statystyka opisowa w excelu dla szkół. Ćwiczenia praktyczne helion.pdf

Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. wiczenia praktyczne

Rozdział 6. Miary asymetrii ..............................................................................................................................55

Wprowadzenie ............................................................................................................ 55

Klasyczny współczynnik asymetrii, momenty...................................................................55

Klasyczno-pozycyjny współczynnik sko*no*ci..................................................................57

Pozycyjny współczynnik asymetrii....................................................................................59

Rozdział 7. Miary koncentracji........................................................................................................................61

Wprowadzenie ............................................................................................................ 61

Współczynnik spłaszczenia, momenty...............................................................................61

Krzywa koncentracji Lorenza.............................................................................................63

Współczynnik koncentracji Lorenza..................................................................................65

Rozdział 8. Kompleksowa analiza struktury.............................................................................................67

Wprowadzenie ............................................................................................................ 67

Rozdział 9. Przykłady rozwi/za0 zada0 za pomoc/ Excela.................................................................73

Wprowadzenie ............................................................................................................ 73

W ksikach ze statystyki rzadko spotka mona wiczenia, których celem jest opraco-

wanie obszernego materiału statystycznego i przedstawienie go w postaci szeregu staty-

stycznego. Jest tak, poniewa dane do tego rodzaju wicze" na ogół zajmuj sporo

miejsca. Poza tym wizałoby si$ to z wykonaniem prostych, lecz czasochłonnych obli-

cze", zatem walor dydaktyczny tych wicze" byłby niewielki. Gdy jednak posiadamy

komputer, zliczanie i grupowanie, czyli budowa szeregu jest czynno&ci prost rachun-

kowo i nie zajmujc wiele czasu.

Kilka pierwszych wicze" tej ksiki po&wi$cimy budowie szeregów statystycznych.

Pokaemy, jak — dysponujc zebranym materiałem statystycznym, czyli szeregiem

nieuporzdkowanym — utworzy mona szeregi wyliczeniowe czy rozdzielcze, wyko-

rzystujc do tego celu dost$pne funkcje Excela.

Na podstawie opracowanych szeregów b$dziemy mogli z kolei pozna podstawowe

wła&ciwo&ci badanej zbiorowo&ci, takie jak na przykład ilo& elementów o warto&ciach

ekstremalnych czy warto& wyst$pujca najcz$&ciej.

Tworzc szeregi, pami$ta musimy o zaleceniach teoretycznych, według których naley

budowa szeregi obustronnie domkni$te, o przedziałach klasowych równej długo&ci itd.

Z drugiej strony wiemy, e o ostatecznym kształcie szeregu statystycznego, jaki zosta-

nie zbudowany, powinien decydowa cel badania i charakter zgromadzonych danych.

Inn kwesti w badaniu statystycznym jest okre&lenie, czy cecha zmienna ma charakter

skokowy, czy cigły. Mog si$ tutaj pojawi wtpliwo&ci, które rodz si$ na styku teorii

z praktyk. Otó w pewnych sytuacjach granica mi$dzy tymi dwoma rodzajami cechy

zaciera si$. Na przykład wiek danej osoby traktujemy jako zmienn cigł, bowiem

mona go wyrazi w postaci liczby rzeczywistej (przeliczajc przeyte miesice, dni,

Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. wiczenia praktyczne

godziny jako cz$&ci ułamkowe lat). Tyle tylko, e na codzie" takiej formy rejestracji

wieku nie stosuje si$. Uywa si$ liczb naturalnych, przyjmujc jedynie odpowiedni

skal$, na przykład dla noworodka b$d to dni, dla niemowlaka miesice, za& dla dziecka

i osoby dorosłej — lata. To powoduje, e cecha ta, cho z definicji cigła, swym cha-

rakterem przypomina cech$ skokow.

I odwrotnie, to co formalnie kwalifikuje si$ jako cecha skokowa, de facto (przez olbrzy-

mi liczb$ przyjmowanych wariantów) staje si$ cech cigł. Na przykład liczba ludzi

zamieszkujcych miasta &wiata (od paru tysi$cy do kilku milionów osób w kadym

z nich). W tej ksice nie b$dziemy si$ jednak zastanawia na interpretacj rodzaju ba-

danej zmiennej, z któr b$dziemy mieli do czynienia w konkretnym zadaniu.

Niewielk zbiorowo&, składajc si$ z kilku lub kilkunastu jednostek, przedstawi

mona w postaci szeregu prostego (wyliczeniowego). Szereg ten wystarczy do przepro-

wadzenia analizy statystycznej bez konieczno&ci grupowania i zliczania. Aby taki szereg

zbudowa w Excelu, poszczególne informacje zapisa naley w kolejnych komórkach

wiersza lub kolumny.

wiczenie 1.1.

Zebrano oceny prac kontrolnych jednego z uczniów klasy. Zbuduj szereg statystyczny

prosty. Co moesz powiedzie o uczniu na podstawie warto&ci tego szeregu?

Rozwizanie

1. Otwórz skoroszyt wiczenie1_1.xls.

Aby zebrany materiał stał si$ szeregiem statystycznym prostym (szczegółowym),

musi zosta uporzdkowany. W Excelu zadanie to sprowadza si$ do zastosowania

polecenia Sortuj.

2. Posortuj dane zapisane w komórkach .

Uaktywnij dowoln komórk$ z ocen, a nast$pnie uyj polecenia Dane/Sortuj

z paska menu. W oknie Sortowanie kliknij przycisk Opcje, za& w kolejnym oknie,

które si$ teraz otworzy, zaznacz orientacj$ Sortuj od lewej do prawej. Po tej czynno&ci

dane zostan posortowane w porzdku rosncym (rysunek 1.1). Wystarczy teraz

„rzut oka” na skrajne komórki arkusza, by pozna minimaln i maksymaln ocen$,

czyli minimaln i maksymaln warto& wariantu badanej cechy zmiennej.

Rysunek 1.1.

Fragment arkusza

przedstawiajcy

rozwizanie

wiczenia 1.1

3. Zinterpretuj uzyskane dane.

Rozdział 1.

Szeregi statystyczne

Zbiorowo& zawierajc wi$ksz liczb$ jednostek lepiej zaprezentowa w postaci szeregu

rozdzielczego. Przy czym, jeeli jednostki badanej cechy zmienia si$ b$d skokowo, to

zbudowa mona szereg punktowy. Jeeli szereg rozdzielczy tworzy b$dziemy za po-

moc arkusza kalkulacyjnego, to dane zapisane by mog w dowolnym obszarze arkusza,

na przykład w kolumnie.

wiczenie 1.2.

W jednej z wyszych uczelni ekonomicznych na =lsku przeprowadzono ankiet$, w której

zapytano grup$ 192 pracowników naukowych o to, w ilu uczelniach lub szkołach (poza

macierzyst) prowadz jakiekolwiek zaj$cia dydaktyczne. Na podstawie zebranego mate-

riału statystycznego zbuduj szereg statystyczny, obrazujcy uzyskane dane. Co moesz

powiedzie o pracownikach naukowych tej uczelni?

Rozwizanie

Badana cecha zmienna (liczba miejsc pracy) ma charakter skokowy i przyjmuje sko"-

czon liczb$ wariantów, za& warianty wyst$puj z rón cz$sto&ci. Najlepiej wi$c zbu-

dowa szereg punktowy. Aby to zrobi, musisz zna wszystkie warianty badanej cechy.

1. Otwórz skoroszyt wiczenie1_2.xls.

2. Oblicz minimaln i maksymaln liczb$ miejsc pracy.

Skorzystaj w tym miejscu z funkcji statystycznych Excela: MIN() i MAX(). Funkcje

te s funkcjami jednoargumentowymi, gdzie argumentem jest obszar wyszukiwania

— odpowiednio warto&ci najmniejszej i najwi$kszej.

Do komórek i wpisz nast$pujce formuły: .

3. Wyznacz obszar zmienno&ci (rozst$p) tego szeregu.

Obszar zmienno&ci to rónica mi$dzy maksymalnym a minimalnym wyrazem szeregu.

Do komórki wpisz .

Znajc wszystkie moliwe warto&ci cechy zmiennej, moesz przystpi do ustalania

liczebno&ci kadej z nich.

4. Zlicz liczebno&ci poszczególnych warto&ci liczby miejsc pracy pracowników uczelni.

Zastosuj w tym celu funkcj$ statystyczn LICZ.JE'ELI(). Jest to funkcja

dwuargumentowa. Funkcja ta oblicza liczb$ komórek z danego obszaru, których

warto&ci spełniaj okre&lone warunki. W naszym wiczeniu warunkami tymi b$d

kolejne warto&ci cechy zmiennej. Wykorzystaj take adresowanie bezwzgl$dne,

dzi$ki czemu b$dziesz mógł szybko (poprzez kopiowanie) obliczy pozostałe

liczebno&ci.

Do komórki wpisz formuł$ . Nast$pnie przekopiuj

j do obszaru .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: