p lastyka.odt

•                    

RYSUNEK DZIECKA

Charakterystyka i rozwój twórczości rysunkowej dzieci

Twórczość plastyczna obok zabawy jest najpowszechniejszym zjawiskiem w ekspresyjnej działalności dziecka. Dzieci najczęściej z własnej inicjatywy podejmują tę dynamiczną aktywność, w wyniku której powstają liczne wytwory plastyczne takie jak: rysunki, malowanki, wydzieranki itp. Pozostawianie śladów własnych czynności ruchowych na papierze czy innym tle staje się bowiem dla dziecka źródłem satysfakcji i przyjemności.W początkowym okresie rozwoju, twórczość plastyczna ma charakter impulsywny. Dzieci drogą manipulowania i eksperymentowania materiałem tworzą coś, co nie ma jeszcze żądnego określonego znaczenia i dopiero stopniowo nabiera treści. Dziecko w pierwszych próbach graficznych naśladuje dorosłych, nie zwraca wtedy jeszcze takiej uwagi na rezultaty swojej aktywności, ale powtarza ruchy, czerpiąc przyjemność z samej aktywności. Zaciekawienie efektem rysowania pojawia się przypadkowo lub wskutek pytań dorosłych. Stopniowo rysowanie staje się dla dziecka zabawą zmierzającą do określonej, graficznej formy. Jest sposobem do zaprezentowania swojej wiedzy o otaczającym świecie.

DO 2 LAT

Dziecko w tym okresie zafascynowane jest czynnością rysowania jako ruchem, nie próbuje odtworzyć widzianego otoczenia. Chwyta kredkę całą pięścią. Rysuje ruchami zamaszystymi, wykracza poza kartkę. Warto wiedzieć, że dopóki dziecko nie podda kontroli wzrokowej ruchów wykonywanych przy bazgraniu, nie ma sensu wymagać od niego by kontrolowało inne

 swe czynności na przykład zapinanie i rozpinanie guzików. Taki sposób rysowania określa się mianem bazgroty bezładnej, która następnie stopniowo przechodzi w etap bazgrania kontrolowanego. Kiedy dziecko odkrywa związek miedzy ruchem a znakiem na papierze, stara się nie wykraczać poza ramy kartki. Nadal wypróbowuje różne sposoby trzymania kredki.

3-LATEK

W wieku 3 lat zwykle stosuje chwyt zbliżony do tego, jakim posługują się dorośli, trzyma ołówek między kciukiem i palcem wskazującym, podtrzymując kciukiem. Barwa w rysunku odgrywa podrzędną rolę, ale ważne jest by przy dostarczaniu materiałów dbać o silny kontrast kolorystyczny. Rysunki dziecka nadal mają postać bazgrot (zapełnia płaszczyzny kropkami, kreskami, krzyżykami, krzyżującymi się liniam

ikrzywymi, próbuje zamykać koła). Potrafi rysować ołówkiem na papierze, wykonując koliste ruchy ręki. Kontrola nad własnymi ruchami jest bardzo ważnym osiągnięciem dziecka w tym okresie. W konsekwencji tego, umiejętności związane z samoobsługą dziecka znacznie się poprawiają i zaczynają sprawiać mu radość. W wieku około 3,5 lat dziecko nazywa bazgroty. Ma to ogromne znaczenie, gdyż potwierdza zmianę sposobu myślenia dziecka. Oznacza to, że dziecko rysuje z określonym zamiarem narysowania czegoś. Nie są to już przypadkowe kreski, ale zaplanowana twórczość. Stopniowo pojawia się pragnienie stosowania różnych barw. Dziecko ma prawo bazgrać od 2 - 4 lat. Jeśli mimo wieku 5,6 lat nadal tylko bazgrze to można podejrzewać obniżony poziom rozwoju przewidzianego dla swego wieku lub zahamowanie emocjonalne ( strach, niepewność siebie) lub brak zainteresowania tym, co dziecko aktualnie rysuje. W tym wieku stopniowo pojawiają się tzw„głowonogi” ( postaci składające się z nieudolnie zamkniętego okręgu oraz czterech linii krzywych obrazujących nogi i ręce)

Najlepszymi materiałami do działalności plastycznej, dla dziecka w tym wieku są, flamastry, kreda, farby plakatowe, kredki woskowe lub grube kredki, glina, plastelina.

4 LATEK

Dziecko w tym wieku to już mały artysta. Trzyma kredkę mocno i pewnie, porusza nią zginając i prostując palce. Kredka znajduje się w uchwycie 3 palców (kciuka, wskazującego i środkowego), w pobliżu miejsca zatemperowania. Dziecko w tym wieku potrafi zamalować kredkami proste, wyraźne kontury (bez precyzyjnego trzymania się w ramach wyznaczonych granic). Potrafi rysować po śladzie, odwzorować linię prostą, koło, prostokąt, krzyżyk, a poszczególne części rysunku rozrzucone są po całej kartce, nie tworzą jednolitej całości. 4 - latek rysuje rozpoznawalne kształty. Pierwszym symbolem jaki tworzy dziecko jest człowiek. Rysuje postać ludzką jako „schemat”, rysuje tzw. " głowonogi" - koło oznacza głowę , 2 pionowe kreski nogi. Sukcesywnie dziecko wzbogaca ten schemat - dorysowuje ręce, w okolicy nóg rysuje coś co przypomina brzuch, w pewnym momencie rysuje tułów.

5-LATEK I WIĘCEJ

Dziecko w wieku pięciu lat jest już zaprawionym rysownikiem. Poprawnie koloruje obrazki konturowe. Potrafi tworzyć rysunki tematyczne (wiele elementów na rysunku ma rozpoznawalne cechy). Potrafi poprawnie narysować postać ludzką, zaznaczając wszystkie ważniejsze części ciała. W rysunku postaci ludzkiej pojawiają się elementy ubrania (np. guziki, buty). Przedstawia postać ludzką w ruchu (np. podczas zabawy)Rysunki wykonuje, rozmieszczając starannie wszystkie elementy na całej powierzchni kartki. Często rysuje już obrazki o określonej tematyce. Dziecko w tym wieku może już pojmwać przestrzeń, jako coś co znajduje się wokół niego jest to, tak zwana " przestrzeń cielesna".

ROLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW

W każdym okresie twórczości dziecka, niezależnie od wieku i umiejętności dziecka, rodzice i nauczyciele powinni wykazywać zainteresowanie jego działalnością. Warto pamiętać, że zadaniem rodziców i opiekunów nie jest uczenie dziecka rysować, ale wspieranie jego naturalnych spontanicznych działań. Dorośli powinni inspirować wyobraźnię dziecka, stwarzać warunki do działania, doceniać włożony wysiłek. W każdym nawet niezbyt ładnym rysunku można znaleźć coś pięknego, wartego docenienia! Małe dziecko potrzebuje uznania dla swych prac. Pamiętajmy o tym! 

Dzieci, którym brak zaufania do własnych możliwości twórczych najczęściej padają ofiarą książeczek do kolorowania i ludzi zachęcających ich do stosowania szablonów, które  niepostrzeżenie niszczą ich naturalną twórczość i potencjał. Zanim zatem kupimy dziecku kolejną gotową kolorowankę, poznajmy korzyści wspólnych twórczych zabaw z dzieckiem.