Badanie rezystywnosci materialow przewodzacych i izolacyjnych.pdf

(230 KB) Pobierz
U niwersytet T echnologiczno- P rzyrodniczy
w Bydgoszczy
W ydział T elekomunikacji i E lektrotechniki
Z akład E lektroenergetyki
Laboratorium Materiałów Elektrotechnicznych
Instrukcja do ć wiczenia
Badanie rezystywnoŚci materiałów przewodzĄcych
i izolacyjn ych
Opracował mgr in Ŝ . Sebastian Zakrzewski
Bydgoszcz, 2006 r.
971930848.006.png 971930848.007.png 971930848.008.png 971930848.009.png
1. Wprowadzenie
Powłoki ekranujące są nakładane m.in. na powierzchnie izolacji
przewodów i na tuleje izolacyjne izolatorów przepustowych. Powłoki
ekranujące spełniają róŜne zadania. Na przykład symetryzują rozkład
potencjału zapobiegając powstawaniu w izolacji miejsc o natęŜeniu pola
elektrycznego znacznie większego od wartości średniej. Powłoki
ekranujące wykonuje się metodą malowania powierzchni izolacji lakierami
przewodzącymi
bądź
wcierania
w
te
powierzchnie
proszków
przewodzących. Przy produkcji kabli jest często stosowana metoda
natłaczania na powierzchnię izolacji warstwy materiału termoplastycznego
o rezystywności 10 3 -10 6 W×cm. Tak małą wartość rezystywności uzyskuje
się
poprzez
dodawanie
proszków
przewodzących
do
materiałów
termoplastycznych.
RozróŜnia się pojęcia rezystywnoŚci skroŚnej R s i rezystywnoŚci
powierzchniowej R p :
- R s oznacza rezystancję przewodu o powierzchni przekroju
poprzecznego 1 cm 2 i długości 1 cm [W×cm],
- R p oznacza rezystancję ścieŜki o szerokości 1 cm 2 i długości 1 cm
[W].
Rezystywność powierzchniowa dobrze charakteryzuje jakość ekranu
wykonanego metodą malowania lub wcierania proszku w powierzchnię
izolacji.
2. Przebieg Ćwiczenia
2.1. Układ pomiarowy
Schemat
układu
pomiarowego
do
wyznaczania
rezystywności
skrośnej materiałów przewodzących i izolacyjnych w postaci elastycznych
2
971930848.001.png
arkuszy przedstawiono na rys. la, natomiast na rys. 1b przedstawiono
układ
pomiarowy
do
wyznaczania
rezystywności
R p
ekranu
na
powierzchni Ŝyły kabla elektroenergetycznego,
a)
Rys. 1. Schemat układu pomiarowego do wyznaczania: rezystywności skrośnej (a)
i rezystywności powierzchniowej (b):
E
- zasilacz napięciowy,
R 0
- rezystor ograniczający wartość prądu,
V
- woltomierz,
G
- nanoamperomierz,
1
- badana próbka płaska,
2
- elektroda napięciowa,
3
- elektroda pomiarowa,
4
- elektroda ochronna,
5
- badany odcinek kabla,
- elektrody pomiarowe.
6, 7
3
971930848.002.png
Badana próbka materiału o grubości d znajduje się na elektrodzie
napięciowej 2 i jest z góry dociśnięta ustawioną na niej cylindryczną
elektrodą pomiarową 3. Koncentrycznie z elektrodą 3 ustawia się na
badanej próbce ochronną elektrodę 4. Jej podstawa ma kształt pierścienia.
Powierzchnie elektrod 2, 3 i 4 stykające się z badaną próbką są
wypolerowane.
Gładkość
stykających
się
powierzchni
jak
równieŜ
dostatecznie duŜy cięŜar elektrod 3 i 4 ma zapewnić uzyskanie duŜej
powierzchni styku elektrod z badaną próbką elastycznego materiału.
Miernik prądu G wskazuje wartość prądu skrośnego, który przepływa
od elektrody 2 do elektrody 3. Prąd płynący po powierzchni próbki 1 od
elektrody
2
przepływa
przez
elektrodę
4
i
przewód
ekranujący
bezpośrednio do ujemnego bieguna zasilacza E.
Prąd skrośny:
U
D
U
s
g
I
=
(1)
s
R
d
s
gdzie:
D U g - spadek napięcia na galwanometrze G (zał. DU g @0),
S - pole powierzchni styku elektrody 3 z badaną próbką 1
S = 18.7 cm 2 ,
d - grubość badanej próbki [cm].
Po odpowiednich podstawieniach i przekształceniu zaleŜności (1)
rezystywność badanego materiału moŜna określić z zaleŜności (2):
U
[Wcm]
R
=
18
.
7
(2)
s
I
×
d
s
Natomiast wartość rezystywności powierzchniowej (dla badanej
powierzchni kabla) jest opisana następująco:
P
×
U
×
F
[W]
R
=
(3)
p
I
×
L
p
4
971930848.003.png
gdzie:
F - średnica warstwy ekranującej [cm],
L - długość ekranu zawarta między wewnętrznymi krawędziami elektrod
6 i 7 [cm].
Stanowisko wyposaŜone jest w dwa komplety elektrod 2, 3 i 4. Drugi
komplet elektrod został umieszczony w skrzynce, w której znajduje się
grzejnik, wentylator i termometr (termopara). Ten zespół pomiarowy
umoŜliwia
wyznaczenie
zaleŜności
rezystywności
próbki
od
jej
temperatury.
2.2. Przygotowanie układu i pomiary rezystancji skroŚnej
Powierzchnie robocze elektrod 2, 3 i 4 odtłuścić przy pomocy tamponu
zwilŜonego denaturatem. Komplet elektrod i próbkę materiału badanego
zestawić zgodnie z rys. la. Połączyć układ elektryczny. Gałki zasilacza
oznaczone nastawianie U S i nastawianie U A ustawić w połoŜeniu
minimum. Dźwignie przełączników oznaczone zakres U S i zakres U A
ustawić w połoŜeniu dolnym. Badanie materiałów przewodzących naleŜy
wykonywać napięciem z zakresu 0 < U < 45 V (zaciski zasilacza oznaczone
0-45V),
a
badanie
materiałów
izolacyjnych
napięciem
z
zakresu
0 < U < 400 V (zaciski zasilacza oznaczone 0-400 V).
Czynnością wstępną przy badaniu materiału izolacyjnego
jest rozładowanie "kondensatora" utworzonego z elementów 1, 2, 3 i 4. W tym
celu zwiera się przewody doprowadzone do zacisków woltomierza V od
strony badanego układu i włącza się odpowiedni zakres miernika G. Proces
rozładowania moŜna uznać za dokonany jeŜeli na zakresie 10 nA uzyska
się w stanie ustalonym wskazanie bliskie zeru. Następnie włącza się
miernik G na zakres 100 mA. Przewody od układu elektrod pomiarowych
przełącza
się
z
powrotem
do
zacisków
woltomierza
V
i
po
5
971930848.004.png 971930848.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin