3
Kryzys. Bez względu na to w jakim jesteś wieku, jaki tryb życia prowadzisz, jesteś biedny czy bogaty – taka sytuacja może dopaść każdego.Pojawia się nagle, doprowadzając nas do zaburzenia równowagi funkcjonowania w życiu codziennym, społecznym, rodzinnym, zawodowym, towarzyskim, partnerskim.
Może dotknąć każdego z nas. Z jednej strony, może stanowić zagrożenie dla naszego życia i zdrowia, ale z drugiej – może być szansą na zmianę. Z definicji słownikowej wynika że KRYZYS PSYCHOLOGICZNY (emocjonalny) to ostre, przejściowe, rzadziej przewlekłe zaburzenie stanu równowagi psychicznej, spowodowane zagrożeniami związanymi z wydarzeniami krytycznymi (osobistymi czy sytuacyjnymi). Ogólnie – chodzi o sytuację, która powoduje przejściowe zachwianie równowagi psychicznej człowieka czy grupy osób, co wymaga natychmiastowej pomocy otoczenia i interwencji w środowisku.
Kryzys to sytuacja stresu emocjonalnego i poznawczego, wymagająca zmiany perspektyw w ciągu krótkiego czasu. Sytuacja pojawia się nieoczekiwanie, wymaga dużych zmian osobowości i nowych sposobów radzenia sobie z sytuacją. Zachodzące zmiany mogą mieć charakter progresywny lub regresywny.
Kryzys: ma swój początek, dynamikę, fazowość przebiegu i zakończenie.
Faza ostra kryzysu trwa do 6 tyg. Przy dłuższym trwaniu mówimy o przebiegu chronicznym. Kryzys może się powtarzać u tej samej osoby.
Przyczyny kryzysu: sytuacja trudna, przeżycia przykre, czasem i radosne.
Nie każda sytuacja wywołuje kryzys, lecz taka, która pojawia się w następujących okolicznościach:
1. wywołuje silne napięcie, co utrudnia normalne funkcjonowanie;
2. gdy problem jest przynajmniej subiektywnie bardzo ważny;
3. gdy człowiek staje się bezradny wobec trudnego problemu i nie wie, jak ma się dalej zachowywać, co ma robić;
4. gdy poczucie dyskomfortu psychicznego trwa znacznie dłużej niż zazwyczaj przy przeżywaniu trudności.
Rodzaje kryzysów:
-Organizmiczne
zaburzenie wewnętrznej równowagi na skutek działania czynników zewnętrznych.
-Zagrożenie wewnętrznej integracji
na skutek jakiegoś traumatycznego zdarzenia – zagrożenie sensu życia.
-Kryzysy interpersonalne i socjokulturowe
Powody kryzysów w rodzinie:
· utrata osoby
· przybycie nowego członka (np. dziecko, chory krewny)
· alkoholik w rodzinie, przestępca
· samobójstwo w rodzinie i poczucie winy za tę śmierć
-Kryzys w obliczu zagrożenia życia chorobą
-Kryzys po stracie osoby znaczącej
-Kryzys obejmuje umierającego i osoby, które musza się zmagać z bólem wywołanym śmiercią ukochanej osoby (kryzys żałoby).
Najgoszym skutkiem kryzysu jest kryzys suicidalny. Na każdym etapie trwania kryzysu psychologicznego mogą się pojawić myśli i plany pozbawienia się życia. Kryzys psychologiczny może się przekształcić w kryzys suicydalny.
Kryzys suicidalny – to kryzys naznaczony myślami samobójczymi, który może się przekształcić w sytuację wymagającą natychmiastowej pomocy. Sytuacja wymagająca natychmiastowej pomocy to taki stan, który grozi albo samobójstwem albo zabójstwem.
Ukryte tendencje autodestrukcyjne ujawniają się w zależności od osobowości i okoliczności życiowych. Niektórzy ludzi przejawiają większa podatność na samobójstwo, które zmienia się w trakcie życia. Zależy to od podatności. poziomu tolerancji na frustrację, subiektywnej oceny swojego życia, ambicji, zaspokojenia własnych pragnień, różnych uwarunkowań psychospołecznych
Kryzys Psychologiczny pojawia się nagle. Tracimy zdolność normalnego funkcjonowania w życiu codziennym, społecznym, rodzinnym, zawodowym, towarzyskim, partnerskim. Interwencja kryzysu psychologicznego jest to „szybkie” przywrócenie poszkodowanemu stanu emocjonalnego/umysłowego do stanu równowagi psychicznej. Także umysłowej aktywności na tyle sprawnej, aby w ramach ogólnie przyjętego rozsądnego myślenia był w stanie dokonywać rozsądnych wyborów, podejmować decyzje bez szkód dla siebie i innych, być zdolnym do rozmowy, zrozumienia własnej sytuacji, jej powodów, źródeł i dalszych jej konsekwencji.
LITERATURA
Pilecka B. (2004). Kryzys psychologiczny. Wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo UJ.
mikimartin21