Luc Burgin - Błędy Nauki.pdf

(1898 KB) Pobierz
- 1 -
985681020.001.png 985681020.002.png
LUC BÜRGIN
BŁĘDY NAUKI
Zapoznani geniusze – ich droga przez mękę
Tytuł oryginału:
Irrtümer der Wissenschaft. Verkannte Genies, Erfinderpech und kapitale Fehlurteile
1997 München
Wydawnictwo Prokop
Warszawa 1998
- 2 -
Christian Morgenstern
Niemożliwy fakt
Palmström, człowiek już niemłody,
na zakręcie pewnej drogi
dość statecznie sobie idąc
przez auto stał się prawie inwalidą.
Jak to możliwe – rzekł wstając
i nadal chęć do życia mając
jakby nieszczęść było mało,
że i to się jeszcze stało?
Trzeba by oskarżyć państwo:
złe przepisy, oszukaństwo?
Czy kierowcy pozwolenie
dano wręcz przez przeoczenie?
A może stanowi prawo:
piractwo nie jest zabawą.
Słyszeć sentencję byłoby miło:
„Czy też kierowcy wolno było...?”
Nasz Palmström, cały w kompresach,
niezmordowanie grzebie w kodeksach:
i wie wkrótce, że tą drogą
Auta jeździć już nie mogą!
Jaki wniosek stąd wypływa:
tylko we śnie rzecz możliwa.
Trzeba więc zapisać w rejestr:
czego nie wolno, to nie jest.
- 3 -
SPIS TREŚCI:
PODZIĘKOWANIE
WSTĘP
I. POKONANIE PRZESZŁOŚCI
1. Outsider psuje zabawę: Sensacyjne odkrycie w piramidzie Cheopsa
Zaskakujące znalezisko – Rzut oka wstecz – „Nienaukowa pogoń za sensacją”? – Gantenbrink kontratakuje –
Mylące wypowiedzi – Archeologiczny skandal
II. ZAPOZNANI GENIUSZE
1. Zamieszanie w wieży z kości słoniowej: Przełomowe dokonania w medycynie, których nikt
nie chciał zaakceptować
Niewielkie ukłucia, olbrzymie działanie – Tajemniczy gość – Wypowiedzenie wojny medycznym autorytetom –
Intrygi – „Ogólne oburzenie” – Sztandarowy przykład: Semmelweis – Zmowa akademików – Jenner i Harvey
ślą ukłony – Otwarta wymiana ciosów – Semmelweis w szpitalu psychiatrycznym – Spisek? – Lister dokonuje
przełomu – Historia lubi się powtarzać – Tezy Freuda: „To sprawa dla policji” – I tak się niczego nie nauczyli
2. Doścignięci przez rzeczywistość: Historia doktryn z dziedziny fizyki
Newton inicjuje rewolucję – Dziesięć rozpraw krytycznych – Farsa z eterem – Einstein wytycza nowe ścieżki –
Co to znaczy „komplementarny”? – Niedoceniona praca doktorska – „Tragiczne wydarzenie” – Rozszczepienie
atomu – Stan faktyczny: eksperymenty na ludziach – Czy udało się wytworzyć antygrawitację?
3. W krzyżowym ogniu krytyki: Alfred Wegener i teoria przesuwania się kontynentów
Dramat na lodowej pustyni – „Teraz chodzi o życie!” – Historyczna dygresja – „Majaczenie w gorączce” –
Straszliwe cierpienia i delikatna amputacja – Przykre przebudzenie – Błędne prognozy
4. Kosmiczne różnice: Wyprawa w świat pełen znaków zapytania
Sensacyjny rękopis – Kto jest kompetentny? – Gdy spada deszcz kamieni – Mobilizacja sceptyków – Woda na
Księżycu? – Nowe dane, nowe pytania – Paskudne neutrina – „Wielki mur” – Kłopotliwa sprawa: stała Hubble'a
– Stałe czy niestałe?
5. Wyśmiana i wyszydzona: Barbara McClintock i jej skaczące geny
Zakonnik przeciera szlaki – Manowce eugeniki – Skaczące geny – Alternatywne metody receptą na sukces –
Późne uznanie – „Wysoce nieprzyzwoita propozycja” – Upadek dogmatów
III. PECH WYNALAZCÓW
1. Trudności z metrem bieżącym: Natchnieni wynalazcy, którzy wyprzedzili własną epokę
Ubezwłasnowolnienie barona – Ofiara swoich czasów – Benz i jego „diabelskie wozy” – Uciążliwe ograniczenia
prędkości – Pierwsza motorówka – Jedyne wyjście: samobójstwo – Kto naprawdę wynalazł samochód?
2. Historia pewnej udręki: Wynalezienie maszyny parowej
Upadek dogmatu – Krótka wizyta w szpitalu dla obłąkanych – Na scenę wkracza szybkowar – Sprzeciwy – Watt
dokonuje przełomu – Stephenson w krzyżowym ogniu pytań – Nie milknąca krytyka – O człowieku, który
urzeczywistnił swoje marzenie
3. Gdy marzenia stają się rzeczywistością: Człowiek zdobywa niebo
Kłopoty prekursorów – Spadochron na pierwszych stronach gazet – Postęp – Tajemnicza działalność – Szalony
hrabia – Historyczne dokonanie dwóch braci – Spór wokół Weisskopfa
4. Odwieczny problem - perpetuum mobile: Robert Mayer formułuje prawo zachowania energii
- 4 -
„Brak zdolności patentowej” – Puszczanie krwi a zasada zachowania energii – „Mnóstwo nieuzasadnionych
poglądów” – Spóźnione uznanie – Robert Groll: geniusz czy szarlatan?
5. Nie kończący się dramat: Bojkotowane wynalazki współczesności
Potencjał twórczy – „Ciężki kryzys” – Urzędnicza blokada – Skandaliczne protesty – Późna rehabilitacja –
Zbędne linie napowietrzne? – Umieranie lasów – Cudowny filtr, którego nikt nie zna
IV. KRYZYSOWY NASTRÓJ
1. Zmierzch specjalistów: Źle się dzieje w państwie nauki
Manipulowanie danymi – Naukowa partanina – I autorytetom nieobce jest oszustwo – Kto ocenia
rzeczoznawców? – Milczenie profesjonalistów – O handlarzach tytułami i fałszywych doktorach – Roczny obrót
– 100 milionów marek
2. Nowy początek: Kilka uwag o nauce przyszłości
Zdolność pojmowania – Wyciąganie konsekwencji
ANEKS: Dokumenty
BIBLIOGRAFA
INDEKS NAZWISK
- 5 -
Zgłoś jeśli naruszono regulamin