Wstępne wyniki chirurgicznego leczenia otyłości.pdf

344

J. Dadan i wsp.

Wstępne wyniki chirurgicznego leczenia otyłości metodą

regulowanej opaski żołądkowej i zespolenia omijającego

żołądkowo-jelitowego z pętlą Roux-en-Y

JACEK DADAN, PAWEŁ IWACEWICZ, HADY RAZAK, JERZY ŁUKASZEWICZ, KAMIL SAFIEJKO,

PIOTR WOJSKOWICZ

Akademia Medyczna w Białymstoku, I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej, kierownik: dr hab. med. J. Dadan

Wstępne wyniki chirurgicznego leczenia otyłości metodą

regulowanej opaski żołądkowej i zespolenia omijającego

żołądkowo-jelitowego z pętlą Roux-en-Y

Dadan J., Iwacewicz P., Razak H., Łukaszewicz J., Safiejko K.,

Wojskowicz P.

Akademia Medyczna w Białymstoku, I Klinika Chirurgii Ogólnej i En-

dokrynologicznej, e-mail: pawel27i@yahoo.com

Otyłość jest poważnym problemem w aspekcie medycznym i socjal-

nym. Oprócz zachowawczych metod leczenia, przyczyniających się

do niewielkiego zmniejszenia masy ciała, dostępną alternatywą te-

rapeutyczną jest chirurgia bariatryczna. Leczenie chirurgiczne jest

wskazane w przypadku, gdy wartość BMI wynosi powyżej 40 lub 35

oraz współistnieją takie choroby, jak: cukrzyca, nadciśnienie tętni-

cze i choroba zwyrodnieniowa stawów. Jednym z istotnych wska-

zań jest również mniejsza sprawność oraz pogorszenie jakości ży-

cia.

Celem pracy była porównawcza ocena wstępnych wyników wła-

snych chirurgicznego leczenia patologicznej otyłości metodą regu-

lowanej opaski żołądkowej (Laparoscopic Adjustable Gastric Ban-

ding – LAGB) oraz zespolenia omijającego żołądkowo-jelitowego z

pętlą Roux-en-Y (Roux-en-Y Gastric Bypass – RYGB). Są to naj-

częściej stosowane chirurgiczne metody leczenia otyłości.

Materiał i metody. Retrospektywnej ocenie poddano 26 chorych

leczonych chirurgicznie w Klinice Chirurgii Ogólnej i Endokrynolo-

gicznej między 2005 r. i 2006 r. z powodu patologicznej otyłości. W

grupie tej było 12 kobiet i 14 mężczyzn, w wieku od 21 do 59 lat

(średnia wieku 41 lat), w przypadku których BMI wynosił od 41 do

52 (średnia wartość 45,5).

Wyniki. Pacjenci zostali wypisani ze szpitala w drugiej dobie po LAGB

oraz między 6. a 8. dobą po RYGB. U trzech wystąpiły powikłania

pooperacyjne. U jednego chorego po RYGB leczenie przedłużyło

się do 6 miesięcy. Doszło bowiem do powstania przepukliny brzusz-

nej pooperacyjnej na skutek trudnej do opanowania infekcji rany

operacyjnej. Po upływie półtora roku po RYGB chory ponownie był

operowany. Wykonano wydłużenie pętli jelitowej pokarmowej (Roux)

z powodu zatrzymania procesu zmniejszania masy ciała oraz pla-

stykę przepukliny brzusznej.

Powikłaniem po LAGB było przemieszczenie opaski z wystąpieniem

wysokiej niedrożności cztery miesiące po operacji. W tym przypad-

ku konieczne było laparoskopowe usunięcie opaski. Innym, stosun-

kowo ciężkim, powikłaniem po LAGB było zapalenie płuc z ropnia-

kiem opłucnej we wczesnym okresie pooperacyjnym (7 dni). Obser-

wowane zmniejszanie masy ciała w pierwszym półroczu po operacji

wynosiło od 9 do 25 kg po LAGB i od 17 do 38 kg po RYGB.

Wnioski. Chirurgia bariatryczna dostarcza najskuteczniejszych me-

tod leczenia otyłości patologicznej. Operacje bariatryczne charakte-

ryzują się stosunkowo małym odsetkiem powikłań. LAGB, w porów-

naniu z RYGB, jest krótszym zabiegiem, obarczonym mniejszym

ryzykiem powikłań. Ponadto nie zmienia anatomii, a regulowana

opaska żołądkowa może być w razie konieczności usunięta.

Preliminary outcomes of laparoscopic adjustable gastric

banding and Roux-en-Y Gastric Bypass in surgical obesity

treatment

Dadan J., Iwacewicz P., Razak H., Łukaszewicz J., Safiejko K.,

Wojskowicz P.

Medical University of Białystok, Poland, I Department of General and

Endocrinological Surgery

Obesity is an increasing medical and social problem. Besides con-

servative therapy, resulting in modest weight loss, the available tre-

atment option is bariatric surgery. Surgery is recommended for pa-

tients with BMI > 40 or > 35 with comorbidities such as diabetes,

hypertension, osteoarthritis and poor quality of life.

The aim of this study was evaluation of early outcomes and com-

parison the most often performed surgical procedures in treatment

of obesity such as Roux-en-Y Gastric Bypass (RYGB) and Laparo-

scopic Adjustable Gastric Banding (LAGB).

Material and methods. For this retrospective study we reviewed 26

patients treated surgically in our Department because of obesity

between 2005 and 2006. There were 12 women and 14 men, ran-

ging in age from 21 to 59 (median – 41), BMI from 41 to 52 (median

– 45,5).

Results. Patients were discharged on 2 day after LAGB and betwe-

en 6 and 8 day after RYGB. Postoperative complications were noted

in 3 patients. The first patient suffered from recurrent postoperative

infection combined with abscess of abdominal wall. The treatment

prolonged to 6 months and resulted in postoperative hernia. Finally

he was operated once more and elongation of Roux limb was per-

formed because of stopped weight loss. The operation of abdominal

hernia in this case was performed at the same time. The second

complication was band slippage with high obstruction 4 months after

LAGB and the gastric band was removed. In the third patient pneu-

monia and pyothorax 7 days after LAGB was diagnosed. Noted we-

ight loss 6 months after operations was from 9 to 25 kg after LAGB

and from 17 to 38 kg after RYGB.

Conclusions. In our opinion bariatric surgery is the most efficient

option to achieve weight loss in morbid obesity. Bariatric operations

are characterized with relative low rate of complications. LAGB is

shorter procedure and its risk is lower than RYGB, moreover after

LAGB the anatomy of digestive tract is not modified and it is easy to

remove gastric band when necessary.

Słowa kluczowe: otyłość, leczenie chirurgiczne, LAGB, RYGB

Key words: obesity, surgical treatment, LAGB, RYGB

Pol. Merk. Lek., 2007, XXIII, 137, 344

Wstępne wyniki chirurgicznego leczenia otyłości metodą regulowanej opaski żołądkowej

345

Otyłość jest chorobą przewlekłą, rozpoznawaną wówczas,

gdy wskaźnik masy ciała (Body Mass Index – BMI), czyli sto-

sunek masy ciała [kg] do wzrostu [m 2 ], przekracza 30 przy

normie poniżej 25. O otyłości olbrzymiej mówimy w sytuacji,

gdy BMI przekracza 40. Etiologia otyłości jest złożona, ale

główną jej przyczynę stanowi dodatni bilans energetyczny

[5]. W 1997 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdefi-

niowała otyłość jako chorobę, w przebiegu której gromadze-

nie tłuszczu w nadmiarze osiąga stopień mogący niekorzyst-

nie wpływać na zdrowie [2].

Otyłość jest poważnym problemem XXI wieku w aspekcie

medycznym, socjalnym i epidemiologicznym. W ostatnich de-

kadach zaobserwowano ciągłe, znaczne zwiększanie liczby

przypadków tego poważnego schorzenia [12]. W większości

krajów częstość występowania otyłości wynosi 10-20% u męż-

czyzn oraz 10-25% u kobiet [10]. W Polsce nadwagę stwier-

dza się u 75% kobiet i 67% mężczyzn, z czego 28% przypad-

ków to otyłość [10]. Niektóre dane statystyczne wskazują, że

aż 300 tys. pacjentów cierpi z powodu otyłości olbrzymiej [15].

