1
Animator kultury
Kod klasyfikacji: 347601
Rozdział klasyfikacji: Nauczanie, wychowanie i działalność kulturalna
Klasa klasyfikacji: Inni
Zadania i czynności
Głównym celem pracy animatora kultury jest upowszechnianie kultury w publicznych placówkach kulturalno-oświatowych oraz w środowisku lokalnym.
Animator kultury kształtuje upodobania i zainteresowania kulturalne i artystyczne różnych grup społecznych oraz wspomaga artystyczną twórczość amatorską.
Aby móc zrealizować wymienione cele, animator kultury musi poznać potrzeby oświatowe, kulturalne i rozrywkowe danego środowiska. W odpowiedzi na te potrzeby tworzy sekcje i kółka zainteresowań, organizuje kursy (np. nauki języka obcego), projekcje filmowe, odczyty, wystawy, przeglądy, galerie, organizuje kółka miłośników sztuki, stowarzyszenia twórczości amatorskiej, organizuje miejsca i czas spotkań.
Animator kultury planuje także działalność kulturalną na swoim terenie, sporządza kalendarium kolejnych imprez. Stara się pozyskiwać sponsorów organizowanych imprez. Udziela pomocy prawnej, organizacyjnej i technicznej oraz repertuarowej działaczom społecznym, zespołom twórczym, edukacyjnym i innym działającym w środowisku lokalnym. Animator kultury zajmuje się również edukacją kulturalną oraz prowadzi zajęcia z amatorskimi zespołami artystycznymi.
Do zadań animatora należy często opracowanie i wykonanie lub zlecenie wykonania reklamy planowanych imprez (opracowanie formy reklamy: plakat, ulotka lub tym podobne) oraz sprzedaż biletów wstępu na organizowane imprezy.
Animator kultury w swojej pracy korzysta ze wszystkich dostępnych urządzeń biurowych (fax, ksero) oraz korzysta z komputera.
Środowisko pracy
Materialne środowisko pracy
Praca animatora kultury odbywa się głównie w budynkach (biuro, sale widowiskowe) lub w wypadku imprez plenerowych w otwartej przestrzeni (ulice, parki). W związku z tym, praca w zawodzie animatora kultury może wiązać się z pewną niedogodnością wynikającą ze zmiennych warunków atmosferycznych, takich jak deszcz, zimno czy upał. Także hałas bywa uciążliwym elementem środowiska pracy (koncerty, imprezy na wolnym powietrzu).
W zawodzie tym istnieje zwiększone ryzyko zapadania na choroby narządu głosu, w związku z pracą z dziećmi i młodzieżą (konieczność bardzo głośnego mówienia).
Warunki społeczne
Praca animatora kultury jest pracą zespołową (przy organizowaniu imprez) i odbywa się w ciągłym kontakcie z ludźmi. Kontakty społeczne są w tym zawodzie bardzo intensywne.
W placówkach oświatowych polegają one głównie na opiekowaniu się i uczeniu dzieci i młodzieży uczęszczającej na zajęcia. W regionalnych ośrodkach kultury natomiast na organizowaniu pracy sobie i innym oraz na współpracy z ludźmi kultury, sztuki oraz - przy pozyskiwaniu środków finansowych - ludźmi biznesu.
Warunki organizacyjne
Wymiar czasu pracy animatora kultury jest zróżnicowany w zależności od potrzeb placówki i stanowiska, na jakim pracuje.
Animator kultury w regionalnych ośrodkach kultury pracuje przeciętnie od 6 do 9 godzin dziennie. Natomiast animator kultury w ognisku pracy pozaszkolnej pracuje przeciętnie od 3 do 6 godzin dziennie.
Praca ta odbywa się w dzień i w wypadku animatora kultury w regionalnym ośrodku kultury jest zmianowa (dwie zmiany)
Praca animatora kultury wiąże się niekiedy z potrzebą pracy w dni wolne od pracy (dużo imprez odbywa się w niedzielę, np. festyny).
Praca w regionalnych ośrodkach kultury wymaga wyjazdów do innych miejscowości (przy organizowaniu imprez, na szkolenia). Czasami animator kultury w zależności od potrzeb przebywa poza stałym miejscem pracy przez dłuższy czas.
W związku z tym, że głównym celem pracy animatora kultury jest rozwój i upowszechnianie kultury oraz wpływanie na upodobania innych ludzi - zawód ten łączy się z dużą odpowiedzialnością społeczno-moralną.
W wypadku animatora kultury pełniącego funkcję kierownika, dochodzi jeszcze odpowiedzialność za pracę innych ludzi i funkcjonowanie instytucji.
Wymagania psychologiczne
Praca animatora kultury jest pracą polegającą na współpracy z ludźmi, dlatego osoba pracująca w tym zawodzie powinna posiadać przede wszystkim umiejętność łatwego wchodzenia w różne relacje społeczne, nawiązywania kontaktów (organizowanie imprez, współpraca z artystami, zespołami artystycznymi).
Przydatna jest także umiejętność przekonywania i postępowania z ludźmi (pozyskiwanie sponsorów).
Ze względu na pracę z osobami starszymi, z dziećmi i z młodzieżą niezbędna jest cierpliwość, wyrozumiałość i odporność emocjonalna, szczególnie w sytuacjach konfliktowych. Zaspokajanie kulturalnych potrzeb różnego typu środowisk wymaga rzutkości, dużej pomysłowości, twórczego myślenia i własnej inicjatywy w szukaniu ciekawych pomysłów i nowych rozwiązań (jak uaktywnić i pobudzić społeczność lokalną, jaką imprezę zorganizować, kogo zaprosić itp.) Do prowadzenia zajęć rekreacyjnych potrzebna jest koordynacja wzrokowo-ruchowa, a w wypadku zabaw ruchowych z dziećmi - spostrzegawczość i szybki refleks. Do wykonywania zawodu animatora kultury przydają się zainteresowania artystyczne (muzyka, plastyka), sportowe i językowe.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Pracę animatora kultury zalicza się do prac lekkich.
Animator kultury w ogniskach pracy pozaszkolnej powinien odznaczać się ogólną sprawnością fizyczną (praca w ruchu) oraz sprawnym i silnym głosem (konieczność głośnego mówienia).
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Osoba pragnąca podjąć pracę w tym zawodzie musi legitymować się minimum średnim wykształceniem, najlepiej o kierunku pedagogicznym.
Pracodawcy preferują osoby z wykształceniem wyższym o specjalizacjach: ekonomia kultury, psychologia, pedagogika, kulturoznawstwo.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
W zawodzie animatora kultury możliwości awansu są zróżnicowane, inne są w regionalnych ośrodkach kultury, inne w ognisku pracy pozaszkolnej.
W regionalnym ośrodku kultury możliwości awansu są bardzo duże. Oznacza to, że można przejść wszystkie szczeble kariery zawodowej łącznie z awansem na stanowisko dyrektora placówki kulturalnej (zaczynając od młodego instruktora, poprzez instruktora, starszego instruktora, głównego instruktora do stanowiska dyrektora).
Natomiast w ognisku pracy pozaszkolnej możliwości są bardzo ograniczone: możliwy jest tylko awans do stanowiska kierownika koordynującego pracę innych animatorów kultury.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
W zawodzie tym mogą podjąć pracę osoby starsze pod warunkiem, że stan ich zdrowia jest dobry i mają pożądane przez pracodawców wykształcenie.
W niektórych publicznych placówkach kulturalno-oświatowych wręcz preferowane są osoby starsze, ze względu na charakter placówki i ludzi korzystających z usług tych placówek (dobrym przykładem jest np. klub seniora). Górna granica wieku dla tych osób nie powinna jednak przekraczać 55 roku życia.
Polecana literatura
Skrodzisz J., Regulaminy w Szkolnej Placówce Kulturalno-Wychowawczej.
Skrzypiec J., Kujawa J., Figura J., Nadzieje i rzeczywistość kultury. Antologia publicystyki.
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
jmichno0