magazynowanie gazu.pdf

Dr inż. Czesław Rybicki

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu

MAGAZYNOWANIE GAZU W PMG I JEGO WSPÓŁPRACA Z SYSTEMEM

PRZESYŁOWYM

1 Gaz ziemny paliwem przysz ł ło ś ści

Gaz ziemny jako paliwo ekologiczne ma bardzo wiele do zaoferowania. Można go

używać w sposób szczególnie przyjazny dla środowiska. Dodatkowym atutem jest relatywnie

duża podaż i dostęp do źródeł wydobycia. Dzięki temu udział gazu ziemnego w bilansie

paliw pierwotnych państw wysoko rozwiniętych stale rośnie, w Polsce również.

Gaz ziemny jest produktem przyrody powstałym przed około 600 mln lat. Materiałem

wyjściowym przy powstawaniu gazu ziemnego były rośliny i zwierzęta morskie oraz

zatopione w morzach prastare lasy. W trakcie skomplikowanych procesów chemiczno-

biologicznych, pod wpływem wysokiego ciśnienia i wysokich temperatur, materiał organiczny

przekształcił się stopniowo w gaz ziemny.

Ilość gazu ziemnego powstającego przez miliony lat i zachowana poprzez naturę we

wnętrzu ziemi jest ogromna. Odkryte do dzisiaj i oszacowane zasoby gazu ziemnego pokryją

zapotrzebowania na długi czas naszego stulecia. Nowe złoża są stale odkrywane i

przekazywane do eksploatacji.

Główną zaletą gazu ziemnego jest jego skład chemiczny, którego podstawę tworzy metan.

Gaz ziemny zawiera również niewielkie ilości etanu, propanu, butanu oraz azotu i

dwutlenku węgla. W procesach oczyszczania usuwa się z gazu ziemnego większość

niepożądanych składników. Dzięki temu dostarczany do odbiorcy gaz ziemny jest paliwem

prawie wolnym od niepożądanych substancji.

Produkcja niezbędnej w dzisiejszym świecie energii, wykorzystywanej zarówno w

gospodarstwach domowych, jak i zakładach przemysłowych w procesach produkcyjnych,

napotyka coraz więcej przeszkód ze strony ekologów. Zastosowanie gazu ziemnego jest

przykładem pogodzenia interesów producentów energii i ekologów. Co prawda, zasoby

gazu ziemnego są niejednokrotnie bardzo odległe od miejsc jego użytkowania lecz jego

transport niema większego wpływu na walory krajobrazowe terenu, przez które przebiegają

sieci gazowe. Miliony kilometrów gazociągów na całym świecie poprowadzone są pod

powierzchnią gruntu, będące całkowicie niewidoczne.

Dzięki swoim właściwościom fizycznym i chemicznym gaz ziemny jest paliwem, którego

spalanie ma niewielki wpływ na środowisko naturalne, nie zawiera bowiem takich

szkodliwych substancji, jak siarka, fluor czy chlor. Spaliny powstające przy spalaniu gazu

ziemnego nie zanieczyszczają atmosfery związkami siarki, pyłami czy metalami ciężkimi.

Duże znaczenie ma również wysoka sprawność energetyczna urządzeń gazowych, dzięki

której ogranicza się zużycie energii. Mniejsze zużycie energii oznacza zmniejszenie

produkcji zanieczyszczeń.

Można, oczywiście, twierdzić, że najbardziej przyjazne dla środowiska byłoby

wykorzystanie energii słońca, wiatru, wody, ciepła złóż geotermalnych czy energii zawartej

w biomasie. Na pewno w przyszłości człowiek dzięki nowoczesnym technologiom, będzie

w coraz większym stopniu korzystał z energii pochodzącej z tych źródeł. Jednak dzisiaj

wiemy na pewno, że w naszej części Europy słońce świeci zbyt rzadko, zaś wiatry wieją

nieregularnie lub zbyt słabo, aby zaspokoić całkowite zapotrzebowanie na energię. Gaz

ziemny już dzisiaj pozwala na znaczne ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery,

godząc jednocześnie ekologię z ekonomią.

Ogólna charakterystyka systemu przesy ł łu gazu

Górnictwo Naftowe - zajmuje się poszukiwaniami i eksploatacją złóż gazu ziemnego i

ropy naftowej, a także produkcją helu, azotu, siarki, gazu płynnego (LPG) i innych produktów

gazo- i ropopochodnych. Nadzoruje i koordynuje działalność wszystkich oddziałów

górnictwa naftowego Spółki.

Gazownictwo - PGNiG S.A. świadczy usługi związane z dostawą gazu ziemnego do klientów

(rys.1).

Import

Podziemne

magazyny

gazu

Wydobycie

krajowe

Bezpośredni

klienci

kopalń

Przemysł

Regionalne Oddziały Przesyłu

Eksport

Zakłady Gazownicze

(dystrybucja)

Handel i usługi

Przemysł

Klienci indywidualni

Rys 1. Schemat dystrybucji gazu ziemnego [1].

System przesyłowy gazu obejmuje:

18 tys. km gazociągów przesyłowych (o ciśnieniu pow. 0,4 MPa),

18 tłoczni gazu,

1394 stacji redukcyjnych i redukcyjno-pomiarowych I stopnia,

7 czynnych magazynów gazu.

Krajowy system przesyłowy gazu ziemnego przedstawiony został na rys.2.

Rys. 2. Krajowy system przesyłowy gazu ziemnego.

2.1.

Źródła gazu ziemnego i jego przesył w Polsce

Gaz ziemny pozyskiwany jest zarówno z importu jak i ze źródeł krajowych (rys.3).

Udokumentowane złoża gazu ziemnego w Polsce oceniane są na ok. 160 mld m n 3 . Składają

się na to przede wszystkim zasoby złoża gazu wysokometanowego w rejonie Karpat i ich

przedgórza oraz gazu zaazotowanego w złożach Niżu Polskim (obszar pomorski i

wielkopolski oraz obszar przedsudecki).

Krajowe wydobycie gazu ziemnego nie jest w stanie sprostać wzrastającemu

zapotrzebowaniu na gaz ziemny, jako paliwo. Krajowe wydobycie zaspokaja popyt w około

30%. W związku z tym, niezbędne jest pozyskanie gazu z importu. W rozpatrywaniu importu

gazu ziemnego do Polski należy brać pod uwagę lokalizację światowych zasobów gazu i

możliwości jego pozyskania. Największe zasoby gazu ziemnego w pobliżu Polski posiada

Rosja, Norwegia oraz Holandia.

Rys. 3. Rozmieszczenie złóż ropy i gazu w Polsce.

Z gazu ziemnego w Polsce korzysta prawie 20 tys. odbiorców przemysłowych, 155

tys. odbiorców z sektora handlu i usług oraz prawie 6,9 mln odbiorców domowych.

Łączna sprzedaż gazu w 2004 roku z krajowego systemu gazowniczego (w

przeliczeniu na gaz wysokometanowy) wyniosła prawie 12,3 mld m n 3 .

Gaz ziemny pochodzący ze źródeł jego pozyskania, transportowany jest siecią

gazociągów przesyłowych. Zarówno sieć przesyłowa, jak i liczne obiekty technologiczne

systemu eksploatowane są przez regionalne oddziały przesyłu:

Regionalny Oddział Przesyłu w Tarnowie,

Regionalny Oddział Przesyłu w Świerkach,

Regionalny Oddział Przesyłu we Wrocławiu,

Regionalny Oddział Przesyłu w Warszawie,

Regionalny Oddział Przesyłu w Poznaniu,

Regionalny Oddział Przesyłu w Gdańsku.

Prognostyczne zasoby gazu ziemnego w Polsce szacowane są bardzo różnie.

Najbardziej optymistyczne przewidywania mówią nawet o 3 bilionach nm3. Tak duże zasoby

pozwoliłyby na znaczne zwiększenie rocznego wydobycia gazu ziemnego, które w roku 2004

wyniosło w przeliczeniu na gaz wysokometanowy około 4,3mld m3. Jeszcze w 2003 roku

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: