Proces kształtowania się tożsamości w okresie adolescencji.docx

Proces kształtowania się tożsamości w okresie adolescencji

1.      Rozwój osobowości w okresie dorastania opisuje się w kategoriach rozwoju koncepcji Ja à

Rozwój osobowości = suma atrybutów, uzdolnień, postaw, wartości, jakie przypisuje sobie podmiot, charakteryzując samego siebie.

2.      Przejście od niespójnego i niestabilnego Ja do Ja zintegrowanego:

Rozwój koncepcji Ja w okresie dorastania, zmiany w samoocenie, orientacja przyszłościowa młodzieży

3.      Erikson – kształtowanie się tożsamości indywidualnej

4.      Marcia: tożsamość indywidualna, to struktura Ja, wewnętrzna, dynamiczna organizacja potrzeb, dążeń, możliwości, nadziei i wierzeń oraz historii indywidualnej

5.      4 statusy tożsamości:

a)      Tożsamość rozproszona/dyfuzyjna

·         Charakterystyczna dla wczesnego etapu dorastania

·         Skupienie się na wyglądzie zewnętrznym

·         Nieśmiałość, niepewność, brak autonomii

b)     Tożsamość lustrzana/przekazana

·         Wczesne dorastanie

·         Silny autorytet w rodzicach

·         Brak eksploracji, zamknięcie na nowe informacje

·         Konformizm i autorytaryzm, posłuszeństwo autorytetom

(tożsamość negatywna wyróżniona przez Eriksona dodatkowo-

·         Wczesne dorastanie

·         Tożsamość kryminalna, antyspołeczna

·         Postawy, wartości społecznie nieakceptowane

·         Często wstępowanie do sekt jako próba separacji od rodziców)

c)      Tożsamość moratoryjna/odroczona

·         Późne dorastanie

·         Eksploracja, eksperymentowanie

·         Odsuwanie w czasie podejmowania wiążących decyzji

·         Sceptycyzm w stosunku do nowej wiedzy

d)     Tożsamość osiągnięta/dojrzała

·         Tabelka Brzezińska

6.      Model zmian progresywnych i regresywnych zachodzących w procesie formowania się tożsamości wg koncepcji Alana S. Watermana

7.      Metody diagnozowania tożsamości dorastających

a)      Inwentarz Stylów Tożsamości ISI Berzonsky’ego

b)     Skala Rozwoju Tożsamości U-GIDS Meeusa

8.      Rodzinne uwarunkowania kształtowania się tożsamości osobowej człowieka (3 aspekty)

1)     Rozwojowy:

a)      Archer- indywidualny rozkład czasowy

·         Kwestionowanie rodziców, zdobywanie i poszerzanie autonomii,

·         odidealizowanie,

·         eksploracja,

·         zaangażowanie

b)     odmienność postrzegania problemów dotyczących jednostki na różnych etapach życia

·         psychopatologie, do których mogą prowadzić traumy zaburzające rozwój tożsamości w odpowiednim czasie

·         stabilność statusów wzrasta wraz z wiekiem

2)     Emocjonalny:

·         Akceptacja/odrzucenie rodziców

·         Sposób przywiązania do rodziców z okresu dzieciństwa – bezpieczny vs pozabezpieczany

·         Umiarkowany poziom afektywny, który sprzyja rozwojowi tożsamości (przy zbyt niskim może dojść do poczucia odrzucenia, przy zbyt wysokim do „stłamszenia”)

3)     Funkcjonalny:

·         Interakcje interpersonalne w domu

·         Bliskie więzi emocjonalne, elastyczność adaptacyjna, otwarte style komunikacji interpersonalnej à indywidualność młodej jednostki