Noce i dnie – opracowanie
Z klp:
Motyw miłości i rodziny:
· Miłość rodzicielska (na przykład Barbara Niechcic w stosunku do swoich dzieci czy Daniel Ostrzeński w stosunku do Bodzia)
· Siostrzana (Michalina i Stefania)
· pierwsze, niewinne zauroczenie (Agnieszka Niechcic i Janusz Ostrzeński)
· wyniszczające, niszczycielskie uczucie (Celina Mroczkówna i Janusz Ostrzański)
· miłość trwająca przez całe życie, czego przykładem może być Barbara (miłość idealistyczna) i Bogumił (miłość dojrzała): Barbara i Bogumił pobrali się, ponieważ ona – rozczarowana postępowaniem swojej młodzieńczej miłości – Józefa Toliboskiego, nękana ciągłymi pytaniami krewnych o jej ewentualny ślub i ich docinkami o swoim staropanieństwie, zdecydowała się przyjąć oświadczyny byłego powstańca, który tak pięknie śpiewał smutne pieśni i był jej oddany niczym najwierniejszy przyjaciel. Przez całe wspólne życie, mimo wszystkich różnic dzielących Niechciców, mimo zdrad spokojnego i czekającego na jakiekolwiek zainteresowanie żony Bogumiła oraz oziębłości i zdystansowania wiecznie niezadowolonej Barbary, tych dwoje dobrało się idealnie, ponieważ – jak widać w czterech tomach dzieła – przeciwieństwa się przyciągają. Bogumił bez Barbary zginąłby już dawno w serbinowskim polu, ponieważ tylko ona potrafiła pohamować jego pracoholizm, ona z kolei nie miałaby kogo zamęczać ciągłymi skargami i niepokojami, ponieważ tylko on miał cierpliwość słuchania żony. Jednym z najpiękniejszych momentów tetralogii jest noc, gdy zazdrosna Barbara, wyczerpana kłótnią z Bogumiłem, który ustroił powóz na pożegnanie Teresy jaśminem, wyznaje mężowi miłość (poczuła zazdrość). Było to wydarzenie niecodzienne, ponieważ Niechcic, spragniony takich słów, całe życie cierpliwie czekał z tą bezrozumną nadzieją ciężko zakochanych, co jest tak niewyczerpana, że przecież doczekuje się czasem jakiej takiej pociechy. Traktował żonę jak kobietę z krwi i kości, chciał być dla niej opoką i służyć pomocą w codziennych sprawach, a nie – jak ona pragnęła – jak bóstwo z romansów. Z drugiej jednak strony Barbara zaprzeczała swoim postępowaniem wizji miłości, jaką poznała w romansach. Nie darzyła Bogumiła gorącym uczuciem tak jak kochają bohaterki romantycznych opowieści. Cały czas bowiem w jej głowie siedział jak drzazga – Józef Tolibowski i mimo, iż Barbara kochała Bogumiła nie do końca mogła mu to okazywać, bo cały czas jej się wydawało, że Józef to była pierwsza i jedyna miłość (podejście idealistyczne)
Motyw rozstania:
· Z rozstaniem interpretowanym dosłownie mamy do czynienia na dworcu w Witaszycach, gdy Bogumił Niechcic żegna się z kochanką Ksawerą Woynarowską lub gdy jego córka Agnisia wyjeżdżą na zagraniczne studia.
· Rozstanie można też interpretować bardziej metaforycznie. W takim ujęciu – jako śmierć – występuje w odniesieniu do synka pary głównych bohaterów Piotrusia, który umiera w młodym wieku. Podobnie dzieje się z matką Jadwigi, z Anzelmem, z szwagrem Lucjanem Kociełłą czy z wrażliwą guwernantką dzieci Niechciców.
Motyw miasta:
· Powieściowy Kaliniec jest wzorowany na Kaliszu i Russowie, w których najmłodsze lata spędziła Maria Dąbrowska; świetnie odtworzyła topografię Kalisza, niemal każdą scenę powieści możemy dokładnie umiejscowić
· Czytając opisy, czujemy, że dla autorki jest to istotnie miasto najpiękniejszych nocy i dni, i szczera jest jej wypowiedź w jednym z późniejszych szkiców, że stolica nie wydała jej się piękna, gdyż piękny dla niej był Kalisz
Lizzzia