[11][53]W naszej galaktyce znajduje się|wiele egzotycznych wiatów. [56][83]Niektóre pełne sš wody, [94][120]inne plujš trujšcym gazem. [130][160]Jakiego rodzaju stworzenia|mogš rozwijać się w takich miejscach? [186][208]Czy przypominajš istoty ziemskie? [232][271]Czy też życie przyjęło tam nowe,|niespodziewane formy? [280][307]Jak wyglšdajš istoty pozaziemskie? [317][356]www.NapiProjekt.pl - nowa jakoć napisów.|Napisy zostały specjalnie dopasowane do Twojej wersji filmu. [357][404]Przestrzeń, czas, życie. [426][473]Sekrety kosmosu|biegnš przez tunel. [473][513]Through the Wormhole 2x09|Jak wyglšdajš istoty pozaziemskie? [513][553]Tłumaczenie: Torgop [583][606]One tam sš. [606][626]Możemy je zobaczyć. [626][650]Po raz pierwszy w historii ludzkoci, [650][678]mamy pewnoć, że Wszechwiat|pełen jest planet [678][715]dziwniejszych od naszych |najmielszych wyobrażeń. [715][762]Planet, które mogš być domem|dla istot pozaziemskich. [762][803]Jak wyglšdałyby te stworzenia? [803][831]Wszyscy jestemy produktem |naszego rodowiska. [831][870]Gdybym urodził się na planecie|na której powietrzem jest dwutlenek węgla, [870][905]a grawitacja jest|trzy razy słabsza od tej ziemskiej, [905][943]mógłbym wyglšdać... tak. [943][979]Na planecie z grawitacjš|pięć razy silniejszš od ziemskiej, [979][1022]i z gwiazdš która nieustannie|bombarduje planetę burzami słonecznymi, [1022][1042]mógłbym wyglšdać tak. [1064][1094]Nie poznamy twarzy kosmity, [1094][1117]dopóki na niš nie spojrzymy. [1117][1153]Jednak tak jak detektywi|polujš na nieznanego podejrzanego, [1153][1184]tak biolodzy i naukowcy planetarni [1184][1214]zaczynajš łšczyć elementy układanki. [1215][1248]Niektóre wskazówki sš tam, [1248][1280]ale wiele z nich znajduje się tutaj. [1307][1328]W trakcie codziennej drogi|ze szkoły do domu, [1328][1374]musiałem mijać podwórko|starego i strasznego domu. [1374][1418]Nigdy nikogo tam nie widziałem, [1418][1483]ale kto, lub co tam mieszkało. [1483][1529]Mogłem sobie tylko wyobrażać,|kto, lub co to mogło być. [1590][1616]Paleontolog z Harvardu,|Andrew Knoll [1616][1630]spędził swoje zycie [1630][1672]badajšc stworzenia poza naszymi|najmielszymi wyobrażeniami. [1672][1699]Jednš z rzeczy jakich uczysz się [1699][1719]zwiedzajšc muzeum takie jak to, [1720][1745]jest to, że trudno jest sobie wyobrazić [1745][1767]jak mogłoby wyglšdać|życie na innej planecie, [1767][1790]ale tak samo trudno jest sobie wyobrazić [1791][1811]życie, które istniało na naszej planecie. [1811][1842]Kto by pomylał, że istniały|takie stworzenia jak dinozaury, [1842][1860]gdybymy nie znaleli ich koci? [1860][1882]Przez ostatnie osiem lat, [1882][1906]Andrew służył jako biolog misji [1906][1928]marsjańskiego łazika NASA. [1928][1954]Jest to rola do której wyjštkowo się nadaje, [1954][1994]ze względu na swoje dowiadczenie w|znajomoci form życia na Ziemi, [1994][2020]i umiejętnoci odczytania historii planet [2020][2036]z ich skał. [2036][2060]Mamy tendencję do mylenia o Ziemi, [2062][2093]przez pryzmat rzeczy,|które widzimy dzi dookoła nas. [2093][2119]Jednak dane geologiczne mówiš nam, [2119][2141]że istniało wiele Ziem, [2141][2163]a Ziemia, którš widzimy dzi dookoła nas, [2163][2177]wszystkie roliny i zwierzęta, [2177][2195]struktura atmosfery, [2195][2216]sš tak naprawdę końcowym stanem, [2216][2242]długiej serii przemian, [2242][2265]które zachodziły|od czterech miliardów lat. [2265][2289]Na przykład ta skała, [2289][2315]która powstała około|3,5 miliarda lat temu, [2315][2335]pełna jest minerałów żelaza, [2335][2367]co oznacza, że żelazo|musiało być w stanie przemieszczać się [2367][2400]przez wodę morskš,|a może to robić tylko w wodzie [2400][2431]zawierajšcej tlen. [2431][2476]Odkrycie na Ziemi skał takich jak ta, [2476][2510]wiadczy o tym,|że przez pierwsze 4 miliardy lat [2510][2530]swojego istnienia, [2530][2566]nasza atmosfera|praktycznie pozbawiona była tlenu. [2566][2601]Taka Ziemia byłaby dla nas toksyczna. [2601][2628]Odnajdujemy inne niespodziewane rzeczy, [2628][2650]gdy głęboko przyjrzymy się historii Ziemi. [2650][2689]Ta skała została|utworzona przez lodowiec [2689][2718]około 635 milionów lat temu. [2718][2734]Skały takie jak ta, [2734][2768]tworzyły się wszędzie|na Ziemi w tamtym czasie. [2768][2796]Oznacza to, że lodowiec znajdował się [2796][2822]na poziomie morza na równiku. [2822][2843]W zasadzie prawie cała Ziemia [2843][2876]pokryta była lodem. [2876][2901]Teorię tę nazywamy Ziemia-nieżka. [2901][2920]Te różne postacie Ziemi, [2920][2956]goršce, zimne,|z mniejszš, lub większš ilociš tlenu, [2956][2988]były w zasadzie obcymi wiatami. [2988][3019]Więc dla Andrew,|najlepszym miejscem na odkrycie [3019][3062]jak mogš wyglšdać obcy,|sš nasze własne dane geologiczne. [3062][3083]To sš trylobity. [3083][3098]Gdy na to spojrzymy, [3098][3117]widzimy znajome elementy. [3117][3155]Jest to segmentowe ciało|połšczone stawami. [3155][3175]Odnóża sš połšczone stawami. [3175][3189]Moglibycie stwierdzić: [3189][3211]"To wyglšda jak krewetka,|lub jaki owad," i mielibycie rację. [3211][3227]Biolodzy [3227][3256]nazywajš to powtarzajšce się podobieństwo form [3256][3288]w ziemskiej historii:|"konwergencjš." [3288][3306]Kształt, który dobrze się sprawdza [3306][3343]jest wielokrotnie powtarzany. [3343][3376]To ogromne morskie stworzenie|wyglšda jak wieloryb, [3376][3409]ale tak naprawdę|jest wymarłš jaszczurkš. [3437][3477]Wielokrotnie w cišgu ostatnich 250 milionów lat, [3477][3520]kręgowce z lšdu|przechodziły do oceanów. [3520][3537]Za każdym razem gdy się to działo, [3537][3564]powstawały ogromne morskie potwory. [3564][3584]Kronozaur. [3584][3614]70 milionów lat temu|w morzach żyły jaszczurki. [3614][3628]One również były ogromne. [3628][3657]W naszych czasach mamy wieloryby. [3682][3710]Jeli Ziemia w przeszłoci, [3710][3744]była tak obca, jak planety|okršżajšce inne gwiazdy, [3744][3772]to obcy, których widzimy w filmach: [3772][3796]jaszczurki z dwojgiem oczu,|poruszajšce się na dwóch nogach [3796][3827]mogš być blisko prawdy. [3874][3891]Muszę się przyznać, [3891][3926]że oglšdałem wiele filmów o potworach|z lat pięćdziesištych. [3926][3949]Szczególnie przyglšdałem się fizyce [3949][3974]i mówiłem, "Nie, nie, nie,|to nie będzie działać, [3974][4001]albo "To jest naprawdę dobre." [4025][4059]Profesor Michael Labarbera|z Uniwersytetu w Chicago [4059][4079]jest ekspertem w zakresie biomechaniki. [4079][4100]Stara się przewidzieć [4100][4138]jak