Biofarmacja
BIOFARMACJA-nauka o czynnikach wpływających na dostępność biologiczną oraz wykorzystywaniu tej wiedzy dla optymalizacji terapii.
-jak pacjent ma stosować lek
-jaka postać leku
-jaka droga podania wpływa na czas działania
BADANIE DOST BIOL. FORMY DOUSTNE:
-L –uwalnianie- to proces polegający na rozpuszczeniu subst leczniczej i/lub jej dyfuzji z postaci leku do płyny ustrojowego prowadzący do uzyskania subst. Leczniczej w postaci rozpuszczonej gotowej do wchłonięcia. .. Na uwalnianie wpływa czas i stopien rozpadu (tym szybciej się rozp substancja im wieksza powierzchnia kontaktu). Bardzo często przyczyną złego wchłaniania jest słaby rozpad tabletki. UWALNIANIE nie zachodzi dla substancji już rozpuszczonej w roztworze !!!!
-A- wchłanianie dobor postaci leku, aby zwiększyc wchłanianie poprzez sciany p.pok ( modyfikacja pH, mikronizacja, uzycie promotorów wchłaniania). Szybkość uwalniania jest zależna od rozpuszczania(rozpuszczalności substancji) ponieważ wchłania się to co rozpuszczone.
-D
-M
-E
L, A Najważniejsze etapy bo decydują o powtarzalności farmakokinetyki . Stosowana jest odp postac leku aby decydować o losach leku w ustroju.
Przyczyny stałego wchłaniania leku po podaniu doustnym.
a) subst lecznicza rozkłada się w p.pok , lub tworzy nierozpuszczalne komplety
b) subst. Lecznicza nie jest transportowana przez nabłonek jelitowy
c) subst. Lecznicza jest metabolizowana zanim dotrze do krążenia ogólnego (efekt I przejscia)
d) postać leku nie pozwala na rozpuszczenie(nieodp wielkość krysztalów, nieodp dobór substancji, złe przechowywanie, forma polimorficzna)
UWALNIANIE
Postać szybko uwalniająca :
-rozpuszcz substancji leczniczej po rozpadzie tabletki.
Postać o zmodyfikowanym uwalnianiu:
-dyfuzja w matrycy
- dyfuzja w hydrożelu
- dyfuzja z jednoczesną erozją matrycy
-uwalnianie na drodze wymiany jonowej
BADANIE W WARUNKACH IN VITRO
Etapy
I uwolnienie z postaci leku
II z bł. Biol.
· Sprawdzanie profilu uwalniania jeżeli jest mniejszy niż w I przypadku to zachodzi ograniczone wchłanianie przez blony biologiczne
· Gdy jest mniejsze uwalnianie to nie możemy modyfikowac profilu uwalniania , bo blona to ogranicza.(takie Bad wykonuje się dla systemow transdermalnych)
Szybkośc wchłaniania warunkowana szybkością uwalniania
ü Postacie leku (celowa zmiana technologiczna)-o przedłużonym uwalnianiu-dojelitowe
ü Subst trudno rozp. W wodzie (zadanie technologiczne)
ü Tabl o niewłaściwym czasie rozpadu ( zbyt długim) (bład technologiczny)
ü Niewłaściwie dobrane substancje pomocnicze. (bład technologiczny)
Badanie uwalniania In vitro = DOSTEPNOŚĆ FARMACEUTYCZNA- określa ilośc subst przechodzącej z postaci leku do otaczającego ją płynu i szybkość z jaką ten proces zachodzi.
BADANIE UWALNIANIA ETAPY
- wykres Q(il.subst w płynie akceptorowym)/ t (czasu pobrania)
APARATY (wg FP) dl Bad uwalniania
ü Łopatkowy (najpopularniejszy)
ü Koszyczkowy
ü Przepływowy (dla subst trudno rozp. W wodzie , tabletki kapsułki peletki, )
ü Aparat z ruchomym cylindrem (cylinder ma na dnie sitko, dla tabl nierozpuszczających się)
WARUNKI BADANIA(sa zazwyczaj ustalone dla danej postaci leku)
· Odp plyn akceptorowy
· Objętość plynu akceptorowego 900ml
· Temp 37o C +/- 0.5oC
· Szybkość obrotu mieszadła, koszyczka , szybkość przepływu
· Czas prowadzenia badania i odp moment pobierania probek
· Wymagania ilości tbl uzytych do badania
WARUNKI SINK
Objętość płynu akceptorowego musi być tak dobrana, aby roztwór, który utworzyłby się przez rozpuszczenie 100% substancji aktywnej zawartej w badanej tabletce, nie miał zbyt dużego stężenia. Stężenie roztworu po rozpuszczeniu całej substancji leczniczej nie może być większe niż 20% stężenia roztworu nasyconego. Jeśli więc stężenie roztworu nasyconego danej substancji leczniczej wynosi 15%, maksymalne stężenie, możliwe do osiągnięcia w aparacie do badania dostępności, nie może być większe niż 3% (stężenie procentowe substancji równe 3% odpowiada dwudziestu procentom stężenia roztworu nasyconego).
Podstawowe plyny do Bad. Uwalniania
o Woda
o 0,1 M HCl
o 0.01 M HCl
o Bufor fosforanowy (pH =6,8)
Rzadziej stosuje się (kw. Octowy, kw. Winowy, płyny z dodatkiem enzymów)
Dobór płynu akceptorowego
· Rozpuszczalnośc subst leczniczej
· Trwałość subst leczniczej
· Rodzaj postaci leku
Długość nbadania i liczba pkt-ów pobierania próby zależy od rodzaju postaci leku oraz od celu badania.
Badanie rutynowe serii produkcyjnej
- postacie szybkouwalniające ( 1 pkt po np. 30 min)
Badanie profilu uwalniania(np. przed rejestracja)
-wiecej pkt pobierania prob
Formy dojelitowe (Bad 2 etapowe)
I etap w r-r HCl przez 2 godz (uwolnic nie może się wiecej niż 10%=
II etap bufor fosforanowy pH 6,8(45 min lub dłużej dl 80%)
Formy o przedłużonym uwalnianiu
-badanie 2 etapowe bądź wyłącznie w HCl , wodzie lub buforze (gdy pH nie ma wpływu na uwalnianie)
DOBÓR CZASU POBIERANIA PROBEK DLA FORM O PRZEDŁUŻONYM UWALNIANIU:
· Wykrycie nieporzadanego efektu gwałtownego uwolnienia(wyrzut dawki)
· Potwierdzenie powtarzalnego profilu spowolnionego uwalniania
· Wykazanie ze po danym czasie substancja lecznicza uwolni się w calkości
Cele badania DOSTĘPNOŚCI FARMACEUTYCZNEJ
-powtarzalność całego procesu produkcyjnego dla każdej serii produktu-wpływ na właściwości produktu
-ograniczona objętość wody w p.pok
-motoryka p.pok
Przyczyny braku równoważności preparatów o niemodyfikowanej szybkości uwalniania:
- różna wielkość cząstek subst. Lecz
-nadmiar stearynianiu Mg
-powlekanie szczególnie z użyciem szelaku-nieodpowiedni środek rozsadzający
KLASYFIKACJA SUBSTANCJI LECZNICZYCH BCS
Klasa Idobra rozpuszczalność i dobre przenikanie
Klasa IImała rozpuszczalność i dobre przenikanie
Klasa IIIdobra rozpuszczalność i słabe przenikanie
Klasa IVmała rozpuszczalność i słabe przenikanie
Podstawy klasyfikacji:
1) Rozpuszczalnośćsubst. Dobrze rozpuszczalna – najwyższa dawka rozpuszcza się w 250 ml wody w zakresie pH 1-7,5 w temp 37oC
2) Przenikanie (wchłanianie)dobre przenikanie- co najmniej 90% wchłonie się przez nabłonek jelit.
Badanie uwalniania z Maści
Komora dyfuzyjna FRANZA -komorę z niewielka ilością płynu przykrywa się błona, na której znajduje się maść-płyn w komorze miesza się za pomocą mieszadła magnetycznego
Błona dializacyjna- Bad uwalnianiaSkóra- Bad przenikania przez skóre co daje lepszą korelację wyników z faktyczną dost. Biologiczną.
Badanie uwalniania z maści nie pozwala na przewidywanie szybkości wchłaniania In vivo lecz pozwala ocenic:
v Powtarzalność procesu technologicznego
v Wł fiz subst leczniczej
v Identyczność subst pomocniczych
v Interakcje subst leczniczych z pomocniczymi
v Trwałość
v Biorównoważność Badanych preparatów pod warunkiem zawartości składu
Wpływ na uwalnianie ma
Ø Lepkośc maści
Ø Tenp kroplenia składników
Ø Stopien rozdrobnienia i rozpuszczalność subst leczniczej
Postac leku i sposób podnia( dostępność biologiczna po podaniu per os)
*POSTAĆ LEKU
ü Czas rozpadu...
karsic