Wieloletnie przeżycia pacjentów onkologicznych a zaburzenia nastroju – czy należy zrewidować poglądy?
Piotr Krawczyk, 30.07.13, http://www.lekarzonkolog.pl/doniesienia/33065
Przeżycie pacjentów z nowotworami uległo znacznej poprawie w ciągu ostatnich 20 lat, co jednocześnie wpłynęło na wieloletnie ryzyko pojawienia się zaburzeń nastroju. W badaniu, które opublikowano na łamach czasopisma The Lancet Oncology oceniano czy depresja i niepokój są bardziej powszechne u pacjentów onkologicznych z wieloletnim przeżyciem w porównaniu z ich małżonkami oraz ze zdrową kontrolą.
Autorzy przeszukali bazy Medline, PsycINFO, Embase, Science Direct, Ingenta Select, Ovid oraz Wiley Interscience by znaleźć raporty dotyczące występowania zaburzeń nastroju u pacjentów, u których zdiagnozowano nowotwór przynajmniej na dwa lata przed wystąpieniem omawianych zaburzeń. Dodatkowo szukano danych pochodzących z Międzynarodowego Towarzystwa Psychoonkologicznego. Następnie przeprowadzono metaanalizę efektów losowych częstości występowania depresji i niepokoju u pacjentów z nowotworem, porównując ich z małżonkami i zdrowymi ochotnikami.
Poszukiwania dały wynik w postaci 144 badań, z których 43 włączono do głównej analizy: 4 badania porównawcze ze zdrową kontrolą, 16 oceniających depresję oraz 10 dotyczących zaburzeń lękowych i niepokoju. Częstość występowania depresji wynosiła 11,6 proc. (95 proc. CI: 7,7-16,2) w grupie 51 381 pacjentów onkologicznych z wieloletnim przeżyciem oraz 10,2 proc. (8-12,6) w grupie kontrolnej 217 630 zdrowych ochotników (ryzyko względne: 1,11; 95 proc. CI: 0,96-1,27; p=0,17). Częstość występowania niepokoju i zaburzeń lękowych wynosiła 17,9 (95 proc. CI: 12,8-23,6) u grupie 48 964 pacjentów onkologicznych oraz 13,9 (9,8-18,5) w grupie 226 467 zdrowych osób (RR: 1,27; 95 proc. CI: 1,08—1,50; p=0,0039). Zatem ani częstość występowania depresji (26,7 proc. vs 26,3 proc.; RR: 1,01, 95 proc. CI: 0,86—1,20; p=0,88), ani pojawianie się zaburzeń lękowych i niepokoju (28,0 proc vs 40,1 proc.; RR: 0,71, 95 proc. CI: 0,44—1,14; p=0,16) nie różniły się między badanymi grupami - pacjentów z nowotworem oraz grupą osób zdrowych.
Analiza przeprowadzona przez autorów badania sugeruje, że zaburzenia lekowe, bardziej niż depresja, są bardziej skłonne występować jako problem wśród pacjentów onkologicznych z wieloletnim przeżyciem w porównaniu ze zdrową grupą kontrolną.
Bibliografia
Mitchell AJ, Ferguson DW, Gill J, Paul J, Symonds P.; Depression and anxiety in long-term cancer survivors compared with spouses and healthy controls: a systematic review and meta-analysis; Lancet Oncol. 2013 Jul;14(8):721-32;
ABCneuropsychologia