obcy chodzš, |latajš i pływajš, [4138][4173]poszukujšc podstawowych zasad|poruszania się zwierzšt. [4173][4186]Można to nazwać [4186][4230]najmniejszym wspólnym mianownikiem|sposobu poruszania się. [4258][4277]Takie zwierzęta jak skrzypłocze, [4277][4302]wychodziły na plażę| i składały jaja, w czasach, [4302][4331]gdy pterodaktyle|latały po niebie. [4331][4358]Jednš z cech, |które dzielimy z tymi zwierzętami [4358][4385]jest szkielet dwigniowy. [4385][4401]Mam dwignie w swoich rękach. [4401][4424]Pozwalajš mi robić tak. [4424][4447]Mam dwignie w łokciach,|w ramionach. [4469][4487]Podstawowym założeniem jest [4487][4520]by użyć dwigni, która da nam|największe korzyci mechaniczne, [4520][4542]która przeniesie siłę mięni [4542][4567]na zewnętrznš stroję dwigni. [4583][4600]Takie udane projekty, [4600][4623]jak kończyny ze stawami,|czy twarde szkielety, [4623][4653]powtarzajš się często|w skamieniałociach. [4653][4674]Dzi widzimy je |wszędzie dookoła nas. [4674][4729]Michael przewiduje, że zobaczylibymy je|także na innych planetach. [4729][4754]Nie ma znaczenia,|czy szkielet [4754][4780]jest zrobiony z hydroksyapatytu,|jak nasze koci, [4780][4802]z chityny jak u tego zwierzęcia, [4802][4814]czy z nanorurek węgla. [4814][4834]Jeli zasada budowy |jest wystarczajšco prosta [4834][4860]dla wytworzenia się |w procesie doboru naturalnego, [4860][4881]to taka budowa będzie się powtarzać. [4881][4907]Na naszej planecie |wyewoluowała się niezależnie [4907][4930]przynajmniej kilka razy. [4930][4949]Jest to więc powód do tego, |by wierzyć, [4949][4962]że taka budowa będzie powszechna [4962][4993]w każdym innym ekosystemie|na każdej planecie. [4993][5022]Tułowie z połšczonymi stawami kończynami,|służšcymi jako dwignie. [5022][5059]Jest to dobra podstawa|do anatomii istot pozaziemskich, [5059][5114]ale czy możemy jeszcze bardziej zbliżyć się|do ich prawdziwej postaci? [5114][5135]W XIX wieku [5135][5166]Charles Darwin|utworzył serie notesów, [5166][5203]w których przedstawiał,|jak zmieniały się kształty zwierzšt [5203][5228]by przystosować się|do rodowiska w którym żyjš [5248][5282]Jak wyglšdałaby księga życia|na innych planetach? [5282][5322]Jakie niezwykłe|anatomiczne kształty [5322][5372]mogły rozwinšć się w obcym rodowisku? [5372][5409]rodowisko kształtuje stworzenia|w zależnoci od ich otoczenia. [5409][5427]Gęstoć atmosfery, [5427][5470]to czy istnieje ocean pokrywajšcy planetę, [5470][5497]ma ogromne znaczenia dla rozwijania się planety [5497][5527]a więc także dla kształtu organizmów. [5527][5552]Włanie dlatego, [5553][5576]by dowiedzieć się jak wyglšdajš obcy, [5576][5613]musimy się dowiedzieć czego więcej|o planetach na których żyjš. [5613][5626]Do niedawna [5626][5652]nie mielimy dowodu|na istnienie innych planet. [5652][5693]nie mówišc już o tym jakie mogš być|ich rodowiska i atmosfery. [5706][5741]Ale teraz, po raz pierwszy w historii, [5741][5789]możemy zobaczyć wiaty daleko|poza naszym układem słonecznym. [5789][5818]Teraz gdy wiemy gdzie|może się znajdować dom E.T., [5818][5854]jestemy bliżej odkrycia|ich prawdziwych twarzy. [5877][5902]Jeli chcemy wiedzieć jak wyglšdajš obcy, [5902][5936]musimy się dowiedzieć czego|o miejscach, w ...
tussimi