Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
TWORZENIE I PODZIAŁ DOCHODU NARODOWEGO
1. Rachunki narodowe.
Produkcja globalna przedsiębiorstwa - wartość produkcji wytworzonej w danym okresie (np. roku) w przedsiębiorstwie.
produkcja globalna = zużycie pośrednie (wartość przeniesiona) + wartość dodana
Produkt globalny gospodarki narodowej jest agregatem, równa się sumie produkcji globalnych poszczególnych działów gospodarki narodowej. Produkcja globalna każdego z działów równa się sumie produkcji globalnych wchodzących w jego skład gałęzi, zaś produkcja globalna każdej z gałęzi równa się sumie produkcji globalnych wchodzących w jej skład przedsiębiorstw.
Tak więc, produkt globalny gospodarki jest równy sumie produkcji globalnych wszystkich przedsiębiorstw działających w gospodarce narodowej.
Zużycie pośrednie - wartość nakładów rzeczowych na cele bieżącej produkcji (tych nakładów, które ulegają całkowitemu zużyciu w procesie produkcji), a więc surowców, energii, materiałów, półfabrykatów
Wartość dodana - stanowi różnicę między wartością produkcji globalnej a wartością zużycia pośredniego. Obejmuje wynagrodzenia oraz nadwyżkę ekonomiczną (odpowiednio wraz z amortyzacją lub bez):
wartość dodana brutto - wraz z amortyzacją
wartość dodana netto - bez amortyzacji
Produkt krajowy brutto jest również agregatem, równa się sumie wartości dodanych brutto wszystkich przedsiębiorstw działających w gospodarce narodowej.
Uwaga: Kategoria PKB pozwala uniknąć dublowania w naliczaniu zużycia pośredniego w gospodarce narodowej.
Rozróżnienie:
dobra finalne « dobra pośrednie
Dobra finalne - dobra sprzedawane ostatecznym odbiorcom.
Są to: dobra inwestycyjne, dobra konsumpcyjne, dobra przeznaczone na eksport, dobra przeznaczone na przyrost zapasów i rezerw.
Dobra pośrednie - dobra sprzedawane innym przedsiębiorstwom, które zużywają je w procesie produkcji w celu wytworzenia innych dóbr (pośrednich lub finalnych).
Są to: surowce, energia, materiały, półprodukty.
2. Przepływy międzygałęziowe.
Model przepływów międzygałęziowych, znany również pod nazwą modelu Input-Output lub modelu Leontiefa
· Wassily Leontief: „Struktura gospodarki narodowej”
· Nagroda Nobla (1973)
Model ten wykorzystywany jest do badań nad strukturą gospodarki narodowej. Przedmiotem analizy są powiązania technologiczne w gospodarce.
Podstawowe założenie modelu Leontiefa:
· gałąź wytwarza jeden homogeniczny produkt stosując jedną technologię produkcji
produkt º gałąź º technologia
Schemat tablicy przepływów międzygałęziowych Leontiefa
Numer gałęzi
Produkcja globalna gałęzi
Przepływy międzygałęziowe
1 2 ... j ... n
Produkcja finalna (końcowa)
1
X1
X11 + X12 + ... + X1j + ... + X1n
Y1
2
X2
X21 + X22 + ... + X2j + ... + X2n
Y2
...
i
Xi
Xi1 + Xi2 + ... + Xij + ... + Xin
Yi
n
Xn
Xn1 + Xn2 + ... + Xnj + ... + Xnn
Yn
Analiza w wierszu: dokąd? - kierunki rozdysponowania produkcji
w kolumnie: skąd? - stosowana technologia produkcji (struktura kosztów materiałowych), jakie surowce i półprodukty oraz w jakiej ilości są zużywane w procesie produkcji?)
gdzie:
współczynnik aij oznacza jednostkowy nakład produktów i na produkcję gałęzi j (zużycie produktów i niezbędne do wytworzenia jednostki produkcji w gałęzi j).
W zapisie macierzowym:
A = [ a i j ] - macierz współczynników techniczno-ekonomicznych (macierz współ-czynników Input-Output); X, Y - wektory produkcji globalnej i finalnej.
3. Zależności między produkcją globalną, finalną i dodaną
Bilans gospodarki narodowej
Przepływy międzyg.
Razem
Produkcja finalna
1 2 ... n
zużycie pośred.
Kons.
Inw.
Y
Prod.
globalna
X11 + X12 + + X1n
Z1
K1
I1
X21 + X22 +...+ X2n
Z2
K2
I...
stary_hipis