a) Ogłoszenie (Zawiadomienie)

Krótka, zwięzła, rzeczowa wypowiedź użytkowa o charakterze informacyjnym.

Cechy ogłoszenia:

·          krótkość, zwięzłość, skrótowość

·          konkretność, rzeczowość

·          przejrzystość

·          komunikatywność

Elementy ogłoszenia

·          nagłówek

·          treść

·          forma kontaktu

·          podpis

Jak napisać ogłoszenie?

1.      Zebranie i selekcja materiałów.

2.      Redagowanie treści:

o        zastosowanie nagłówka

o        informacja o celu ogłoszenia (sprzedaż, kupno, poszukiwanie zaginionego zwierzęcia, itp.)

o        opis

o        podanie sposobu kontaktu (w przypadku poszukiwania zwierzęcia również ewentualnej nagrody)

o        podpis

Przykład 1

Ogłoszenie

Sprzedam trzyletni rower miejski. Jest sprawny i wygodny,
ma przerzutki i oświetlenie. Tel. 4345566.

Jacek

Przykład 2

Ogłoszenie

Zaginął mały, czarny pudel. Ma trzy lata, reaguje na imię Bąbel. Tel. 4345566. Dla znalazcy przewidziana nagroda.

Antek

Przykład 3

Zawiadomienie

Zawiadamia się studentów I roku FP, że egzamin z Literatury Staropolskiej odbędzie się 15 czerwca 2005 r.

Prof. Andrzej Markowski

b) Zaproszenie

Wypowiedź użytkowa o charakterze informacyjnym,
której celem jest powiadomienie odbiorcy o jakimś wydarzeniu
i zachęcenie go do wzięcia w nim udziału.

Cechy zaproszenia:

Styl zaproszenia musi być dostosowany do okoliczności, adresata i rangi uroczystości.

Elementy zaproszenia

·          nagłówek

·          informacja o przyczynie, okolicznościach i rodzaju organizowania imprezy

·          informacje o dokładnym czasie (data, godzina) i miejscu mającego się odbyć wydarzenia

·          wyrażenia zachęcające adresata do wzięcia udziału w wydarzeniu

·          podpis lub informacja o organizatorze

Jak napisać zaproszenie?

o        zastosowanie odpowiedniego nagłówka (Zaproszenie, Zapraszam)

o        adresat

o        informacja o przyczynie, okolicznościach i rodzaju imprezy

o        informacja o czasie i miejscu

o        informacje dodatkowe (np. wymóg odpowiedniego ubioru, wymóg potwierdzenia obecności)

o        podpis

Przykład 1

Zaproszenie

Z okazji piętnastolecia istnienia firmy „Tomasz i synowie”
mamy zaszczyt zaprosić Pana Jacka Góreckiego
na okolicznościowy bankiet,
który odbędzie się 15 maja 2005 r. w restauracji Agawa. Początek o godz. 19.
Obowiązuje strój wieczorowy.

Tomasz Poniższy

Przykład 2

Zapraszam

Klasę 6A na pożegnalne ognisko,
które będzie się palić w ogrodzie przy ul Ptasiej 6 w Bobolinie
16 maja 2005 r. od godziny 18.

Konieczny dobry humor!

Antek

C) Instrukcja

Tekst użytkowy, którego celem jest poinformowanie odbiorcy o sposobie postępowania, wykonania jakiejś czynności lub budowie i obsłudze urządzenia.

Cechy instrukcji:

·          instrukcja powinna być czytelna, precyzyjna i jednoznaczna

·          instrukcja powinna krok po kroku wyjaśniać poszczególne czynności

·          instrukcja może być krótka (np. metka na ubraniach) lub długa (np. instrukcja obsługi urządzeń elektronicznych czy samochodów)

Forma instrukcji

·          instrukcja może mieć formę opisową, graficzną (rysunek, schemat) lub być połączeniem obu form

·          jedną z form instrukcji jest przepis kulinarny

·          czasem wymaga się, by instrukcja pisana była w punktach

D) Przepis kulinarny

Tekst użytkowy, którego celem jest poinformowanie odbiorcy o sposobie wykonania jakiejś potrawy.

Forma przepisu

Przepis składa się z dwóch części:

o        listy składników wraz z podaniem ich dokładnej ilości dla określonej grupy osób

o        sposobu przyrządzenia potrawy

Sposób przyrządzenia potrawy może być skonstruowany dwoma sposobami:

a.       z użyciem bezokoliczników, (np. wziąć chleb, pokroić, posmarować masłem)

b.       z użyciem form trybu rozkazującego. (np. weź chleb, pokrój, posmaruj masłem)

Nie wolno mieszać form obu sposobów!

Przykład

Przepis na kanapki z dżemem dla jednej osoby

Składniki:

1 bułka,

niewielka ilość masła

niewielka ilość dżemu

Bułkę przekroić na dwie części, posmarować masłem,
a następnie dżemem.

E) Notatka

Tekst użytkowy, którego celem jest przekazanie informacji na dany temat w zwięzłej, skrótowej, ale precyzyjnej formie.

Cechy notatki

·         Notatka powinna byś precyzyjna i lakoniczna (błędem jest styl rozwlekły i stosowanie ozdobników stylistycznych).

·         W notatce mogą się znaleźć elementy streszczenia lub opisu czy charakterystyki.

·         W notatce umieszcza się jedynie najważniejsze informacje.

·         Kompozycja notatki zwykle jest luźna. (Uwaga! Notatka prasowa, w przeciwieństwie do zwykłej notatki użytkowej charakteryzuje się dużą spójnością!)

Forma notatki

Notatka może przybierać różne formy, np.:

a.       opis,

b.       wyliczenie (wypunktowanie najważniejszych elementów),

c.       forma graficzna (schemat)

d.       mapa mentalna.

Np. notatka na temat świata przedstawionego:

a) Świat przedstawiony to rzeczywistość opisana w utworze literackim. Składa się z kilku elementów: czasu
i miejsca wydarzeń, postaci, zdarzeń i narratora. Może być realistyczny lub fantastyczny.

b) Świat przedstawiony:

ü       rzeczywistość opisana w utworze literackim

ü       może być realistyczny lub fantastyczny

ü       elementy świata przedstawionego:

v     

realistyczny
lub fantastyczny

v      czas i miejsce wydarzeń

v      postacie                                           c, d)...