Przebieg linii gospodarczych z północnego wschodu na południowy zachód. Linie oddziałowe prostopadłe do nich.
Takie rozwiązanie układu linii ma zabezpieczyć drzewostany przed wiatrami wywalającymi z zachodu z południowego zachodu jak również z północnego zachodu. Prócz tego układ ten stwarza korzystniejsze warunki do odnowienia dając nalotom i uprawom częściową osłonę przed silnym nasłonecznieniem z południa.
a)drzewostanową
b)kontrolną
Proszę podać listę podobieństw i różnic
Metody drzewostanowe
Autor - Judeich (1871)
Powstała z metod:
okresowo-powierzchniowej i okresowo- kombinowanej
(była wynikiem obserwacji, że konieczne było odstąpienie od realizacji planu).
Główne założenia:
- wytyczne gospodarki leśnej na najbliższy okres (10-20 lat) i jej kształtowanie przez dalsze rewizje,
- zestawienia i plany dla całej kolei rębu są zbędne,
- nie dąży się do uporządkowania przestrzennego, ale do uporządkowania klas wieku.
Rozwój metody umożliwiła teoria maksymalnej renty gruntowej - pozwoliła obliczyć korzyści i straty wynikające z uwzględniania indywidualnej dojrzałości rębnej.
Dojrzałość rębna drzewostanu jest podstawą regulacji użytkowania - uniezależnienie od kolei rębu („gospodarstwo w całym lesie (obrębie) powinno być zastąpione gospodarstwem w drzewostanie").
Ogólne zasady gospodarowania w metodzie drzewostanowej
a) Las jest podzielony liniami sztucznymi i naturalnymi - tworzy się krótkie ostępy i gospodarstwa. Podział powierzchniowy jest podstawą zaprojektowania kierunku i lokalizacji powierzchni zrębowych; oddziały nie są przydzielane do okresów gospodarczych.
b) Użytki rębne
- określenie finansowej kolei rębu (w charakterystycznych drzewostanach obliczenie „odsetka wskazującego" - wyraża stosunek przyrostu wartości drzewostanu do wartości kapitałów czynnych w produkcji leśnej - specjalne wzory, porównanie z przyjętą w państwie stopą procentową) - to obliczenie daje ogólną orientację jaka będzie powierzchnia zrębowa w ciągu 10-20 lat; inny sposób obliczenia - dojrzałość materiałowa, dojrzałość techniczna,
- zestawienie zrębów na 10 lat na podstawie opisów taksacyjnych i map:
• rozręby i oręby,
• d-stany „zdecydowanie" rębne (wyjątki: niekorzystne położenie w ostępie) + d-stany negatywne,
• d-stany do wycięcia ze względu na uporządkowanie przestrzenne,
• d-stany „wątpliwie" rębne,
- na podstawie zestawienia tworzy się orientacyjny etat rębny weryfikowany przez normalny etat roczny i przyjmowany zależnie od układu klas wieku,
c) Użytki międzyrębne z:
• czyszczeń
• trzebieży
• przestojów
• przygodne
Ocena metody
(Wagner) Oparcie dojrzałości rębnej drzewostanów na przesłankach finansowych (metoda regulacji dochodów)
(Judeich) Osobne traktowanie każdego drzewostanu - gospodarstwo grupowo-drzewostanowe.
Najmniejszą jednostką manipulacyjną jest pododdział. Stwarza to możliwość dostosowania zagadnień produkcyjno-hodowlanych do warunków siedliska.
METODY DRZEWOSTANOWE- MET. UL.
(metoda urządzania lasu) Twórcą jest Judrich-1571.Podstawowe znaczenie ma dojrzałość rębna poszczególnych drzewostanów . Etat określa się na najbliższy krótki okres na podstawie miąższości istniejących w obrębie drzewostanów rębnych. Tutaj regulacja ładu czasowego ma na celu osiągnięcie najwyższych dochodów, do wyrębu wyznacza się drzewostany, które osiągnęły dojrzałość rębną. Okres gospodarczy ustala się na 10 lat i na ten czas sporządza się szczegółowy plan cięć. W metodach drzewostanowych do najważniejszych czynników URZ L zalicza się:
1.Pełna i szczegółowa inwentaryzacja zasobów .
2.Zestawienie klas wieku , które ułatwiają analizę czynników produkcji.
3.Wykaz drzewostanów rębnych i przeszłorębnych.
4. Wykaz drzewostanów negatywnych.
5.Wykaz drzewostanów, których wycięcie jest konieczne ze względu na zachowanie ładu przestrzennego.
6.Ustalenie jakie czynniki techniczno-gospodarcze muszą być wykorzystane w najbliższym czasie.
Jeżeli zachodzi konieczność unormowania lasu to oblicza się normalny etat powierzchniowy. Etat użytków przedrębnych oblicza się na podstawie próbnych powierzchni trzebieżowych.
Metody strukturalne, m.in.:
Kontrolna Gurnaud- Biolley'a
1878 - Adolphe Gournaud (1825-1898) przedstawia projekt metody kontrolnej na Wystawie Światowej w Paryżu
Gournaud: "Celem gospodarowania jest nieprzerwana produkcja drewna - możliwie dużej ilości, możliwie dobrej jakości. Leśnik powinien tak kształtować drzewostan, by osiągnąć możliwie wysoką jego wartość przy użyciu sił danych darmo przez naturę"
1888 - Henri Biolley (1858-1939) wykonuje pierwsze doświadczenia z metodą kontrolną w lesie przerębowym (30 ha); 1890 - pierwszy plan urządzania wg metody kontrolnej (lasy Gminy Couvet)
Las przerębowy - struktura podpatrzona w górskich lasach drobnej własności użytkowanych plądrowniczo w formie jednostkowych cięć, i w których odnowienie lasu pozostawiono naturze; struktura taka występuje niekiedy także w lesie naturalnym jako krótkotrwała (20-60 lat) faza przejściowa przy odmładzaniu fazy terminalnej
We współczesnym lesie przerębowym celem nadrzędnym jest osiągnięcie stanu równowagi i trwałe jej utrzymanie
Struktura lasu przerębowego jest kształtowana i utrzymywana przez regularne cięcia (cięcia przerębowe), które umożliwiają osiągnięcie odpowiedniej ilości odnowienia, maksymalnego przyrostu drewna i maksymalnego plonu
Kryteria przy wyborze drzewa do wycięcia: - popieranie odnowienia,
- selekcja i pielęgnacja drzew,
- regulacja struktury drzewostanu (pionowej i poziomej),
- użytkowanie drzewa dojrzałego,
- użytkowanie sanitarne
Nie rozróżnia się cięć przedrębnych i cięć rębnych!
Cechy cięć przerębowych:
- nieprzerwane odnowienie na całej powierzchni rekompensuje ubytek drzew użytkowanych utrzymuje się charakter lasu trwałego,
- pielęgnacja drzew jest zindywidualizowana,
- duże znaczenie ma dozowanie światła,
- tempo przyrostu grubości drzew ma inny przebieg niż w drzewostanie jednowiekowym, drewno jest równosłoiste,
- znaczną część plonu stanowią drzewa grube, uzyskuje się za nie wysoką cenę,
- otrzymuje się sortymenty bardzo grube, - tempo wzrostu młodych drzew jest przyhamowane w wyniku ocienienia,
- drzewostany w lesie przerębowym są bardzo odporne na szkody ze strony wiatru i śniegu
Metoda kontrolna- połączenie pielęgnacji lasu i kontroli przyrostu miąższości w celu osiągnięcia największych efektów produkcyjnych (Knuchel, 1950)
Cechy metody kontrolnej:
- trwały podział lasu na jednostki kontrolne,
- okresowy, pełny pomiar jednostek,
- kontrola użytkowania przy pomocy tzw. dwukrotnego pomiaru,
- zastosowanie taryf do obliczenia miąższości drzew stojących,
- obliczenie bieżącego okresowego przyrostu miąższości poszczególnych jednostek,
- zerwanie z pojęciem "kolej rębu" i "wiek rębności".
Taryfa- lokalne tablice miąższości, t. jednodzielna - pozwala odczytać miąższość drzewa tylko na podstawie jednej cechy (najczęściej pierśnicy)
Sylwa (sv) - jednostka objętości drzewa na pniu, z której po wyrobieniu sortymentów otrzymuje się 1 m3 drewna
Obliczanie bieżącego przyrostu miąższości:
Urządzeniowe zestawienia inwentaryzacyjne:
- liczba drzew i krzywa liczebności,
- zapas, zasobność, miąższość drzewa przeciętnego,
- struktura zapasu wg klas grubości (cienkie d=17,5-32,5 cm, średnie - d=32,5-52,5 cm, grube d>52,5 cm) i gatunków,
- zmiana zapasu, przyrost bieżący, dorost,
- wielkość przyrostu wg stopni pierśnic i klas,
- użytkowanie wg ilości i gatunków.
Gospodarstwo leśne jest specyficznym terenem badań. Rolę szczególnego wskaźnika pełni przyrost bieżący. Jego porównanie zarówno w kolejnych okresach (w danej jednostce kontrolnej) jak i między różnymi jednostkami zmierza do znalezienia metodą kolejnych przybliżeń optymalnej zasobności i struktury zapasu, tak by zapewnić maksymalne efekty produkcyjne.
W zależności od spodziewanego przyrostu miąższości i od potrzeb kształtowania zapasu i jego struktury, obliczany jest etat miąższościowy cięć przerębowych.
Nie ma w świecie drugiej metody urządzania lasu, która byłaby tak długo stosowana bez zmiany założeń i sposobów wykonania
Ocena metody kontrolnej:
- wysoki nakład pracy i kosztów wykonania pełnego pomiaru pierśnic drzew,
- nie występują koszty taksacji i częstego aktualizowania map,
- duża wartość drewna produkowanego w lesie przerębowym,
Ograniczenia stosowania metody kontrolnej i prowadzenia lasu przerębowego:
- konieczność istnienia stabilnych warunków politycznych, gospodarczych i społecznych,
- posiadanie bardzo dobrze przygotowanego personelu leśnego,
- posiadanie gęstej sieci dróg wywozowych,
- produkcja sortymentów krótkich,
- duża suma opadów rocznych,
- małe zagęszczenie zwierzyny,
- posiadanie wartościowych ekotypów hodowanych drzew.
- brak negatywnego oddziaływania emisji przemysłowych.
Prowadzenie lasu przerębowego odpowiada warunkom półnaturalnego kierunku hodowli lasu:
- zapewnia zgodność składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem,
- wykorzystuje potencjał genetyczny drzew,
- kształtuje mieszane drzewostany o zróżnicowanej strukturze,
Las przerębowy pozwala wypełniać funkcje pozaprodukcyjne:
- glebo- i wodochronne,
- rekreacyjne,
- estetyczne,
- mikroklimatyczne,
Urządzanie lasu wg metody kontrolnej odpowiada współczesnym koncepcjom prowadzenia lasu:
- gospodarowanie jest zindywidualizowane, wolne od schematów,
- bardzo duża jest rola gospodarza lasu w realizacji ramowych wskazań planu urządzania,
- możliwe jest połączenie w jednej osobie wykonawcy planu urządzania lasu i realizatora postanowień planu.
Próchnica jest jednym z wskaźników mówiących o aktualnej zdolności produkcyjnej siedliska z uwagi na to iż jest łatwo zmiennym elementem.
forma aktualnego stanu siedliska
Jednostka określająca aktualną zdolność produkcyjną siedliska w odniesieniu do jego zdolności potencjalnej - wynikającej z trudno zmiennych elementów gleby.
Wyrazem aktualnej zdolności produkcyjnej jest zestaw łatwo zmiennych elementów, takich jak:
a)forma próchnicy
b)zestaw gatunków wskaźnikowych runa (typ pokrywy)
c)aktualna produkcyjność (bonitacja drzewostanów)
Na terenach nizinnych w odniesieniu do siedlisk świeżych wyróżnia się następujące stopnie aktualnego stanu siedliska:
N - siedliska w stanie naturalnym lub zbliżonym do naturalnego
z - zniekształcone
d - słabo zdegradowane
D- silnie zdegradowane
żyzności gleby
Naturalna zdolność gleby do zaspokajania porzeb roślin lub fitocenoz z jednoczesnym uwzględnianiem wpływu pozostałych czynników siedliska.
Czynniki kształtujące: zawartość koloidów mineralnych i organicznych, skład mineralny gleb, organizmy żywe ( drobnoustroje) , stosunki wodno powietrzne i cieplne, procesy wietrzenia minerałów i skał, ekto- i endopróchnica, roślinność.
Struktura gleby, pochodzenie gleby, pH, skład mechaniczny, zasobność w składniki pokarmowe, pojemność sorpcyjna, właściwości chemiczne.
Pochodzenie gleby decyduje o składzie mechanicznym i zasobności.
Skład mechaniczny i struktura gleby decyduje o kapilarności oraz o możliwości przechodzenia korzeni przez glebę.
PH - decyduje o występowaniu mikroorganizmów i procesach chemicznych.
Właściwości chemiczne decydują o procesach chemicznych i przemywaniu.
Zasobność w składniki pokarmowe decyduje o możliwościach wzrostowych drzew.
struktura gleby-najlepsza gruzełkowata lub kaprofilowa, zapewniają one łatwość penetracji przez korzenie, dobre warunki powietrzne
porowatość- wynika z istnienia przestworów w glebie
głęb. gleby - biologiczna, jest to miąższość strefy dostępnej dla korzeni
Użytki przygodne pozyskiwane są we wszystkich drzewostanach ( z wyjątkiem upraw i młodników) w wyniku prowadzenia cięć sanitarnych (posusz, drzewa pułapkowe, wiatrołomy, wywroty). Etat użytków przygodnych ze względu na sposób powstawania i charakter nie może być ściśle określony. Może być on oszacowany jako pewien procent użytków rębnych lub przedrębnych. Najbardziej miarodajną podstawą oszacowania etatu użytków przygodnych jest wielkość pozyskania ich w poprzednim okresie gospodarczym.
Wszelkie nieprawidłowości w budowie przestrzennej, wewnętrznej strukturze lasów, zła kondycja drzewostanów, gradacje zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia użytków przygodnych.
Treść:
2.Szczególne formy ochrony przyrody- istniejące i projektowanie
3.Walory przyrodniczo-leśne
4.Zagrożenia
5.Wytyczne do organizacji gospodarstwa leśnego, regulacji użytkowania zasobów oraz wykonywania prac leśnych
6.Plan działań-zestawienie prac objętych programem ochrony przyrody
Cele programu:
a)poprawa warunków ochrony przyrody i w miarę możliwości wzbogacania zasobów przyrodniczych ekosystemów leśnych, a w szczególności zachowania różnorodności biologicznej na wszystkich poziomach organizacji ( genowym, gatunkowym, populacyjnym)
b)ziwentaryzowania i zobrazowania walorów przyrodniczych oraz zagrożeń przyrody nadleśnictwa na tle regionu i kraju
c)ustalenia hierarchii grup funkcji poszczególnych ( całych lub części ) kompleksów leśnych
d)wskazania kolejnych obiektów do objęcia szczególnymi formami ochrony i wstępnego określenia przedmiotów oraz celów i metod ich ochrony
e)doskonalenia gospodarki leśnej i sprawowania ochrony przyrody z pełnym wykorzystaniem prac glebowosiedliskowych
f)preferowania technologii prac leśnych przyjaznych dla środowiska przyrodniczego
g)uświadomienia wszystkim grupom społeczeństwa obecnych i potencjalnych zagrożeń lasów oraz środowiska przyrodniczego
h)umożliwienia w przyszłości wykonania szeregu analiz porównawczych dotyczących zmian stanu lasu i środowiska przyrodniczego
i)ochrony zabytków kultury materialnej w lasach
j)opracowania propozycji do planów zagospodarowania przestrzennego
Zakres:
- program sporządza się dla nadleśnictwa w ramach kolejnych rewizji urządzania lasu. W przypadku nadleśnictw mających aktualne plany urządzania lasu POP mogą być opracowane w formie aneksów. W pierwszej kolejności aneksy takie powinny być wykonane dla nadleśnictw wchodzących w skład LKP
- wykonuje się go dla gruntów a w szczególności dla lasów stanowiących własność skarbu państwa znajdujących się w zarządzie nadleśnictwa
- program opracowany jest na czas obowiązywania planu urządzania lasu a w przypadku sporządzania go w formie aneksu na okres do ostatniego roku obowiązywania planu
- program wykonywany jest na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów regulujących zasady gospodarki leśnej i sposoby sprawowania ochrony przyrody w LP
- ustalenia odbiegające od przepisów regulujących zasady gospodarki leśnej i sposoby sprawowania ochrony przyrody w LP po pozytywnym zaopiniowaniu przez KTG muszą być zaakceptowane przez dyrektora RDLP
- program dotyczy lasów zagospodarowanych to jest ochronnych i wielofunkcyjnych. Dla lasów objętych ochroną rezerwatową w programie podawane są tylko najważniejsze informacje
- w ramach programu mogą być formuowane jedyne wstępne propozycje zabiegów ochronnych dla rezerwatów , pomników przyrody , stanowisk dokumentacyjnych, roślin chronionych , grzybów i biotopów . ostateczny zakres czas i sposób wykonania zabiegów musi być uzgodniony z wojewódzkim konserwatorem przyrody
- ustalenia programu powinny być zgodne z:
-wytycznymi miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
-studium zagospodarowania przestrzennego województa
-koncepcją polityki przestrzennego zagospodarowania kraju
Plan ochrony rezerwatu jest częścią programu ochrony przyrody.
Obejmuje on 3 części:
a)Część ogólną zwaną potocznie elaboratem
b)Szczegółowy plan urządzenia lasu rezerwatowego na najbliższy okres gospodarczy (20 lat)
c)Zestawienia planu ochrony ekosystemów leśnych
Plan ochrony lasu rezerwatowego zawiera także ustalenia które ściśle związane są ze specyfiką ochrony przyrody. Poddaje się analizie te wszystkie okoliczności i fakty, które mają znaczenie dla trwałego zachowania rezerwatu. W szczególności ocenia się przebieg obecnych granic rezerwatu pod kątem należytej ochrony obiektu przed klęskami żywiołowymi, niekorzystnymi wpływami czynności gospodarczych wykonywanymi w sąsiednich drzewostanach , szkodami wyrządzanymi przez miejscowa ludność i turystów. W razie potrzeby przeprowadza się korektę granic przez dołączenie odpowiedniej szerokości pasa izolacyjnego ( otuliny). Roślinności krajowej rosnącej na stanowiskach wyspowych zapewnia się możliwie najkorzystniejsze warunki rozwoju przez stosowanie zabiegów hodowlano pielęgnacyjnych. Podstawa do ustalania wysokości użytkowania w rezerwatach częściowych gdzie...
rotheden