Podstawy ochrony radiologicznej.ppt.pdf

(1398 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Podstawy ochrony radiologicznej
dr Adam Konefał
851088490.051.png 851088490.058.png 851088490.059.png
Co to jest ochrona radiologiczna?
Ochrona radiologiczna (ochrona przed promieniowaniem
jonizującym) całokształt zagadnień związanych z ochroną ludzi i środowiska przed
szkodliwym działaniem promieniowania jonizującego.
r = (1.2 · 10 -15 m) A 1/3
10 - 29
10 -2 5 10 -2 1 10 -1 8
10 -1 7 10 -1 5
10 -1 3
Energia (J)
Energia (eV) 10 - 11
10 - 7
10 - 3
10 3
10 5
1
10
[= m, m, nm, Å
m = 10 -6 m
nm = 10 -9 m
Å = 10 -10 m
 = 1/s = Hz
c
Człowiek znajdujący się w zasięgu promieniowania,
którego skutki mogą być śmiertelne wcale tego nie
odczuwa !!!
w próżni:
c = 3·10 8 m/s
[ E] = J, eV
1 J = 6.242 ·10 18 eV
1 eV = 1.602 ·10 -19 J
stała Plancka:
h = 6.626 ·10 -34 J · s
E
 h
851088490.060.png 851088490.001.png 851088490.002.png 851088490.003.png 851088490.004.png 851088490.005.png 851088490.006.png 851088490.007.png 851088490.008.png 851088490.009.png 851088490.010.png
Podstawowe wielkości i jednostki
Dawka pochłonięta (D) (ang. absorbed dose)
E
J
100
erg
D  gdzie E – energia promieniowania, m – masa. ,
,
[
D
]
Gy
10 2
Gy
cGy
rad
.
m
kg
g
Moc dawki pochłoniętej,
dD
Gy
D 
,
[ 
]
.
dt
s
Dawka ekspozycyjna, ekspozycja (X) (ang. exposure)
C
Q
[ 
]
,
X 
,
gdzie Q – ładunek wytworzony przez promieniowanie jonizujące w powietrzu.
kg
m
C
-
4
R
2,58·10
.
Powszechnie używaną jednostką jest rentgen R:
kg
Mocą dawki ekspozycyjnej (ang.exposure rate)
dX
A
X 
,
[ 
]
.
kg
dt
851088490.011.png 851088490.012.png 851088490.013.png 851088490.014.png 851088490.015.png 851088490.016.png 851088490.017.png 851088490.018.png 851088490.019.png
Podstawowe wielkości i jednostki
Dawka równoważna (H T,R ) (ang. equivalent dose) jest to dawka pochłonięta w tkance lub
narządzie, ważona dla rodzaju i energii promieniowania. Opisana jest wzorem :
H
D
w
,
T
,
R
T
,
R
R
R
gdzie:
D T,R - dawka pochłonięta uśredniona w tkance lub narządzie T pochodząca od promieniowania R,
w R - współczynnik wagowy promieniowania, który uwzględnia wpływ biologiczny na tkankę określonego promieniowania.
J
[
H
]
Sv
,
rodzaj promieniowania i
odpowiadający mu zakres
energii
kg
w R
dH
Sv
H
,
[
H
]
.
fotony, minony, wszystkie
energie
1
dt
s
elektrony, wszystkie
energie
1
neutrony:
do 10 keV
10 keV < E < 100 keV
100 keV < E < 2 MeV
2 MeV < E < 20 MeV
E > 20 MeV
5
10
20
10
5
protony z wyłączeniem
protonów odrzutu
5
cząstki alfa, fragmenty
rozszczepień, ciężkie
jądra.
20
851088490.020.png 851088490.021.png 851088490.022.png 851088490.023.png 851088490.024.png 851088490.025.png 851088490.026.png 851088490.027.png 851088490.028.png 851088490.029.png 851088490.030.png 851088490.031.png 851088490.032.png 851088490.033.png 851088490.034.png
Podstawowe wielkości i jednostki
Dawka efektywna (E) (ang. effective dose) to suma ważonych dawek równoważnych od zewnętrznego
i wewnętrznego napromienienia wszystkich tkanek i narządów. Określona jest wyrażeniem:
E
H
w
,
H
T
,
R
T
gdzie:
D T,R - dawka pochłonięta od promieniowania R uśredniona w tkance lub narządzie T, w T - współczynnik wagowy dla narządu
lub tkanki T, w R - współczynnik wagowy promieniowania.
T
J
współczynniki wagowe w T dla wybranych
tkanek i narządów 1
w T
[
H
]
Sv
.
kg
T
skóra
0,01
powierzchnia kości
0,01
przełyk
0,05
tarczyca
0,05
wątroba
0,05
gruczoły piersiowe
0,05
pęcherz moczowy
0,05
żołądek
0,12
płuca
0,12
jelito grube
0,12
szpik kostny (czerwony)
0,12
gonady
0,2
pozostałe
0,05
851088490.035.png 851088490.036.png 851088490.037.png 851088490.038.png 851088490.039.png 851088490.040.png 851088490.041.png 851088490.042.png 851088490.043.png 851088490.044.png 851088490.045.png 851088490.046.png 851088490.047.png 851088490.048.png 851088490.049.png 851088490.050.png 851088490.052.png 851088490.053.png 851088490.054.png 851088490.055.png 851088490.056.png 851088490.057.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin