AVT-5274.pdf

(997 KB) Pobierz

<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">

PROJEKTY

AVT

5274

Monitor napięć do

ładowarek i zasilaczy

buforowych

Dodatkowe materiały

na CD i FTP

AVT-5274 w ofercie AVT:

AVT-5274A – płytka drukowana

AVT-5274B – płytka drukowana + elementy

W artykule przedstawiono moduł do zasilaczy buforowych

i ładowarek, realizujący funkcję kontroli napięć na poszczególnych

stopniach układu zasilającego, alarmujący za pomocą sygnalizacji

dźwiękowej i świetlnej w przypadku wystąpienia anomalii zasilania

oraz zabezpieczający akumulator zasilacza przed uszkodzeniem.

Rekomendacje: Pożyteczny i uniwersalny moduł nadzorujący

obecność napięcia sieci, stan poszczególnych bezpieczników,

kontrolujący parametry napięcia na wejściu i wyjściach. Ma funkcję

automatycznego odłączenia akumulatora, zabezpieczając go tym

samym przed zniszczeniem na skutek głębokiego wyładowania.

Podstawowe informacje:

Sygnalizuje:

• obecności za bezpiecznikiem głównym

napięcia sieci 230 VAC,

• poziomu napięcia na wejściu zasilacza/

ładowarki,

• poziomu napięcia za bezpiecznikiem na

wyjściu ładowarki,

• obecności napięć na poszczególnych wyjściach

zasilacza (4 niezależne tory).

• Dołączenie do monitorowanych obwodów za

pomocą złącz ARK.

• Jednostronna płytka drukowana o wymiarach

166 mm ×80 mm.

• Układ analogowy działający bez

mikrokontrolera.

• Zasilanie: 12 VDC, pobór prądu ok. 200 mA.

W praktyce konstruktorskiej niejedno-

krotnie miałem potrzebę zbudowania źródła

zasilania gwarantującego dużą niezawodność

(systemy alarmowe, automatyka budynków,

oświetlenie awaryjne). Zastosowanie akumu-

latora żelowego 12 V/7 Ah i prostej ładowarki

buforowej (np. AVT 2309) nie zawsze było

rozwiązaniem optymalnym. Głównie za spra-

wą braku informacji zwrotnej o ewentualnej

awarii układu zasilającego, a co gorsza – bra-

ku zabezpieczenia akumulatora przed głębo-

kim rozładowaniem. Proponowany moduł

wraz z odpowiednim transformatorem, ukła-

dem ładowarki buforowej (np. wspomniana

AVT2309) i akumulatorem żelowym (np.

12 V/7 Ah) da w efekcie przyzwoity zasilacz

bezprzerwowy (UPS) dostarczający napięcie

12 V.

Moduł decyduje o wszczęciu (lub nie) sygna-

lizacji alarmowej i ewentualnego odłączenia aku-

mulatora na podstawie nadzorowanych:

- obecności napiecia za bezpiecznikiem głów-

nym napięcia sieci 230V AC,

- poziomu napięcia na wejściu zasilacza / ła-

dowarki,

- wartości napięcia za bezpiecznikiem na wyj-

ściu ładowarki,

- obecności napięć na poszczególnych wyj-

ściach zasilacza (cztery niezależne tory za-

bezpieczone oddzielnymi bezpiecznikami).

Zasilacz zbudowany w oparciu o prezen-

towany tu moduł zapewnia cztery niezależne

tory zasilania, każdy zabezpieczony oddzielnym

bezpiecznikiem i indywidualnie nadzorowany

pod kątem obecności napięcia. Dzięki takiemu

rozwiązaniu jest możliwe zasilanie z jednego

Dodatkowe materiały na CD i FTP:

ftp://ep.com.pl , user: 10142 , pass: 5x7bu87r

• wzory płytek PCB

• karty katalogowe i noty aplikacyjne

elementów oznaczonych w wykazie

elementów kolorem czerwonym

Projekty pokrewne na CD i FTP:

(wymienione artykuły są w całości dostępne na CD)

AVT-5086 Programowany 4-kanałowy

komparator/woltomierz

(EP 11/2002)

AVT-2857 Moduł woltomierza i amperomierza

(EdW 3/2008)

zasilacza czterech niezależnych podsystemów

(przykładowo: centralka alarmowa, sieć czujek

i sygnalizatorów, podsieć automatyki, oświetle-

nie awaryjne). Zanik napięcia w danym torze

(najprawdopodobniej przepalenie się bezpiecz-

38

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 1/2011

873666070.1357.png

873666070.1467.png

873666070.1578.png

Monitor napięć do ładowarek i zasilaczy buforowych

Pierwszy nie wymaga specjalnego komenta-

rza. Rolę detektora napięcia sieci przejmuje cewka

przekaźnika włączona bezpośrednio do napięcia

sieci 230 VAC. W przypadku chęci wykorzystania

transoptora w roli detektora napięcia sieci, spra-

wa jest nieco bardziej skomplikowana. Konieczne

będzie w tym celu wyprostowanie i obniżenie

napięcia sieci 230 VAC do wartości ok. 1,4 V od-

powiedniego dla diody LED zawartej w struktu-

rze transoptora OC1. Przy takim napięciu przez

diodę popłynie prąd o wartości ok. 10 mA. Nie

trudno zatem wyliczyć, że na włączonym w celu

uzyskania takiego napięcia szeregowo z diodą re-

zystorze o wartości (230 V...1,4 V)/0,01 A≈11,5 V

wydzieli się aż (230 V...1,4 V)×0,01 A≈4,5 W m

ocy. To stanowczo za dużo (duży, grzejący się,

5 W rezystor, niepotrzebne straty mocy). Dla wy-

eliminowania tych strat zastosowano klasyczną

aplikację zasilacza beztransformatorowego opar-

tego na szeregowo włączonej pojemności. Wystę-

puje na niej przesunięcie fazowe pomiędzy na-

pięciem i prądem dzięki czemu straty mocy będą

w tym wypadku praktycznie żadne. Musi to być

oczywiście kondensator przystosowany do pracy

przy napięciu przemiennym 230 V. Pozostałe,

bardziej szczegółowe informacje dotyczące budo-

wy zasilaczy beztransformatorowych zostały wy-

czerpująco opisane w Elektronice Dla Wszystkich

09/2000. Należy jednak pamiętać, że w przypad-

ku realizacji bloku detekcji napięcia w wersji z za-

silaczem beztransformatorowym separacja gal-

waniczna od reszty układu następuje dopiero na

transoptorze, w związku z czym na elementach

R1...R4, C1, C2, BR1, D1, OC1 występuje pełne,

niebezpieczne dla życia napięcie sieci 230 V (za

mostkiem BR1 jest to w dodatku napięcie stałe!).

W związku z powyższym ten wariant polecany

jest wyłącznie dla doświadczonych i świado-

mych omawianych tu zagadnień elektroników.

Gdy dioda LED zawarta w strukturze transopto-

ra OC1 świeci bądź załączony został przekaźnik

PK2 tranzystor T1 (wysterowany w spoczynku za

pośrednictwem R5, R6) zostaje zatkany, w konse-

kwencji czego zatkany zostaje również tranzystor

T2 (za pośrednictwem rezystorów R7, R8). Blok

detekcji napięcia sieci nie załącza w tym stanie

bloku alarmowania, co zmieni się gdy przekaźnik

/ dioda wewnątrz OC1 zostanie wyłączona.

Kontrola poziomu napięcia na wejściu łado-

warki

W układach ładowania wymaga się aby na-

pięcie na wejściu ładowarki było odpowiednio

większe względem rzeczywistego napięcia ła-

dowania akumulatora. Zbyt niskie napięcie na

Rys. 1. Schemat ideowy.

nika) nie zaburzy funkcjonowania pozostałych

podsystemów, a jednocześnie zostanie „zauwa-

żone” przez układ zasilacza, który o takim fakcie

zacznie alarmować.

Budowa

Schemat ideowy układu monitorującego

pokazano na rysunku 1 . Składa się on z pięciu

zasadniczych bloków funkcjonalnych: bloku

detekcji napięcia sieci 230 VAC, bloku nadzoro-

wania poziomu napięcia na wejściu ładowarki,

bloku nadzorowaniu poziomu napięcia na wyj-

ściu ładowarki, bloku kontroli obecności napięć

na wyjściach zasilacza oraz układu alarmującego.

Detekcja napięcia sieci 230 VAC

Na płytce modułu istnieje możliwość zreali-

zowania tego bloku na dwa sposoby. Pierwszy

– teoretycznie bezpieczniejszy i nieco prostszy,

z wykorzystaniem popularnego przekaźnika

RM84 (PK2) z cewką o kodzie 5230 (na 230 VAC).

Drugi – z wykorzystaniem zasilacza beztransfor-

matorowego i transoptora.

39

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 1/2011

873666070.1689.png

873666070.001.png

873666070.112.png

873666070.222.png

873666070.333.png

873666070.444.png

873666070.555.png

873666070.666.png

873666070.777.png

873666070.888.png

873666070.906.png

873666070.917.png

873666070.928.png

873666070.939.png

873666070.950.png

873666070.961.png

873666070.972.png

873666070.983.png

873666070.994.png

873666070.1005.png

873666070.1016.png

873666070.1027.png

873666070.1038.png

873666070.1049.png

873666070.1060.png

873666070.1071.png

873666070.1082.png

873666070.1093.png

873666070.1104.png

873666070.1115.png

873666070.1126.png

873666070.1137.png

873666070.1148.png

873666070.1159.png

873666070.1170.png

873666070.1181.png

873666070.1192.png

873666070.1203.png

873666070.1214.png

873666070.1225.png

873666070.1236.png

873666070.1247.png

873666070.1258.png

873666070.1269.png

873666070.1280.png

873666070.1291.png

873666070.1302.png

873666070.1313.png

873666070.1324.png

873666070.1335.png

873666070.1346.png

873666070.1358.png

873666070.1369.png

873666070.1379.png

873666070.1390.png

873666070.1401.png

873666070.1412.png

873666070.1423.png

873666070.1434.png

873666070.1445.png

873666070.1456.png

873666070.1468.png

873666070.1479.png

873666070.1490.png

873666070.1501.png

873666070.1512.png

873666070.1523.png

873666070.1534.png

873666070.1545.png

873666070.1556.png

873666070.1567.png

873666070.1579.png

873666070.1590.png

873666070.1601.png

873666070.1612.png

873666070.1623.png

873666070.1634.png

873666070.1645.png

873666070.1656.png

873666070.1667.png

873666070.1678.png

873666070.1690.png

873666070.1701.png

873666070.1712.png

873666070.1723.png

873666070.1734.png

873666070.1745.png

873666070.1756.png

873666070.1767.png

873666070.1778.png

873666070.1789.png

873666070.002.png

873666070.013.png

873666070.024.png

873666070.035.png

873666070.046.png

873666070.057.png

873666070.068.png

873666070.079.png

873666070.090.png

873666070.101.png

873666070.113.png

873666070.123.png

873666070.134.png

873666070.145.png

873666070.156.png

873666070.167.png

873666070.178.png

873666070.189.png

873666070.200.png

873666070.211.png

873666070.223.png

873666070.234.png

873666070.245.png

873666070.256.png

873666070.267.png

873666070.278.png

873666070.289.png

873666070.300.png

873666070.311.png

873666070.322.png

873666070.334.png

873666070.345.png

873666070.356.png

873666070.367.png

873666070.378.png

873666070.389.png

873666070.400.png

873666070.411.png

873666070.422.png

873666070.433.png

873666070.445.png

873666070.456.png

873666070.467.png

873666070.478.png

873666070.489.png

873666070.500.png

873666070.511.png

873666070.522.png

873666070.533.png

873666070.544.png

873666070.556.png

873666070.567.png

873666070.578.png

873666070.589.png

873666070.600.png

873666070.611.png

873666070.622.png

873666070.633.png

873666070.644.png

873666070.655.png

873666070.667.png

873666070.678.png

873666070.689.png

873666070.700.png

873666070.711.png

873666070.722.png

873666070.733.png

873666070.744.png

873666070.755.png

873666070.766.png

873666070.778.png

873666070.789.png

873666070.800.png

873666070.811.png

873666070.822.png

873666070.833.png

873666070.844.png

873666070.855.png

873666070.866.png

873666070.877.png

873666070.889.png

873666070.897.png

873666070.898.png

873666070.899.png

873666070.900.png

873666070.901.png

873666070.902.png

873666070.903.png

873666070.904.png

873666070.905.png

873666070.907.png

873666070.908.png

873666070.909.png

873666070.910.png

873666070.911.png

873666070.912.png

873666070.913.png

873666070.914.png

873666070.915.png

873666070.916.png

873666070.918.png

873666070.919.png

873666070.920.png

873666070.921.png

873666070.922.png

873666070.923.png

873666070.924.png

873666070.925.png

873666070.926.png

873666070.927.png

873666070.929.png

873666070.930.png

873666070.931.png

873666070.932.png

873666070.933.png

873666070.934.png

873666070.935.png

873666070.936.png

873666070.937.png

873666070.938.png

873666070.940.png

873666070.941.png

873666070.942.png

873666070.943.png

873666070.944.png

873666070.945.png

873666070.946.png

873666070.947.png

873666070.948.png

873666070.949.png

873666070.951.png

873666070.952.png

873666070.953.png

873666070.954.png

873666070.955.png

873666070.956.png

873666070.957.png

873666070.958.png

873666070.959.png

873666070.960.png

873666070.962.png

873666070.963.png

873666070.964.png

873666070.965.png

873666070.966.png

873666070.967.png

873666070.968.png

873666070.969.png

873666070.970.png

873666070.971.png

873666070.973.png

873666070.974.png

873666070.975.png

873666070.976.png

873666070.977.png

873666070.978.png

873666070.979.png

873666070.980.png

873666070.981.png

873666070.982.png

873666070.984.png

873666070.985.png

873666070.986.png

873666070.987.png

873666070.988.png

873666070.989.png

873666070.990.png

873666070.991.png

873666070.992.png

873666070.993.png

873666070.995.png

873666070.996.png

873666070.997.png

873666070.998.png

873666070.999.png

873666070.1000.png

873666070.1001.png

873666070.1002.png

873666070.1003.png

873666070.1004.png

873666070.1006.png

873666070.1007.png

873666070.1008.png

873666070.1009.png

873666070.1010.png

873666070.1011.png

873666070.1012.png

873666070.1013.png

873666070.1014.png

873666070.1015.png

873666070.1017.png

873666070.1018.png

873666070.1019.png

873666070.1020.png

873666070.1021.png

873666070.1022.png

873666070.1023.png

873666070.1024.png

873666070.1025.png

873666070.1026.png

873666070.1028.png

873666070.1029.png

873666070.1030.png

873666070.1031.png

873666070.1032.png

873666070.1033.png

873666070.1034.png

873666070.1035.png

873666070.1036.png

873666070.1037.png

873666070.1039.png

873666070.1040.png

873666070.1041.png

873666070.1042.png

873666070.1043.png

873666070.1044.png

873666070.1045.png

873666070.1046.png

873666070.1047.png

873666070.1048.png

873666070.1050.png

873666070.1051.png

873666070.1052.png

873666070.1053.png

873666070.1054.png

873666070.1055.png

873666070.1056.png

873666070.1057.png

873666070.1058.png

873666070.1059.png

873666070.1061.png

873666070.1062.png

873666070.1063.png

873666070.1064.png

873666070.1065.png

873666070.1066.png

873666070.1067.png

873666070.1068.png

873666070.1069.png

873666070.1070.png

873666070.1072.png

873666070.1073.png

873666070.1074.png

873666070.1075.png

873666070.1076.png

873666070.1077.png

873666070.1078.png

873666070.1079.png

873666070.1080.png

873666070.1081.png

873666070.1083.png

873666070.1084.png

873666070.1085.png

873666070.1086.png

873666070.1087.png

873666070.1088.png

873666070.1089.png

873666070.1090.png

873666070.1091.png

873666070.1092.png

873666070.1094.png

873666070.1095.png

873666070.1096.png

873666070.1097.png

873666070.1098.png

873666070.1099.png

873666070.1100.png

873666070.1101.png

873666070.1102.png

873666070.1103.png

873666070.1105.png

873666070.1106.png

873666070.1107.png

873666070.1108.png

873666070.1109.png

873666070.1110.png

873666070.1111.png

873666070.1112.png

873666070.1113.png

873666070.1114.png

873666070.1116.png

873666070.1117.png

873666070.1118.png

873666070.1119.png

873666070.1120.png

873666070.1121.png

873666070.1122.png

873666070.1123.png

873666070.1124.png

873666070.1125.png

873666070.1127.png

873666070.1128.png

873666070.1129.png

873666070.1130.png

873666070.1131.png

873666070.1132.png

873666070.1133.png

873666070.1134.png

873666070.1135.png

873666070.1136.png

873666070.1138.png

873666070.1139.png

873666070.1140.png

873666070.1141.png

873666070.1142.png

873666070.1143.png

873666070.1144.png

873666070.1145.png

873666070.1146.png

873666070.1147.png

873666070.1149.png

873666070.1150.png

873666070.1151.png

873666070.1152.png

873666070.1153.png

873666070.1154.png

873666070.1155.png

873666070.1156.png

873666070.1157.png

873666070.1158.png

873666070.1160.png

873666070.1161.png

873666070.1162.png

873666070.1163.png

873666070.1164.png

873666070.1165.png

873666070.1166.png

873666070.1167.png

873666070.1168.png

873666070.1169.png

873666070.1171.png

873666070.1172.png

873666070.1173.png

873666070.1174.png

873666070.1175.png

873666070.1176.png

873666070.1177.png

873666070.1178.png

873666070.1179.png

873666070.1180.png

873666070.1182.png

873666070.1183.png

873666070.1184.png

873666070.1185.png

873666070.1186.png

873666070.1187.png

873666070.1188.png

873666070.1189.png

873666070.1190.png

873666070.1191.png

873666070.1193.png

873666070.1194.png

873666070.1195.png

873666070.1196.png

873666070.1197.png

873666070.1198.png

873666070.1199.png

873666070.1200.png

873666070.1201.png

873666070.1202.png

873666070.1204.png

873666070.1205.png

873666070.1206.png

873666070.1207.png

873666070.1208.png

873666070.1209.png

873666070.1210.png

873666070.1211.png

873666070.1212.png

873666070.1213.png

873666070.1215.png

873666070.1216.png

873666070.1217.png

873666070.1218.png

873666070.1219.png

873666070.1220.png

873666070.1221.png

873666070.1222.png

873666070.1223.png

873666070.1224.png

873666070.1226.png

873666070.1227.png

873666070.1228.png

873666070.1229.png

873666070.1230.png

873666070.1231.png

873666070.1232.png

873666070.1233.png

873666070.1234.png

873666070.1235.png

873666070.1237.png

873666070.1238.png

873666070.1239.png

873666070.1240.png

873666070.1241.png

873666070.1242.png

873666070.1243.png

873666070.1244.png

873666070.1245.png

873666070.1246.png

873666070.1248.png

873666070.1249.png

873666070.1250.png

873666070.1251.png

873666070.1252.png

873666070.1253.png

873666070.1254.png

873666070.1255.png

873666070.1256.png

873666070.1257.png

873666070.1259.png

873666070.1260.png

873666070.1261.png

873666070.1262.png

873666070.1263.png

873666070.1264.png

873666070.1265.png

873666070.1266.png

873666070.1267.png

873666070.1268.png

873666070.1270.png

873666070.1271.png

873666070.1272.png

873666070.1273.png

873666070.1274.png

873666070.1275.png

873666070.1276.png

873666070.1277.png

873666070.1278.png

873666070.1279.png

873666070.1281.png

873666070.1282.png

873666070.1283.png

873666070.1284.png

873666070.1285.png

873666070.1286.png

873666070.1287.png

873666070.1288.png

873666070.1289.png

873666070.1290.png

873666070.1292.png

873666070.1293.png

873666070.1294.png

873666070.1295.png

873666070.1296.png

873666070.1297.png

873666070.1298.png

873666070.1299.png

873666070.1300.png

873666070.1301.png

873666070.1303.png

873666070.1304.png

873666070.1305.png

873666070.1306.png

873666070.1307.png

873666070.1308.png

873666070.1309.png

873666070.1310.png

873666070.1311.png

873666070.1312.png

873666070.1314.png

873666070.1315.png

873666070.1316.png

873666070.1317.png

873666070.1318.png

873666070.1319.png

873666070.1320.png

873666070.1321.png

873666070.1322.png

873666070.1323.png

873666070.1325.png

873666070.1326.png

873666070.1327.png

873666070.1328.png

873666070.1329.png

873666070.1330.png

873666070.1331.png

873666070.1332.png

873666070.1333.png

873666070.1334.png

873666070.1336.png

873666070.1337.png

873666070.1338.png

873666070.1339.png

873666070.1340.png

873666070.1341.png

873666070.1342.png

873666070.1343.png

873666070.1344.png

873666070.1345.png

873666070.1347.png

873666070.1348.png

873666070.1349.png

873666070.1350.png

873666070.1351.png

873666070.1352.png

873666070.1353.png

873666070.1354.png

873666070.1355.png

873666070.1356.png

873666070.1359.png

873666070.1360.png

873666070.1361.png

873666070.1362.png

873666070.1363.png

873666070.1364.png

873666070.1365.png

873666070.1366.png

873666070.1367.png

873666070.1368.png

873666070.1370.png

873666070.1371.png

873666070.1372.png

873666070.1373.png

PROJEKTY

wejściu ładowarki (awaria tego rodzaju może być

trudna do wykrycia) może sprawić, że będzie ona

działała wadliwie. Akumulator nigdy nie będzie

w pełni doładowywany, bądź wystąpią inne nie-

kontrolowane i potencjalnie trudne do zdiagno-

zowania okoliczności mogące doprowadzić do

uszkodzenia akumulatora bądź poważnie wpły-

nąć na jego parametry (np. trwałej utraty pojem-

ności). Przykładowo dla ładowarki AVT 2309 wy-

maga się, aby napięcie wejściowe wynosiło przy-

najmniej 15,5 V (zalecane 15,5...18 V). Kontrola

poziomu napięcia na wejściu ładowarki została

zrealizowana w oparciu o komparator zbudowa-

ny z wykorzystaniem wzmacniacza operacyjnego

TL081 (U3) oraz wysokostabilnego źródła napię-

cia odniesienia 2,5 typu LM385-2.5 (U4). Kom-

parator porównuje napięcie wzorcowe z wyjścia

układu U3 z napięciem uzyskanym na dzielniku

R17, PR2, R18. W momencie gdy napięcie usta-

wione na dzielniku (potencjalna awaria układu

zasilającego ładowarkę) zaczyna być mniejsze od

napięcia wzorcowego (2,5 V) wówczas kompara-

tor wystawi na wyjściu stan wysoki, co spowo-

duje zaświecenie się diody LED (D3) oraz wyste-

rowanie za pośrednictwem R21 tranzystora T5,

który z kolei załączy tranzystor T6 (w spoczynku

zatkany za przyczyną R23, R24). Tranzystor T6

załączy blok alarmowania akustycznego. Wartość

82k rezystora R21 (R13) zapewnia (przynajmniej

w układzie modelowym) prawidłowe otwieranie

i zamykanie tranzystora T5 (T3) przy zmianach

na wyjściu komparatora. Gdyby jednak był z tym

kłopot, można bazy tranzystorów T3, T5 podcią-

gnąć odpowiednim rezystorem do masy.

Kontrola napięcia na wyjściu ładowarki

Ten blok został zrealizowany analogicznie do

poprzedniego. U1 jest wzmacniaczem operacyj-

nym, U2 układem napięcia odniesienia. Dodatko-

wą funkcją tego bloku jest odłączenie akumulato-

ra zanim akumulator osiągnie napięcie głębokie-

go rozładowania (przykładowo, dla akumulatora

12 V, 7 Ah wynosi ono 10,5 V). Wykrycie zbyt

niskiego napięcia (spadek poniżej 11 V) na dziel-

niku R9, PR1, R10 (napięcie wyjścia ładowarki /

napięcie na akumulatorze) spowoduje załączenie

diody LED (D2) za pośrednictwem R14) oraz, za

pośrednictwem R13 wysterowanie tranzysto-

ra T3 oraz T4 (normalnie zatkanego przez R15

i R16), co uaktywni blok alarmowania akustycz-

nego. Dodatkowo, za pośrednictwem R39 nastąpi

zatkanie normalnie włączonego tranzystora T12,

w konsekwencji wyłączenie przekaźnika PK1, co

spowoduje odłączenie akumulatora, zabezpiecza-

jąc go tym przed zgubnymi skutkami głębokiego

rozładowania. Dioda D10 gasi niebezpieczne dla

elektroniki szpilki napięcia indukującego się pod-

czas zwalniania kotwicy przekaźnika PK1. Może

się okazać, że napięcie na akumulatorze spadnie

do niebezpiecznego poziomu na skutek awarii

układu zasilającego. Ponieważ układ zasilany jest

alternatywnie (poprzez diody D8, D9) z napięcia

na wejściu i wyjściu ładowarki, w podobnej sy-

tuacji zabraknie obu tych napięć, i trudno będzie

stwierdzić, gdzie leży przyczyna awarii (wskaź-

niki na diodach LED również przestaną działać).

Aby ustalić przyczynę należy w takim wypadku

wcisnąć na kilka chwil przycisk S1. Analiza kon-

trolek LED pozwoli na ustalenie przyczyny awa-

rii i sprawne usunięcie usterki.

Kontrola obecności napięć na poszczególnych

torach wyjściowych zasilacza.

Układ kontroli obecności napięć zbudowano

z użyciem rezystorów R25...R36, diod D4...D7

i D11...D14 oraz tranzystorów T7...T10. Omówię

zasadę działania jednego z czterech identycz-

nych torów.

Jeśli Ne wejściu 2 złącza CON10 pojawi się

napięcie (jego brak oznacza przepalony bezpiecz-

nik, lub brak napięcia jeszcze przed bezpieczni-

kiem) za pośrednictwem R25 zaświeci się dioda

LED D4 a przez diodę D11 oraz R29 napięcie to

dotrze również do bazy tranzystora T7 normalnie

załączonego za sprawą R36. Brak tego napięcia

spowoduje wygaszenie diody LED D4 oraz załą-

czenie tranzystora T7, który uruchomi blok alar-

mowania. Diody D11…D14 zabezpieczają przed

cofaniem się napięć z baz tranzystorów D4…D7

co skutecznie zaburzyło by prawidłowe funkcjo-

nowanie układu.

Układ alarmujący

Wykonano go w oparciu o popularny

układ NE555 (U5). Jego rolą jest generowanie

Wykaz elementów

Rezystory:

R1: 220 V /0,5 W

R2, R3: 47 k V

R4, R6, R8, R16, R24...R32, R38, R39: 1 k V

R5, R7, R15, R23: 4,7 k V

R9, R17: 330 k V

R10, R18: 100 k V

R11, R19, R33...R36: 10 k V

R12, R20: 1,5 k V

R13, R21: 82 k V

R14, R22: 510 V

R37: 360 k V

PR1, PR2: 20 k V

PR3: 100 k V

Kondensatory:

C1: 220 nF/630 V

C2: 100 M F/25 V

C3: 10 nF

C4: 470 nF

Półprzewodniki:

U, U3: TL081

U2, U4: LM385-2.5

U5: NE555

D1: dioda Zenera 12 V

D2, D3: LED 5 mm (czerwona)

D4...D7: LED 5 mm (zielona)

D8...D10: 1N4007

D11...D14: 1N4148

BR1: mostek prostown. 1 A

T1, T3, T5, T11, T12: BC547

T2, T4, T6, T7...T10: BC557

Inne:

S1: mikroprzycisk

BUZ1: buzzer z generatorem

CON1...CON7, CON9, CON11...CON13:

ARK2 5 mm

CON8, CON10: ARK3 5 mm

CON14...CON16: goldpin 2×1

PK1: przekaźnik JZC-20F z cewką 12 V

PK2: opcjonalny przekaźnik RM84 z cewką

230 V AC

Rys. 2. Schemat montażowy.

40

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 1/2011

873666070.1374.png

873666070.1375.png

873666070.1376.png

873666070.1377.png

873666070.1378.png

873666070.1380.png

873666070.1381.png

873666070.1382.png

873666070.1383.png

873666070.1384.png

873666070.1385.png

873666070.1386.png

873666070.1387.png

873666070.1388.png

873666070.1389.png

873666070.1391.png

873666070.1392.png

873666070.1393.png

873666070.1394.png

873666070.1395.png

873666070.1396.png

873666070.1397.png

873666070.1398.png

873666070.1399.png

873666070.1400.png

873666070.1402.png

873666070.1403.png

873666070.1404.png

873666070.1405.png

873666070.1406.png

873666070.1407.png

873666070.1408.png

873666070.1409.png

873666070.1410.png

873666070.1411.png

873666070.1413.png

873666070.1414.png

873666070.1415.png

873666070.1416.png

873666070.1417.png

873666070.1418.png

873666070.1419.png

873666070.1420.png

873666070.1421.png

873666070.1422.png

873666070.1424.png

873666070.1425.png

873666070.1426.png

873666070.1427.png

873666070.1428.png

873666070.1429.png

873666070.1430.png

873666070.1431.png

873666070.1432.png

873666070.1433.png

873666070.1435.png

873666070.1436.png

873666070.1437.png

873666070.1438.png

873666070.1439.png

873666070.1440.png

873666070.1441.png

873666070.1442.png

873666070.1443.png

873666070.1444.png

873666070.1446.png

873666070.1447.png

873666070.1448.png

873666070.1449.png

873666070.1450.png

873666070.1451.png

873666070.1452.png

873666070.1453.png

873666070.1454.png

873666070.1455.png

873666070.1457.png

873666070.1458.png

873666070.1459.png

873666070.1460.png

873666070.1461.png

873666070.1462.png

873666070.1463.png

873666070.1464.png

873666070.1465.png

873666070.1466.png

873666070.1469.png

873666070.1470.png

873666070.1471.png

873666070.1472.png

873666070.1473.png

873666070.1474.png

873666070.1475.png

873666070.1476.png

873666070.1477.png

873666070.1478.png

873666070.1480.png

873666070.1481.png

873666070.1482.png

873666070.1483.png

873666070.1484.png

873666070.1485.png

873666070.1486.png

873666070.1487.png

873666070.1488.png

873666070.1489.png

873666070.1491.png

873666070.1492.png

873666070.1493.png

873666070.1494.png

873666070.1495.png

873666070.1496.png

873666070.1497.png

873666070.1498.png

873666070.1499.png

873666070.1500.png

873666070.1502.png

873666070.1503.png

873666070.1504.png

873666070.1505.png

873666070.1506.png

873666070.1507.png

873666070.1508.png

873666070.1509.png

873666070.1510.png

873666070.1511.png

873666070.1513.png

873666070.1514.png

873666070.1515.png

873666070.1516.png

873666070.1517.png

873666070.1518.png

873666070.1519.png

873666070.1520.png

873666070.1521.png

873666070.1522.png

873666070.1524.png

873666070.1525.png

873666070.1526.png

873666070.1527.png

873666070.1528.png

873666070.1529.png

873666070.1530.png

873666070.1531.png

873666070.1532.png

873666070.1533.png

873666070.1535.png

873666070.1536.png

873666070.1537.png

873666070.1538.png

873666070.1539.png

873666070.1540.png

873666070.1541.png

873666070.1542.png

873666070.1543.png

873666070.1544.png

873666070.1546.png

873666070.1547.png

873666070.1548.png

873666070.1549.png

873666070.1550.png

873666070.1551.png

873666070.1552.png

873666070.1553.png

873666070.1554.png

873666070.1555.png

873666070.1557.png

873666070.1558.png

873666070.1559.png

873666070.1560.png

873666070.1561.png

873666070.1562.png

873666070.1563.png

873666070.1564.png

873666070.1565.png

873666070.1566.png

873666070.1568.png

873666070.1569.png

873666070.1570.png

873666070.1571.png

873666070.1572.png

873666070.1573.png

873666070.1574.png

873666070.1575.png

873666070.1576.png

873666070.1577.png

873666070.1580.png

873666070.1581.png

873666070.1582.png

873666070.1583.png

873666070.1584.png

873666070.1585.png

873666070.1586.png

873666070.1587.png

873666070.1588.png

873666070.1589.png

873666070.1591.png

873666070.1592.png

873666070.1593.png

873666070.1594.png

873666070.1595.png

873666070.1596.png

873666070.1597.png

873666070.1598.png

873666070.1599.png

873666070.1600.png

873666070.1602.png

873666070.1603.png

873666070.1604.png

873666070.1605.png

873666070.1606.png

873666070.1607.png

873666070.1608.png

873666070.1609.png

873666070.1610.png

873666070.1611.png

873666070.1613.png

873666070.1614.png

873666070.1615.png

873666070.1616.png

873666070.1617.png

873666070.1618.png

873666070.1619.png

873666070.1620.png

873666070.1621.png

873666070.1622.png

873666070.1624.png

873666070.1625.png

873666070.1626.png

873666070.1627.png

873666070.1628.png

873666070.1629.png

873666070.1630.png

873666070.1631.png

873666070.1632.png

873666070.1633.png

873666070.1635.png

873666070.1636.png

873666070.1637.png

873666070.1638.png

873666070.1639.png

873666070.1640.png

873666070.1641.png

873666070.1642.png

873666070.1643.png

873666070.1644.png

873666070.1646.png

873666070.1647.png

873666070.1648.png

873666070.1649.png

873666070.1650.png

873666070.1651.png

873666070.1652.png

873666070.1653.png

873666070.1654.png

873666070.1655.png

873666070.1657.png

873666070.1658.png

873666070.1659.png

873666070.1660.png

873666070.1661.png

873666070.1662.png

873666070.1663.png

873666070.1664.png

873666070.1665.png

873666070.1666.png

873666070.1668.png

873666070.1669.png

873666070.1670.png

873666070.1671.png

873666070.1672.png

873666070.1673.png

873666070.1674.png

873666070.1675.png

873666070.1676.png

873666070.1677.png

873666070.1679.png

873666070.1680.png

873666070.1681.png

873666070.1682.png

873666070.1683.png

873666070.1684.png

873666070.1685.png

873666070.1686.png

873666070.1687.png

873666070.1688.png

873666070.1691.png

873666070.1692.png

873666070.1693.png

873666070.1694.png

873666070.1695.png

873666070.1696.png

873666070.1697.png

873666070.1698.png

873666070.1699.png

873666070.1700.png

873666070.1702.png

873666070.1703.png

873666070.1704.png

873666070.1705.png

873666070.1706.png

873666070.1707.png

873666070.1708.png

873666070.1709.png

873666070.1710.png

873666070.1711.png

873666070.1713.png

873666070.1714.png

873666070.1715.png

873666070.1716.png

873666070.1717.png

873666070.1718.png

873666070.1719.png

873666070.1720.png

873666070.1721.png

873666070.1722.png

873666070.1724.png

873666070.1725.png

873666070.1726.png

873666070.1727.png

873666070.1728.png

873666070.1729.png

873666070.1730.png

873666070.1731.png

873666070.1732.png

873666070.1733.png

873666070.1735.png

873666070.1736.png

873666070.1737.png

873666070.1738.png

873666070.1739.png

873666070.1740.png

873666070.1741.png

873666070.1742.png

873666070.1743.png

873666070.1744.png

873666070.1746.png

873666070.1747.png

873666070.1748.png

873666070.1749.png

873666070.1750.png

873666070.1751.png

873666070.1752.png

873666070.1753.png

873666070.1754.png

873666070.1755.png

873666070.1757.png

873666070.1758.png

873666070.1759.png

873666070.1760.png

873666070.1761.png

873666070.1762.png

873666070.1763.png

873666070.1764.png

873666070.1765.png

873666070.1766.png

873666070.1768.png

873666070.1769.png

873666070.1770.png

873666070.1771.png

873666070.1772.png

873666070.1773.png

873666070.1774.png

873666070.1775.png

873666070.1776.png

873666070.1777.png

873666070.1779.png

873666070.1780.png

873666070.1781.png

873666070.1782.png

873666070.1783.png

873666070.1784.png

873666070.1785.png

873666070.1786.png

873666070.1787.png

873666070.1788.png

873666070.1790.png

873666070.1791.png

873666070.1792.png

873666070.1793.png

873666070.1794.png

873666070.1795.png

873666070.1796.png

873666070.1797.png

873666070.1798.png

873666070.1799.png

873666070.003.png

873666070.004.png

873666070.005.png

873666070.006.png

873666070.007.png

873666070.008.png

873666070.009.png

873666070.010.png

873666070.011.png

873666070.012.png

873666070.014.png

873666070.015.png

873666070.016.png

873666070.017.png

873666070.018.png

873666070.019.png

873666070.020.png

873666070.021.png

873666070.022.png

873666070.023.png

873666070.025.png

873666070.026.png

873666070.027.png

873666070.028.png

873666070.029.png

873666070.030.png

873666070.031.png

873666070.032.png

873666070.033.png

873666070.034.png

873666070.036.png

873666070.037.png

873666070.038.png

873666070.039.png

873666070.040.png

873666070.041.png

873666070.042.png

873666070.043.png

873666070.044.png

873666070.045.png

873666070.047.png

873666070.048.png

873666070.049.png

873666070.050.png

873666070.051.png

873666070.052.png

873666070.053.png

873666070.054.png

873666070.055.png

873666070.056.png

873666070.058.png

873666070.059.png

873666070.060.png

873666070.061.png

873666070.062.png

873666070.063.png

873666070.064.png

873666070.065.png

873666070.066.png

873666070.067.png

873666070.069.png

873666070.070.png

873666070.071.png

873666070.072.png

873666070.073.png

873666070.074.png

873666070.075.png

873666070.076.png

873666070.077.png

873666070.078.png

873666070.080.png

873666070.081.png

873666070.082.png

873666070.083.png

873666070.084.png

873666070.085.png

873666070.086.png

873666070.087.png

873666070.088.png

873666070.089.png

873666070.091.png

873666070.092.png

873666070.093.png

873666070.094.png

873666070.095.png

873666070.096.png

873666070.097.png

873666070.098.png

873666070.099.png

873666070.100.png

873666070.102.png

873666070.103.png

873666070.104.png

873666070.105.png

873666070.106.png

873666070.107.png

873666070.108.png

873666070.109.png

873666070.110.png

873666070.111.png

873666070.114.png

Monitor napięć do ładowarek i zasilaczy buforowych

impulsów prostokątnych o zadanej częstotli-

wości i określonym wypełnieniu (ciąg impul-

sów pojawia się na wyprowadzeniu 3 układu

U5 i za pośrednictwem R38 oraz T11 uru-

chamia buzzer z wbudowanym generatorem

(BUZ1). Gdyby ktoś chciał poeksperymen-

tować z ustalonymi przez autora wartościa-

mi elementów (zmienić sygnał alarmowania

w sposób przekraczający możliwości, które

pozostawia potencjometr PR3) może do tego

celu wykorzystać freeware-ową aplikację do-

stępną pod adresem: http://bc107.republika.pl/

leży rozpocząć montaż układu. Płytka umoż-

liwia łatwe zamocowanie modułu w dowol-

nej obudowie (posiada 6 otworów na wkręty

mocujące M3). Ponadto zawiera komplet wy-

godnych złączy śrubowych, rozwiązując tym

samym problem stosowania podczas budowy

zasilacza buforowego wielu kostek elektroin-

stalacyjnych (w tym mocowania ich do obu-

dowy). Wygodę montażu układu w miejscu

docelowego przeznaczenia zwiększa również

dokładny i dobrze widoczny opis każdego ze

złącz śrubowych, wobec czego trud montażu,

przekładającego się na ewentualną pomyłkę

został zmniejszony do minimum.

Sugerowana kolejność montażu: (wersja

z zasilaczem beztransformatorowym w bloku

detekcji napięcia sieci): zwory (ZW1...ZW3),

dioda Zenera D1, diody sygnałowe (D11,

D14), rezystory (R2...R41, za wyjątkiem R1

ze względu na większe jego gabaryty), diody

prostownicze (D8...D10), podstawki pod ukła-

dy scalone (OC1, U1, U3, U5), potencjome-

try (PR1...PR3), tranzystory T1...T12, źródła

napięcia odniesienia (U2, U4), kondensatory

ceramiczne (C3, C4),

rezystor R1, buzzer

BUZ1, diody LED

(D2…D7), listwy gold-

pin (CON14...CON16),

złącza śrubowe (CON1…CON13), mikroprzy-

cisk (S1), mostek (BR1), kondensator elektroli-

tyczny C2, kondensator C1, przekaźniki PK1.

Na końcu pozostaje osadzić układy scalone

w podstawkach. W przypadku wersji z prze-

kaźnikiem w roli detektora napięcia

sieci 230V AC nie należy montować

elementów: R1...R3, C1, C2, BR1,

D1, R4, OC1 a zamiast nich zamon-

tować przekaźnik PK2.

Przykładowe użycie prezen-

towanego modułu z ładowarką na

przykładzie ładowarki AVT 2309 za-

prezentowano na rysunku 3 .

Po zmontowaniu, odpowied-

nim podłączeniu transformatora,

ładowarki, modułu kontroli napięć,

bezpieczników i akumulatora oraz

wyregulowaniu progów zbyt ni-

skiego napięcia dla wejścia (w tym

przykładzie 15,5 V) i wyjścia (w tym

przykładzie 11 V) układu ładują-

cego, przy jakich ma zadziałać alarm / odłą-

czenie akumulatora (odpowiednio PR2, PR1)

urządzenie jest gotowe do pracy.

M. Ciszewski

mciszewski@elportal.pl

programy/timer.exe stanowiącą wygodny, „kli-

kalny” kalkulator parametrów układów opar-

tych na kostkach NE555 (cztery podstawowe

koniguracje). Koniguracji układu z artykułu

odpowiada zakładka „Astabilny 3”. Sygnał

alarmowy uruchamiany jest w przypadku

wykrycia dowolnej z możliwych awarii (gdy

załączy się dowolny z tranzystorów T2 (brak

napięcia sieci 230 VAC), T4 (nieprawidłowy

poziom napięcia na wejściu ładowarki), T6

(nieprawidłowy poziom napięcia na wyjściu

ładowarki) T7...T10 (brak któregoś z napięć

wyjściowych).

Montaż i uruchomienie

Schemat montażowy monitora napięć

pokazano na rysunku 2 . Dla układu zapro-

jektowano jednostronną płytkę drukowaną

o wymiarach 166×80 mm. Płytka wymaga

zamontowania trzech zworek, od których na-

Rys. 3. Przykładowy schemat połączeń

pomiędzy modułem prezentowanym

w artykule a ładowarką AVT 2309

41

ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 1/2011

873666070.115.png

873666070.116.png

873666070.117.png

873666070.118.png

873666070.119.png

873666070.120.png

873666070.121.png

873666070.122.png

873666070.124.png

873666070.125.png

873666070.126.png

873666070.127.png

873666070.128.png

873666070.129.png

873666070.130.png

873666070.131.png

873666070.132.png

873666070.133.png

873666070.135.png

873666070.136.png

873666070.137.png

873666070.138.png

873666070.139.png

873666070.140.png

873666070.141.png

873666070.142.png

873666070.143.png

873666070.144.png

873666070.146.png

873666070.147.png

873666070.148.png

873666070.149.png

873666070.150.png

873666070.151.png

873666070.152.png

873666070.153.png

873666070.154.png

873666070.155.png

873666070.157.png

873666070.158.png

873666070.159.png

873666070.160.png

873666070.161.png

873666070.162.png

873666070.163.png

873666070.164.png

873666070.165.png

873666070.166.png

873666070.168.png

873666070.169.png

873666070.170.png

873666070.171.png

873666070.172.png

873666070.173.png

873666070.174.png

873666070.175.png

873666070.176.png

873666070.177.png

873666070.179.png

873666070.180.png

873666070.181.png

873666070.182.png

873666070.183.png

873666070.184.png

873666070.185.png

873666070.186.png

873666070.187.png

873666070.188.png

873666070.190.png

873666070.191.png

873666070.192.png

873666070.193.png

873666070.194.png

873666070.195.png

873666070.196.png

873666070.197.png

873666070.198.png

873666070.199.png

873666070.201.png

873666070.202.png

873666070.203.png

873666070.204.png

873666070.205.png

873666070.206.png

873666070.207.png

873666070.208.png

873666070.209.png

873666070.210.png

873666070.212.png

873666070.213.png

873666070.214.png

873666070.215.png

873666070.216.png

873666070.217.png

873666070.218.png

873666070.219.png

873666070.220.png

873666070.221.png

873666070.224.png

873666070.225.png

873666070.226.png

873666070.227.png

873666070.228.png

873666070.229.png

873666070.230.png

873666070.231.png

873666070.232.png

873666070.233.png

873666070.235.png

873666070.236.png

873666070.237.png

873666070.238.png

873666070.239.png

873666070.240.png

873666070.241.png

873666070.242.png

873666070.243.png

873666070.244.png

873666070.246.png

873666070.247.png

873666070.248.png

873666070.249.png

873666070.250.png

873666070.251.png

873666070.252.png

873666070.253.png

873666070.254.png

873666070.255.png

873666070.257.png

873666070.258.png

873666070.259.png

873666070.260.png

873666070.261.png

873666070.262.png

873666070.263.png

873666070.264.png

873666070.265.png

873666070.266.png

873666070.268.png

873666070.269.png

873666070.270.png

873666070.271.png

873666070.272.png

873666070.273.png

873666070.274.png

873666070.275.png

873666070.276.png

873666070.277.png

873666070.279.png

873666070.280.png

873666070.281.png

873666070.282.png

873666070.283.png

873666070.284.png

873666070.285.png

873666070.286.png

873666070.287.png

873666070.288.png

873666070.290.png

873666070.291.png

873666070.292.png

873666070.293.png

873666070.294.png

873666070.295.png

873666070.296.png

873666070.297.png

873666070.298.png

873666070.299.png

873666070.301.png

873666070.302.png

873666070.303.png

873666070.304.png

873666070.305.png

873666070.306.png

873666070.307.png

873666070.308.png

873666070.309.png

873666070.310.png

873666070.312.png

873666070.313.png

873666070.314.png

873666070.315.png

873666070.316.png

873666070.317.png

873666070.318.png

873666070.319.png

873666070.320.png

873666070.321.png

873666070.323.png

873666070.324.png

873666070.325.png

873666070.326.png

873666070.327.png

873666070.328.png

873666070.329.png

873666070.330.png

873666070.331.png

873666070.332.png

873666070.335.png

873666070.336.png

873666070.337.png

873666070.338.png

873666070.339.png

873666070.340.png

873666070.341.png

873666070.342.png

873666070.343.png

873666070.344.png

873666070.346.png

873666070.347.png

873666070.348.png

873666070.349.png

873666070.350.png

873666070.351.png

873666070.352.png

873666070.353.png

873666070.354.png

873666070.355.png

873666070.357.png

873666070.358.png

873666070.359.png

873666070.360.png

873666070.361.png

873666070.362.png

873666070.363.png

873666070.364.png

873666070.365.png

873666070.366.png

873666070.368.png

873666070.369.png

873666070.370.png

873666070.371.png

873666070.372.png

873666070.373.png

873666070.374.png

873666070.375.png

873666070.376.png

873666070.377.png

873666070.379.png

873666070.380.png

873666070.381.png

873666070.382.png

873666070.383.png

873666070.384.png

873666070.385.png

873666070.386.png

873666070.387.png

873666070.388.png

873666070.390.png

873666070.391.png

873666070.392.png

873666070.393.png

873666070.394.png

873666070.395.png

873666070.396.png

873666070.397.png

873666070.398.png

873666070.399.png

873666070.401.png

873666070.402.png

873666070.403.png

873666070.404.png

873666070.405.png

873666070.406.png

873666070.407.png

873666070.408.png

873666070.409.png

873666070.410.png

873666070.412.png

873666070.413.png

873666070.414.png

873666070.415.png

873666070.416.png

873666070.417.png

873666070.418.png

873666070.419.png

873666070.420.png

873666070.421.png

873666070.423.png

873666070.424.png

873666070.425.png

873666070.426.png

873666070.427.png

873666070.428.png

873666070.429.png

873666070.430.png

873666070.431.png

873666070.432.png

873666070.434.png

873666070.435.png

873666070.436.png

873666070.437.png

873666070.438.png

873666070.439.png

873666070.440.png

873666070.441.png

873666070.442.png

873666070.443.png

873666070.446.png

873666070.447.png

873666070.448.png

873666070.449.png

873666070.450.png

873666070.451.png

873666070.452.png

873666070.453.png

873666070.454.png

873666070.455.png

873666070.457.png

873666070.458.png

873666070.459.png

873666070.460.png

873666070.461.png

873666070.462.png

873666070.463.png

873666070.464.png

873666070.465.png

873666070.466.png

873666070.468.png

873666070.469.png

873666070.470.png

873666070.471.png

873666070.472.png

873666070.473.png

873666070.474.png

873666070.475.png

873666070.476.png

873666070.477.png

873666070.479.png

873666070.480.png

873666070.481.png

873666070.482.png

873666070.483.png

873666070.484.png

873666070.485.png

873666070.486.png

873666070.487.png

873666070.488.png

873666070.490.png

873666070.491.png

873666070.492.png

873666070.493.png

873666070.494.png

873666070.495.png

873666070.496.png

873666070.497.png

873666070.498.png

873666070.499.png

