InzMat8.pdf

(674 KB) Pobierz
2011-10-11
Składniki strukturalne
wystĘpujĄce w stopach
Składniki strukturalne
wystĘpujĄce w stopach
Żelaza z wĘglem
Żelaza z wĘglem
Żelazo
Układ równowagi fazowej Żelazo
Żelazo
Układ równowagi fazowej Żelazo-cementyt
cementyt
Przemiany fazowe
Definicje składników struktury
Przemiany fazowe
Definicje składników struktury
Struktura przy temperaturze normalnej
Struktura przy temperaturze normalnej
PojĘcia
Składnik struktury
Składnik struktury – czĘŚĆ struktury materiału o
czĘŚĆ struktury materiału o
okreŚlonej i charakterystycznej mikrostrukturze
okreŚlonej i charakterystycznej mikrostrukturze
widocznej pod mikroskopem
widocznej pod mikroskopem
Tekstura
Tekstura – struktura materiału polikrystalicznego
struktura materiału polikrystalicznego
charakteryzujĄca siĘ podobnĄ orientacjĄ sieci
charakteryzujĄca siĘ podobnĄ orientacjĄ sieci
krystalicznej wiĘkszoŚci
krystalicznej wiĘkszoŚci ziarn
ziarn
uzyskiwana w wyniku obróbki plastycznej lub wyŻarzania
¡
jej skutkiem jest istnienie silnej anizotropii
jej skutkiem jest istnienie silnej anizotropii właŚciwoŚci
właŚciwoŚci
¡
Anizotropia
Anizotropia – zaleŻnoŚĆ właŚciwoŚci materiału od
zaleŻnoŚĆ właŚciwoŚci materiału od
kierunku ich badania
kierunku ich badania
Segregacja
Segregacja – niejednorodnoŚĆ składu chemicznego
niejednorodnoŚĆ składu chemicznego
materiału spowodowana powolnoŚciĄ dyfuzji (reakcji) lub
materiału spowodowana powolnoŚciĄ dyfuzji (reakcji) lub
oddziaływaniem z atomami domieszki
oddziaływaniem z atomami domieszki
Wydzielenie
Wydzielenie (release
release)) – wytworzenie siĘ nowej fazy z
wytworzenie siĘ nowej fazy z
roztworu przesyconego
1
2011-10-11
Żelazo (iron) 7,8Mg/m
Żelazo (iron) 7,8Mg/m 3
Struktura RPC (odmiana alotropowa Fe
Struktura RPC (odmiana alotropowa Fe- A )) do
do
temperatury
temperatury 912
912ºC (G)
PowyŻej temperatury
PowyŻej temperatury 912
912 do
do 1394
1394ºC (N) struktura RSC
) struktura RSC
(odmiana alotropowa
(odmiana alotropowa FFe- G ) ma mniejszĄ energiĘ
) ma mniejszĄ energiĘ
Od temperatury
Od temperatury 1394
do temperatury topnienia
wystĘpuje struktura RPC oznaczana Fe
1394ºC do temperatury topnienia
wystĘpuje struktura RPC oznaczana Fe- A ( D )) – odmiana
odmiana
alotropowa
alotropowa D
Żelazo
Żelazo D nie ma zastosowania w technice dlatego na
nie ma zastosowania w technice dlatego na
wykresie Fe
wykresie Fe-FFe 3 C czĘsto pomija siĘ punkty
C czĘsto pomija siĘ punkty BHJN
BHJN
PoniŻej temperatury
PoniŻej temperatury 770
770ºC jest ferromagnetyczne,
jest ferromagnetyczne,
powyŻej
powyŻej – paramagnetyczne (nieuŻywane
paramagnetyczne (nieuŻywane oznaczenie
oznaczenie B )
ObjaŚnienie do układu Fe
ObjaŚnienie do układu Fe-Fe
Fe 3 C
Stabilnym układem jest układ Fe
Stabilnym układem jest układ Fe-C
Zmiany w stopach Żelaza zachodzĄ zgodnie z układem
Zmiany w stopach Żelaza zachodzĄ zgodnie z układem
FFe-FFe 3 C, który jest metastabilny, bo:
, który jest metastabilny, bo:
zarodkowanie grafitu jest trudne (dodatek krzemu ułatwia je)
¡
stale zawierajĄ
stale zawierajĄ mangan i siarkĘ, które stabilizujĄ
mangan i siarkĘ, które stabilizujĄ FFe 3 C
¡
Likwidus
Likwidus – krzywa
krzywa ABCD
ABCD na dwuskładnikowym wykresie
na dwuskładnikowym wykresie
fazowym
fazowym powyŻej której wystĘpuje tylko ciecz
powyŻej której wystĘpuje tylko ciecz
Solidus
Solidus – krzywa
krzywa AHJECF
AHJECF na dwuskładnikowym wykresie
na dwuskładnikowym wykresie
fazowym
fazowym poniŻej której stabilne sĄ tylko fazy stałe
poniŻej której stabilne sĄ tylko fazy stałe
Stal
Stal – stop zawierajĄcy wiĘcej Żelaza niŻ jakiegokolwiek
stop zawierajĄcy wiĘcej Żelaza niŻ jakiegokolwiek
innego pierwiastka,
innego pierwiastka, mniej niŻ 2% wĘgla
) oraz inne
pierwiastki (stopowa wiĘcej niŻ niestopowa). Stal niestopowa
mniej niŻ 2% wĘgla (E) oraz inne
pierwiastki (stopowa wiĘcej niŻ niestopowa). Stal niestopowa
zawiera mniej niŻ, np.
zawiera mniej niŻ, np.
¡
0,3% kaŻdego z pierwiastków takich jak: Al, Co, Cr, Ni, W
0,1% kaŻdego z pierwiastków: Bi, La (kaŻdy), Se, Te, V
Stopy Żelaza z wĘglem o składzie na prawo od zawartoŚci
0,1% kaŻdego z pierwiastków: Bi, La (kaŻdy), Se, Te, V
¡
Stopy Żelaza z wĘglem o składzie na prawo od zawartoŚci
wĘgla
wĘgla dla punktu
dla punktu E nazywamy
nazywamy surówkami
surówkami lub
lub Żeliwami
Żeliwami
2
2011-10-11
Punkty na układzie równowagi
Punkty na układzie równowagi
FFe-FFe 3 C
Q
A
B
C
D
E
F
G
H
J
K
N
P
S
Ozn.
0
0
0 0,02
%%C
0,53
4,30
6,67
2,11
6,67
0,09
0,17
0,17 6,67
6,67
0,02 0,008
0,008 0,77
0,77
220
ºC
1538
1538 1495
1495 1148
1148 1227
1227 1148
1148 1148
1148 912
912 1495
1495 1495
1495
727
727 1394
1394
727
727
ProszĘ nie szkicowaĆ
3
 
2011-10-11
Układ równowagi Żelazo
Układ równowagi Żelazo-cementyt
cementyt
Układ równowagi Żelazo
Układ równowagi Żelazo-cementyt
cementyt
4
2011-10-11
To trzeba zapamiĘtaĆ; opis pól …
… moŻna wydedukowaĆ
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin