1999.10_Genialne schematy.pdf

(359 KB) Pobierz
W tej rubryce prezentujemy schema−
co by było gdyby... Redakcja EdW nie
gwarantuje, że schematy są bezbłędne i na−
leży je traktować przede wszystkim jako
źródło inspiracji przy tworzeniu własnych
układów.
Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy−
stkim schematy, które powstały jedynie na
papierze, natomiast układy, które zrealizo−
waliście w praktyce nadsyłajcie wraz z mo−
delami do Forum Czytelników i do działu
E−2000. Nadsyłając godne zainteresowania
schematy z literatury, podawajcie źródło.
Osoby, które nadeślą najciekawsze
schematy oprócz satysfakcji z ujrzenia
swego nazwiska na łamach EdW, otrzyma−
ją drobne upominki.
ty nadesłane przez Czytelników.
Są to zarówno własne (genialne) rozwiąza−
nia układowe, jak i ciekawsze schematy z
literatury, godne Waszym zdaniem publicz−
nej prezentacji bądź przypomnienia. Są to
tylko schematy ideowe, niekoniecznie
sprawdzone w praktyce, stąd podtytuł
Działająca...przepalona świetlówka
Czytelniku − jeśli masz przepaloną
świetlówkę nie wyrzucaj jej − prawdo−
podobnie da się ją uratować. Warunek:
świetlówka nie może być uszkodzona
mechanicznie (poza przepalonym jed−
nym lub dwoma żarnikami), tzn. nie
może ulec rozszczelnieniu ( tzn. utracić
próżni).
Tradycyjny sposób podłączenia świe−
tlówki przedstawiono na rys. 1. Jeśli
przepaliła Ci się świetlówka o mocy
4...20W, dokonaj przeróbki wg rys. 2.
(usuń zapłonnik, zewrzyj wyprowadze−
nia żarników, pomiędzy statecznik
a świetlówkę wlutuj 2 kondensatory
i mostek prostowniczy). Ten układ
sprawdziłem doświadczalnie (ratując
w ten sposób uszkodzone świetlówki
4 i 20−watowe).
W przypadku świetlówek o mocy
40...65W należy zastosować układ wg
rys. 3. Kondensatory na wysokie na−
pięcia nie zawsze są osiągalne − w ra−
zie potrzeby można zastosować połą−
czenia szeregowo−równoległe z uży−
ciem kondensatorów na niższe napię−
cia i o mniejszych pojemnościach. Np.
zamiast 470nF/400...600V (rys. 2.) za−
stępczo 2 szeregowo połączone kon−
densatory 1 µ F/250V; zamiast 3,76 µ F:
1 µ F/250V x 3 + 680nF/250V równole−
gle. Należy pamiętać o dobrym odizo−
lowaniu układu elektronicznego od
oprawy świetlówki (a zwłaszcza gdy
jest ona metalowa). Całość można zlu−
tować w formie solidnego pająka, ale
jeśli kondensatory trzeba będzie “sztu−
kować” ze sobą − zalecam użyć płytki
drukowanej (np. uniwersalnej) i ew. za−
mknąć kondensatory wraz z mostkiem
prostowniczym w plastykowej obudo−
wie (na zewnątrz wyprowadzić prze−
wody przyłączeniowe − przyłączenie do
świetlówki i statecznik najlepiej wyko−
nać z zastosowaniem kostki elektro−
technicznej). Zwarcie żarników świe−
tlówki nie jest konieczne. Układy
przedstawione na rys. 2 i 3 mogą zasi−
lać także pełnosprawne świetlówki.
W każdym razie z pewnością przedłużą
działanie przepalonych świetlówek.
Przepalona świetlówka (20−watowa)
podłączona do sieci 230V wg rys.2
działa u mnie już od 11 miesięcy.
Jednak ogólnie mówiąc świetlówki
są bardzo trwałe − kupno nowej świe−
tlówki na pewno nie nadweręży ni−
czyjego portfela, gdyż są bardzo tanie
(ok. 3...10 zł).
Artykuł opracowałem na podstawie
skąpej wzmianki w “Zrob to Sam”
nr 1/93.
Dariusz Knull
Rys. 1, 2, 3
12
E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 10/99
975339513.044.png 975339513.045.png 975339513.046.png 975339513.047.png 975339513.001.png 975339513.002.png 975339513.003.png 975339513.004.png
“ Minigenerator serwisowy”
“ Minigenerator serwisowy” po−
chodzi z miesiecznika “Praktyczny
Elektronik” (1`98), jego zadaniem
jest zaoszczędzenie wielu godzin
żmudnej pracy podczas wyszuki−
wania uszkodzeń w sprzęcie audio.
