patologia.docx

1.Pathos- choroba

Logos- nauka
Patofizjologia- nauka o procesach zachodzących podczas choroby o mechanizmu obronnym organizmu
Zdrowie- stan pełnej cielesnej duchowej i socjalnej integralności i poczucia zdrowia.

Zdrowie- stan pełnej cielesnej, duchowej i socjalnej integralności (dobrostanu) i poczucia zdrowia; choroba to zaburzenie tego stanu

Jest to zdolność organizmu do efektywnej obrony przed stresorami w celu przywrócenia i utrzymania wewnętrznej równowagi. W medycynie niekonwencjonalnej zdrowie określa się jako ogólny stan dobrego samopoczucia.

Choroba- zaburzenie stanu zdrowia.

Choroba- każda choroba prowadzi do zmian morfologicznych organu dotkniętych chorobą.

Żeby chorobę wyleczyć trzeba ją poznać, zrozumieć procesy prowadzące do choroby jak również dokąd one prowadzą

1)Mechanizmy kompensacyjne słabną podczas gdy nasileni zaburzeń narasta

2) słabna mechanizmy kompensacyjne podczas gdy nasilnie baurzen utrzymuje się na poziomie stałym

3) mechanizmy kompensacyjne utrzymują się na poziomie stalym podczas gdy nasilnie zaburzeń narasta

Choroba, reakcja dynamiczna ustroju na zadziałanie czynnika chorobotwórczego wyrażająca się zaburzeniem naturalnego współdziałania narządów i tkanek (homeostaza), co zwykle prowadzi do zmian czynnościowych i organicznych w ustroju.
Choroba jest definiowana także jako stan, który aktualnie albo potencjalnie przeszkadza w prawidłowym funkcjonowaniu człowieka.

2. Zapadalność- liczba nowych wystąpień nowej choroby w danej populacji w ciągu roku.
Chorobowość- liczba osób, które w danej grupie były chore na dane schorzenie w danym dniu.
Zachorowalność- liczba osób w ciągu roku w danej populacji do liczby chorych na daną  chorobę.
Umieralność- liczba osób w ciągu roku, która umarła na daną chorobę w populacji.
Śmiertelność- liczba osób w ciągu roku która umarła na daną chorobę w populacji.
Śmiertelność- stosunek między liczbą osób które były chore na daną chorobę i które umarły

3. Czynniki edogenne (wew)

czynniki egzogenne (zew)

- Wywołane przez żywe organizmy
- Wywołane przez inne (nieożywione) przyczyny jednoczynnikowe i wieloczynnikowe (chemiczne,fizyczne,biologiczne)
Chemiczne(czas, koncentracja, resorpcja) 
- Nieorganiczne – gazy, pyły, metale
- Organiczne- naturalne (np. alkohol etylowy), sztuczne (insektycydy)
4. Adaptacja

Adaptacja- przetrwanie ustroju w zmiennych warunkach otoczenia zależy od zdolności przyswaja nia się (adaptacji) która jest ogółem odczynów czynnościowych i strukturalnych zmierzających do zachowania szeroko pojętej homeostazy ustroju( do utrzymania stabilnego środowiska wew oraz optymalnej czynności utroju) w warunkach długo trwającego dziłania na ustrój  niekorzystnych wpływów środowiskowych ( przede wszystkim długo się utrzymujących zmian środowiska zew). Np. bradykardia towarzysząca przyrostowi serca, a rozwijająca się u sportowców jako wyraz przystosowania układu krążenia do długotrwałego obciążenia ustroju wysiłkiem fizycznym

Są procesami dynamicznymi które zawsze wymagaja nakładu energii

Adaptacja- przystosowanie indywidualnego organizmu do otoczenia środowiska aby zachować homeostazę ustroju.

5. Homeostaza

- zdolność ustroju do utrzymania w dynamicznej równowadze , stałości środowiska wewnętrznego

6. Skłonność do chorób (dyspozycja) zależy od:

-zdolności do adaptacji

- konstytucji

-budowy ciała

-cech etnicznych

- wieku

-płci

7. Oporność

Odporność – cecha organizmu wyższego, zestaw wszystkich mechanizmów biorących udział w wytworzeniu odpowiedzi odpornościowej. W znaczeniu bardziej ogólnym oznacza zdolność do czynnej i biernej ochrony organizmu przed patogenami.
Badaniem odporności zajmuje się immunologia. Aby organizm mógł zachowywać odporność, większość szczepień trzeba co pewien czas powtarzać.
Zależnie od przyjętych kryteriów można wyróżnić różne typy odporności:
odporność nieswoista: 
- bierna
- czynna
odporność swoista: 
- bierna: 
*naturalna
*sztuczna
- czynna: 
* naturalna
* sztuczna
- komórkowa
Pierwsza linnia obrony- oporność- granulocyty i monocyty oraz białkowe czynniki osocza: dopełniacze i properdyna. Działanie dopełniacza obok niszczącej komórki także modulującej ( np. zwiększa przepuszczalność naczyń włosowatych)

8. Udział monocytów w odporności swoistej:

- w odp immunologicznej współdziałają z limfocytami; uwalniają IL-1, która dziła stymulująco m. In na limfocyty wspomagające, fogocytując prezentują na swojej powierzchni (egzocytoza)  antygeny jak również ich fragmenty

- zatrzymują na miejscu zapalenia limfocyty

- podbnie jak limfocyty produkuje interferon

9. Limfocyty:

- podstawowa rola w reakcji immunologicznje

- dzieli się na limfocyty T i B

- jak wszystkie komórki krwi pochodzą od CFU

10, Limfocyty T:

- przy pomocy specjalnych czast na swojej pow (TCR) rozpoznają antygeny (obce dla org sub)

- w przeciwieństwie do limfocytów B rozpoznaja jedynie antygeny związane z cząsteczkami specjalnego bialka (MHC) prezentowane na pow komórek

- nadzoruje stan komórek orgaizmu (mutacje, patogeny)

- wywędrowuje do tkanek, skanują komórki szukając cząst MHC-I lub MHC-II; reagują wszakże jedynie wtedy gdy pasuja do  antygenu oraz jednocześnie są stymulowane przez specjalne białko

- część komórek T może niszczyć obce komórki samodzielnie część wysyła sygnały (cytokiny) do otoczenia

11. Grasica jako organ gdzie różnicuje się limfocyty T:

Cytotoksyczne limfocyty T rozpoznają i zabijają komórki majace obce antygeny na powierzchni

- T-helper (pomocnicze) stymulują odp. Humoralną lub indukują przez komórki B odp komórkową

-Kom T regulujące dbają o tolerancję w stosunku do własnych antygenów organizmu

12. Aktywacja (uczulenie) limfocytu T

- wstępna aktywacja  niezbędną dla pełnienia funkcji efektorowej. Sygnały otrzymane przez receptor antygenowy oraz ko receptory kontrolują przemiany molekularne prowadzące do podziałów wzrastu i różnicowania się limfocytu

- zależne od antygenu typu komórki prezentującej antygen i innych czynników modyfikujących

13. Podział limfocytów T Li B ze względu na antygeny powierzchniowe:

- dwa istotne antygeny CD4 i CD8

- CD4+ CD*- są zazwyczaj limfocytami pomocniczymi i rozpoznają zazwyczaj MHC-II

- limfocyty cytotoksyczne są z regulu CD4- CD4+ i rozpoznaja białka MHC-I

- jest to podział bardzo uproszczony i nie zawsze prawdziwy ( jest to jedynie częsta koleracja)

- limfocyty T o antygenie CD4+ spotyka się głównie w krwi i w tk limfatycznej charakteryzującej się dużym ruchem limfocytów

- Limfocyt T o antygenie CD8+spotyka się często w szpiku kostnym śluzuwce przewodu pokarmowego, dróg oddechowych przewodó moczowych

-Nieuczulone limfocyty T krążą stale w krwi obwodowej, opuszczają naczynia krwionośne w obrębie drobnych żył (naczynia włosowate)

-przechodzą do chłonki

- wracają do krwi przez przewód piersiowy

- limfocyty maja. Niewielką zdolność ruchu ameboidalnego

14. Funkcje immunologiczne limfocytów T :

-podobne do populacji L i B:

