Zjazd 2
TRAWIENIE- (MECZANICZNE) i chemiczny rozkład złożonych substancji pokarmowych na składniki proste, które mogą być wchłaniane do układu krwionośnego, rozprowadzane do wszystkich komórek i wykorzystane przez organizm.
A) Węglowodany- rozkładane do cukrów prostych;
B) Białka- do aminokwasów;
C) Lipidy- do kwasów tłuszczowych i glicerolu;
Enzymy trawienne:
A) Hydrolazy;
B) Glikozydazy- alfa-amylaza ślinowa, alfa amylaza trzustkowa, maltaza, sacharoza, laktaza.
C) Peptydazy-
*Endopeptydazy: pepsyna, trypsyna, chymotrypsyna.
*Egzopeptydazy: Karboksypeptydazy, aminopeptydazy;
D) Esterazy- lipaza żołądkowa i lipaza trzystkowa
Trawienie u zwierząt monogastrycznych:
A) W jamie gębowej: Skrobiaà amylaza ślinowaàMaltoza.
B) Żołądek: Białkoà Pepsynaà Polipeptydy.
C) Dwunastnica: Skrobiaà Amylaza trzustkowaàMaltoza.
D) MaltozaàMaltazaà 2x Glukoza.
E) Polipeptydyà Trypsynaà Oligopeptydy.
F) Lipidyà Lipaza trzustkowaà glicerol+ kwasy tłuszczowe.
TRAWIENIE ŻOŁĄDEK:
A) Magazynowanie;
B) Wydzielanie soku żołądkowego;
C) pH soku żołądkowego- 1-2 co obniża pH treści pokarmowej do ok. 2.
D) Pepsynogen pH 2.0- pepsyna- rozkład białka do polipeptydów.
E) Trawienie u drobiu (żołądek gruczołowy i mielec).
TRZUSTKA-
A) Gruczoł dokrewny (wydziela hormony): insulinę, glukagon, somatostatynę.
B) Gruczoł trawienny (wydziela enzymy trawienne): amylazę trypsynę, chymotrypsynę, lipazę i nukleazę.
JELITO CIENKIE:
A) Sok jelitowy- kwaśny węglan sodu, chlorki i białka.
B) Żółć- sole sodowe i potasowe kwasów żółciowych, barwniki, cholesterol i śluz.
C) Emulgacja, aktywacja lipazy, wchłanianie.
D) Enzymy proteolityczne- sok trzustkowy- aktywowane (trypsynogen) przez enterokinazę, chymotrypsyna przez trypsynę, karboksypeptydazy.
E) Trawienie skrobi, glikogenu- alfa i beta amylaza.
F) Trawienie tłuszczów- lipaza.
G) Trawienie białka- trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydazy.
H) Trawienie kwasów nukleinowych- rybonukleazy, dezoksyrybonukleazy, nukleozydazy.
Procesy zachodzące w jelicie grubym:
A) Trawienie włókna surowego przy udziale enzymów pochodzenia bakteryjnego.
B) Beztlenowy rozpad białka przy udziale enzymów pochodzenia bakteryjnego (gnicie);
C) Bakteryjna synteza witaminy K,
D) Wchłanianie wody;
E) Wchłanianie nadmiaru jonów z kałem (nie wchłonięte w jelicie);
F) Formowanie kału (niestrawione resztki pokarmu+ bakterie).
TRAWIENIE U PRZEŻUWACZY- to zwierzęta roślinożerne przystosowane do wykorzystania celulozy (błonnika) dzięki obecności mikroorganizmów symbiotycznych w żołądku wielokomorowym.
Charakterystyka układu pokarmowego przeżuwaczy:
A) Ślina nie zawiera enzymów, produkowana w sposób ciągły;
B) Przełyk umożliwia przesuwanie pokarmu w obie strony;
C) Między przełykiem, a żołądkiem (trawieńcem)- przedżołądki.
MIKROORGANIZMY ŻWACZA:
A) Głównie beztlenowe: bakterie, pierwotniaki i grzyby;
B) Celulolityczne i amylolityczne;
C) Wykorzystują na swoje potrzeby 6,5% energii zawartej w pokarmie- część odzyskiwana przez przeżuwacza po strawieniu mikroorganizmów w trawieńcu.
D) Wykorzystują azot niebiałkowy NH3 i CO(NH2)2 do syntezy białka.