Ponieważ zasada działania nie wy−
maga szerokiego opisu, ograniczę
się tylko do spraw podstawowych.
Generator serwisowy został zreali−
zowany w oparciu o negatory
CMOS. Częstotliwość generacji
można zmieniać dobierając war−
tość kondensatora C3.
Dysponujemy tu dwoma wyjścia−
mi; jedno dostarcza przebieg pro−
stokątny 1kHz, a drugie sinusoidal−
ny o tej samej częstotliwości.
Układ ten może znaleźć szereg in−
nych zastosowań, np. badanie
układów logicznych.
“Konwerter UKF do starszych radioodbiorników”
W związku z tym, “że w przyszłym ro−
ku stacje radiowe FM już nie będą
nadawały w dolnym zakresie FM”
(przypomina o tym p. A. Janeczek na
str. 55 w EdW 5/99) − chciałbym przed−
stawić schemat układu wykonanego
jakiś czas temu zgodnie z opisem
w “Zrób to Sam” z czerwca 1991r.
Jest to nieskomplikowany, uniwersal−
ny konwerter, wykorzystujacy wieko−
wy, ale wciąż “do nabycia i użycia”
układ scalony UL1042N (odpowiedni−
ki: SO42PC, SO42E, SV42P − cyfry
w nawiasach na schemacie dotyczą
wyprowadzeń tych układów).
Konwerter można wbudować prak−
tycznie do każdego przenośnego lub
stacjonarnego odbiornika starszego ty−
pu − czyli tylko z “dolnym” UKF−em (65
−73 MHz). Cewki L1 (średnica wewnę−
trzna: 4,5 mm, 4 zwoje DNE o
0,8mm, odległości między zwojami:
1mm) i L2 (6 zwojów, dalej jak L1) są
łatwe do wykonania − są one typu po−
wietrznego (“w razie potrzeby obwód
wstępny złożony z cewki L1 i konden−
satora 47pF można dostroić do prze−
noszonego pasma poprzez ściskanie
lub rozciąganie zwojów cewki, co bę−
dzie powodowało zmianę jej indukcyj−
ności, a przez to zmianę przenoszone−
go przez ten obwód pasma; analogicz−
nie należy
zestroić ob−
wód wyj−
ś c i o w y
cewką L2”).
Z a i n s t a l o −
wanie kon−
w e r t e r a
w radiood−
biorniku nie
p o w i n n o
sprawić żad−
nej trudno−
ści: prze−
wód odpro−
w a d z a j ą c y
sygnał od
anteny tele−
s k o p o w e j
o d ł ą c z a m y
i przyłącza−
my do wyjścia konwertera a jego wej−
ście przyłączamy do anteny. Teraz
dwoma przewodami łączymy “masę”
konwertera z “masą” radioodbiornika
i do “plusa” zasilania − czyli do zasila−
cza radia (lub do “+” baterii, za wyłącz−
nikiem zasilania − jeśli radio można za−
silać tylko z baterii). Układ umieszcza−
my możliwie jak najbliżej anteny,
elementy lutujemy bądź bezpośrednio
ze sobą (jeśli w obudowie radioodbior−
−−−−− Zewrzeć
do masy
nika jest niewiele miejsca), lub na ka−
wałku płytki uniwersalnej. Ten prosty
układ umożliwi odbiór audycji radio−
wych nadawanych na częstotliwości
88...108 MHz przez odbiorniki starsze−
go typu z “dolnym” pasmem UKF. Żar−
tobliwie mówiąc − “problem 2000”
mamy z głowy.
Dariusz Knull
Kolega, który nadesłał przedstawione układy, otrzymuje drobne upominki.
E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 10/99
13
975339513.005.png 975339513.006.png 975339513.007.png 975339513.008.png 975339513.009.png 975339513.010.png 975339513.011.png 975339513.012.png 975339513.013.png 975339513.014.png 975339513.015.png 975339513.016.png 975339513.017.png 975339513.018.png 975339513.019.png 975339513.020.png 975339513.021.png 975339513.022.png 975339513.023.png 975339513.024.png 975339513.025.png 975339513.026.png 975339513.027.png 975339513.028.png 975339513.029.png 975339513.030.png 975339513.031.png 975339513.032.png 975339513.033.png 975339513.034.png 975339513.035.png 975339513.036.png 975339513.037.png 975339513.038.png 975339513.039.png 975339513.040.png 975339513.041.png 975339513.042.png 975339513.043.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin