Polityka pieniężna głównych banków centralnych.doc

21.02.2011

Temat: Rola rezerw walutowych.

joannabogolebska@wp.pl

EBC – Europejski Bank Centralny

SRF – System Rezerw Federalnych

R. Wierzba „EBC” TWIGGER

P. Szpunar „Polityka pieniężna” PWE

miesięcznik „Bank i Kredyt” à www.nbp.pl

Rezerwy walutowe (oficjalne aktywa rezerwowe) à są to łatwo rozporządzalne aktywa zagraniczne, posiadane i w pełni kontrolowane przez władzę monetarną. Oficjalne aktywa rezerwowe netto jest to miara wprowadzona przez NBP w maju 2000 r. i zastąpiła ona rezerwy oficjalne brutto.

Rezerwy oficjalne brutto zawierały w swojej definicji wartość netto transakcji REPO (różnica pomiędzy aktywnymi i pasywnymi operacjami REPO). Obecnie uwzględniane są tylko aktywne transakcje REPO (zakupy papierów wartościowych z przyrzeczeniem odkupu). REPO to inaczej operacje otwartego rynku.

W skład oficjalnych aktywów rezerwowych wchodzą:

·         złoto monetarne

·         SDR

·         pozycja rezerwowa w MFW

·         aktywa w walutach obcych (gotówka, depozyty, papiery wartościowe)

·         pozostałe należności w walutach wymienialnych (pożyczki pod zastaw papierów wartościowych, tzw. repo, instrumenty pochodne)

Trzy źródła pochodzenia, zakumulowania rezerw walutowych państwa:

1.       emisja długu publicznego w walutach obcych

2.       wymiana pieniądza krajowego na waluty obce w tzw. transakcjach swap’owych

3.       nabywanie walut obcych za pieniądz krajowy na rynku transakcji kasowych (spot) lub terminowych rzeczywistych (forward)

O to jaką ścieżką nabywania rezerw dewizowych kieruje się państwo zależy od:

·         od wiarygodności kredytowej

·         od poziomu rynku transakcji swap’owych

·         od sytuacji na rynku walutowym (głębokość tego rynku i ceny)

Funkcje rezerw dewizowych:

·         pokrycie emisji pieniądza krajowego (saldo bilansu płatniczego à stan rezerw à emisja pieniądza)

·         narzędzie prowadzenia polityki pieniężnej (decyzje banku centralne o podjęciu i zakresie interwencji walutowych są podporządkowane celom prowadzonej polityki pieniężnej, a nie wynikają bezpośrednio z bieżącej sytuacji na rynku walutowym)

·         instrument polityki kursu walutowego (różne reżimy à od płynnego do stałego)

·         źródło finansowania zadłużenia zagranicznego

·         źródło pokrywania bieżących płatności dewizowych kraju

·         bufor chroniący przed negatywnymi dla kraju skutkami nieoczekiwanych zdarzeń

·         środki służące dokonywaniu inwestycji finansowych z zamiarem osiągnięcia zysku (rosnąca rola)

Izba walutowa (inaczej – zarząd walutą; currency board) à jednostronne zobowiązanie się kraju do utrzymania kursu walutowego na określonym poziomie poprzez rezygnację ze swojej niezależności monetarnej. Zmiany podaży pieniądza występują wyłącznie pod wpływem nadwyżki lub deficytu w bilansie płatniczym.

Bank centralny jest pozbawiony zdolności do zmiany bazy monetarnej poprzez instytucję izby walutowej. Jedynym źródłem zwiększenia (ograniczenia) bazy monetarnej stają się nadwyżki (deficyty) bilansu płatniczego.

Nie ma gold standard, ale jest currency board (kraje nadbałtyckie).

Bank centralny może dokonywać interwencji na rynku walutowych, także w ramach innych polityk pieniężnych np. strategia kontrolowania agregatów pieniężnych, strategia bezpośredniego celu inflacyjnego.

Sovereign Wealth Funds à zwane też państwowymi funduszami inwestycyjnymi lub funduszami narodowymi zakładane są w celu prowadzenia przez państwo inwestycji w zagraniczne aktywa finansowe. Fundusze takie są finansowane głównie z przychodów z eksportu surowców naturalnych (ropa naftowa, gaz ziemny oraz minerały) lub nadwyżek bilansu handlowego. Celem ich działalności jest uzyskiwanie zysków z inwestycji przewyższających stopę zysku wolną od ryzyka.

Można wyróżnić kilka typów sovereign wealth funds:

·         Fundusze stabilizacyjne – gdzie podstawowym celem jest zmniejszenie zależności budżetu i gospodarki kraju od wahań cen surowców (zwykle ropy naftowej);

·         Fundusze oszczędnościowe dla przyszłych pokoleń, które celują w zamianę przychodów z nieodnawialnych źródeł w bardziej zróżnicowany portfel aktywów oraz by złagodzić efekt choroby holenderskiej;

·         Podmioty inwestujące rezerwy walutowe, których aktywa są często liczone jako część rezerw walutowych kraju. Powstały w celu zwiększenia stopy zwrotu z rezerw;

·         Fundusze rozwojowe, które pomagają sfinansować projekty socjo-ekonomiczne  lub promować polityki przemysłowe mogące zwiększyć przyszły wzrost produktu krajowego;

·         Fundusze emerytalne, które dostarczają środków (innych niż wpłaty uczestników) dla zapewnienia przez państwo wypłaty przyszłych świadczeń.

7.03.2011

Temat: Interwencja banku centralnego.

Spadek pieniądza w obiegu (zmiana bazy monetarnej à skutek uboczny).

Baza monetarna wraca do stanu początkowego.

Rezerwy obowiązkowe à płynne środki, które Banki komercyjne zobowiązane są do utrzymania ich w swoich aktywach (jest to pewien procent)

Interwencje walutowe są polityką bilansu banku centralnego (balance sweet policy)

Interwencja sterylizowana à dwa działania (dwie operacje) równoległe np. sprzedaż aktywów w celu aprecjacji waluty (efekt kursowy) oraz osiągnięcie celu, efektu pieniężnego (niezmieniona baza monetarna) à bank centralny zakupuje aktywa krajowe (papierowe aktywa skarbowe) à pieniądz w cyrkulacji wraca do stanu początkowego

Definicja: Interwencja sterylizowana

Zmiany ilości pieniądza w obiegu wywołane zakupem lub sprzedażą dewiz są neutralizowane przez odpowiednie operacje na rynku pieniężnym.

Utrzymanie rezerw à motyw interwencyjny, historyczny

Zjawisko akumulacji rezerw w gospodarce światowej:

W systemie kursów stałych rezerwy nie rosły gwałtownie. W systemie kursów płynnych popyt na rezerwy rośnie.

Wpływ interwencyjny w motywie historycznym:

I.   Motywy spółczesne (popyt na rezerwy):

a)       motyw ubezpieczeniowy (przezorności owy) à popyt dla celów płynnościowych i ubezpieczeniowy wynikający z negatywnych doświadczeń z kryzysu finansowego (krajów azjatyckich) tłumaczy obecną akumulację rezerw (zapobieganie kryzysom finansowym)

b)      motyw współczesnego mer...