Trawienie przeżuwaczy:
A) Ślina- działanie buforujące pH 8-8,6; produkcja 50-200 litrów dziennie, mocznik (kozy), Na, K;
B) Przeżuwanie- ruchy antyperystaltyczne, 40-50 ruchów na minutę;
C) Mikroorganizmy żwacza (układ symbiotyczny);
D) Produkcja LKT (pokrywają do 75% potrzeb energetycznych);
E) Rozkład białka do amoniaku,
F) Synteza witamin z grupy B;
G) Produkcja gazów.
LOTNE KWASY TŁUSZCZOWE:
A) Celulozaà kw. Octowyà kw. Masłowy.
B) Skrobiaà kw. Propionowy.
C) LKT wchłaniane są ze żwacza, stanowią dla przeżuwacza główne źródło energii (ok. 70%).
Przemiany tłuszczów- Trawienie bakteryjne. Glicerol wchodzi w cykl przemian cukrowych, także niektóre kwasy tłuszczowe inne przechodzą do dalszych odcinków przewodu. W żwaczu uwodorowanie nienasyconych kwasów tłuszczowych, które w formie kwasów nasyconych przechodzą dalej.
Strawność- to proces obejmujący rozkład składników pokarmowych dawki do związków prostych w przewodzie pokarmowym zwierząt oraz ich wchłonięcie do układu krwionośnego.
Strawność- to różnica pomiędzy ilością składnika pokarmowego w paszy, a ilością tego składnika w dowolnej części przewodu pokarmowego.
Typy strawności:
1)Zwierzęta monogastryczne:
A) Strawność w całym przewodzie pokarmowym- różnica pomiędzy ilością składnika pokarmowego w dawce a ilością składnika w kale).
B) Strawność jelitowa- różnica pomiędzy ilością składnika pobranego w dawce i składnika przepływającego przez końcowy odcinek jelita cienkiego).
2) Zwierzęta przeżuwające:
A)Strawność żwaczowa;
B) Strawność w całym przewodzie pokarmowym- (j.p.)- określa stopień rozkładu przez drobnoustroje żwacza substancji organicznych.
C) Strawność jelitowa- różnica pomiędzy ilością składnika przepływającego przez początkowy odcinek jelita cienkiego (dwunastnicę) i końcowy odcinek jelita cienkiego (j. biodrowe).
METODY I SPOSOBY OKREŚLANIA STRAWNOŚCI PASZ:
A) Metody In Vivo:
*Metody bilansowe (klasyczna);
*Metody Wskaźnikowe;
*Metody woreczków nylonowych (In sacco lub in situ);
*woreczki mobilne.
B) Metody In Vitro: *Rusitec, *Daisy, *Batch Culture, *Pepsynowa, *Inkubacja w buforach, sztucznej śliny.
Czynniki wpływające na strawność pasz:
A) Zależne od zwierząt: gatunek, wiek, rasa, praca, masa ciała, stan fizjologiczny, kierunek użytkowania, apetyt.
B) Zależne od paszy: przygotowanie paszy, poziom żywienia, skład chemiczny paszy, termin zbioru, struktura.
Ocena jakości białka:
A) Skład aminokwasów białka paszy (środków spożywczych);
B) Strawność białka;
C) Zapotrzebowanie na aminokwasy:
*bazą jest białko standardowe lub wzorzec aminokwasowy (białko idealne);
*W przypadku środków spożywczych jako standard przyjęto zapotrzebowanie na aminokwasy u dzieci w wieku od 2 do 5 lat.
Podział aminokwasów:
A)Egzogenne: Lizyna, Metionina, Treonina, Tryptofan, Leucyna, Izoleucyna, Walina, Arginina, Histydyna, Fenyloalanina.
B) Względnie egzogenne: Cystyna, Cysteina, Tyrozyna.
C) Endogenne: Seryna, Prolina, Asparagina, Glutamina, Glicyna, Alanina.
Strawność aminokwasów:
A)Strawność i absorpcja białka zwierzęcego wynosi ponad 90%, natomiast roślinnego 50-70%.
B) Na obniżenie strawności mogą wpływać:
*Połączenia białek z metalami, tłuszczami, kwasami nukleinowymi, cukrami itp.;
*Czynniki anty żywieniowe zawarte w paszach (inhibitory enzymów itp);
*Wielkość i powierzchnia cząstek pobieranego białka;
* Obróbka termiczna paszy.
mrozek2002