Harville Hendrix, PhD, Helen Hunt Ph.D. miłosna odnowa. program ćwiczeń dla par full.pdf

(10558 KB) Pobierz
888080971.001.png
Spis treci
Wstp
7
Czemu ma suy zeszyt wicze
7
Wstp do procesu Imago
8
Omówienie gównych elementów procesu
17
Wskazówki dotyczce pracy z ksik Miosna odnowa. Program wicze dla par
18
Procedura
19
Szeciostopniowy zarys pojedynczej sesji
20
Uwagi dotyczce instrukcji
20
Sesja I
Wizja zwizku
23
Sesja II
Nauka porozumiewania si, czyli Dialog Imago
39
Sesja III
Imago, cz. 1. Powrót do czasów dziecistwa
51
Sesja IV
Imago, cz. 2. Urazy z dziecistwa
71
Sesja V
Imago, cz. 3. Poznawanie niewiadomego partnerstwa
85
Sesja VI
Redukcja liczby wyj ewakuacyjnych
105
Sesja VII
Wtórne romansowanie, cz. 1. Troskliwe gesty
121
Sesja VIII Wtórne romansowanie, cz. 2. Niespodzianki i zabawa
135
Sesja IX
Przeksztacanie frustracji
157
Sesja X
Radzenie sobie z gniewem
177
Sesja XI
Wewntrzna integracja
201
Sesja XII
Wizualizacja mioci
223
Dodatek
237
Spis wicze wedug arkuszy wiczeniowych
271
Spis wicze wedug instrukcji
273
O Terapii Zwizków Imago
275
O autorach
277
SESJA X
Radzenie sobie z gniewem
POWTÓRKA Z KSIKI
Miosna odnowa. Wielka mio w dojrzaym zwizku
Rozdzia 11. pt. „Kreowanie witej przestrzeni”.
RAMY CZASOWE
Dwie godziny i trzydzieci minut lub duej. Jest to bardzo absorbujca sesja i moe potrwa
duej ni dwie godziny.
PRIORYTETY
Stworzenie bezpiecznej i kreatywnej atmosfery, sprzyjajcej wyraaniu intensywnych
uczu.
Bezpieczne i kontrolowane wtórne dowiadczenie gniewu, przeraenia i alu z dzie-
cistwa.
Zastpienie sprzeczek i kótni odpowiednio skonstruowanymi technikami, pozwalaj-
cymi na to, by gniew przesta nam zagraa i zacz przyczynia si do naszej ywotnoci
oraz wspomaga jej istnienie.
Odzyskiwanie radosnej ywotnoci za pomoc umiejtnego wyraania zoci i innych
silnych emocji.
Wzmocnienie zdolnoci odczuwania i wyraania mioci.
TEORIA
Twierdzenie, e bylibymy duo szczliwsi i zdrowsi, gdybymy mieli peny kontakt z wa-
snym gniewem, lkiem i bólem, stoi w sprzecznoci z mocno zakorzenionymi w nas prze-
konaniami. Nasi rodzice oraz spoeczestwo wpajao nam, e powinnimy wyzby si lub
stumi w sobie te silne emocje, a zwaszcza zo. Uczono nas, e gniew jest zy, destrukcyjny
i e jest oznak egoizmu, dlatego nie powinnimy go odczuwa. Inne silne emocje równie
178 Miosna odnowa. Program wicze dla par
zostay zaszufladkowane jako niepodane i nieakceptowane, dlatego nauczylimy si ich
nie okazywa. W dziecistwie nasze przejawy zoci, a czasem nawet strachu i bólu, spoty-
kay si z negatywnymi reakcjami otoczenia, takimi jak karanie, ignorowanie, krzyk lub
zawstydzanie. Nasze dowiadczenia zwizane z odczuwaniem na wasnej skórze czyjego
gniewu prawdopodobnie potwierdzay wszystko to, czego uczono nas o jego niszczcej sile.
Zo jest jak ogie. Jeli potrafimy si z nim umiejtnie obchodzi i panowa nad nim,
zapewnia nam ciepo oraz wiato i pomaga utrzyma nas przy yciu. Jeli natomiast
pozwolimy wymkn mu si spod naszej kontroli, zniszczy nas lub spowoduje straty. Jeli
zdecydujemy si zadusi ogie, po pewnym czasie brak ciepa i wiata spowoduje w nas
odrtwienie. Depresja jest bezporednim efektem tumienia zoci. Kiedy dusimy w sobie
gniew, blokujemy tym samym pozostae siy witalne, blokujemy w ten sposób nasz umie-
jtno kochania. Odpowiedni i kontrolowany sposób wyraania zoci jest kluczem do
odzyskania radosnej ywotnoci, któr bylimy przepenieni jako dzieci. Pozwalanie, aby
gniew wypywa z nas, otwiera drog wszystkim pozostaym emocjom, takim jak strach,
ból, smutek, rado czy mio.
Uczucia s nasz waciw, niezbdn i naturaln reakcj na dowiadczenia. Prze-
chowujemy w sobie niezliczon ilo emocji od czasów dziecistwa. Kiedy nasze wepchnite
do wntrza emocje s pobudzane aktualnymi okolicznociami, reagujemy z nieproporcjo-
naln intensywnoci. Podobnie jak nasi teraniejsi partnerzy czeni s z opiekunami
z dziecistwa, by uleczy nasze rany, tak aktualny bodziec czsto pobudza niewyraone
emocje z dziecistwa w celu ich przetworzenia i uzdrowienia. Aby przeksztaci napawajcy
nas lkiem gniew i inne stumione uczucia w uzdrawiajce, yciodajne i pokrzepiajce emo-
cje, wystarczy nauczy si waciwie je wyraa. Tak jak w przypadku ognia, musimy stwo-
rzy odpowiednie warunki, w których nasze silne emocje bd mogy si bezpiecznie spala.
Stumiony gniew mona porówna do rwcej rzeki ograniczonej tam. Jeli zdecy-
dujemy si cakowicie odci dopyw wody, ziemia bdzie sucha i spieczona. Moemy te
mie pewno, e napór wody bdzie coraz silniejszy i w kocu tama zostanie przerwana,
a woda — nasza zablokowana i stumiona sia witalna — wypynie z niewiarygodn si
i zniszczy wszystko, co spotka na swojej drodze. Ze wzgldu na to, e skumulowalimy
we wntrzu tak wiele si yciowych, musimy pozna waciwe i bezpieczne sposoby na ich
uwalnianie. Kiedy ju wyzwolimy z siebie odpowiedni ilo tumionych emocji, naturalny
przepyw teraniejszych wydarze i caa gama uczu, które im towarzysz, bd mogy
przepywa przez nas w sposób mniej intensywny.
Bezpieczne i odpowiednie otoczenie, które nazwiemy „zbiornikiem” na uczucia, zawiera
w sobie waciwe wyraanie emocji oraz waciwe ich odbieranie na podstawie ustalonych
parametrów. Proces Imago dysponuje trzema sposobami na odpowiednie posugiwanie
si i opanowanie silnych emocji. Podczas tej sesji zajmiemy si dwoma z nich. Trzeci, no-
szcy nazw Czas porozumienia, wprowadzony zostanie podczas ostatniej sesji. Sposoby te
zasadniczo s formami Dialogu Imago, z uczestnictwem nadawcy i odbiorcy, z t rónic,
e w danym dniu wypowiada si tylko jedna ze stron. Uzdrowienie nastpuje tylko wtedy,
gdy uczucia w peni docieraj do odbiorcy, który nie okazuje emocji w zwizku z wyraanymi
przez drug stron uczuciami i nie reaguje na nie. Podstawowym elementem odróniaj-
Radzenie sobie z gniewem 179
cym Dialog Imago od sposobów na odpowiednie posugiwanie si emocjami jest fakt, e
odbiorca (niekoniecznie) wysya wiadomo zwrotn, kiedy nadawca zakoczy wypowied.
Pierwszy ze sposobów nazywa si „Porozumienie”. Jest to krótkie wiczenie wykony-
wane, kiedy jedna ze stron jest nieco sfrustrowana lub za. W gruncie rzeczy jest to forma
Dialogu Imago (jeden nadawca, jeden odbiorca, bez zmiany ról), po której opcjonalnie
nastpuje przeksztacenie Zarzutu w Prob o zmian zachowania. wiczenie trwa od
trzech do dziesiciu minut i suy natychmiastowemu uwolnieniu si od negatywnych
emocji, zanim zaczn si pitrzy. Proba o zmian zachowania moe, lecz nie musi na-
stpi, zaley to od potrzeby strony wyraajcej, czyli nadawcy.
wiczenie o nazwie „Zbiornik” jest wykorzystywane do bezpiecznego i konstruktywnego
wyraania silnych emocji i umoliwia nam poczenie teraniejszej frustracji ze spitrzo-
nymi emocjami z dziecistwa. Pozwala na pene wyraenie oraz odebranie wszystkich uczu
nadawcy zwizanych z obecnym zachowaniem lub wywoanych przez nie i trwa od trzy-
dziestu do czterdziestu piciu minut.
Naley zwróci uwag na to, e czas trwania jest przybliony. Oba rodzaje wicze
kocz si, kiedy nadawca przekae komunikat w caoci, a nie, kiedy minie okrelona ilo
czasu. Podobnie jak Porozumienie, Zbiornik rozpoczyna si Dialogiem Imago i koczy
Prob o zmian zachowania, która w przypadku drugiej techniki nie jest ju opcjonalna.
Po intensywnej komunikacji, w której informowalimy partnera/partnerk o tym, co nam
si nie podoba, wane jest poinformowanie drugiej strony o tym, co chcemy , aby zrobia.
rodkowa cz wiczenia o nazwie Zbiornik zostaa skrupulatnie opracowana tak, aby
umoliwi bezpieczny i kontrolowany „wybuch” intensywnych emocji; poczy je z uczu-
ciami i dowiadczeniami z dziecistwa oraz wyoni sabsze uczucia kryjce si za zoci.
Przejcie od pocztkowego wybuchu emocji (zwykle zwizanych ze zoci) do implozji
sabszych uczu (smutek, uraza, zy) nastpuje w sposób naturalny. Nasze rany s agodne,
ale nasze reakcje na zranienia, zwykle zawierajce w sobie zo i wcieko, s mocne.
Jednym z najcenniejszych elementów techniki umoliwiajcej bezpieczne uwalnianie gnie-
wu jest fakt, e pozwala ona wej w kontakt z gbokimi ranami i poczu je, co jest nie-
zbdnym warunkiem uzdrowienia.
Obie strony musz czu si bezpiecznie podczas tego procesu, zwaszcza partner wyra-
ajcy uczucia potrzebuje takiego poczucia, aby przeciwstawi si gboko zakorzenionym
nakazom goszcym, e nie naley wyraa siebie w peni, i aby wiedzie, jak wyraa
silne emocje, nie ranic siebie ani innych. Poczucie bezpieczestwa strony odbierajcej jest
mniej oczywiste, ale nie mniej wane; potrzebuje ona wiedzie, e nie zostanie zaatakowa-
na ani w aden sposób zraniona — fizycznie, emocjonalnie czy psychicznie — tak aby moga
by w peni obecna i z mioci wysuchiwa nadawcy. W caym procesie opanowywania
emocji obie strony tworz bezpieczny i odpowiedni zbiornik , wewntrz którego mog wymienia
si emocjami. Pomoe Wam w tym stosowanie si do poniszych wytycznych:
Partnerzy zawsze umawiaj si na rozmow, podczas której zostan wyraone silne
emocje. Najlepiej, jeli ma ona miejsce natychmiast po pojawieniu si uczucia,
jednak konkretny moment ustalaj obie strony.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin