Zarzadzanie loglog.docx

Koncepcja zarządzania łańcuchami dostaw powstała jako alternatywa wobec tradycyjnego sposobu pojmowania relacji między dostawcami i odbiorcami w kategoriach ciągłych antagonizmów i dążenia do wykorzystywania siły przetargowej.

Mimo że różne formy współdziałania gospodarczego znane są od stuleci, to zarządzanie zintegrowanymi łańcuchami dostaw zaczęło się dynamicznie rozwijać dopiero na początku lat osiemdziesiątych XX wieku. Nie należy jednak zapominać, że źródłem teoretyczno-metodologicznych podstaw omawianej idei zarządzania były wyniki badań dotyczące kanałów dystrybucji, kooperacji przedsiębiorstw produkcyjnych czy integracji systemów, publikowane co najmniej dwadzieścia lat wcześniej. Naukowcy zajmujący się zarządzaniem łańcuchami dostaw odwołują się nawet do dorobku z końca lat pięćdziesiątych i z wczesnych lat sześćdziesiątych. Dotyczy to zwłaszcza publikacji J. Forrestera, który badając przepływy między dostawcami i odbiorcami wskazywał na problemy nadmiaru zapasów u dostawców na skutek stopniowego wzrostu przekłamań informacyjnych o niewielkich zmianach popytu w miarę oddalania się rynku zbytu, co zostało spopularyzowane pod wymowną nazwą „efektu byczego bicza”[2]. Za nie mniej ważne należy uznać pionierskie wyniki badań marketingowych na temat alokacji zapasów w kanałach i sieciach dystrybucji. W 1957 roku W. Alderson sformułował zasady i wyjaśnił korzyści maksymalnego odraczania wykonawstwa usług i alokacji zapasów na kolejne szczeble w kanałach dystrybucji jako sposobu na redukowanie ryzyka związanego ze zmieniającymi się zachowaniami klientów[3]. W końcu lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku opracowano również pierwszy analityczny model alokacji i kontroli zapasów występujących w organizacjach tworzących sieci produkcyjno- dystrybucyjne. Autor modelu F. Hansmann, badając możliwości optymalizacji kosztów zapasów i wzrostu przychodów ze sprzedaży jako funkcji czasu dostaw, zaproponował posługiwanie się rozwiązaniami opartymi na programowaniu dynamicznym[4]. Nie zmienia to jednak faktu, że po raz pierwszy termin „zarządzanie łańcuchem dostaw” pojawił się w literaturze przedmiotu dopiero w 1982 roku i początkowo był związany przede wszystkim z redukcją zapasów wewnątrz przedsiębiorstwa oraz współpracujących z nim firm[5]. Za twórców tego pojęcia uważa się R.Olivera i M.Webbera, którzy pisali o łańcuchu dostaw w kontekście roli, jaką naczelne kierownictwo firm międzynarodowych powinno odgrywać w rozpoznawaniu konfliktów celów różnych obszarów funkcjonalnych organizacji, które powodują nieskoordynowany przepływ produktów, informacji i środków finansowych[6]. Obecnie za łańcuch dostaw uważa się współdziałające ze sobą firmy wydobywcze, przetwórcze, handlowe, logistyczne i inne firmy usługowe zaangażowane w usprawnianie przepływów produktów, informacji i środków finansowych. Łańcuch dostaw nie jest więc tożsamy z zarządzaniem nim.

Ponadto chcąc zdefiniować koncepcję zarządzania łańcuchem dostaw należy podkreślić wieloznaczność tego terminu. Uważne studia literaturowe pozwalają na zidentyfikowanie kilku grup poglądów na temat zarządzania łańcuchami dostaw, które różnią się dostrzeganiem jego istoty w logistycznych, integracyjnych lub synchronizacyjnych aspektach współpracy[7].

Jedną z pierwszych definicji zarządzania łańcuchami dostaw w kontekście logistycznym było sformułowanie, że jest to planowanie, koordynowanie i kontrolowanie przepływu materiałów, części i wyrobów gotowych od dostawców do odbiorców, które obejmuje dwa oddzielne strumienie przepływów (materiałów i informacji)[8]. Przykładem logistycznej interpretacji jest również model łańcucha dostaw upowszechniany przez istniejące od 1996 roku stowarzyszenie Supply Chain Council (SCC). Stowarzyszenie to, podobnie jak organizacja APICS dla systemów klasy MRP II, wypracowało model referencyjny w stosunku do funkcji i zadań oprogramowania dla zarządzania łańcuchami dostaw. Wypracowany przez SCC model referencyjny, zawierający zasady i elementy wykorzystywane w tworzeniu i komputeryzacji łańcuchów dostaw, nosi nazwę SCOR (Supply Chain Operations Reference). Model SCOR reguluje operacje związane z planowaniem, zakupem, wytwarzaniem, dostarczaniem i zwrotem produktów w ramach łańcucha dostaw. Nie jest natomiast wykorzystywany w procesach projektowania i rozwoju produktów, administrowania ich sprzedażą i obsługi posprzedażnej, co wbrew szerokiej interpretacji łańcucha dostaw ogranicza jego zastosowanie do doskonalenia procesów w sferze logistyki[9].

etapy rozwoju logistyki

I. Lata 50

Charakterystyczną cechą jest to, że działy logistyczne były niezintegrowane i nie były oparte na jednolitej koncepcji. Mieliśmy tu do czynienia ze sferą:

1. zakupu

q prognozowanie popytu

q zapotrzebowanie potrzeb

q wybór źródeł dostawy

q organizację zakupu

q zapasy

2. magazynowanie

q manipulacje transportowe

q składowanie

q gospodarka opakowaniami

3. dystrybucji

q opracowywanie zamówień odbiorców

q zapasy wyrobów gotowych

q transport

q obsługa klienta

działania te nie były podporządkowane jednemu celowi. Działania były rozdzielone w strukturze przedsiębiorstwa – każda ze sfer była odrębnym działem.

II. Lata 60 i początek 70

Dwa podstawowe kierunki działań:

1. fizyczna dystrybucja

2. zarządzanie materiałami

Dużą wagę przywiązywano do fizycznej dystrybucji – dotarcie z produktem do konsumenta. Wspierała działania marketingowe przedsiębiorstwa. Dotarcie do klienta w odpowiednim czasie, z określoną ceną.

Zarządzanie materiałami obejmuje sfery:

1. zakupu

2.

3.

Obejmuje kwestie planowania i zarządzania materiałami, kwestię sterowania zapasami, manipulację i magazynowanie. Działania te nie były podporządkowane jednemu celowi przedsiębiorstwa, były odrębne działy. Zarządzanie materiałami występowało w gestii służb zakupu.

III. Schyłek lat 70 i lata 80

Integracyjne rozumienie logistyki. Logistyka – zarządzanie strumieniami przepływów materiałów i informacji w przedsiębiorstwie. Działania prowadzone w obrębie przedsiębiorstwa zorientowane były na określenie strategicznych celów przedsiębiorstwa.

IV. Lata 90

Logistyka wychodzi poza ramy przedsiębiorstwa. Obejmuje przepływy w kraju i poza granicami. Obejmuje:

1. mikrologistykę

2. metalogistykę

3. makrologistykę

4. eurologistykę

5. logistykę globalną

Najczęściej formułowanymi celami zarządzania łańcuchami dostaw w ujęciu logistycznym są:

·                      minimalizacja całkowitych kosztów przepływu produktów i informacji przy zachowaniu wymaganego przez klientów poziomu jakości obsługi dostaw (tzw. logistyka oszczędności);

·                      zapewnienie jak najkrótszego czasu realizacji zamówień i możliwie wysokiej niezawodności, częstotliwości i elastyczności dostaw przy założonym poziomie kosztów przepływu (tzw. logistyka wydajności);

·                      optymalizacja poziomu zapasów w skali łańcucha dostaw wraz z elastycznym dostosowywaniem się do preferencji w zakresie obsługi dostaw poszczególnych segmentów rynku.

Dynamiczny rozwój rynku końca XX w skłania coraz więcej firm do osiągania przewagi konkurencyjnej poprzez wdrażanie nowoczesnych technik zarządzania. Poszukiwania w zakresie oszczędności kosztów, poprawy jakości i skrócenia czasu procesów tworzących ostatecznie łączną wartość dla klienta doprowadziły do koncentracji działań w ramach Zarządzania Łańcuchem Dostaw.

Koncepcja łańcucha dostaw uwzględnia źródła pozyskania surowców, miejsca ich przetwarzania, dostawców materiałów i podzespołów, montaż i produkcję wyrobów gotowych oraz ich dystrybucję i sprzedaż.

Łańcuch dostaw rozumiany jest zatem jako przepływ surowców, materiałów, podzespołów i wyrobów gotowych od momentu pozyskania tych pierwszych, do momentu konsumpcji wyrobu finalnego przez użytkownika końcowego.

Zasadniczymi procesami pozwalającymi na realizację dostaw w takim układzie są transport i magazynowanie. A więc łańcuch dostaw stanowi połączenie poszczególnych przedsiębiorstw uczestniczących w procesie dostarczania danego produktu na rynek.

Logistykę najkrócej definiuje się jako zarządzanie łańcuchem dostaw.

Zarządzanie łańcuchem dostaw nie ogranicza się do określonej firmy, ale uwzględnia także jej dostawców i odbiorców. Ostatnio mówi się o zintegrowanych łańcuchach dostaw, które są swego rodzaju ,,rozszerzonym przedsiębiorstwem’’, a o ich wydzieleniu z sieci kooperujących przedsiębiorstw decyduje pogłębiony charakter partnerstwa.

...