PAREMIE ŁACIŃSKIE
1. SCIRE LEGES NON HOC EST VERBA EARUM TENERE, SED VIM AC POTESTATEM - Znać ustawy to nie znaczy trzymać się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczenie.
2. LEX LEGE TOLLITUR - Ustawę uchyla ustawa.
3. LEX NON OBLIGAT NISI PROMULGATA - Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona.
4. NON OMEN QUOD LICET HONESTUM EST – Nie wszystko, co dozwolone jest uczciwe.
5. HOMINUM CAUSA OMNE IUS CONSTITUTUM EST – Wszelkie prawo jest ustanawiane ze względu na człowieka.
6. OMNIS DEFINITIO IN IURE CIVILI PERICULOSA EST – Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna/ ryzykowna.
7. SUMMUM IUS, SUMMA INIURIA – Najwyższe prawo, najwyższym bezprawiem.
8. MALE IURE NOSTRO UTI NON DEBEMUS – Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa.
9. VOLENTI NON FIT INIURIA – Chcącemu nie dzieje się krzywda.
10. NON SUNT IUDICANDAE LEGES – Ustawy nie podlegają osądzeniu.
11. MANIFESTUM NON EGET PROBATIONE – To, co oczywiste nie wymaga dowodów.
12. AUDIATUR ET ALTERA PARS – Należy wysłuchać także drugiej strony.
13. EI INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT NON QUI NEGAT – Obowiązek/cieżar przeprowadzenia dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza.
14. NEMO EX SUO DELICTO MELIOREM SUAM CONDITIONEM FACERE POTEST – Nikt nie może polepszyć własnej sytuacji w wyniku własnego czynu bezprawnego.
15. ADOPTIO NATURAM IMITATUR – Adopcja naśladuje naturę.
16. MATER SEMPER CERTA EST, PATER EST, QUEM NUPTIAE DEMONSTRANT – Matka jest zawsze znana, a ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo.
17. NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR – Dziecko poczęte(płód) jeszcze nienarodzone, uważa się już za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści.
18. NUPITAS NON CONCUBITUS SED CONSENSUS FACIT – Małżeństwo tworzy niefaktczne pożycie, lecz zgodne porozumienie stron.
19. ACTOR SEQUITUR FORUM REI – Powód idzie za sądem pozwanego.
20. ACTUS SIMULATUS NULLIUS EST MOMENTI – Czynność pozorna jest nieważna.
21. BIS DE EADEM RE AGERE NON LICET – Nie można procesować się dwa razy w tej samej sprawie.
22. CONFESSUS PRO IUDICATO EST – Ten, kto się przyznał uważany jest za zasądzonego.
23. DIES INTERPELLAT PRO HOMINE – Termin wzywa za człowieka.
24. DOLUS NON PRAESUMITUR – Złego zamiaru nie domniemuje się.
25. AMBULATORIA EST VOLUNTAS TESTATORIS USQUE AD MORTEM – Wola testatora może być zmieniona, aż do śmierci.
26. MORS OMNIA IURA SOLVIT – Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa.
27. NEMO PLUS COMMODI HEREDI SUO RELINQUIT QUAM IPSE HABUIT – Nikt nie może pozostawić swojemu dziedzicowi więcej korzyści, niż sam miał.
28. NEMO PLUS IURIS AD ALIUM TRANSFERRE POTEST QUAM IPSE HABET – Nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw niż sam posiada.
29. NEMO PRO PARTE TESTATUS, PRO PARTE INTESTATUS DECEDERE POTEST – Nikt nie może umrzeć rozporządzając swoim majątkiem częściowo na mocy testamentu, częściowo na mocy ustawy.
30. IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST – Zobowiązanie się do świadczenia rzeczy niemożliwych jest nieważne.
31. POENA EX DELICTO DEFUNCTI HERES TENERI NON DEBET – Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica.
32. IN DUBIO PRO REO – W sprawach wątpliwych orzekaj na korzyść pozwanego/oskarżonego/pokrzywdzonego.
33. POENA CONSTITUITUR IN EMENDATIONEM HOMINUM – Kara jest ustanawiana w celu poprawienia ludzi.
34. SATIUS ESSE IMPUNITUM RELINQUI FACINUS NOCENTIS QUAM INNOCENTEM DAMNARI – Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego.
35. VIM VI REPELLERE LICET – Siłę można odpierać siłą.
36. GENUS PERIRE NON CENSETUR – Uważa się, że gatunek nie ginie.
37. NEMO SIBI IPSE CAUSAM POSSESSIONIC MUTARE POTEST – Nikt nie może sam zmienić sobie podstawy posiadania.
38. NEMO IUDEX IDONEUS IN PROPRIA CAUSA – Nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie.
39. MORA TRAHIT PERICULUM – Zwłoka pociąga za sobą ryzyko.
40. NULLUM CRIMEN SINE LEGE – Nie ma przestępstwa bez ustawy.
41. SERVITUTIBUS CIVILITER UTENDUM EST – Służebności należy wykonywać w sposób oględny.
42. NULLI RES SUA SERVIT – Nie można mieć służebności na rzeczy własnej.
43. SEMEL HERES SEMPER HERES – Kto raz został dziedzicem, jest nim na zawsze.
44. PRIOR TEMPORE, POTIOR IURE – Kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie.
45. ACCESIO CEDIT PRINCIPALI – Przyrost przypada temu, co główne.
46. SPECIES PERIT EI CUI DEBETUR – Rzecz oznaczona indywidualnie ginie na ryzyko wierzyciela (właściciela)
47. COGITATIONIS POENAM NEMO PATITUR – Nikt nie ponosi kary za myślenie.
48. HEREDITAS VIVENTIS NON DATUR – Nie przyznaje się spadku po żyjącym.
49. LEX NON DISTINQUIT – Ustawa nie rozróżnia.
50. SALUS REI PUBLICAE SUPREMA LEX ESTO – Dobro publiczne powinno być najwyższym prawem.
lilinka971