873666070.501.png

873666070.502.png

873666070.503.png

873666070.504.png

873666070.505.png

873666070.506.png

873666070.507.png

873666070.508.png

873666070.509.png

873666070.510.png

873666070.512.png

873666070.513.png

873666070.514.png

873666070.515.png

873666070.516.png

873666070.517.png

873666070.518.png

873666070.519.png

873666070.520.png

873666070.521.png

873666070.523.png

873666070.524.png

873666070.525.png

873666070.526.png

873666070.527.png

873666070.528.png

873666070.529.png

873666070.530.png

873666070.531.png

873666070.532.png

873666070.534.png

873666070.535.png

873666070.536.png

873666070.537.png

873666070.538.png

873666070.539.png

873666070.540.png

873666070.541.png

873666070.542.png

873666070.543.png

873666070.545.png

873666070.546.png

873666070.547.png

873666070.548.png

873666070.549.png

873666070.550.png

873666070.551.png

873666070.552.png

873666070.553.png

873666070.554.png

873666070.557.png

873666070.558.png

873666070.559.png

873666070.560.png

873666070.561.png

873666070.562.png

873666070.563.png

873666070.564.png

873666070.565.png

873666070.566.png

873666070.568.png

873666070.569.png

873666070.570.png

873666070.571.png

873666070.572.png

873666070.573.png

873666070.574.png

873666070.575.png

873666070.576.png

873666070.577.png

873666070.579.png

873666070.580.png

873666070.581.png

873666070.582.png

873666070.583.png

873666070.584.png

873666070.585.png

873666070.586.png

873666070.587.png

873666070.588.png

873666070.590.png

873666070.591.png

873666070.592.png

873666070.593.png

873666070.594.png

873666070.595.png

873666070.596.png

873666070.597.png

873666070.598.png

873666070.599.png

873666070.601.png

873666070.602.png

873666070.603.png

873666070.604.png

873666070.605.png

873666070.606.png

873666070.607.png

873666070.608.png

873666070.609.png

873666070.610.png

873666070.612.png

873666070.613.png

873666070.614.png

873666070.615.png

873666070.616.png

873666070.617.png

873666070.618.png

873666070.619.png

873666070.620.png

873666070.621.png

873666070.623.png

873666070.624.png

873666070.625.png

873666070.626.png

873666070.627.png

873666070.628.png

873666070.629.png

873666070.630.png

873666070.631.png

873666070.632.png

873666070.634.png

873666070.635.png

873666070.636.png

873666070.637.png

873666070.638.png

873666070.639.png

873666070.640.png

873666070.641.png

873666070.642.png

873666070.643.png

873666070.645.png

873666070.646.png

873666070.647.png

873666070.648.png

873666070.649.png

873666070.650.png

873666070.651.png

873666070.652.png

873666070.653.png

873666070.654.png

873666070.656.png

873666070.657.png

873666070.658.png

873666070.659.png

873666070.660.png

873666070.661.png

873666070.662.png

873666070.663.png

873666070.664.png

873666070.665.png

873666070.668.png

873666070.669.png

873666070.670.png

873666070.671.png

873666070.672.png

873666070.673.png

873666070.674.png

873666070.675.png

873666070.676.png

873666070.677.png

873666070.679.png

873666070.680.png

873666070.681.png

873666070.682.png

873666070.683.png

873666070.684.png

873666070.685.png

873666070.686.png

873666070.687.png

873666070.688.png

873666070.690.png

873666070.691.png

873666070.692.png

873666070.693.png

873666070.694.png

873666070.695.png

873666070.696.png

873666070.697.png

873666070.698.png

873666070.699.png

873666070.701.png

873666070.702.png

873666070.703.png

873666070.704.png

873666070.705.png

873666070.706.png

873666070.707.png

873666070.708.png

873666070.709.png

873666070.710.png

873666070.712.png

873666070.713.png

873666070.714.png

873666070.715.png

873666070.716.png

873666070.717.png

873666070.718.png

873666070.719.png

873666070.720.png

873666070.721.png

873666070.723.png

873666070.724.png

873666070.725.png

873666070.726.png

873666070.727.png

873666070.728.png

873666070.729.png

873666070.730.png

873666070.731.png

873666070.732.png

873666070.734.png

873666070.735.png

873666070.736.png

873666070.737.png

873666070.738.png

873666070.739.png

873666070.740.png

873666070.741.png

873666070.742.png

873666070.743.png

873666070.745.png

873666070.746.png

873666070.747.png

873666070.748.png

873666070.749.png

873666070.750.png

873666070.751.png

873666070.752.png

873666070.753.png

873666070.754.png

873666070.756.png

873666070.757.png

873666070.758.png

873666070.759.png

873666070.760.png

873666070.761.png

873666070.762.png

873666070.763.png

873666070.764.png

873666070.765.png

873666070.767.png

873666070.768.png

873666070.769.png

873666070.770.png

873666070.771.png

873666070.772.png

873666070.773.png

873666070.774.png

873666070.775.png

873666070.776.png

873666070.779.png

873666070.780.png

873666070.781.png

873666070.782.png

873666070.783.png

873666070.784.png

873666070.785.png

873666070.786.png

873666070.787.png

873666070.788.png

873666070.790.png

873666070.791.png

873666070.792.png

873666070.793.png

873666070.794.png

873666070.795.png

873666070.796.png

873666070.797.png

873666070.798.png

873666070.799.png

873666070.801.png

873666070.802.png

873666070.803.png

873666070.804.png

873666070.805.png

873666070.806.png

873666070.807.png

873666070.808.png

873666070.809.png

873666070.810.png

873666070.812.png

873666070.813.png

873666070.814.png

873666070.815.png

873666070.816.png

873666070.817.png

873666070.818.png

873666070.819.png

873666070.820.png

873666070.821.png

873666070.823.png

873666070.824.png

873666070.825.png

873666070.826.png

873666070.827.png

873666070.828.png

873666070.829.png

873666070.830.png

873666070.831.png

873666070.832.png

873666070.834.png

873666070.835.png

873666070.836.png

873666070.837.png

873666070.838.png

873666070.839.png

873666070.840.png

873666070.841.png

873666070.842.png

873666070.843.png

873666070.845.png

873666070.846.png

873666070.847.png

873666070.848.png

873666070.849.png

873666070.850.png

873666070.851.png

873666070.852.png

873666070.853.png

873666070.854.png

873666070.856.png

873666070.857.png

873666070.858.png

873666070.859.png

873666070.860.png

873666070.861.png

873666070.862.png

873666070.863.png

873666070.864.png

873666070.865.png

873666070.867.png

873666070.868.png

873666070.869.png

873666070.870.png

873666070.871.png

873666070.872.png

873666070.873.png

873666070.874.png

873666070.875.png

873666070.876.png

873666070.878.png

873666070.879.png

873666070.880.png

873666070.881.png

873666070.882.png

873666070.883.png

873666070.884.png

873666070.885.png

873666070.886.png

873666070.887.png

873666070.890.png

873666070.891.png

873666070.892.png

873666070.893.png

873666070.894.png

873666070.895.png

873666070.896.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

AVT-01.pdf (581 KB)
AVT-02.pdf (436 KB)
AVT-2004.pdf (990 KB)
AVT-2126.pdf (1295 KB)
AVT-2270.pdf (237 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin