BaktZapOpoMRnoworoNiemowl-St.Agalactiae,EscherichiaColi,KlebsiellaPneumonia,Listeramion ocytogenesMłodsze dzieci-NeisseriaMenigitidis,haemophiliusInfluenzae,StPneumoniaeatarsDziecID orośl–nMenigitidis,stPneumoniaeNeisseria meningitidisdwoinkąG(-);Patogenność:PolisachOtoczka ,LipooligosachBłZew(endotoksyna),BiałkaBłZew,Rzęski(2typy–umożlKoloniz),ProteinazaIgA;natur alRezerwIŹródłZakToChory/bezobjawNosiciel;KolonizJamęNos-gardł;przenoszJestDrKropelkKont akBezpośr;ZakNagłyPoczątChIWysypkKrwotocznHaemophilusInfluenzaeTypBpałecG(-);Inwazyj ne ZakO.u.n–dzieci<5rokŻycia(4mA2rok);koloniJamNosGardł;przenoszDrKropel/kontBepośrSt.Pn eumoniaeG(+),katalazo(-),wytwarzająceOtoczkęWielocukrow/kolonizujNosogard;przenoszoneDrK ropel/konBezpośAseptycznZapOpMRostrPocz,klinicObjZapOpoMR,leukocytWPłMR,brakWNimBakt,krótkŁagodPrzebiEtiologia– wirusyEnterowirusy(Coxsackie,ECHO),świnki,odkleszczowegZa pMózgu,hsv,vzv;ebv,cmv,hiv;AdenowirusyUOsóbZOsłOdpor;polioWirusbakter:MycobacteriumTuberculosis,TreponomaPallidum,BartonellaHnselae(chKociegPazur)grzybyzakażWskaźnwAisd:CandidaAlbicans,CryptococusNeoformans,AspergillusZap mózgu-Wirusy: kleszczowego zap mózgu, HSV 2, VZV, Rzadko: Arbowirusy, CMV, HIV Grzyby: jak wyżejChHeinegoM(poliomielitis)wiru sPolio, zap rogów przednich rdz k, Rozp dr fekalno-oralną, Może doprow do wiotkiego niesymetr poraż m kończyn,antybioBakZapOpo*S. pneumoniae – penicylina (cef. III), wankomycyna lub ch loramfenikol.*N. meningitidis – penicylina, cefalosporyny III gen.*H. influenzae – cefalosporyny III gen.*L. monocytogenes – ampicylina + aminoglikozyd (oporne na cefalosporyny).*E. coli – cef alosporyny + aminoglikozyd.*Pseudomonas sp. – cefotaksym (piperacylina + aminoglikozyd), chinolony lub imipenem.*S. aureus – kloksacylina + aminoglikozyd, wankomycyna Ryfamiicyna.as epZapOpon*grzybicze – amfoterycyna B + fluorocytozyna, flukonazol, itrakonazol.*kiła, leptospi roza, neuroborelioza (choroba z Lyme) – penicylina G.*listerioza – ampicylina (+ amikacyna ewentua).*riketsjozy – chloramfenikol lub tetracykliny.*gruźlica – np. izoniazyd + rifampicyna + etambutol (terapia skojarzZaws!).*pasożytnicze – pirymetamina + sulfadiazyna lub spiramycyna.*w irusowe – acyklowir, widarabina (HSV tylko, dla reszty wirusów brak swoistych chemioterapeutyk
Diagnostyka Mater diag w zakaż OUN - Płyn m-r, (CSF), Krew (50% przypad–posiew krwi dodatni); Inne (wymaz z jamy nosowogardł-nosicielstwo, wymaz z wybroczyn na skórze-meningokoki). Płyn m-r - Preparat bezpoś. Met hodowl–posiew. Szyb testy lateks, odcz immunolog, aglut. Testy biochem (białko, glukoza). Testy cytolog.Punkcja - PMR pobier przed rozpocz antybiotykoter , Pacjent na boku z podkurcz nogami i wygiętym do tyłu kręgosł, miejsce nakłucia odkaż jodyną, pomiędzy III i IV kręg lędź, min.2 jałowe probó (Bad ogólne i bakteriolog), wykon posiew na ogrzane(37OC) podł (np. meningomedium), po zakończ zab i wycof igły należy przemyć skórę alko-zapobiec podraż skór (jodyna), próbkę PMR przesył niezwł do lab w temp . 37OC (z opis i form)Posiew płynu m-r - Rutynowe: agar z krwią, agar czeko, podł tioglikanowe, podłoże BHI.//Pałeczki G–, mogące należeć do rodziny Enterobacteriaceae w preparacie: podłoże MacConkey’a. //Podejrzew bakt beztl: odp war hodPosiew krwi: Krew pob się przed antybiotykoter lub przed podanie następ dawki antybiot/Krew należy pobrać w momen narastania temp/ Pob krew do odp podłoża trans-namnaż./najszyb dost prób do lab, nie dopuszcz do jej schłodz. (37oC!). Najczęś drobnoust dost się dr krwiopochodną! Rzadziej przez ciągłość lub bezpośrednio do OUN.
Testy biochem płyn m-r: Poziom białka i glukoz//CRP i białka ostrej fazy.Testy cytolog:określ ilości kom ukł odpornoś w pł m-r./W zakaż bakt–ropn, b dużo kom wielojądrz(neutrofili).//W zakaż aseptycz dużo komjednojądrz.Szczepienia - Haemophilus influenzae typu b - Obowiazk kalendarz szcz, 4dawki (2mc-5rż), ag polisachar połączony z nośnikiem wł immunol (białko toksyny błon, anatoksyna tęż, anatoksyna błon lub białko meningokoków) St.pneumoniae- zalec szczep, refund w gr. Ryzyka, Szczep polisachar (dzieci powyżej 2.r.ż. z gr wysk ryzyka i dorosł, Szczep skoniugowane- dzieci poniżej 2 r.ż., zapewniają powstanie pamięci immunolog, 7, 10 i 13-walent Neisseria meningitidis gr A i C- zalcane szczep, nie chroni przed szczepem gr B, zleca lekarz-trzeba się kwalifikować. Polisachar szczep meningokokowa (antygen- liofilizowany polisacharyd N.m.)
Bleckfear