Modyfikacje genetyczne surowców roślinnych wpływające na jakość żywności i ułatwiających przetwórstwo
Modyfikowana
cecha
Sposób realizacji
Roślina
Opóźnienie
dojrzewania
Blokada syntezy b-glukuronazy
Pomidor
FlavrSavr, banan
Polepszanie składu
aminokwasowego białek
Zwiększanie zawartości metioniny
Ziemniak, soja,
słodkie ziemniaki
Wprowadzanie białek
funkcjonalnych
Podniesienie wartości wypiekowej maki przez
wprowadzenie glutenin
Wprowadzenie glicyniny w celu podniesienia zdolności żelowania i emulgowania
Dodatek słodkich białek (monelina, taumatyna)
Poprawa jakości słodu przez wzrost syntezy
proantocyjanidyn
Wzbogacenie w b-fazeoline
Pszenica
Soja
Ogórek, melon
Jęczmień
browarny
Ryż
Wprowadzenie białek ludzkich
Białka mleka ludzkiego:
b-kazeiny i a-laktoalbuminy
Ziemniak
Kształtowanie składu polisacharydów
Zwiększanie proporcji miedzy amylopektyna a amylozą w skrobi
Ziemniak,
kasawa,
banan
Modelowanie jakości olejów i tłuszczów
Zmiana stopnia nasycenia i długości kwasów tłuszczowych
Wzbogacenie w Ω-3-PUFA
Kwas stearynowy
Rzepak
Polepszanie barwy owoców
Zwiększanie zawartości karotenoidów
Pomidor, papryka
Zwiększanie aktywności
enzymatycznej
Wzrost aktywności b-glukanazy
Zwiększanie zawartości
mikroelementów
Wzrost zawartości ferrytyny
Soja, ryż
Wzbogacenie w witaminy
Podniesienie poziomu prowitaminy A
Usuwanie alergenów
Zmniejszenie zawartości białek alergennych (14-16 kDa)
Zmniejszanie zawartości
azotanów
Blokada enzymów reduktaz
Szpinak, sałata
Aktywność antynowotworowa
Zwiększona zawartość
antyoksydantów
Alfa-tokoferol
Truskawki,
brokuły, ziemniaki
Synteza hemoglobiny
Tytoń
Zapobieganie ciemnieniu enzymatycznemu
Blokada oksydazy fenolowej
Owoce, ziemniak
Fitosterole
Olej z oliwek
Poprawa cech jakościowych oraz użytkowych roślin.
• Są to m.in. modyfikacje powodujące opóźnienie dojrzewania, (zwiększenie trwałości).
Modyfikacja taka uniemożliwiała powstanie enzymów rozkładających ścianę komórkową, przez co warzywa i owoce dłużej pozostają świeże, co ma duże znaczenie głównie w transporcie. Pomidor z tą modyfikacją był pierwszym GMO wprowadzonym do sprzedaży.
• Zwiększenie zawartości suchej masy poprzez wzrost syntezy skrobi – to poprawia cechy mąki uzyskiwanej z ziaren pszenicy, stworzenie transgenicznego ryżu (z genami żonkila), który charakteryzuje się zwiększoną produkcją beta-karotenu, prekursora witaminy A.
• Wprowadzenie genów odpowiedzialnych za:
- produkcję białek odżywczych,
- większą zawartość mikroelementów,
- nadanie lepszego smaku i intensywniejszego aromatu.
• Usuwanie substancji alergizujących
• Modyfikacje roślin ozdobnych, które dzięki temu mają intensywniejszą barwę (nadprodukcja karotenoidów), zmiana tekstury zabarwienia - nowe kolory, lepszy zapach.
Polskim akcentem jest modyfikowana sałata produkująca szczepionkę na zapalenie wątroby typu B.
Inne przykłady poniżej (można w odpowiedzi podać kilka poniższych przykładów, ale należy wybrać tylko w których były modyfikowane cech jakościowe i użytkowe):
Elesmera