1
Pedagogika pracy - subdyscyplina naukowa, której przedmiotem badań są pedagogiczne aspekty relacji człowiek-wychowanie-praca.
Cztery działy pedagogiki pracy:
1. kształcenie przedzawodowe
2. kształcenie prozawodowe
3. kształcenie zawodowe
4. kształcenie ustawiczne dorosłych
Pedagogika pracy zajmuje się także problemami wychowawczymi i oświatowymi zakładów
pracy, a także bezrobociem.
Praca zawodowa obok zawodu i kwalifikacji zawodowych stanowi podstawową kategorię
pedagogiki pracy.
Praca zawodowa (ujecie wąskie) - składają się na nią czynności, które:
- tworzą system wewnętrzny spójny
- opierają się na określonej wiedzy i umiejętnościach
- są skierowane na wytworzenie pewnych przedmiotów lub usług
- wykonywane są systematycznie i trwale
Praca zawodowa (ujęcie szersze) - oprócz czynności bierzemy pod uwagę także zewnętrzne warunki pracy, ramy organizacyjne, korzyści materialne, prestiż zawodu i inne elementy wpływające na proces i wyniki pracy zawodowej.
Pracę zawodową można badać w aspekcie:
- pedagogiczym
- psychologicznym
- socjologicznym
- prakseologicznym
- medycznym
- innych
Pracę człowieka można ujmować w aspekcie:
- ekonomicznym
- społecznym
- politycznym
- wychowawczym
- fizjologiczno-psychologicznym
- praca jako obiektywna potrzeba człowieka i niezbędny warunek jego rozwoju
- czynnościowo-rzeczowym
Fizjologiczne konteksty myślenia o pracy człowieka:
- uniwersalistyczny
- chrześcijański
- pragmatycznyFunkcje pracy:
- realizować, manifestować, rozwijać swoja osobowość
- praca jest nakierowana na zmianę świata przyrodniczego i przyporządkowanie go człowiekowi
- praca jest jedną z głównych form udziału człowieka w życiu społecznym, jest działalnościąspołeczną i kulturotwórczą
2
Problematyka kształcenia przedzawodowego.
1. Wychowanie przez pracę.
2. Kształcenie ogólnotechniczne.
3. Orientacja i poradnictwo zawodowe.
Kształcenie ogólnotechniczne - Kształcenie zawodowe
3
Funkcje pedagogiki pracy:
• wychowawcza
• dydaktyczna
• społeczna
• badawcza
• inspiracyjna
Obszary działalności pedagogicznej:
• kształcenie przedzawodowe
• kształcenie prozawodowe
• kształcenie zawodowe
• kształcenie ustawiczne dorosłych (zakłady pracy)T. Morr głosił idee wychowania przez pracę.
A w Polsce tę teorię głosił A. Frycz-Modrzewski.
S. Staszic przyczynił się do rozwoju szkolnictwa zawodowego.
Jastrzębski zapoczątkował humanistyczny nurt badań nad pracą ludzką.
Brzozowski twórcą filozofii czynu i pracy.
Prof. Nowacki twórcą pedagogiki pracy. Założyciel Instytutu Kształcenia Zawodowego.
Jako pierwszy wyróżnił 10 obszarów problemowych pedagogiki pracy.
Prof. Wiatrowski współpracował z prof. Nowackim i jako pierwszy wyróżnił działy
Działy:
• pedagogika przedzawodowa
• pedagogika zawodowa
• pedagogika zakładu pracyKategorie pedagogiki pracy:
• praca zawodowa
• zawód
• kwalifikacje zawodoweRodzaje zawodów:
• wyuczony
• wykonywanyPrestiż zawodu:
• zarobki
• wykształcenie
• moda na zawód
• zapotrzebowanie
• warunki pracy
• przydatnośćKwalifikacje zawodowe:
• wiedza zawodowe
• umiejętności zawodowe
• motywacja zawodowa4
Rozwój zawodowy - jest to proces przemian jakościowych człowieka warunkujących jego udział w procesach pracy zawodowej. Jego poziom warunkuje postępowanie człowieka w sytuacjach zawodowych wyrażone udziałem świadomości, rodzajem i stopniem aktywności oraz odpowiedzialności za podejmowanie zadania.
Z jakimi naukami współpracuje pedagogika pracy?
- z naukami pedagogicznymi i z naukami o pracy
Nauki pedagogiczne współpracujące z pedagogiką pracy:
- pedagogika ogólna
- pedagogika społeczna
- pedagogika specjalna
- andragogika
- dydaktyka
- teoria wychowania
- teoria kształcenia ustawicznego
Nauki o pracy współpracujące z pedagogiką pracy:
- psychologia pracy
- socjologia pracy
- filozofia pracy
- ekonomia
- prakseologia
Wychowanie przez pracę to zamierzony i celowo zorganizowany rodzaj działalności wychowawczej, którego cechę szczególną stanowi wykorzystywanie pracy w procesach oddziaływania na jednostkę i dokonywania zmian w jej osobowości.
Zadania wychowania przez pracę:
1. doprowadzanie dzieci i młodzieży a także dorosłych do:
- zdobycia podstaw wiedzy o pracy człowieka, ojej istocie i złożoności
- rozumienie roli pracy w życiu każdego człowieka
- przekonanie, iż praca stanowi nieodłączną właściwość, potrzebę i konieczność każdegoczłowieka sprawnego fizycznie i psychicznie
2. włączenie dzieci i młodzieży w nurt codziennej pracy ludzkiej i kształtowanie w tensposób:
- podstawowych umiejętności pracy, w tym szczególnych umiejętności
- odpowiedniego stosunku do pracy
- kształtowanie cech charakteryzujących jednostki
- kształtowanie kultury pracy
- motywy moralno-społeczne (obywatelski obowiązek)
- motywy ambicjonalne
- motywy polityczno-osobiste
W toku wychowania przez prace kształtujemy cechy o charakterze:
• intelektualnym (wiedza, zainteresowania, zdolności, krytycjonizm wobec siebie iwłasnej pracy)
• psychomotorycznym (umiejętności, sprawności, nawyki)
• społecznym (zadowolenie, duma z dobrze wykonywanej pracy)Kształcenie ogólnotechniczne
Cele: (kształcenia ogólnotechnicznego)
-opracowanie wiadomości i umiejętności głównie indywidualnych pozwalających na opis i
ocenę wybranych zjawisk technicznych -rozwijać określone cechy osobowości (wyobraźnia, odpowiedzialność, dokładność,
pomysłowość)
- pomaga w wyborze zawoduRola techniki:
- komunikacja, informacja, medycyna, przemysłOrientacja i poradnictwo - def
...
Eli_88