układ mięśniowy.doc

Układ mięśniowy

I Mięśnie szkieletowe: poprzecznie prążkowane (m.zależne od naszej woli), pochodzą z mezodermy

-mięsień kurczy się szybko i męczy się szybko

-dużo mitochondriów (mięśnie zużywają dużo energii)

-mięśnie budują:

‘cienkie włókna wypełnione włókienkami kurczliwymi

‘włókna mięśniowe łączą się w pęczki- kilka pęczków tworzy mięsień

‘mięsień posiada przyczep początkowy (pp) i przyczep końcowy (pk) [przyczepów może być kilka]

‘m. ma brzusiec (część czynna mięśnia) ścięgien zlokalizowanych na jednym lub obu końcach

‘m. mogą działać na 1 lub kilka stawów

ze względu na kształt wyróżniamy:

-m. długie np. mięśnie kończyn

-szerokie o płaskim brzuścu

3 rodzaje skurczów:

-izometryczny- zmiana napięcia ale nie długości

-izotoniczny- zmiana długości ale nie napięcia

-auksotoniczny- zmiana długości i napięcia

inne stany mięśnia: napięcie mięśniowe (prawidłowe, wzmożone, obniżone), skurcz tężcowy, skurcz kloniczny

II Mięśnie gładkie: niezależne od naszej woli, w obrębie części wewnętrznych (narządy i naczynia krwionośne i limfatyczne), przewodu pokarmowego, pochodzą z mezo i endodermy

*m. sercowy: cechy mięśnia szkieletowego i gładkiego

-kurczy się niezależnie od naszej woli (gładkie)

-są wstawki, których nie ma w m.szkieletowych

-jądra są na zewnątrz włókna (inaczej niż inne)

-posiadają swój automatyzm

-tkanka nie podatna na zmęczenie

-pochodzi z mezodermy

MIĘŚNIE GŁOWY:

a)m.wyrazowe twarzy (to m.skórne, mają przynajmniej 1 przyczep w obrębie skóry)

b)m.gałki ocznej i małżowiny usznej

c)m.narządu zmysłu (ucho)

d)m.języka

b,c,d oba przyczepy mają kostne

Mięśnie wyrazowe twarzy (skupiają się wokół otworów, wszystkie mięśnie unerwione przez nerw twarzowy)

1.m.naczaszny:

składa się z brzuśca czołowego i potylicznego, które połączone są czepcem ścięgnistym- luźno połączony z czaszką, mocno ze skórą

2.m.związane ze szparą powiekową:

okrężny oka, marszczący brwi, podłużny nosa

3.m.związane ze szparą ust:

okrężny ust, jarzmowy większy i mniejszy, śmiechowy, policzkowy, dźwigacz wargi górnej, dźwigacz skrzydła nosa, obniżacz wargi dolnej, obniżacz kąta ust, brudkowy

4.m.nozdrzy przednich

obniżacz przegrody nosa, obniżacz wargi górnej, obniżacz skrzydła nosa

[wszystkie unerwione przez nerw twarzowy]

mięśnie żwacze: związane z żuchwą i szczęką (bardzo silne, pracują non stop):

skroniowy, żwacz, skrzydłowy boczny, skrzydłowy przyśrodkowy

Mięśnie gałki ocznej

-skośny górny i dolny gałki ocznej

-prosty górny, boczny, przyśrodkowy, dolny gałki ocznej

Mięśnie małżowiny

-górny, przedni i tylny małżowiny usznej (mięśnie szczątkowe)

Mięśnie narządu zmysłu

-mięsień strzemiączkowy (najmniejszy mięsień- 5mm, w wyniosłości piramidowej w jamie bębenkowej- ucho środkowe; odpowiada za ruchy błony bębenkowej- słuch i przewodzenie bodźców)

MIĘŚNIE SZYI

a)grupa powierzchowna

-m.mostkowo-obojczykowo-sutkowy (przyczepiają się do wyrostka sutkowatego, duży, silny)

-m.szeroki szyi (mięsień skórny, pochodzi z mięśniówki twarzy)

b)grupa środkowa

*mięśnie nadgnykowe

-dwubrzuścowy (brzusiec tylny i przedni), żuchwowo-gnykowy, rylcowo-gnykowy, brudkowo-gnykowy

*mięśnie podgnykowe

-łopatkowo-gnykowy (brzusiec dolny i górny), mostkowo-gnykowy, tarczowo-gnykowy, mostkowo-tarczowy

[oprócz tarczowo-gnykowego m.gnykowe unerwiane są przez pęcherz szyjny] pętlę szyjna?

c)grupa głęboka

-m.długi szyi, długi głowy, prosty przedni głowy

[gr głębokiej unerwiane przez gałęzie krótkie splotu szyjnego i splotu ramiennego]

kość gnykowa- jest poza czaszką ale zaliczana jest do czaszki; jest to miejsce przyczepu mięśni szyi; nie łączy się z innymi kośćmi, dzięki czemu połykamy

MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ

1.obręczy: naramienny, nadgrzebieniowy, podgrzebienowy, obły mniejszy i większy, podłopatkowy

unerwienie:

-naramienny- nerw pachowy

-nad i podgrzebieniowy- nerw nadłopatkowy

-obły mniejszy- nerw pachowy

-podłopatkowy i obły większy- nerw podłopatkowy

M.naramienny to największy m. z obręczy, rozpoczyna się na łopatce i obojczyku, przechodzi do guzkowatości k.ramiennej. Służy do działania na staw ramienny- odwodzimy i nawracamy kończynę w stawie

M.nadgrzebieniowy wypełnia dół nadgrzebieniowy łopatki, wspomaga odwracanie ramienia. Działa na torebkę stawu ramiennego

M.podgrzebieniowy wypełnia dół podgrzebieniowy łopatki, odwraca ramię- napina torebkę

M.obły większy- przyczepia wzdłuż brzegu łopatki, odwraca ramię- do guzka większego k.ramiennej, torebka stawu ramiennego

M.obły mniejszy przyczepia się do kąta łopatki, przywodzi i nawraca ramię- grzebień guzka mniejszego obok przyczepu m.najszerszego grzbietu

M.podłopatkowy- antagonista do wszystkich poprzednich. Nawraca i przywodzi (tamte odwracały), też napina torebkę. Wypełnia cały dół do guzka

2.ramienia:

a)grupa przednia (zginacze): dwugłowy ramienia, kruczoramienny, ramienny

[nerw mięśniowo-skórny]

b)grupa tylna (prostowniki): trójgłowy ramienia, łokciowy (szczątkowy)

M.dwugłowy ramienia: od łopatki do k.promieniowej, nie przyczepia się do k.ramiennej. Działa na staw ramienny (odwodzi) i łokciowy (zgina)

M.kruczoramienny: przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki, przebity nerwem mięśniowo-skórnym!!

M.ramienny: największy zginacz, najwięcej pracuje, kończy się na k.łokciowej

Grupa tylna to antagoniści do grupy przedniej- prostowniki

M.trójgłowy: położony na całej tylnej powierzchni. Kończy się przyczepem do wyrostka łokciowego (nazywany rozścięgnem), działa na staw łokciowy- prostuje ruchy w stawie

3.przedramienia:

Mięśnie długie, brzuśce położone bliżej stawu łokciowego; działają na nawracanie i obracanie przedramienia, ruch nadgarstka i palców

a)grupa przednia (zginacze):

*warstwa powierzchowna: nawrotny obły, zginacz promieniowy nadgarstka, zginacz dłoniowy długi, zginacz łokciowy nadgarstka, zginacz powierzchowny palców

*warstwa głęboka: zginacz głęboki palców, zginacz długi kciuka, nawrotny czworoboczny

[grupa unerwiona przez nerw pośrodkowy oprócz m.zginacza promieniowego nadgarstka i 2 głów zginacza głębokiego palców, które unerwione są przez nerw łokciowy]

b)grupa tylna (prostowniki):

*warstwa powierzchowna: m.palców, nadgarstka łokciowy, palca małego

*warstwa głęboka: prostownik wskaziciela, odwodziciel kciuka, przywodziciel kciuka długi, prostownik krótki kciuka, prostownik długi kciuka

c)grupa boczna (bez warstw, prostowniki): ramienno-promieniowy (n), prostownik długi i krótki nadgarstka (n), odwracacz przedramienia

[unerwione przez nerw promieniowy]

4.ręki

a)kłębu kciuka: odwodziciel, przywodziciel, przeciwstawiacz i zginacz krótki kciuka

[nerw pośrodkowy za wyjątkiem połowy m.zginacza krótkiego kciuka, która unerwiana jest przez nerw dwułokciowy]

b)kłębu palca małego: przywodziciel, przeciwstawiacz, zginacz krótki palca małego, dłoniowy krótki

[nerw łokciowy]

mięśnie glistowate, międzykostne

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ

a)powierzchowne: piersiowy większy (buduje przednio- górną powierzchnię klatki- na nim gruczoł słuchowy) i piersiowy mniejszy, zębaty przedni (buduje boczną pow klatki piersiowej, pokrywa żebra, ma 10 zębów i przyczepia się do 9 żeber- są 2 przyczepy do żebra 2)

b)głębokie: poprzeczny klatki piersiowej (od wew żebra), przepona, międzyżebrowe zewnętrzne, międzyżebrowe wewnętrzne (pośrednie, właściwe), dźwigacze żeber (szczątkowe, powierzchowne warstwy)

międzyżebrowe zew: rozpoczynają się na zew od bruzdy żebra, przebieg włókien domostkowy, rozpoczyna się od guzka żebra a kończą na przejściu kostno-chrzęstnym żebra. Dalej biegną błony międzyżebrowe zew (rozpoczynają się na przejściu chrzęstno-kostnym żebra i biegną do mostka)

międzyżebrowe wew i zew krzyżują się włóknami w przestrzeni

międzyżebrowe wew właściwe: rozpoczynają się do wew od bruzdy, przebieg włókien odkręgosłupowy, leci od żebra niżej leżącego do wyżej leżącego

międzyżebrowe wew pośrednie: z zew mają cechę przyczepu na zew od bruzdy żebra, z m.ż wew mają przebieg włókien odkręgosłupowy (11 nerwów międzyżebrowych, 1 nerw podżebrowy[12żebro])

Przepona:

-oddziela jamę klatki piersiowej od jamy brzusznej

-m.płaski, różnej grubości w zależności od części- z przodu cienka, z tyłu od 2 do 5cm (w części lędźwiowej)

-ma kształt nerkowaty- jest wygięta, w częściach bocznych tworzy kopułę przepony (prawą i lewą). Prawa wpuklona w obręb klatki piersiowej wyżej niż lewa, cz środkowa ułożona nisko i zbudowana z tkanki włóknistej, cz boczne zbudowane z mięśnia

składa się z 3 części: (najcieńsza) cz.mostkowa, żebrowa, lędźwiowa (najgrubsza)- łączą się ze sobą w środku ścięgnistym przepony, który ma kształt trójpłatkowego liścia koniczyny. W części środkowej spoczywa serce, po bokach płuca z opłucną przeponową.

trójkąt mostkowo-żebrowy: miejsce zmniejszonej odporności, powstają przepukliny wew, przechodzi tętnica nabrzuszna górna

trójkąt żebrowo-lędźwiowy: zmniejszona odporność, nie powstają przepukliny (bo jest poza jamą otrzewną i nie przemieszcza się po klatce piersiowej)

rozwór przełykowy: przepukliny wślizgowe żołądka (przemieszcza się z klatki do jamy brzusznej), przechodzi przełyk i pnie błędne (przedni i tylny)

rozwór żyły głównej dolnej: nie ma przepuklin (bo łączy klatkę z przestrzenią zaotrzewną)- przechodzi żyła główna dolna, gałązki nerwu przeponowego prawego

przemieszczenia są tylko z jamy brzusznej do klatki, nigdy na odwrót!!!

rozwór aorty: nie ma przepuklin- przechodzi aorta i przewód piersiowy (największe naczynie limfatyczne)

przepona unerwiana jest przez nerw przeponowy (m. ukształtowany kopulasto)

część lędźwiowa przepony wytwarza 2 odnogi: na wysokości 12 kręgu ograniczają otwór aorty. W każdej odnodze są 2 szczeliny: boczna i przyśrodkowa. W bocznej przechodzi pień współczulny i nerw trzewny mniejszy. W przyśrodkowej od strony prawej nerw trzewny większy i żyła nieparzysta, po stronie lewej nerw trzewny większy i żyła nieparzysta krótka

MIĘŚNIE BRZUCHA   3 grupy

1)grupa przednia: prosty brzucha, stożkowaty

m.prosty brzucha otoczony przez pochewkę m.prostego, długi, biegnie w lini pośrodkowej, ma smugi ścięgniste (to dzięki nim możliwy skurcz segmentalny mięśnia)

Pochewka- składa się z blaszki przedniej i tylnej

a)przednia: w 2/3 długości górnych- zbud z rozścięgna m.skośnego zewnętrznego brzucha i części przedniej rozścięgna m.skośnego wewnętrznego

    1/3 dolne- rozścięgno m.skośnego zew i wew i poprzecznego brzucha

b)tylna: 2/3 górne- z części tylnej rozścięgna m.skośnego wew brzucha i rozścięgna m.poprzecznego brzucha

   1/3 dolne nie istnieje- m.pokryte powięzią poprzeczną brzucha

Pochewka zawiera:

-m.prosty brzucha i stożkowaty

-tętnicę nabrzuszną dolną i górną

-końcowe odcinki nerwów międzyżebrowych

-nerw podżebrowy

-końcowe odcinki nerwu biodrowo-pachwinowego i biodrowo-podbrzusznego

-naczynia i węzeł limfatyczny

2)grupa boczna: skośny zew i wew brzucha, poprzeczny brzucha

włókna mają w częściach obwodowych, w części przyśrodkowej przedniej przechodzą w rozścięgna mięśni, unerwienie takie samo jak w pochewce

3)grupa tylna: czworoboczny lędźwi (wypełnia przestrzeń między talerzem k.biodrowej a 12 żebrem

MIĘŚNIE MIEDNICY

1)przepona moczowo-płciowa: słabsza od miednicznej, przyczepia się do gałęzi dolnej k.łonowej i gałęzi k.kulszowej aż po guzy kulszowe. Utworzona przez m.poprzeczny głęboki krocza oraz u mężczyzn zwieracz cewki moczowej, u kobiet zwieracz cewkowo-pochwowy. Od góry i dołu ograniczona przez powięź górną i dolną przepony moczowo-płciowej. Od dołu dodatkowo wzmocniona przez m.poprzeczny powierzchowny krocza. Przez nią przechodzi u mężczyzn cewka moczowa, u kobiet cewka i pochwa.

2)przepona miedniczna: silniejsza, wyżej od przepony moczowej. Składa się z m.dźwigacza odbytu i m.guzicznego. Ma kształt lejka (wierzchołek lejka to odbyt), który jest z przodu nieco otwarty i wytwarza wrota dźwigacza- przez nie przechodzi u mężczyzn cewka moczowa, u kobiet cewka moczowo-pochwowa. Ani cewka, ani pochwa nie przebijają przepony miednicznej (ją przebija odbyt).

MIĘŚNIE OBRĘCZY KOŃCZYNY DOLNEJ:

1)grupa brzuszna: bliźniaczy górny i dolny, zasłaniacz wew i zew, czworoboczny uda

[unerwiane przez gałęzie krótkie splotu krzyżowego]

2)grupa grzbietowa:

a)przednia: biodrowy, lędźwiowy większy i mniejszy

[unerwione podwójnie przez gałęzie krótkie splotu lędźwiowego i nerw dolny]

b)tylna: pośladkowy wielki, średni i mały, napinacz powięzi szerokiej, gruszkowaty

[pośladkowe unerwiane przez nerw pośladkowy dolny, a reszta przez nerw pośladkowy górny]

MIĘŚNIE UDA:

1)zginacze, grupa tylna: dwugłowy uda, półścięgnisty, półbłoniasty, podkolanowy (szczątkowy)

[nerw kulszowy- ma 2 gałęzie: składnik piszczelowy i składnik strzałkowy]

2)przywodziciele, grupa przyśrodkowa: smukły, przywodziciel długi, krótki, wielki, grzebieniasty

[unerwiane przez nerw zasłonowy, m.grzebieniasty dodatkowo przez nerw udowy]

3)grupa przednia: czworogłowy uda, prosty uda (głowa przednia, boczna, przyśrodkowa, pośrodkowa), krawiecki

[wszystkie unerwia nerw udowy]

MIĘŚNIE GOLENI:

1)grupa przednia, prostowniki: piszczelowy przedni, palców, palucha

[unerwione przez gałąź głęboką nerwu strzałkowego]

2)grupa boczna, prostowniki: m.strzałkowe (krótki i długi)

[unerwione przez gałąź powierzchowną nerwu strzałkowego]

3)grupa tylna, zginacze:

a)warstwa powierzchowna: brzuchaty łydki, podeszwowy, płaszczkowaty (wspólnie wytwarzają ścięgno Achillesa- piętowe)

b)warstwa głęboka: piszczelowy tylny, zginacz palców, zginacz palucha długi

[cała grupa tylna unerwiona przez nerw piszczelowy]

MIĘŚNIE STOPY:

1)grzbietowe: prostownik krótki palców i krótki palucha

[unerwiony przez gałąź głęboką nerwu strzałkowego]

2)podeszwowe

a)grupa boczna: zginacz krótki (paluch, palec), przywodziciel (palec, paluch), przeciwstawiacz (paluch)

[nerw podeszwowy boczny]

b)grupa przyśrodkowa: jak w bocznej (albo paluch, albo palec)

[nerw podeszwowy przyśrodkowy]

3)pośrednie: czworoboczny podeszwy, zginacz krótki palców, glistowate, międzykostne podeszwowe i grzbietowe

[unerwione na przemian przez nerw boczny i przyśrodkowy]