Z32 Edukacja chorego na cukrzyce w zakresie zasad insulinoterapii.
OPRACOWANE TYLKO ZE SZCZEKLIKA
Insuliny dobiera się choremu indywidualnie w zależności od jego trybu życia i pory spożywania posiłków.
– ze względu na budowę chemiczną: insuliny ludzkie i analogi insuliny ludzkiej
– ze względu na czas działania
a) posiłkowe: szybko działające analogi insuliny, krótko działające insuliny ludzkie,
b) insuliny naśladujące podstawowe wydzielanie: insuliny średnio długo działające, analogi insulin długo działające
c) mieszanki insulinowe: szybko działający analog insuliny z zawiesiną protaminowa tego analogu,
Działanie
początkowe
maksymalne
zakres
Analogi insulin szybko działające
aspart
NovoRapid Penfill
10 – 20 min.
1- 3 h
3- 5 h
glulizyna Apidra
1 -2 h
3 – 5 h
lispro Humalog
15 min.
40 – 60 min.
Insuliny krótko działające
Neutralna Actrapid Penfill, Gensulin R, Humalin N, Insuman Rapid, Polhumin N
30 min.
1 – 3 h
6 – 8 h
Insuliny średnio długo działające
Izofanowa Gensulin N, Humalin N, Humalin N Pen, Insulatard Penfill,
Insuman Basal,
Polhumin N
0,5 – 1,5 h
4 – 12 h
18 – 20 h
Analogi insuliny długo działające
Detemir Levemir Penfill
1,5 – 2 h
4 – 14 h
24 h
Glargina Lantus
bezszczytowa
a) Cukrzyca typu I, cukrzyca LADA
Insulinoterapie należy rozpocząć od chwili rozpoznania, gdyż stymulacja komórek ẞ pochodnymi sulfonylomocznika przyspiesza wyczerpanie rezerw wydzielniczych i pogarsza przebieg choroby.
b) Cukrzyca typu II
– wtórna nieskuteczność leków doustnych
– przeciwwskazania do stosowania leków doustnych
– leczenie czasowe – świeżo rozpoznana cukrzyca z dużą hiperglikemią
Modele i sposoby insulinoterapii
– We wszystkich insulinoterapiach w cukrzycy typu II stosuje się metforminę (jeśli nie ma do tego przeciwwskazań)
1. Insulinoterapia prosta: leki doustne + jedno wstrzyknięcie insuliny dziennie
2. Insulinoterapia złożona: dwa lub więcej wstrzyknięć insuliny dziennie
3. Intensywne leczenie mieszanką insulinową – stosowanie mieszanek insulinowych 3 razy dziennie przed głównymi posiłkami
4. Intensywna insulinoterapia – zalecana w cukrzycy typu I metoda wielokrotnych wstrzyknięć insuliny (wyjątkowo może być też stosowana w typie II cukrzycy)
5. Intensywna insulinoterapia czynnościowa – rozwinięcie i modyfikacja powyższej terapii o uwzględnienie wysiłku fizycznego, pory i składu posiłków z możliwością regulowania dawek insulin w zależności od indywidualnego zapotrzebowania chorego – możliwe dzięki ciągłemu wlewowi z osobistej pompy insulinowej.
6. Osobiste pompy insulinowe: ciągły wlew podstawowy + wstrzyknięcia posiłkowe
Doustne leki przeciwcukrzycowe
- gliklazyd: Diabrezide, Diaprel, Gliclada
- glikwidon: Glurenorm
- glimepiryd: Amaryl, Avaron, Diaril, Glipid
- glipizyd: Antidiab
- akarboza: Glucobay
Leki działające na układ inkretynowy
- antagoniści receptora peptydu glukagonapodobnego
- inhibitory peptydazy dipeptydylowej
potajemna