Ocena ryzyka
zawodowego
w pięciu krokach
Ocena ryzyka zawodowego może być prosta
- wystarczy tylko pięć kroków,
by wykonać ją właściwie!
Co to jest ryzyko zawodowe?
Mówiąc najprościej, ryzyko zawodowe oznacza prawdopodobieństwo, z jakim ktoś może zostać poszkodowany w związku z istniejącym zagrożeniem.
W zależności od wielkości prawdopodobieństwa i stopnia utraty zdrowia przez osobę poszkodowaną ryzyko zawodowe może być:
małe lub średnie - takie ryzyko można uznać za dopuszczalne duże - takie ryzyko jest niedopuszczalne.
Przedstawiona tabelka może dopomóc w określeniu, czy ryzyko jest małe, średnie, czy też duże
Ciężkość następstw
Prawdopodobieństwo
małe
średnie
duże
Mało prawdopodobne
Prawdopodobne
Wysoce prawdopodobne
źródło: PN-N-18002:2000 „Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego"
• Mało prawdopodobne następstwa zagrożeń to takie,które nie powinny wystąpić podczas całego okresuaktywności zawodowej pracownika.
• Prawdopodobne następstwa zagrożeń to takie, któremogą wystąpić nie częściej niż kilkakrotnie podczasokresu aktywności zawodowej pracownika.
• Wysoce prawdopodobne następstwa zagrożeń totakie, które mogą wystąpić wielokrotnie podczasokresu aktywności zawodowej pracownika.
• Ciężkość następstw jest mała, jeżeli powstające w wyniku zagrożeń urazy i choroby nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy (np. bóległowy, niewielkie stłuczenia i zranienia, podrażnienia oczu itp.)
• Ciężkość następstw jest średnia, jeżeli powstającew wyniku zagrożeń urazy i choroby powodująniewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z krótkimi okresamiabsencji (np. zranienia, alergie skórne, nieskomplikowane złamania itp.)
• Ciężkość następstw jest duża, jeżeli powstające w wyniku zagrożeń urazy i choroby powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć (np. oparzenia III stopnia, amputacje, zawodowe uszkodzenie słuchu itp.)
Co to jest ocena ryzyka zawodowego?
Ocena ryzyka zawodowego nie jest niczym innym jak:
• uważnym przyjrzeniem się wykonywanej pracyoraz miejscu, w którym jest ona wykonywanai ustaleniem, jakie czynniki (np. substancjechemiczne, hałas, nieprawidłowe oświetlenie)mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie pracowników
• stwierdzeniem, czy ryzyko związane z oddziaływaniem tych czynników jest:
• dopuszczalne - jest tak wówczas, jeżeli zastosowano wystarczające środki chroniącepracowników przed oddziaływaniem tychczynników
• niedopuszczalne - należy wówczas podjąćdalsze działania i zastosować dodatkoweśrodki ochrony.
Kto powinien oceniać ryzyko zawodowe?
Zgodnie z prawem ocena ryzyka zawodowego jest obowiązkowa.
Jeżeli przedsiębiorstwo jest małe i pracodawca dobrze zna wykonywaną tam pracę, może ocenić ryzyko sam. W większym przedsiębiorstwie ocenę ryzyka zawodowego mogą przeprowadzić kompetentni pracownicy, najlepiej wraz ze specjalistą ds. BHP. Można również poprosić o pomoc zewnętrznych ekspertów, ale trzeba pamiętać, że zawsze pracodawca jest odpowiedzialny za to, czy ocena ryzyka zawodowe-go została przeprowadzona właściwie.
Jak oceniać ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy?
Ocenę ryzyka zaleca się przeprowadzić w możliwie najprostszy sposób.
W wielu przedsiębiorstwach (np. handlowych, usługowych oraz w małych przedsiębiorstwach produkcyjnych) zagrożeń jest niewiele i są one łatwe do zidentyfikowania.
Ich identyfikacja i ocena związanego z nimi ryzyka zawodowego powinny opierać się na zasadach zdrowego rozsądku.
Ocenę ryzyka zawodowego
można przeprowadzić
w pięciu następujących krokach:
Krok 1: Zidentyfikuj zagrożenia.
Krok 2: Ustal, kto może ulec wypadkowi lub zachorować.
Krok 3: Oszacuj ryzyko zawodowe wynikające z zagrożeń i oceń, czy zastosowane środki ochrony są właściwe oraz czy należy podjąć jeszcze jakieś działania w celu dalszego ograniczenia tego ryzyka.
Krok 4: Udokumentuj wyniki.
Krok 5: Okresowo dokonuj przeglądu oceny ryzyka zawodowego i weryfikuj ją, jeśli zaistnieje taka konieczność.
Krok 1
Zidentyfikuj zagrożenia
Jeżeli sam dokonujesz oceny ryzyka zawodowego, przyjrzyj się dokładnie swojemu miejscu pracy i temu, co mogłoby powodować wypadek lub niekorzystnie wpływać na zdrowie przebywających i pracujących tam osób. W pierwszej kolejności skoncentruj się na tych zagrożeniach, które mogłyby powodować poważne urazy albo zagrażać kilku osobom. Zapytaj o zdanie pracowników lub ich przedstawicieli. Mogą oni zauważyć rzeczy, które na pierwszy rzut oka nie wydają się oczywiste. W dostrzeżeniu zagrożeń mogą również dopomóc instrukcje producentów, a także rejestry wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Krok 2
Ustal, kto mógłby ulec wypadkowi lub zachorować
Pamiętaj, że ocena ryzyka zawodowego dotyczy wszystkich pracowników.
Podczas jej przeprowadzania zwróć szczególną uwagę na tych pracowników, dla których następstwa występujących zagrożeń mogą być szczególnie ciężkie, np. na kobiety w ciąży, młodocianych lub osoby niepełnosprawne.
Nie zapomnij o tych, których stanowiska pracy nie mają stałej lokalizacji (np. sprzątaczki, pracownicy utrzymania ruchu).
Pomyśl również o ludziach, którzy odwiedzają firmę, i podwykonawcach, a także o osobach postronnych, jeżeli mogą być one zagrożone.
Krok 3
Oszacuj ryzyko zawodowe wynikające z zagrożeń oraz oceń, czy podjęte środki zapobiegawcze są właściwe i czy należy podjąć jeszcze jakieś działania w celu ograniczenia tego ryzyka
Zastanów się, jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia niekorzystnych następstw każdego z występujących zagrożeń i jak ciężkie mogą być te następstwa. Oszacuj, czy ryzyko zawodowe związane z każdym ze zidentyfikowanych zagrożeń jest duże, średnie czy małe. Weź pod uwagę stosowane środki ochrony przed zagrożeniami, ale pamiętaj, że nie eliminują one całkowicie ryzyka zawodowego.
Kiedy ryzyko zawodowe jest duże i nie można go zaakceptować?
Przede wszystkim wówczas, gdy nie zrobiono tego, czego wymaga prawo dla zapewnienia ochrony pracowników, na przykład nie są spełnione wymagania prawne dotyczące ograniczenia dostępu do niebezpiecznych części maszyn.
...
jmichno0