1
2
3
Waldemar Łysiak „Frank Lloyd Wright"
© Copyright by Waldemar Łysiak 19966/1967, 1982 i 1998
Wydanie drugie: Warszawa - Chicago 1999
Opracowanie graficzne i typograficzne: Waldemar Łysiak i Adam Wojtasik
Na awersie okładki zdjęcie świetlika dachowego Salomon Guggenheim Museum w Nowym Jorku; na rewersie detal rzeźbiarski z Johnson Wax Building w Racine
Redakcja techniczna: Adam Wojtasik
Prawa ikonograficzne: © 1998 The Frank Lloyd Wright Foundation FDN
© 1998 The Frank Lloyd Wright Foundation, Scottsdale, AŻ
© 1998 The Frank Lloyd Wright Archives, Scottsdale, AŻ
© 1998 The Frank Lloyd Wright Home and Studio Foundation, Oak Park,IŁ
ISBN 83-87071-87-0
EX LIBRIS - POLISH BOOK GALLERY Inc.
5554 West Belmont Ave.. Chicago II. 60641, phone (773) 282-3107, fax (773) 282-3108
WYDAWNICTWO ANDRZEJ FRUKACZ, EX LIBRIS - GALERIA POLSKIEJ KSIĄŻKI
pi. Trzech Krzyży 16, 00-499 Warszawa, tel. 628-31-07, 628-45-15, fax 628-31-55
Skład, łamanie i montaż elektroniczny
Key Text sp. z o.o., ul. Prosta 2/14, 00-850 Warszawa
Montaż, druk i oprawa
ŁÓDZKA DRUKARNIA DZIEŁOWA S.A., ul. Rewolucji 1905 r. nr 45, 90-215 Łódź
4
Nota edytorska
Jako twórca pierwszej (i jedynej) książkowej biografii Wrighta napisanej ręką Polaka Waldemar Łysiak wielokrotnie — przy okazji różnych rocznic i wystaw — jest nagabywany przez dziennikarzy pragnących uzyskać wypowiedź o Wrighcie. Ostatniego takiego wywiadu udzielił „Rzeczypospolitej" dopiero co, 22 września 1998 roku. W wywiadzie tym tłumaczy dlaczego, chociaż ma m.in. wykształcenie architektoniczne, nie został architektem („... dlatego, że w Polsce można było budować domy na wzór budy dla psa"), Franka Lloyda Wrighta określa jako „najlepszego architekta XX wieku", a jego realizacje jako „ósmy cud świata". Tym realizacjom oraz temu genialnemu amerykańskiemu architektowi poświęcił swą... „debiutancką" książkę.
Tak, tak — „Franka Lloyda Wrighta" można właściwie uznać za debiut literacki Waldemara Łysiaka, chociaż nie debiut wydawniczy. Pierwsze bowiem jego książki ukazały się na rynku w roku 1974, a „Frank Lloyd Wright" kilka lat później. Lecz ta biografia wielkiego twórcy została napisana przez Łysiaka już w... 1966 roku! Precyzując: została napisana jako praca konkursowa przez studenta Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Sam Łysiak tak o tym pisze w swoim pamiętniku („Lepszy", 1990):
„Ów konkurs ogłosił Wydział Architektury PW, gdyż nie istniała w języku polskim monografia twórczości Wrighta, co stanowiło duże utrudnienie dydaktyczne. Byt to konkurs dla profesorów, docentów, adiunktów i hierarchów podobnego szczebla, ale żeby imprezę udemokratycznić i nadać jej większy liczbowy splendor, dopuszczono też studenterię wyższych roczników. Prace anonimowe i tylko jeden laur — dla zwycięzcy. Po ustaleniu, która praca jest najlepsza, otwarto kopertę z jej hasłem, aby zobaczyć, który profesor to napisał. W kopercie było nazwisko studenta czwartego roku, co profesorom i docentom uświadomiło bezsens wymogu anonimowości konkursowej. Ale werdyktu cofnąć już nie było można. Można było tylko sprawić, żeby szczeniak nie dostał (prócz nagrody) honorarium wydawniczego. Polska biografia Wrighta musiała zaczekać na druk aż student-triumfator sam zostanie belfrem i Arkady zwrócą się do niego z propozycją „.
Zwróciły się kilkanaście lat później, dopiero w 1978 roku (data podpisania umowy wydawniczej), a wydały w roku 1982. Obowiązkową tzw. recenzję wewnętrzną dla wydawnictwa napisał czołowy polski architekt, urbanista i wykładowca akademicki, prof. Jerzy Hryniewiecki (notabene jego współpracownikiem przy budowie warszawskiego Stadionu Dziesięciolecia był inżynier Stanisław Łysiak, ojciec Waldemara). Recenzja zaczynała się tak:
5
„Otrzymany do zaopiniowania tekst pracy wraz z proponowanym przez autora materiałem ilustracyjnym dał mi wiele satysfakcji. Zarówno działalność literacka i publicystyczna dr. Waldemara Łysiaka, znana mi i ceniona przeze mnie w szeregu jego prac i esejów z dziedziny historii i sztuki, jak i jego temperament literacki, gwarantowały mi pełnowartościową analizę twórczości i dziejów tak wybitnej i kontrowersyjnej postaci architektury współczesnej, jaką był Frank Lloyd Wright.
Praca ta przedstawia wielkiego architekta i jego twórczość w układzie chronol...
biauass