-regulacja limfocytów T i B

- wydzielanie cytokin

-produkują w dużej ilości interferon-y i inne cytokinne w pierwszych kilkudziesięciu godzinach od infekcji (aktywuje limfocyty NK i makrofagi oraz stymulują limfocyty T LB)

15. Pozytywna selekcja w grasicy:

-zapewnia ze każdy limfocyt T wykazuje dostatecznie powinowactwo do kompleksu MHC

- zachodzi w grasicy, MHC prezentowane przez komórki nabłonka jeśli poziom powinowactwa jest prawidłowy taka komórka jest stymulowana do rozwoju

- jej własciowości immunologiczna jest w tym momecie już ustalona

16. Negatywan selekcja w grasicy:

-jeszcze w grasicy w kolejnym kroku usuwane są komórki wykazujące powinowactwo do struktur własnego org.

- odgrywaja ty komórki dendrytyczne i makrofagi

17. TCR:

-należy do rodziny immunoglobulin

- swój specyficzny antygen rozpoznaje jedynie przy obecności MHC

- Aktywacja limfocyty T zależy;

*gęstość TCR na powierzchni limfocytu

* gestości kompleksów antygen-MHC na powierzchni komórki prezentującej antygen

* powinowactwa limfocytu do kompleksu antygen-MHC

-TCR występuje jako kompleks z receptorem CD3 który jest odpowiedzialny za przesyłanie inf do wew kom

18. Podtypy limfocytówT:

-limfocyty T wspomagają (T helper) dwie subpopulacje: wspomagaja reakcje humoralną lub komórkową

- syntetyzują i wydzielaja do środowiska np. IL-2 Interleukina-2 jest uniwersalnym stymulatorem całej populacji limfocytów (z wyjątkiem regulujących) pobudza makrofagii , wzrost, rozplem i właściwości cytotoksyczne limfocytów

19. Cytotoksyczne limfocyty T:

- należą do populacji CD8+

-  odgrywaja istotną rolę w rozpoznawaniu i usuwaniu komórek zaatakowanych przez wirusy lub z transformacja nowotworową

- przy pomocy różnych sygnałów doprowadzja do śmierci takiej komórki

20. Limfocyty regulujące:

- reakcja immunologiczna powinna jakościowo i ilościowo przebiegać optymalnie z jednej strony efektywniej zlikwidować zarazki z drugiej zapobiec zwalczaniu własnych struktur organizmu i jednoczesnie nie dopuści do ekscesywnej reakcji organizmu

- mechanizmy regulujące SA różnorakie usuwanie peryferyjnych limfocytów , dzialni IL-10 konkurencja antygenów, ograniczenie ekspansji klonalnej , indukowanie śmierci komórek przez specyficzny sygnał ( Fas/fasL)

21. Komórki pamięci:

-odpowiedzialne za pamięć immunologiczną optymalicuja odpowiedzi immunologiczna w przypadku re inferencji

-rekrutują się spośród komórek efektorowych

22. NK- limfocyty:

- niewielka częśc populacji limfocytów T

- przystosowane (podbnie jak limfocyty cytotoksyczne) do bezpośredniego  niszczenia komórek i In postaciowych antygenów

- maja na powierzchni receptory czynnościowe “jednostki rozpoznawcze”

- uważa się ze zapobiegają (działaja regulująco) autoagresyjnei

23. Limfocyty B:

- jako jedyne produkują przeciwciała

- związane są z odpowiedzią humoralną

- u człowieka powstają w szpiku kostnym a w okresie płodowym w watrobie

- w rozwoju limfocytów B decydujące znaczenie ma rozwój odpowiedniego receptora. jego specyficznośc określa kombinacja segmentów białek

24. Funkcja limfocytówB:

- przy pomocy swoich receptorów rozpoznają antygeny (z reguły obce struktury) i rozpoczynaja produkcje przeciwciała

- produkcje jednak rozpoczynają pod warunkiem ich uaktywnienia. Konieczny tu jest stymulacyjny sygnał od limfocytu T wspomagającgo (T-helper) rozpoznającego ten sam antygen

- podbudzony limfocyt wedruje do organów chłonnych

- tu intensywnie się dzielii a nastepnie produkuje dzuza ilość przeciwciał

- dodatkowo dochodzi do hypermutacji somatycznej która ma dawać jeszcze lepsze dostosowanie do antygenu

25. Rozpoznanie antygenu przez limfocyt B:

-antygen może występowac w niezwiązanej formie

- komorki które nie mialy do dąd kontaktu z antygenem do aktywacji wymagają dodatkowych bodźców ( z reguły współdziałanie T-helper)

26. Aktywacja zależy od Komorek T:

- większośc antygenów jest zależna od kom T

- pierwszy bodziec (czyli związanie antygenu przez receptor limfocytu B) w połaczeniu z cytokinami wydzielanymi przez komórki T (współdziaąłnie!)

27. Aktywacja niezależna od limfocytu T:

-niektóre natygeniu nie są zalezne od kom T

- niektóre polisacharydy wystpujace na powierzchni bakterii

- powstaja jedynie przeciwcia IgM

28. Rola przeciwciał w fagocytozie- jako opsoniny wspomagają makrofagii w usuwaniu struktur uznanych za obce.

29. Śmierć– stan charakteryzujący się ustaniem oznak życia, spowodowany nieodwracalnym zachwianiem równowagi funkcjonalnej i załamaniem wewnętrznej organizacji ustroju.
Poza śmiercią całego organizmu można także wyróżnić śmierć:
• poszczególnych organów (np. kory mózgu, serca, nerek, wątroby),
• tkanek,
• komórek.
Śmierć komórki:
- Apoptoza
- onkoza
- nekroza(Martwica skrzepowa(serowata, włóknikowata, zgorzelinowa),rozpływna).

Nekroza prowadzi do wrzodów, blizn, wapnienia.

30. Hypertrofia (przerost)- to powiększenie się objętości komórek; zwiększenie się ilości organelli komórkowych, mitochondria, siateczki endoplazmatycznej, endoplazmy

* hipertrofia fizjologiczna pod wpływem estrogenów warstwa mięsni gładkich macicy

31 hiperplazja (rozrost)- powiększenie się wielkości organu przez zwiększenie się liczby komórek (podziały mitotyczne)

-atrofia (prosta lub co do liczby komórek)

32. Atrofia- zanik; zmniejszenie się masy organu przez zmniejszenie się masy miąższu (komórek parenchymalnych)

Dzieli się na:

Ogólna atrofia:

- głód (w różnym czasie dochodzi do atrofii różnych tkanek)

-starcza (serce, mózg - zachodzi fizjologicznie z wiekiem).

Lokalna atrofia:

- inwolucja

-niedokrwienna

-z ucisku (np. w obrębie kości z powodu naczyń)

-z nieużywania

Atrofia uogólniona- 1 organ 
Atrofia lokalna- cały organizm (inwolucja niedokrwienna, z ucisku, z nieużycia)

33. Egzogenne bodźce szkodliwe:

Chemiczne; kwas ługi szkodliiwe chemikalia i gazy. Wnikają przez zniekształcenie wody powietrza gleby leiki etanol plaenie tytoniu

Fizyczne: promienowanie prądy elektryczne podwyższona lub obniżona temp otoczenia podwyższenie lub obniżenie ciśnienia atmosferycznego uraz mechniczny fale akustyczne i wibracje

Biologiczne: wirusy pirony bakterie pasożyty grzyby również substancje o charakterze antygenów oraz toksyny pochodzenia biologicznego

Drogi którędy sub szkodliwe wnikaja: wziewanie przez ukl pokarmowy przez skóre

Ukł oddechowy- może być jednocześnie wrotami i organem uszkodzonym (tlenki azotu, pyły) może być wrotami substancji działających na cały organizm

Ukl pokarmowy- alkohol, azotany metale ciężki

Skóra- duż apow około  2cm2 stopien resorpcji zalezy od typu substancji od ph od ewntualnyych rozpuszclaników czasu stężenia

Oparzenie skóry slinym kwasem i zasadami prowadzi do martwicy skrzepowej

Ługi prowadza do martwicy rozpływanej (głębsza penetracja, gorsze gojenie)

Organy uszkodzone (docelowe):

* szkielet- ołów wypiera wapń z kości hamuje osteoklasty dostaje się ze spalin przez łańcuch pokarmowy

* wątroba- spelnia ważną funkcje metaboliczne w organizmie charakteryzuje się wybitnymi zdolnościami regeneracyjnymi

* Alkohol- hamuje metabolizm kwasów tłuszczowych

* Insektycydy hamują apolipoprotein

*alfa amenityna hamuje translacje DNA i prowadzi do martwicy komórek trobowych

* Nerki- metale ciężki zwłaszcza ołów uszkadzaja komorki nerkowe, hamują synteze DNA i RNA, hamują mechanizmy naprawcze DNA

- wiele leków lub ich metabolity uszkadzja kłębuszki nerkowe

- uszkodzenie nerek w drodze reakcji alergicznych

* szpik kostny- zawiera komorki macierzyste  uszkodzone przez benzole arsen niektóre leki i prowadzi do plastycznej anemi

*Uklad nerwowy:

- alkohol- palineuropatia

- metale ciezkie- uszkodzenie mozgowia

-ołów- uszkodzenie ruchu
34. Choroby

Ospa wietrzna- harpes virus varicellae- zakażenie drogą kropelkową- wdychanie wydychanej wydzieliny; skóra(wykwity skórne)- powoduje osłabienie układu immunologicznego
Żółtaczka typu B- wirus HBV; wirusowe zapalenie wątroby
Brodawczaki- wirus HPV- przenoszony jest poprzez kontakt z naskórkiem lub drogą płciową; powoduje brodawczaki skóry, błon śluzowych, okolicy odbytu i krtani
Wczesnowiosenne zapalenie opon mózgowych- wirusy,bakterie,grzyby,nowotwory, zatrucia ołowiem, tkanki opon mózgowia i rdzeń
Świnka- droga kropelkowa lub ślina, wirus świnki( z rodziny paranykowirusów, wirus RNA) ; atakuje ślinianki przyuszne
Wścieklizna- wirus RABV, ssaki –ukąszenie, rana, mająca kontakt z materiałem zakaźnym; atakuje mięśnie szkieletowe, istota szara mózgu, ślinianki i skóre.
HIV- wirus, droga płciowa,transfuzja przetoczonej krwi, używanie igieł zanieczyszczonych krwią osób chorych. Atakuje limfocyty T pomocnicze i układ immunologiczny.
Grupa- wirus grypy; droga kropelkowa, atakuje ukł oddechowy górny.
Żółtaczka typu A- kontakt z wydzielinami chorego lub produktami zakażonymi, atakuje wątrobe i układ pokarmowy
Jaglica- kontakt z zakażoną wydzieliną spojówek, używanie brudnych ręczników i odzieży; atakuje rogówkę i spojówkę; 
Gruźlica- wywołana przez prątki gruźlicy; ssaki pościelami, atakuje ośrodkowy układ nerwowy i układ limfatyczny, naczynia krwionośne skóra.
Czyrak- gronkowiec; zapalenie okołomieszkowe.
Róża przyranna (paciorkowce)- skóra i tkanka podskórna
Grzybica- grzyby, skóra i płuca są atakowane
Malaria- pierwotniak; samice komarów roznoszą
Rzęsistkowica- pierwotniak z rodzaju tsichamonas; przenoszone drogą  płciową, bielizna. Atakuje drogi moczowo- płciowe
Tasiemiec uzbrojony-> pasożyt; jelito cienkie, niedogotowana wieprzowina. Nieuzbrojony->pasożyt, jelito cienkie
Glista- pasożytnicze nicienie, atakuje jelito.

35. Zapalenia

- zespól zmian wstecznych , zjawisk fizykochemicznych, zaburzeń i zmian rozrostowych pojawiających się w miejscu zadziałania czynnika szkodliwego

Cechy stanu zaplanego: zaczerwienienie podwyższona temp, ból, upośledzenie czynności

Obronne komórki: neutrofile, eozyno file, komórki tuczne, limfocyty, monocyty

Neurofile- fagocytoza bakterii, kompleksównimmunologicznych, wytworów rozpadu tkanek

Eozofile- fagocytoza kompleksów immunologicznych, neutralizacja histiaminy oraz SRS-A

Komórki tuczne- wydzielaja histiaminę heparynę serotoninę, SRS-A

Limfocyty- odp humoralna i kom

...