Zioła ojców Bonifratrów.docx

Zioła ojców Bonifratrów

Ojcowie Bonifratrzy (Dobrzy Bracia) 

Bonifratrzy, czyli Dobrzy Bracia to zakonnicy, których głównym zadaniem jest pomoc cierpiącym, chorym ludziom. W swojej 400 letniej praktyce zielarskiej zebrali oni doświadczenia całych pokoleń, doprowadzając sztukę ziołolecznictwa do perfekcji.
Po ich słynne mieszanki ziołowe przyjeżdżają ludzie z całej Polski i zza granicy .
Bonifratrzy prowadzą przychodnie z aptekami ziołowymi w wielu miastach

Ziołowa apteka braci Bonifratrów :

Apteka księży Bonifratrów składa się z bogatego zielnika, w którym znaleźć możemy specyfiki na każdą dolegliwość. Poniżej przedstawione są przykładowe zioła, których używają Bonifratrzy w leczeniu. 

Zioła używane w przypadku choroby układu nerwowego :

- Działające pobudzająco na układ nerwowy : kwiat lawendy, korzeń pokrzyku, owoc kolendry oraz liść pokrzyku.
- Działające uspokajająco na układ nerwowy : korzeń kozłka, kora kaliny, kwiat głogu wraz z liściem, szyszki chmielu, kwiat polnego maku oraz ziele serdecznika.
- Działające wzmacniająco na system nerwowy : kwiaty arniki i lawendy, liście bobrka, liść ruty oraz melisy.
- Zioła zapobiegające gorączce : kora wierzby i berberysu, kwiat rumianku, lipy i słonecznika, ziele nostrzyka i owoc róży.

Zioła mające zastosowanie w leczeniu chorób przewodu pokarmowego :

- Zioła osłaniające : korzeń prawoślazu, nasiona lnu, kwiat czarnej malwy.
- Zioła aromatyczne i gorzkie, wzmagające apetyt i poprawiające trawienie : korzeń omanu i arcydzięgla, kłącze tataraku, liść mięty i melisy, owoc anyżu, pieprzowca, kolendry i kminku, ziele dziurawca i bylicy, ziele piołunu i krwawnika.
- Środki przeczyszczające : kora szakłaku i kruszyny, kwiat tarniny i czarnego bzu, korzeń rzewienia, owoc szakłaku, jarzębiny i bzu czarnego. 
- Środki działające przeciwbiegunkowo : kłącze wężownika i pięciornika, kora dębu, korzeń rzewienia, liść mącznicy, orzecha włoskiego, szałwii i jeżyny, owoc róży dzikiej i borówki czernicy, ziele szanty, serdecznika, rzepiku i dziurawca.
- Zioła zapobiegające wzmożonej fermentacji jelitowej : korzeń kozłka, omanu i arcydzięgla, kłącze tataraku, kwiat rumianku, liść mięty i melisy, owoc kolendry, kminku kopru włoskiego i anyżu, ziele piołunu, majeranku, macierzanki i tymianku. 
- Zioła żółciopędne : korzeń omanu i mniszka, kora kruszyny, kwiaty kocanki, ziele piołunu i glistnika, liść mięty, korzeń mydlnicy, owoce kolendry, ziele ruty, hyzopu i dziurawca.
- Zioła zapobiegające nieżytowi przewodu pokarmowego : liść szałwii, korzeń żywokostu, ziele rdestu ptasiego, piołunu, krwawnika i hyzopu.

Używane w przypadku choroby układu oddechowego :

- Zioła o działaniu wykrztuśnym : owoc anyżu, korzeń omanu, mydlnicy, pierwiosnki i biedrzeńca.
- Zioła przeciwkaszlowe : kwiat polnego maku i malwy czarnej, korzeń prawoślazu, liść podbiału, prawoślazu i babki lancetowanej.

Zioła Bonifratrów stosowane w przypadku chorób układu krążenia :

- Zioła które wzmacniają czynności skurczowe serca : ziele ziele serdecznika, jemioły, konwalii i miłka wiosennego, kwiat głogu, liść naparstnicy wełnistej i naparstnicy purpurowej. 

- Zioła działające uspokajająco na czynność serca : ziele żarnowca, kłącze kozłka. 

- Zioła krwiotwórcze : ziele skrzypu, liście pokrzywy, ziele krwawnika. 

- O działaniu przeciwkrwotocznym : liść pokrzywy, kłącze wężownika i pięciornika, kora dębu, berberysu, kaliny i kasztanowca, kwiat kasztanowca, jasnoty białej i malwy czarnej, ziele drapacza, bratka polnego, rdestu ptasiego, skrzypu, rdestu ostrogorzkiego, tasznika i krwawnika.

- Zioła przyspieszające przemianę materii : kłącze perzu, korzeń mniszka, łopianu, podróżnika i mydlnicy, liście orzecha włoskiego, kwiat tarniny, ziele krwawnika, przywrotnika, drapacza, bratka polnego, marzanki wonnej oraz dziurawca.

- Zioła leczące cukrzyce (przeciwcukrzycowe) : korzeń podróżnika i mniszka, liść poziomki, pokrzywy, borówki czernicy i szałwii, ziele rutwicy, owoc jarzębiny.

Zioła używane podczas choroby układu moczowego :

- Zioła moczopędne : korzeń lubczyka, biedrzeńca, pietruszki, arcydzięgla oraz wilżyny, kwiat kocanki i głogu wraz z liściem, liść jałowca i brzozy, ziele połocznika, miłka wiosennego, konwalii, dziurawca i skrzypu.
- Działające dezynfekująco na drogi układu moczowego : liście mącznicy i borówki brusznicy. 

Zioła których Bonifratrzy używają w leczeniu chorób kobiecych :

- Zioła, które pobudzają cykl miesiączkowania : liść ruty, korzenie lubczyka, owoc pietruszki, kwiat nagietka, ziele piołunu. 
- Używane przeciw nadmiernemu miesiączkowaniu : kwiat jasnoty białej, liść jeżyny, kora kaliny, ziele rdestu ostrogorzkiego oraz tasznika. 
- Zioła pomagające na bolesne miesiączkowanie : kwiat malwy czarnej, korzeń kozłka, kwiat jasnoty białej i nagietka, kora kaliny, szyszki chmielu, ziele dziurawca i krwawnika, liść ruty i maliny.

Zioła używane w przypadku chorób skórnych :

ziele nostrzyka i krwawnika, kłącze wężownika i pięciornika, korzeń żywokostu, kora dębu, kwiat rumianku i arniki, liść szałwii i babki.

Oto niektóre przepisy ziołowe Ojców Bonifratrów

Przy przewlekłym wirusowym zapaleniu wątroby:

Przepis 1. 

4 dkg przetacznika 
korzeń mniszka lekarskiego 
2 dkg macierzanki wonnej 
kwiat podróżnika 
Po wymieszaniu jedna łyżkę ziół zalać szklanką wrzątku i pozostawić do naciągnięcia na 10 minut. Pić w ciągu dnia w ilości 2 szklanek, po kilka łyków.

Przepis 2. 

dwa plasterki cytryny wraz ze skórką 
łyżeczka cukru 
Zmieszać, zalać szklanką wody, doprowadzać do wrzenia 3 razy (i 3 razy schładzać)

babka lancetowata 
ziele macierzanki 

Zioła zmieszać w równych proporcjach, zalać wrzącym roztworem "cytrynowym", zostawić do naciągnięcia na 15-20 minut, pić 3 razy dziennie po szklance.

Przepis 3.

czarna rzodkiew 
łyżka miodu 
Rzodkiew zetrzeć na tarce, odcisnąć sok przez gazę, dodać do niego łyżkę miodu i zażywać po 2 łyżki przed posiłkami i przed snem.

Przepis 4. 

ziele dziurawca 
ziele krwawnika 
mięta pieprzowa 
kora kruszyny 
koszyczki rumianku 

Zioła wymieszać w równych proporcjach, jedną łyżeczkę ziól zalać szklanką wrzątku, pozostawić do naciągnięcia 1/2 godziny, przecedzić, pić 2 razy dziennie po 1 szklanki na czczo i przed snem.

Przy marskości wątroby.

Przepis 5. 

6 łyżeczek liści pokrzywy 
9 łyżek owoców dzikiej róży 
9 łyżek kłączy perzu 

Po zmieszaniu 2 łyżki ziół zalać 2 szklankami wody, zostawic na 12 godzin, następnie ogrzewać do wrzenia i zostawić do naciągnięcia, przecedzić, wlać do termosu i pić łykami w ciągu dnia.

Przepis 6. 

kwiat rumianku 
kwiat lipy 
kocanka 
krwawnik 

Równe proporcje ziól zmieszać ze sobą, zalać szklanką wrzątku. Gotować 3 minuty, przykryć, zostawić do naciągnięcia 15 minut, przecedzić, posłodzić łyżeczką miodku, pić 2 razy dziennie po szklance.

Zasady żywieniowe przy wzw polecane przez O. Bonifratrów

posiłki spożywać częściej (5-6 posiłków dziennie) 
dieta lekkostrawna 
trochę więcej białka (tj. 90-110 g dziennie) 
ograniczyć spożywanie cukru 
wykluczyć bezwzględnie alkohol (trucizna nr 1) 
stosowane tłuszcze nie powinny być poddawane wysokim temperaturom 
wykluczyć zasmażki 
wykluczyć : majonezy, ketchupy, pikantne przyprawy, ocet, musztardę, paprykę, pieprz 
Niektóre pierwiastki i związki chemiczne, które uszkadzaja wątrobę, należy ich unikać bezwzględnie, a są to : arsen, chrom, cynk, fosfor, kadm, miedź, ołów, osm, rtęć, srebro, tal, chloroform, czterochlorek węgla, czterochloroetan, trójchloroetylen, alkohol etylowy, benzen i pochodne (opary), dwusiarczek węgla.

Zioła otrzymywane w poradniach Dobrych Braci, to mieszanki wielo ziołowe, których skład i proporcje są znane tylko Bonifratrom i stanowią one tajemnicę tego zakonu, są one dostosowane składem indywidualnie dla każdego pacjenta w zależności od stanu zdrowia, od wieku, a nawet płci. Nie jest moim zadaniem dokładna weryfikacja tychże mieszanek, ale z tego co wiem, mieszanka, którą spożywam, wg. recepty Bonifratrów zawiera kilkadziesiąt ziół i uwierzcie mi, że działa. Czuję się po niej dużo lepiej 
i nawet na lepsze zmienia się stan skóry, że nie wspomnę o wynikach. Już po miesięcznej kuracji miałem idealną morfologię, a wynik OB., który od lat utrzymywał się u mnie na poziomie 12-20, mam w granicach 2-4.

Zioła ojców Bonifratrów.

Mają 400 lat doświadczenia w leczeniu. Jako pierwsi zastosowali narkozę i wprowadzili kartę pacjenta. Słyną z doskonałej znajomości ziół. 
W Hiszpanii nazywano bonifratrów "braćmi szpitalnymi", we Włoszech - od słów, którymi prosili o jałmużnę dla chorych - Fate Bene Fratelli, co znaczy "czyńcie dobrze bracia", w Polsce znani są jako Dobrzy Bracia - Boni Fratres. Ich godłem jest owoc granatu. To symbol udzielającej się światu Miłości Bożej. Oprócz trzech zwykłych ślubów zakonnych, ubóstwa, czystości i posłuszeństwa, bonifratrzy składają dodatkowo czwarty - służenia chorym. Prowadzą szpitale, hospicja, apteki. Do Wrocławia 
przybyli 1 listopada 1711 roku z Cieszyna, a już 14 maja 1712 roku przyjęli pierwszego pacjenta - Józefa Jerzego Riedla, ogrodnika z powiatu ścinawskiego, protestanta. Budowę kościoła i szpitala klasztornego przy dzisiejszej ul. Traugutta rozpoczęto w 1714 roku. I wciąż można tu spotkać bonifratrów. 

Apteka Oo. Bonifratrów Im. Doroteusza Hejnoła Wrocław, ul. Gen. Romualda Traugutta 

Adres
ul. Gen. Romualda Traugutta 57/59 
50-417 Wrocław

Tel. (71) 343 69 06,(71) 342 24 10

U ojców Bonifratrów 

Przechodzimy na światłach na drugą stronę ulicy Traugutta. Parcela między ulicą Traugutta a Kazimierza Pułaskiego jest zajęta przez zespół klasztorny ojców Bonifratrów. 

Bonifratrzy są na Śląsku od prawie 300 lat i mają tu własną prowincję, podległą bezpośrednio rezydującemu w Rzymie generałowi. W Hiszpanii nazywano bonifratrów "braćmi szpitalnymi", we Włoszech - od słów, którymi prosili o jałmużnę dla chorych - Fate Bene Fratelli, co znaczy: "czyńcie dobrze bracia", w Polsce znani są jako "dobrzy bracia" - Boni Fratres. Zakonny strój bonifratrów składa się z czarnej tuniki przepasanej czarnym skórzanym pasem i założonego na habit czarnego szkaplerza. W pracy 
używają białych habitów. 

Ich godłem jest owoc granatu. To symbol udzielającej się światu miłości bożej. Oprócz trzech zwykłych ślubów zakonnych - ubóstwa, czystości i posłuszeństwa - bonifratrzy składają dodatkowo czwarty - służenia chorym. Prowadzą szpitale, hospicja i apteki. 

Domem macierzystym śląskich bonifratrów jest austriacki Felsberg, a pierwszym ośrodkiem na Śląsku szpital w Cieszynie założony w 1696 roku przez późniejszego przeora wrocławskiego Klemensa Mentzla.

Do Wrocławia przybyli 1 listopada 1711 roku z Cieszyna, a już 14 maja 1712 roku przyjęli pierwszego pacjenta - Józefa Jerzego Riedla, ogrodnika z powiatu ścinawskiego, protestanta. Budowę kościoła i szpitala klasztornego przy dzisiejszej ulicy Traugutta rozpoczęto w 1714 roku.

Wejście do kościoła Bonifratrów pw. Trójcy Świętej prowadzi od ulicy Traugutta.

Kościół Bonifratrów pw. Trójcy Świętej jest wybudowany według projektu pochodzącego z Austrii architekta Matthiasa Steinla i być może Johanna Blasiusa Peintnera, nadwornego budowniczego biskupa Franciszka Ludwika Neuburga. Świątynia była gotowa już w 1722 roku. Koszty budowy wyniosły 7500 florenów, z tego 3000 trzeba było zapłacić za materiały budowlane i prace murarskie.

Kościół ma piękne wyposażenie. Obraz w ołtarzu głównym przedstawia Matkę Boską polecającą wrocławskich bonifratrów opiece Trójcy Świętej. Widać kościół, klasztor i kolumnę Trójcy Świętej, której w rzeczywistości nie ma. Ale miała być ufundowana przez brata pierwszego przeora wrocławskiego konwentu, więc artysta - Johann Georg Schmidt - namalował ją na wszelki wypadek.

Ozdobą świątyni jest też wspaniała ambona z 1736 roku. Jej schody ukryte są w murze i prowadzą z zakrystii. Kosz ambony ozdabiają trzy reliefy związane z posłannictwem bonifratrów - widzimy na nich scenę cudownego rozmnożenia chleba, Jezusa z Samarytanką przy studni Jakuba i miłosiernego Samarytanina. Z kolei na baldachimie, między girlandą kwiatów a główkami anielskimi, umieszczono kulę armatnią - pamiątkę po bombardowaniu Wrocławia w 1806 roku.

Cenne są także boczne ołtarze, a wśród nich ołtarz św. Józefa. Do jego budowy użyto kamiennej płyty z piaskowca, na której widnieje wyobrażenie koronacji Najświętszej Maryi Panny przez Zbawiciela i łaciński fragment "Pieśni nad Pieśniami". Ołtarz jest XVIII-wieczny, ale płyta powstała ok. 1400 roku. Nie wiadomo dokładnie, skąd się wzięła w kościele, ale jest najstarszym zabytkiem w jego wnętrzu. 

Warto też usiąść choć na chwilę w ławce. Ławki mają prawie 300 lat, ale są w znakomitym stanie - dębowe i pięknie zdobione.

Pod świątynią znajduje się krypta, niedostępna dla zwiedzających. Nad wejściem wykuty jest fragment Psalmu 129. śpiewanego na pogrzebach: "De profundis clamui ad te Domine: Domine exaudi vocem meam" (Z głębokości wołam do Ciebie Panie: o Panie, wysłuchaj głosu mego). Krypta składa się z kilkunastu sklepionych krzyżowo pomieszczeń, które ciągną się pod niemal całym kościołem.

Wykute w ceglanych ścianach grobowe nisze zasłonięte są kamiennymi pobielonymi płytami. Ceramiczne tabliczki informują, kim był zmarły. Peregrinus, Salomon, Pius, Cosmas, Amatus... - to imiona bonifratrów chowanych w krypcie od niespełna 200 lat. Pod ścianami stoją kamienne ossuaria (rodzaj pojemników na ludzie kości). Wyglądają jak skrzynie na zboże, tyle że na wieku przymocowano tabliczki epitafijne. Wsypywano do nich kości zakonników wyciągnięte po kilkudziesięciu latach z nisz grobowych, 
które musiały przyjąć nowych lokatorów.

Pomiędzy zakonnikami spoczywają dobrodzieje kościoła: baron Adrian von Hoverden-Plencken, jego żona Maria Klara z domu hrabina Mattuschka i szwagier hrabia Mattuschka. 

Jedyny w krypcie sarkofag - okazały, wykuty z piaskowca - należy do barona Johanna Wilhelma von Würtz und Burg. Cesarski radca Urzędu Zwierzchniego, pan na Ossig, postanowił wyróżnić się nawet po śmierci.

Krypta ma swoją wojenną tajemnicę. W czasie oblężenia Festung Breslau istniał tu konspiracyjny szpital zorganizowany przez ojca Doroteusza Heynoła, w którym przechowano amerykańskich i radzieckich pilotów zestrzelonych nad Wrocławiem. Przeżyło 98. Szpital w krypcie sąsiadował przez ścianę z oficjalnym Festungs-Lazarett IV, a ojciec Doroteusz podjął ogromne ryzyko. Ale wygrał. 38 lat temu sam spoczął w krypcie.

Kościół łączy się od południa z budynkami klasztornymi wznoszącymi się wzdłuż dzisiejszej ulicy Pułaskiego. W pomieszczeniach klasztornych znajdują się dziś Akademicki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego, apteka i klasztor Bonifratrów.

Do apteki trzeba koniecznie zajrzeć (wejście od ulicy Traugutta), spotkamy się tam z o. Doroteuszem Heynołem. Wprawdzie tylko na portrecie, ale kiedyś tu bywał codziennie. Był dyplomowanym farmaceutą.

Wszędzie roznosi się zapach ziół. Bonifratrzy słyną z doskonałej ich znajomości i mają 400 lat doświadczenia w leczeniu. Jako pierwsi zastosowali narkozę i wprowadzili kartę pacjenta.

Do dziś śląscy bonifratrzy utrzymują siedem konwentów, gdzie prowadzą apteki, przyjmują pacjentów, zajmują się ziołolecznictwem i promocją zdrowia. Słynne są ich mieszanki ziołowe przygotowywane według starych i sprawdzonych zakonnych receptur.

- Kiedyś zioła były podstawą skutecznej terapii. Dopiero pod koniec XIX wieku nastąpił przewrót i lekarze dostali do dyspozycji leki chemiczne. Były wygodne: nie zabierały dużo miejsca, nie ulegały łatwo zepsuciu, miały większą siłę działania, łatwiej było określić właściwą dawkę. Leki ziołowe trudniej przygotować, a ich skuteczność zależy od warunków uprawy, od sposobu i czasu zbioru, od suszenia i przechowywania - mówi bonifrater o. Kazimierz Wąsik. 

Skuteczność swoich leków bonifratrzy mogli testować na bieżąco. Sami robili leki i sami podawali je chorym. Pierwszy szpital bonifratrów powstał w XVI wieku w Granadzie. Chorzy mieli tam zapewnioną zarówno opiekę lekarską, jak i duchową. W ciągu dwóch wieków zakon rozwinął się w całej Europie. W 1800 roku miał m.in. 75 szpitali we Włoszech, 40 we Francji i 32 w Niemczech. Na Śląsku bonifratrzy prowadzili przed wojną dziewięć szpitali.

We wrześniu 1949 roku szpitale bonifratrów zostały przejęte przez państwo. Szpital braci we Wrocławiu przy ulicy Traugutta otrzymał nazwę "Państwowy Szpital Kliniczny nr 5", choć przez wrocławian wciąż był nazywany "szpitalem bonifraterskim". W tym samym roku odebrano zakonnikom ogród i majątek rolny w Miłoszycach, gdzie od 10 maja 1927 roku istniał wikariat pw. św. Rafała Archanioła (patrona aptekarzy i chorych).

Udało im się odzyskać tylko szpital w Prudniku. Ale we Wrocławiu też są bardzo aktywni. Prowadzą jedyne stacjonarne hospicjum dla dorosłych przy ulicy Poświęckiej. Mają własną aptekę przy ulicy Traugutta, sami przygotowują lekarstwa ziołowe, propagują zdrowy styl życia, wydają poradniki. Do klasztoru przychodzi wielu chorych, którym pomagają zarówno lekarstwa i zdrowotne porady bonifratrów, jak i rozmowy z nimi. W gabinetach na terenie klasztoru działa klinika masażu leczniczego, przyjmują 
neurolog, ortopeda i kardiolog. 

** Działa jak balsam 

Do najpopularniejszych i najstarszych leków robionych przez bonifratrów należy Balsam Jerozolimski. Stosowany w postaci kropel do użytku wewnętrznego zwalcza dolegliwości górnych dróg oddechowych, przeziębienia i duszności. 

Balsam Jerozolimski znany jest od wieków, choć jego receptura zmieniała się. Szwedzki uczony Friedrich Hasselquist, który na zlecenie szwedzkiej królowej w 1751 roku podróżował po Palestynie, opisał ów specyfik z ogromnym entuzjazmem. Oglądał go w aptece łacińskiego konwentu Najświętszego Zbawiciela znajdującej się w Jerozolimie: "Tutaj, w tej najwspanialszej aptece świata, jest przygotowywany znany we wszystkich krajach Balsam Jerozolimski, który jest produkowany ze wszystkich rodzajów 
balsamów i przypraw. Dlatego jest drogi, kosztuje 150 dukatów i jest bardzo dobry do stosowania na świeże rany. Natomiast do użytku wewnętrznego jest zbyt mocny". Niestety, Hasselquist nie zanotował składu balsamu. 

- Często kupują go nauczyciele - mówi o. Kazimierz Wąsik, historyk zakonu. - Sprzedawany jest w dwóch wersjach: z kamforą lub bez. Balsam z kamforą stosowany jest w przypadku duszności - tłumaczy zakonnik. 

Opuszczamy klasztor, ruszamy ulicą Traugutta w głąb Przedmieścia Oławskiego.

* Skarby Trójkąta Bermudzkiego - spacerownik Gazety Wyborczej

Rys Historyczny 

Przedmieście Oławskie, osiedle we wschodniej części Wrocławia, w dzielnicy Krzyki, o liczbie ludności nieco ponad 25 tys. Powstało na mocy uchwały Rady Miasta Wrocławia nr XX/110/91, a jego dokładne granice można znaleźć w załączniku do uchwały Rady Miejskiej Wrocławia nr LIV/3267/06 oraz w załączniku do statutu Osiedla Przedmieście Oławskie. Osiedle obejmuje część miasta zwaną "Trójkątem Bermudzkim", a także ciekawe budowle, jak wieża ciśnień na Grobli, słynny budynek zwany "Trzonolinowcem", 
stojący przy ulicy Kościuszki, pałac rodzinny, będący dzisiejszym muzeum przy pl. Zgody, szpital im. Marciniaka na ulicy Traugutta. Na terenie osiedla znajduje się najstarszy kościółek we Wrocławiu, u zbiegu ul. Traugutta i pl. Wróblewskiego (koło okrągłej, starej kwiaciarni).

Przez osiedle przebiega rzeka Oława, za której prawym brzegiem zaczynają się Niskie Łąki. Osiedle jest w znacznej części zaniedbane, mimo iż jego odległość do Rynku to zaledwie kilka minut spaceru. Przed II wojną światową było to reprezentatywne osiedle Wrocławia, które zostało w blisko 60% zniszczone.

źródło: wikipedia.pl 

z linku - http://www.przedmiescie-olawskie.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=76:u-ojcow-bonifratrow&catid=45:po-osiedlu&Itemid=91

http://wroclaw.gazeta.pl/wroclaw/1,84967,5096723.html

Rada Ojców Bonifratrów 

Ojcowie Bonifratrzy nie łączyli zaparć z brakiem błonnika, ale z niedoborem witamin A i C. Jednak receptę mają podobną jak współczesna medycyna: wykluczyć poważniejszą chorobę, jeść więcej śliwek, siemienia lnianego i pić tran. Tran, czyli kwasy omega 3, zawierają duże ilości witaminy A.

Zalecali też mieszankę ziołową:

Koszyczek rumianku 100g
Ziele dziurawca 50g
Kora kruszyny 50g
Korzeń lukrecji 50g
Korzeń prawoślazu 50g
Liść mięty pieprzowej 50g
Ziele krwawnika 50g
Owoc anyżu 50g

Zioła zmieszać, wsypać łyżeczkę na szklankę wrzątku, naparzać pod przykryciem 30 minut, przecedzić i pić gorące rano i przed spaniem.

Ojcowie bonifratrzy zalecają też pić wieczorem kwaśne mleko (w dzisiejszych warunkach mogą to być naturalne kefiry i jogurty), zjeść kilka jabłek; unikać słodyczy.


http://dooktor.pl/szukaj.html?search=zio%C5%82a+bonifratr%C3%B3w+mi%C4%99%C5%9Bniaki

http://dooktor.pl/szukaj.html?search=zio%C5%82a+ojc%C3%B3w+Bonifratr%C3%B3w+pocenie+si%C4%99

http://ezoteryka.nazwa.pl/sklep/index.php?cPath=211