa 1987 r.

ISBN-83-11-07397-X

Wydanie I. Nakład 20 000+280 egz. Objętość (z wkładkami) 10,11 ark.

wyd., 12,0 ark. druk. Papier offsetowy III kl., 70 g. format 82x104/32.

Oddano

składania

wrześniu

1986

Druk

ukończono

w maju 1987 r. Wojskowe Zakłady Graficzne w Warszawie.

Zam. nr. 8161

' Cena zł 2S0.—

K-27

HISTORYCZNE BITWY

WIESŁAW WRÓBLEWSKI

MOSKWA 1941

Wydawnictwo

Ministerstwa

Obrony

Narodowej

Warszawa 1987

WSTĘP

Przy autostradzie prowadzącej z podmoskiewskiego lotniska Szere-

mietiewo do centrum stolicy Związku Radzieckiego wznosi się monu

mentalny pomnik stanowiący symbol bohaterskiej obrony Moskwy

w 1941 r. Pokazuje on, jak głęboko hiderowskie zagony wdarły się na

terytorium Związku Radzieckiego, symbolizuje grozę dni, jakie prze

żywali mieszkańcy miasta wobec stojącego u jego bram wroga.

Z perspektywy lat, w świetle opublikowanych dokumentów i opra

cowań, pełniej dostrzegamy historyczne znaczenie zwycięstwa pod

Moskwą. To bitwa moskiewska przygotowała przełom pod Stalingra

dem i Kurskiem rozpoczynając nieuchronną zagładę hitlerowskiej ar

mii.

Analizując dostępny materiał dokumentacyjny zdajemy sobie spra

wę, jak ogromnego wysiłku, tak ludzkiego, jak i materialnego, musiały

dokonać narody Związku Radzieckiego, aby powstrzymać wroga dy

sponującego przewagą w ludziach, a zwłaszcza w sprzęcie.

Kierownictwo III Rzeszy postawiło sobie zdobycie Moskwy jako

jeden z głównych celów prowadzących do błyskawicznego podboju

i zniszczenia Związku Radzieckiego. Cel ten miał być realizowany

w ramach tzw. planu „Barbarossa”. Moralno-psychologiczne przygo

towania do wojny radziecko-niemieckiej faszystowskie Niemcy rozpo

częły jeszcze na długo przed podpisaniem przez Hidera — 18 grudnia

1940 r. — dyrektywy do jego wykonania. Stąd też decyzja Hidera

z końca lipca 1940 r. o rozpoczęciu prac nad przyszłą wojną ze Związ

kiem Radzieckim nie była zaskoczeniem dla dowództwa Wehrmachtu,

chociaż przyjęto ją z obawami, czy nie dojdzie do wojny na dwa fronty.

Obawy te nie miały jednak wpływu na wszechstronne, solidne opra

cowanie wspomnianej dyrektywy. W kolejnych wersjach planu »Bar

barossa” stwierdzano, że upadek radzieckiej stolicy zdecyduje o zała

maniu się Związku Radzieckiego i błyskawicznym zakończeniu wojny

na wschodzie. W takim właśnie duchu sformułowany został rozkaz

Hitlera do niemieckiej armii wschodniej. Czytamy w nim: „...Żołnie

rze! przed wami Moskwa! W ciągu dwóch lat wszystkie stolice konty

nentu pokłoniły się przed wami. Wyście przemaszerowali ulicami naj

piękniejszych miast. Pozostała Moskwa. Zmuście ją do pokłonu, po

każcie jej siłę naszego oręża, przejdźcie po jej placach. Moskwa — to

koniec wojny. Moskwa to odpoczynek. Naprzód!”

Kierownictwo III Rzeszy w momencie rozpoczęcia agresji na Zwią

zek Radziecki, jak również w pierwszych miesiącach wojny było prze

konane o niezwyciężoności swej armii i niepodważalności doktryny

„Blitzkriegu”. Niemcy wierzyli, że wojna z Krajem Rad zakończy się

w ciągu sześciu tygodni.

Tymczasem na skutek narastania oporu i aktywności obrony strate

gicznej Armii Radzieckiej, w miarę upływu czasu, średnie tempo na

tarcia Wehrmachtu z 60 km na dobę w czerwcu zmalało do 4 i mniej

km w październiku 1941 r. Na silną i coraz lepiej organizowaną obro

nę natknęli się Niemcy na moskiewskim kierunku strategicznym. Dą

żąc do zdobycia Moskwy hitlerowcy zaczęli wzmacniać siły Grupy

Armii „Środek” kosztem swych skrzydeł strategicznych: północnego

i południowego. W październiku 1941 r. na kierunku moskiewskim

zgromadzili niemal połowę sił użytych na froncie wschodnim.

Bitwa o Moskwę toczyła się przez sześć miesięcy. Po dwóch ofen

sywach niemieckich: październikowej i listopadowej, które zakończyły

się wyczerpaniem sił niemieckich i ich odwodów operacyjnych,

w grudniu 1941 r. Armia Radziecka przeszła do przeciwnatarcia, które

następnie przerodziło się w ogólne natarcie strategiczne.

O rozmiarach bitwy pod Moskwą świadczy liczba zaangażowanych

przez obie strony sił i środków — około 2 min ludzi, 2,5 tys. czołgów,

1,5 tys. samolotów oraz ponad 20 tys. dział i moździerzy.

Zainteresowanie bitwą pod Moskwą zaowocowało wieloma interesu

jącymi publikacjami. Wszyscy są zgodni co do oceny tej bitwy. Pod

Moskwą nastąpił krach wojny błyskawicznej.

Fundamentalną pracą podejmującą w szerokim zakresie militarne

aspekty bitwy moskiewskiej jest książka pod redakcją marsz. Wasilija

Sokołowskiego Razgrom niemiecko-faszistskich wojsk pod Moskwoj. Po

dobny charakter ma powstała w Instytucie Historii Akademii Nauk

ZSRR Wielikąja bitwa pod Moskwoj.

Na szczególną uwagę zasługują też: Wielikąja bitwa pod Moskwoj

A. Samsonowa, Pobieda pod Moskwoj K. Bukowa oraz Dado Murije-

wa Prował opieracji „ Tajfun”.

O bitwie moskiewskiej ukazało się także wiele publikacji będących

Historyczne Bitwy - 1941 Moskwa.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: