WYKŁAD_5.doc

WYKŁAD  5

ŚWIĄD  SKÓRY

rodzaj doznania czuciowego nierozłącznie związanego z odpowiedzią motoryczną, np. drapaniem, pocieraniem, szorowaniem, ochładzaniem, uciskaniem

1.  W zależności od czasu i nasilenia zmiany zw. z drapaniem to:

ü       przeczosy

ü       przebarwienia

ü       zliszajowacenie

ü       zmiany guzkowe (rzadko)

2.  podziały:

A. egzogenny:

ü       czynniki fizyczne (ciepło, zimno, UV, wibracje, drażnienie drobnymi cząsteczkami, np. włókna szklanego )

ü       czynniki chemiczne (leki)

ü       biologiczne (swierzb, ukłucia owadów, rośliny)

B. endogenne:

ü       kwasy żółciowe

ü       metabolity kw. arachidonowego

3.  poddział kliniczny

ü       pruritus cum materia – objaw róznych chorób skóry (zmiany morfologiczne na skórze) – towarzyszy:

ü       swędzącym chorobom skóry

ü       chorobom pasożytniczym i infekcyjnym skóry, HIV

ü       złosliwe npl limfoidalne

ü       inne choroby skóry

ü       pruritus sine materia – bez zmian morfologicznych na skórze – towarzyszy:

ü       choroby narzadów wewnętrznych

ü       pasożyty przewodu pokarmowego

ü       choroby infekcyjne

ü       npl i choroby układowe

ü       choroby ukł. nerwowego i psychiczne

ü       czynniki jatrogenne

ü       stany fizjologiczne (ciąża i starość)

W obu przypadkach świąd może być: uogólniony – wieloogniskowy, lub ograniczony – umiejscowiony.

Poza tym: napadowy bądź stały

4.  Świąd w ciąży:

ü       świeżbiączka ciężarnych

ü       pemfigoid ciężarnych

ü       PUPPP – prupitus urticarial papules and plagues of pregnancy

ü       świąd sromu

ü       świąd ogólniony

5.  Swędzące chorby skóry

ü       dermatitis atopica – AZS

ü       pokrzywka ostra I przewlekła – urticaria acuta et chronic

ü       eczema – wyprysk (wszystkie odmiany)

ü       neurodermit – liszaj przewlekły zwykły

ü       prurigo nodularis – świeżbiączka guzkowa

6.  choroby pasożytnicze i inekcyjne skóry:

ü       świeżb

ü       wszawica głowowa

ü       wszawica odzieżowa

ü       wszawica łonowa

ü       grzybica skóry gładkiej

ü       grzybica obrębna pachwin

ü       wyprzenie bakteryjne (bakteryjne w głębi fałdu – jesli drożdżakowe to na obwodzie,  różnicuje je też wynik badania mykologicznego )

7.  złośliwe rozrosty ukł. limfoidalnego:

ü       mycosis fungoides – ziarniniak grzybiasty

ü       syndroma Sezary

8.  inne choroby skóry:

ü       dermatitis herpetiformis (Duhring)

ü       LABD (Linijna IgA dermatoza pęcherzowa)

ü       pemphigus herpetiformis – pęcherzyca opryszczkowata

ü       lichen planus – liszaj płaski

ü       choroba Foxa-Fordyce`a – drobne grudki, swędzące, pod pachami i w pachwinach, „u kobiet takich troche psychopatycznych, młodych, samotnych” :)

9.  niektóre choroby narządów wewnętrznych:

ü       nowotwory i marskość wątroby

ü       choroby nerek - mocznica

ü       u osób dializowanych

ü       cukrzyca, szczególnie niewyrównana

ü       dna moczanowa

ü       nadczynność i niedoczynność tarczycy

ü       niedokrwistość złośliwa i niedobarwliwa, czerwienica prawdziwa, ziarnica złośliwa, białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi

10.  czynniki jatrogenne i inne

ü       po kontakcie z wodą

ü       morfina, kodeina, atropina, papaweryna, środki znieczulające

ü       zimno, ciepło

ü       czynniki mechaniczne, np. kontakt z włóknami waty szklanej

11. choroby psychiczne

ü       depresja

ü       lęk

ü       agresja

ü       schizofrenia

ü       paranoja

ü       psychozy starcze

ü       urojenia

VI.Proces starzenia skóry - jest fizjologią :)

ü       przyczyny starzenia endogennego- wewątrzpochodne:

ü       uwarunkowania genetyczne

ü       upośledzenie układu neuroendokrynnego

ü       osłabienie układu immunologicznego

ü       destrukcyjne działanie wolnych rodników

ü       odkładanie się w organizmie szkodliwych toksyn

ü       przyczyny starzenia egzogennego - zewnątrzpochodne:

ü       szkodliwe działanie promieniowania słonecznego (reakcje wczesne: rumień, oparzenie; reakcje późne: rozwój npl i stanów przedrakowych)

ü       zanieczyszczenie środowiska

ü       klimat

ü       niehigieniczny tryb życia (  mało snu, papierosy, alkohol)

ü       niewłaściwy sposób odżywiania

ü       zła pielęgnacja

ü       stres

ü       infekcje

ü       zmiany zachodzące w starzejącej się skórze – dwa jednoczesne zjawiska:

ü       uwarunkowane genetycznie (mechanizm wewnątrzpochodny) – powolne zwyrodnienie tk. łącznej, dotyczy całego organizmu

ü       czynnik zewnątrzpochodny, fotozależny = fotoaging (UV)

- UVA 320-400nm (sięga do naskórka ), UVB 290-320nm (naskórek i skóra właściwa), UVC 100-290nm

- UVB zatrzymuje warstwa rogowa naskórka – oparzenia, UVC nie dociera do ziemi, działanie bakteriobójcze, rumieniotwórcze, uszkadza rogówkę

ü       Obraz przedwczesnego starzenia się:

ü       bruzdy i zmarszczki

ü       przesuszenie i nadmierne rogowacenie naskórka

ü       przebarwienia, teleangiektazje

ü       atrofia z jednoczesnym wystepowaniem zmian przerostowych (rogowacenie słoneczne i łojotokowe)

ü       utrata elastyczności skóry