EGZAMIN POŁOŻNICTWO PYTANIA.doc

EGZAMIN Z POŁOŻNICTWA

1. BUDOWA KOSTNA MIEDNICY MNIEJSZEJ :
   
   Miednica jest zbudowana z kości krzyżowej i dwóch kości miedniczych, w których skład wchodzi: kość biodrowa, łonowa i kulszowa. Połączenie kości miedniczej
   i krzyżowej tworzy połączenie stawowe o nieznacznej ruchomości
   (staw krzyżowo – biodrowy), z wierzchołkiem kości krzyżowej łączy sie kość guziczna na zasadzie chrząstkozrostu (umożliwia odchylenie k. guzicznej przy porodzie). Kości miednicze w części przedniej połączone chrząstkozrostem tzw. spojeniem łonowym.
   
   Kresa graniczna dzieli miednicę :  na  m.większą i m.mniejszą (otacza kanał miednicy), otwór górny m. mniejszej ograniczony kresą graniczna nazywany tzw. wchodu, a otwór dolny tzw. wychodu (ograniczona k. kulszowymi)
   
   Kanał rodny utworzony przez ściany kostne miednicy i części miękkie, kanał kostny stanowi rusztowanie dróg rodnych (kształt, szerokość,kierunek dróg) oraz jest miejscem przyczepu części miękkich. Można podzielić do na cztery przestrzenie: ·

1.      PRZESTRZEŃ WCHODU (ograniczona przez płaszczyzny : górną – biegnie przez guzki łonowe i wzgórek kości krzyżowej, dolna – kresa graniczna
11-przedniotylny, 13 - poprzeczny),
 

2.      PRZESTRZEŃ PRÓŻNI (środek spojenia ograniczona płaszczyzną próżni – przebiega przez spojenie, III k.krzyżowy i panewkę s.biodrowego, 13 cm)
 

3.      PRZESTRZEŃ CIEŚNI (ograniczona płaszczyzną cieśni – dolny brzeg spojenia, kolce kulszowe, wierzchołek k.krzyzowej)
 

4.      PRZESTRZEŃ WYCHODU (dwa trójkąty przedni – guzy kulszowe, łuk podłonowy, tylny – w. Krzyzowo – guziczne i k.guziczna)

2. PŁASZCZYZNY MIEDNICY :
   (wymień)
    

1.      PŁASZCZYZNA WCHODU : GÓRNA i DOLNA(biegnie przez kresę graniczną miednicy, oddziela miednicę na większą i mniejszą),

2.      PŁASZCZYZNA WYCHODU (biegnie przez dolny brzeg spojenia łonowego, guzy kulszowe, wierzchołek kości krzyżowej),

3.      PŁASZCZYZNA PRÓŻNI (biegnie przez połowę spojenia łonowego, środek panewki stawu biodrowego i przestrzeń pomiędzy 2 a 3 kręgiem krzyżowym),

4.      PŁASZCZYZNA CIEŚNI (biegnie przez najniższy punkt spojenia łonowego, końce guzów kulszowych i wierzchołek kości krzyżowej),

3. BUDOWA ŁOŻYSKA:·

Część płodowa i matczyna, średnica 15 – 20 cm, grubość 2,5 cm w centrum, stopniowo cieńsza na zewnątrz, waga 500 g, umiejscowienie w górnym segmęcie macicy (99,5%),
na powierzchni tylnej (2/3) lub przedniej 1/3.
 

1.      CZĘŚĆ PŁODOWA – gładka, lśniąca, pokryta przez owodnię, w której odbija sie pępowina, pępowina przytwierdzona blisko lub centralnie środka powierzchni, a jej rozgałęzienia przeświecają przez owodnię.
 

2.      CZĘŚĆ MADCZYNA – matowa, szaro czerwona, podzielona na 15 – 20 liścienii, każdy liścian utworzony z rozgałęzień jednego kosmka podstawnego,
 

3.      PĘPOWINA – łączący płód z łożyskiem, ma ok 50 cm długości i 2 cm szerokości w ciąży donoszonej, mezodermalna tkanka łączna tzw. galareta WARTONA, pokryta warstwą owodni, która prawidłowo w swej strukturze zawiera: żyłę pępowinowa (utlenowana krew z łożyska do płodu), dwie tt. pępowinowe (odtlenowana krew od płodu do łożyska), pozostałosć po omoczni i pęcherzyku żółtkowym,
 

4.      WODY PŁODOWE - płyny zawarte w błonach płodowych, zapewnia
on środowisko dla rozwijającego się organizmu, amortyzuje i zapewnia swobodę ruchów,
 

4. UNACZYNIENIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH:

1.      JAJNIKI (tt.jajnikowa odchodząca od aorty brzusznej gałąź jajnikowa tętnicy macicznej, żyła jajnikowa, nn. od splotu jajnikowego od splotu trzewnego) ·

2.      MACICA (tt. maciczne, splot żylny maciczno-pochwowym, z.Maciczne, od splotu maciczno-pochwowych od splotów podbrzusznych dolnych)
 

3.      POCHWA (tt. pochwowej, unerwienie od splotu nerwowego maciczno-pochwowego)
 

4.      JAJOWODY (od gałęzi jajowodowych od t. macicznej i jajnikowej, krew żylna
uchodzi do splotu maciczno-pochwowego; unerwienie od splotu maciczno-pochwowego od splotu podbrzusznego dolnego)
 

5. OBIAWY CIĄŻY :
    

1.      DOMYŚLNE – nudności, wymioty, zawroty głowy, zmiana nastroju, 
 

2.      PRAWDOPODOBNE – powiększenie sutków, brak miesiączki, dodatni wynik próby ciążowej, powiększenie obwodu brzucha,
 

3.      PEWNE – badanie USG, akcja serca płodu, ruchy płodu, wyczucie płodu,

 

6. HORMONY ŁOŻYSKA :
    

1.      HORMONY BIAŁKOWE :
 

a)      hCG (gonadotropina kosmówkowa) – produkowany przez scyncjotrofoblast, składa sie z dwóch podjednostek: alfa i beta, pojawia sie od 9 dnia po zapłodnieniu, największe stężenie między
60 – 90 dniem, potem spada do wartości 10 – 20% wartości szczytowej, rolą hCG jest podtrzymanie czynności ciałka żółtego (progesteron) oraz symulacja kom. Leydiga płodu do produkcji testosteronu, niski poziom(-) – ciąża ekotopowa, poronienie,
wysoki poziom(+) – choroby trofoblastu,
 

b)     hPL (laktogen łożyskowy) – produkowany przez scyncjotrofoblast, we krwi matki 12-18 dni po zapłodnieniu, stężenie rośnie miarę trwania ciąży, co związane jest ze wzrostem masy łożyska, działa na metabolizm kobiety ciężarnej, stymulacje gruczołów do laktacji, zwiększa dostępność glukozy dla płodu, niskie hLP obserwuje sie
w nadciśnieniu indukowanym ciążą, niewydolności łożyska, obumarcie płodu,
 

c)      SPECYFICZNE BIAŁKA : wytwarzane przez trofoblast, poziom wzrasta aż do porodu, SP- 1(-) niewydolność łożyska, ograniczenie wzrastania płodu, PAPP – A – dzięki niemu trofoblast nie jest rozpoznawany, jako ciało obce przez ustrój matki,
 

d)     FIBRONEKTYNA – występuje w płynach ustrojowych, w 10 – 12 tygodniu ciąży, od 18 tygodnia jego stężenie spada i nie powinno wzrosnąć, aż do 37 tygodnia, nadmiar (+) determinuje poród przedwczesny, jest markerem nadciśnienia, stanu przedrzucawkowego, przedwczesnego pęknięcia błon płodowych,   

e)      relaksyna – wpływa hamująco na skurcze mięśni macicy
i rozluźniająco na spojenie łonowe w czasie porodu, rozluźnia więzadła maciczne ułatwiając poród, zmniejsza napięcie mięśnia szyjki macicy, co ułatwia jej rozciągnięcie podczas przechodzenia dziecka. 
 

f)       betaendorfiny, inhibina,
 

2.      HORMONY STEROIDOWE :
 

a)      ESTROGENY -  stężenie wzrasta aż do zakończenia ciąży porodem, szybki wzrost w III trymestrze ciąży, duże wartości świadczą o dobrostanie płodu, na 3- 4 tygodni przed porodem ilość estrogenów wzrasta, natomiast spadek obserwowany(-): niewydolności łożyska, ciąży przenoszonej, nadciśnienie, przedwczesne odklejanie łożyska,

 

b)     PROGESTERON – źródłem jest ciałko żółte, potem łożysko
i kosmówka, stężenie z 20 ug/l we wczesnej ciąży wzrasta
do 150 – 200 ug/l w czasie porodu, zapobiega wczesnym skurczą macicy, obniżenie stężenia(-) : ciąża przenoszona,
stan przedrzucawkowy, 

7.     LISTKI ZARODKOWE
 

1.      EKTODERMA - tzw. zewnętrzny listek zarodkowy, powstają z niej głównie: skóra, nabłonek jelita przedniego i tylnego, szkliwo zębów, elementy oka (rogówka, soczewka, siatkówka) i cały układ nerwowy,
 

2.      ENDODERMA – z niej rozwijają się : nabłonek jelita środkowego, trzustka, wątroba, tarczyca, nabłonek układu oddechowego, pęcherz moczowy, cewka moczowa,
 

3.      MEZODERMA - nośne ciała: tkanka łączna, kości, chrząstki, mięśnie więzadła, górna część układu moczowego, zęby, układ płciowy, układ krążenia, komórki krwi, naczynia limfatyczne.

8. KRĄŻENIE MATCZYNO – PŁODOWE – krążenie matczyno – płodowe zachodzi dzięki pępowinie i łożysku, do łożyska odchodzą dwie tętnice pępowinowe prowadzące odtlenowaną krew od płodu do łożyska, w łożysku między liścieniami istnieją tzw. przestrzenie międzykosmkowe, w których krąży krew matki wypływająca z naczyń macicy, elementem oddzielającym krew matki od krwi dziecka jest tzw. bariera łożyskowa, tętnice po dojściu do łożyska ulegają licznym rozgałęzienia i wnikają w głąb kosmków, z kosmków łożyskowych krew powraca żyłami, które łącząc sie tworzą jedną żyłę pępowinową, – która prowadzi utlenowaną krew z łożyska do płodu,
   
9. PORONIENIE – poronieniem nazywa sie ukończenie ciąży przed 22 tygodniem ciąży, poronienie możemy podzielić ze względu na zaawansowanie na : poronienie w toku, zupełne, niezupełne, zagrażające, poronienie zatrzymane. Jeśli u kobiety w wywiadzie były już dwa takie incydenty określa sie kolejne, jako tzw. poronienie powracające, czynniki wywołujące poronienia możemy podzielić na trzy grupy: ·

1.      CZYNNIKI PŁODOWE (nieprawidłowy rozwój zarodka/ płodu, anomalie rozwojowe, nieprawidłowości chromosomalne),
 

2.      CZYNNIKI MADCZYNE (zaburzenia hormonalne, niewydolność cieśniowo-szyjkowa, nieprawidłowa budowa macicy, zakażenia, choroby przewlekłe, zaburzenia immunologiczne),
 

3.      CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE (palenie papierosów, promieniowanie rtg, narkotyki, fale elektromagnetyczne, alkohol, urazy)



 

10. PORÓD PRZEDWCZESNY – mianem tym określa się przedwczesne zakończenie ciąży w okresie miedzy 23. a 37. tygodniem jej trwania. Z porodów tych rodzą się noworodki niedonoszone (wcześniak), nieprzygotowane w pełni do życia poza organizmem matki, o wadze od 500g do 2500g. Czynniki predysponujące do porodu przedwczesnego :
    
    - używki; palenie papierosów, używanie narkotyków, oprócz tego, że wpływają na masę urodzeniową noworodka, zwiększają możliwość wystąpienia porodu przedwczesnego,
    
    - niewydolność cieśniowo-szyjkowa,
    - wady macicy;
    - nadciśnienie tętnicze,
    - stan przedrzucawkowy i rzucawka,

- ciąża mnoga, wielowodzie,

                            - łożysko przodujące, przedwczesne odklejenie łożyska,

- infekcja wewnątrzmaciczna,

- przedwczesne pęknięcie błon płodowych,

- przebyty poród przedwczesny,

- cukrzyca,

- duże mięśniaki macicy,

- rozpoczęcie czynności skurczowej,
 

11.  PORÓD O CZASIE – szereg procesów kolejno po sobie zastępujących prowadzący do wydalenia z macicy wszystkich elementów jaja płodowego w terminie między 38 – 42 tygodniem, gdy dziecko nabiera odpowiedniej wagi i jest przygotowane do rozpoczęcia życia poza łonem matki,

- obniżenie dna macicy, ·- skurcze przepowiadające, ·- odejście czopu śluzowego, ·- rozpoczęcie czynności skurczowej, ·- rozwieranie i skracanie szyjki,
- pęknięcie pęcherza płodowego, ·- odejście wód, ·- wstawianie sie główki,
 

12. PODAJ PODZIAŁ CHORÓB SERCA: ·

a)      NADKOMOROWE ZABURZENIA RYTMU – może mieć przebieg łagodny

      Bądź prowadzić do zaburzeń hemodynamicznych, zaburzenia takie możemy 

      podzielić na :  tachykardia zatokowa, przedwczesne pobudzenia

      nadkomorowe, migotanie i trzepotanie przedsionków,
 

b)     KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU

c)      BRADYKARDIA ZATOKOWA
 

d)     ZABURZENIA PRZEWODZENIA PRZEDSIONKOWO – KOMOROWEGO

e)      KARDIOMIOPATIE – okołoporodowa, rozstrzeniowa, przerostowa,

      połogowa,

f)       NABYTE WADY SERCA – zwężenie zastawki aortalnej, niedomykalność

               ...