Istnieje wiele metod, zarówno zachowawczych, jak i za-

biegowych, leczenia patologicznej otyłości. Zalecane jest, aby

osoby wyznaczone do chirurgii bariatrycznej, przed propo-

nowanym zabiegiem operacyjnym, próbowały zmniejszyć

masę ciała różnymi sposobami, np.: dietą, ćwiczeniami fi-

zycznymi, terapią behawioralną czy też farmakoterapią, acz-

kolwiek leczenie zachowawcze nie powinno być koniecznym

wymogiem przed planowaną operacją [2].

W chirurgii bariatrycznej wyróżnia się metody restrykcyj-

ne oraz zmniejszające wchłanianie, a także skojarzone [11].

Do najpopularniejszych metod restrykcyjnych należy laparo-

skopowo zakładana, regulowana opaska żołądkowa (Lapa-

roscopic Adjustable Gastric Banding – LAGB) oraz pionowa

opaskowa plastyka żołądka (Vertical Banded Gastroplasty –

VBG), a także od niedawna rękawowe wycięcie żołądka.

Metodą zmniejszającą wchłanianie jest wyłączenie żółcio-

wo-trzustkowe (Bilio-pancreatic diversion – BPD), jak rów-

nież wyłączenie dwunastnicy (Duodenal switch – DS), a sko-

jarzoną – zespolenie omijające żołądkowo-jelitowe z pętlą

Roux-en-Y (Roux-en-Y Gastric Bypass – RYGB) [5, 6].

Chirurgia bariatryczna jest najskuteczniejszą terapią w

leczeniu otyłości olbrzymiej [2]. Leczenie chirurgiczne jest

wskazane w przypadku, gdy wartość BMI wynosi powyżej 40

lub 35 oraz współistnieją takie choroby, jak: cukrzyca, nadci-

śnienie tętnicze i choroba zwyrodnieniowa stawów [12]. Jed-

nym z istotnych wskazań jest również zmniejszenie spraw-

ności oraz pogorszenie jakości życia [12].

Celem pracy była ocena porównawcza wstępnych wyni-

ków własnych chirurgicznego leczenia patologicznej otyłości

sposobami LAGB i RYGB, a więc najczęściej stosowanymi

chirurgicznymi zabiegami leczenia otyłości, wraz z analizą

wskazań do zabiegów bariatrycznych, ryzyka okołooperacyj-

nego, skuteczności tych metod oraz powikłań pooperacyj-

nych i dalszego postępowania ambulatoryjnego.

Tabela. Choroby współistniejące z otyłością

Table. Comorbidities of obesity

Choroba

Liczba chorych

Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa

Cukrzyca

Przebyty zawał mięśnia sercowego

W chirurgicznym leczeniu otyłości zastosowano dwie

metody: LAGB i RYGB. Zabieg LAGB przeprowadzono u 16

chorych (8 K i 8 M) w wieku od 21 do 59 lat (średnia wieku

34,5 lat) z BMI od 41 do 48, a RYGB u 10 chorych (4 K i 6 M)

w wieku od 27 do 54 lat (średnia wieku 43,6 lat) z BMI od 42

do 52. U dwóch kobiet poza RYGB wykonano cholecystekto-

mię, u jednej zaś cholecystektomię i plastykę przepukliny

pępkowej. Jedna chora została poddana cholecystektomii

laparoskopowej z powodu kamicy pęcherzyka żółciowego

dwa miesiące przed planowanym zabiegiem LAGB. W opera-

cji LAGB stosowano silikonową opaskę zawierającą elastycz-

ny balon, który może być napełniany przez wstrzykiwanie lub

opróżniany przez odsysanie płynu ze zbiornika wszczepione-

go pod skórę, połączonego drenem z opaską. Operację prze-

prowadzano w ułożeniu pacjenta w pozycji Lloyda-Daviesa,

gdy operator stoi między nogami pacjenta. Opaskę zakłada-

no wokół górnej części żołądka i w ten sposób wytwarzano

dwa zbiorniki – mniejszy górny o objętości około 20 ml oraz

znacznie większy dolny. W celu niedopuszczenia do prze-

mieszczania się opaski zakładano szwy pokrywające ją ścianą

żołądka. Technika chirurgiczna zabiegu RYGB obejmuje trzy

główne etapy. Początkowo wytwarzano kieszonkę żołądko-

wą, którą następnie zespalano z jelitem i ostatecznie wyko-

nywano zespolenie jelitowo-jelitowe pętli enzymatycznej z

pętlą pokarmową. Długość pętli pokarmowej wynosiła około

100 cm (ryc. 1).

Analizie statystycznej z zastosowaniem testu t-Studenta

poddano wartość BMI oznaczoną dla operowanych chorych

przed zabiegiem oraz 6 miesięcy po zabiegu wykonanym

sposobem LAGB i RYGB.

LAGB

MATERIAŁ I METODY

Retrospektywnej ocenie poddano 26 chorych leczonych chirur-

gicznie w I Klinice Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej Akade-

mii Medycznej w Białymstoku między 2005 r. i 2006 r. z powodu

patologicznej otyłości. W grupie tej było 12 kobiet i 14 mężczyzn,

w wieku od 21 do 59 lat (średnia wieku 41 lat), których masa ciała

wynosiła od 128 kg do 158 kg (średnia masa 131,5 kg) oraz BMI

od 41 do 52 (średnia wartość wskaźnika 45,5).

Pacjenci byli szczegółowo informowani przed zabiegiem

zarówno o rodzaju operacji, jak i o możliwym ryzyku wystą-

pienia powikłań. Kwalifikowanie do zabiegu odbywało się

każdorazowo po konsultacji endokrynologicznej, kardiologicz-

nej, psychologicznej oraz anestezjologicznej. W razie koniecz-

ności wdrażano stosowne leczenie przygotowawcze. U 13

chorych rozpoznano schorzenia sercowo-naczyniowe, u 3 –

cukrzycę (tab.).

RYGB

Ryc.1. Schemat zabiegu LAGB i RYGB

Fig. 1. Schema of LAGB and RYGB methods

346

J. Dadan i wsp.

WYNIKI

OMÓWIENIE

Pacjenci zostali wypisani ze szpitala w 2. dobie po LAGB, a

między 6. i 8. dobą po RYGB. U trzech wystąpiły powikłania

pooperacyjne. U jednego chorego po RYGB leczenie

przedłużyło się do 6 miesięcy. Doszło do powstania przepu-

kliny brzusznej pooperacyjnej na skutek trudnej do opano-

wania infekcji rany operacyjnej. Po upływie półtora roku od

RYGB pacjent był ponownie operowany. Wykonano wydłu-

żenie pętli jelitowej pokarmowej (Roux) z powodu zatrzyma-

nia procesu zmniejszania masy ciała oraz plastykę przepu-

kliny brzusznej. Kolejnym powikłaniem po LAGB było prze-

mieszczenie opaski z wystąpieniem wysokiej niedrożności

cztery miesiące po operacji. W tym przypadku konieczne było

laparoskopowe usunięcie opaski. Innym, stosunkowo cięż-

kim, powikłaniem po LAGB było zapalenie płuc z ropniakiem

opłucnej we wczesnym okresie pooperacyjnym. Chorego

przekazano do Kliniki Chorób Płuc, a następnie do Kliniki

Torakochirurgii, gdzie z powodu przedłużającej się, trudnej

do opanowania infekcji płucno-opłucnowej wykonano tora-

kotomię, dekortykację płuca i drenaż lewej jamy opłucnej.

Obserwowane zmniejszenie masy ciała w pierwszym pół-

roczu po operacji wynosiło od 9 do 25 kg po LAGB oraz od

17 do 38 kg po RYGB. Średnia wartość BMI przed zabie-

giem LAGB wynosiła 43,3±2,4, a po upływie 6 miesięcy –

36,8±1,7, natomiast przed RYGB – 47,3±3,4, a po 6 miesią-

cach – 35,3±3,2. Uzyskane wyniki obrazują ryciny 2 i 3.

Pierwsze doniesienia o wpływie omijających zespoleń jelito-

wych na zmniejszenie masy ciała opublikował Kremen w 1954

r. [9]. Payne w 1969 r. opisał zastosowanie zespoleń jelito-

wo-jelitowych (Jejunoileal bypass – JIB) w leczeniu otyłości

[13]. W 1976 r. opublikowano pracę dotyczącą odległych

wyników leczenia otyłości metodą JIB, w której wykazano

częste, poważne zaburzenia metaboliczne z niewydolnością

wątroby włącznie, niekiedy prowadzące do zgonów, co w

konsekwencji spowodowało zrezygnowanie z tych zabiegów

[4]. Koncepcję zastosowania regulowanej opaski żołądkowej

w chirurgii bariatrycznej przedstawił Hallberg w 1985 r. [7].

W Polsce stosowanie tej metody zapoczątkował w 1972 r.

prof. Góral w Poznaniu [15]. Pierwsza operacja typu VBG

została przeprowadzona w naszym kraju w Zabrzu w 1993

r., a LAGB również w Zabrzu w 1998 r. [15]. W 2003 r. po-

wstała Sekcja Chirurgii Bariatrycznej Towarzystwa Chirurgów

Polskich. Od tego czasu nastąpił burzliwy rozwój chirurgii

bariatrycznej. W 2003 r. w 10 ośrodkach klinicznych w Pol-

sce wykonano łącznie 345 zabiegów bariatrycznych [15]. Od

2005 r. I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej Aka-

demii Medycznej w Białymstoku dołączyła do ośrodków zaj-

mujących się chirurgicznym leczeniem otyłości.

Epidemiczny charakter rozpowszechniania się otyłości w

krajach uprzemysłowionych zmusza do poszukiwania nowych

oraz ciągłego doskonalenia istniejących metod jej leczenia.

Otyłość jest powodem rozwoju licznych chorób, głównie ukła-

du krążenia oraz metabolicznych, co w konsekwencji pogar-

sza jakość i skraca długość życia [3]. Leczenie zachowaw-

cze otyłości przynosi najczęściej niewielkie i krótkotrwałe

zmniejszenie masy ciała. Chirurgia bariatryczna dostarcza

natomiast skutecznych i powszechnie akceptowanych me-

tod leczenia otyłości olbrzymiej. Świadectwem tego coraz

aktywniejsza działalność w Polsce Sekcji Bariatrycznej To-

warzystwa Chirurgów Polskich.

Wyniki badań porównawczych przeprowadzonych w wie-

lu ośrodkach referencyjnych wskazują na większe zmniej-

szenie masy ciała po zabiegach RYGB aniżeli po LAGB, acz-

kolwiek wybór zabiegu odpowiedniego dla danego pacjenta

nie powinien opierać się wyłącznie na jego decyzji i prefe-

rencjach [1, 11, 12]. Podobne wyniki uzyskaliśmy u naszych

chorych. W Stanach Zjednoczonych, gdzie otyłość olbrzy-

mia stanowi istotny, narastający problem społeczny, prefero-

wane są zabiegi RYGB [2]. W naszej Klinice do LAGB kwali-

fikowaliśmy młodszych chorych, z mniejszą liczbą współist-

niejących chorób, uzyskując równie dobry efekt terapeutycz-

ny jak po operacjach RYGB. Należy przy tym zwrócić uwa-

gę, że po zabiegu LAGB, w celu uzyskania oczekiwanego

zmniejszenia masy ciała, niezbędna jest zmiana nawyków

żywieniowych. Brak współpracy ze strony pacjenta bywa przy-

czyną niewystarczającego i niesatysfakcjonującego zmniej-

szenia masy ciała.

Chorzy do operacji bariatrycznych muszą być bardzo sta-

rannie wyselekcjonowani, odpowiednio zdiagnozowani i przy-

gotowani w referencyjnych ośrodkach klinicznych. Bardzo

ważna jest interdyscyplinarna, wielospecjalistyczna współ-

praca. Konieczne jest wcześniejsze zdiagnozowanie i zlikwi-

dowanie wszelkich infekcji oraz niekiedy wykonanie chole-

cystektomii w przypadku współistniejącej kamicy pęcherzy-

ka żółciowego, zwłaszcza u chorych przygotowywanych do

RYGB. Konsekwencją wykonania zabiegu omijającego żołą-

dek pętlą Roux-en-Y (RYGB) jest zmiana anatomii przewo-

du pokarmowego, która uniemożliwia późniejsze wykonanie

endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW)

w przypadku wystąpienia kamicy przewodu żółciowego wspól-

nego, jak również gastroskopii diagnostyczno-leczniczych w

krwawieniach z żołądka lub dwunastnicy. Jest to niewątpli-

wie istotna niedogodność tej metody. W przypadku niesatys-

fakcjonującego zmniejszenia masy ciała po RYGB możliwy

jest również ponowny zabieg i wydłużenie pętli Roux w celu

zmniejszenia powierzchni wchłaniania jelitowego. Metoda

BMI przed

zabiegiem

BMI 6 miesięcy

po zabiegu

Ryc. 2. Średnia wartość BMI przed zabiegiem LAGB i 6 miesięcy po zabiegu,

p < 0,001 (test t-Studenta)

Fig. 2. Median BMI before and 6 months after LAGB p < 0,001 (t-Student test)

BMI przed

zabiegiem

BMI 6 miesięcy

po zabiegu

Ryc. 3. Średnia wartość BMI przed zabiegiem RYGB i 6 miesięcy po zabie-

gu, p < 0,001 (test t-Studenta)

Fig. 3. Median BMI before and 6 months after RYGB p < 0,001 (t-Student test)

Wstępne wyniki chirurgicznego leczenia otyłości metodą regulowanej opaski żołądkowej

347

RYGB nie jest zalecana u chorych obciążonych dużym ryzy-

kiem zaburzeń odżywiania [1]. Pacjenci leczeni tą metodą

powinni otrzymywać po operacji suplementację witamin,

zwłaszcza B12, A i D, a niekiedy makroelementy: wapń i że-

lazo, gdyż omawiana metoda wyłącza z funkcji wchłaniania

dość znaczny odcinek jelita cienkiego, co może dawać obja-

wy niedoboru tych składników pokarmowych [12,11].

Konieczne jest dokonywanie ciągłych porównań różnych

metod chirurgicznego leczenia patologicznej otyłości w celu

wypracowania bezpiecznej i efektywnej metody. Wstępne

wyniki chirurgicznego leczenia przez nas patologicznej oty-

łości sposobami LAGB oraz RYGB są bardzo obiecujące, ale

ze względu na stosunkowo niewielką liczbę operowanych nie

można w pełni ocenić skuteczności oraz bezpieczeństwa sto-

sowania tych metod. Powikłania, które wystąpiły, stanowią

niewielki odsetek, który nie wykracza poza podany w litera-

turze [8, 12, 14]. Do najpoważniejszych należy zaliczyć po-

wikłanie płucne, które spowodowały konieczność późniejsze-

go leczenia szpitalnego, stosowania antybiotykoterapii i w

konsekwencji doprowadziły do zabiegu torakochirurgiczne-

go. Nie było natomiast żadnych powikłań śródoperacyjnych.

Obecnie wszyscy chorzy czują się dobrze i są pod stałą okre-

sową kontrolą poradni przyklinicznej. Okresowo, oprócz sta-

łej kontroli masy ciała i stosowanej diety, są analizowane

parametry biochemiczne, jak również oceniane samopoczu-

cie i jakość życia metodą specjalnie przygotowanych ankiet.

jak i z częstymi i ciężkimi chorobami współistniejącymi. Za-

biegi bariatryczne powinny być wykonywane w wielospecjali-

stycznych ośrodkach klinicznych. Chorzy powinni być pod stałą

kontrolą ambulatoryjną w celu uzyskania i utrwalenia dobrego

efektu operacyjnego, gdyż pacjenci nieprzestrzegający odpo-

wiednich zaleceń w stosunkowo krótkim czasie mogą powró-

cić do wyjściowej masy ciała, zwłaszcza po LAGB.

PIŚMIENNICTWO

1. Ali M. R., Fuller W. D., Choi M. P. i wsp.: Wyniki chirurgicznego leczenia

otyłości. Surg. Clin. N. Am., 2005, 85, 835-852.

2. Buchwald H.: Consensus conference statement bariatric surgery for mor-

bid obesity: health implications for patients, health professionals, and third

– party payers. Surgery for obesity and related diseases. 2005, 371-381.

3. Celle E., Thun M., Petrelli J. i wsp.: Body mass index and mortality in a

prospective cohort of US adults. N. Engl. J. Med., 1999, 341, 1097-1105.

4. De Wind L.T., Payne J.: Intestinal bypass surgery for morbid obesity. JAMA,

1976, 236, 2298-2301.

5. Dziurowicz-Kozłowska A. , Lisik W., Wierzbicki Z. i wsp.: Health – related

quality of life after the surgical treatment of obesity. J. Physiol. Pharma-

col., 2005, 56, supl. 6, 127-134.

6. Edward H., Livingston M.D.: Obesity and its surgical management. The

Am. J. Surg., 2002, 184, 103-113.

7. Hallberg D., Forsell P.: Ballongband vid behandling av massiv övervikt.

Sven Kirurgi 1985, 43, 106.

8. James D., Evans M.D., Scott M.H.: Laparoscopic adjustable gastric ban-

ding for treatment of morbid obesity. Am. J. Surg., 2002, 184, 97-102.

9. Kremen A., Linner L. Nelson C.: An experimental evaluation of the nutri-

tional importance of proximal and distal small intestine. Ann. Surg., 1954,

140, 439-444.

10. Lisik W., Wierzbicki Z., Buksińska-Lisik M. i wsp.: Stan kliniczny chorych

zakwalifikowanych do chirurgicznego leczenia otyłości. Diabetol. Pol.,

2003, 10, 2, 232-235.

11. Miller K.: Obesity: surgical options. Best Practice & Research Clinical

Gastroenterology, 2004, 18, 6, 1147-1165.

12. Pannala R., Kidd M., Modlin I.M.: Surgery for obesity: Panacea or Pan-

dora’s Box ? Digest. Surg., 2006, 23, 1-11.

13. Payne J., DeWind L.T.: Surgical treatment of obesity. Am. J. Surg., 1969,

118, 141-147.

14. Thomusch O., Keck T., Dobschütz E. i wsp.: Risk factors for the interme-

diate outcome of morbid obesity after laparoscopically placed adjustable

gastric banding. Am. J. Surg., 2005, 189, 214-218.

15. Wyleżoł M.S., Zairska-Korczala K., Paśnik K.: Bariatric surgery in Poland

from 1993 to 2003. J. Physiol. Pharmacol., 2005, 56, supl. 6, 109-115.

WNIOSKI

Chirurgia bariatryczna dostarcza najskuteczniejszych metod

leczenia otyłości patologicznej. Operacje bariatryczne cha-

rakteryzują się stosunkowo małym odsetkiem powikłań i są

coraz bezpieczniejsze oraz skuteczniejsze. LAGB w porów-

naniu z RYGB jest zabiegiem krótszym i obarczonym mniej-

szym ryzykiem powikłań. Ponadto nie zmienia anatomii, a

regulowana opaska żołądkowa może być usunięta w razie

konieczności. Natomiast operacje RYGB w sposób trwały

zmieniają anatomię przewodu pokarmowego, co również nie

pozostaje bez wpływu na zdrowie. Każdy przypadek wska-

zania do operacji bariatrycznych należy rozpatrywać indywi-

dualnie, mając zawsze na uwadze stosunkowo duże ryzyko

operacyjne związane zarówno ze schorzeniem zasadniczym,

Otrzymano 29 marca 2007 r.

Adres: Paweł Iwacewicz, I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej Aka-

demii Medycznej, 15-276 Białystok, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, tel./faks

(0 85) 746 86 20, e-mail: pawel27i@yahoo.com

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: