Ćwiczenia wspomagające artykulację
1. Ćwiczenie żuchwy:
- opuszczanie i unoszenie żuchwy ku górze;
- ruchy do przodu i do tyłu;
- wykonywanie ruchów poziomych, raz z wargami rozchylonymi, raz z zamkniętymi;
- ruchy do przodu i do tyłu.
2. Ćwiczenie warg:
- wysuwanie i spłaszczenie warg złączonych;
- zakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną;
- cmokanie: wargi ściągnięte;
- dmuchanie:
a) przez wargi w kształcie dzióbka,
b) z zębami górnymi na dolnej wardze, jak przy „f”,
c) bokiem;
- parskanie;
- półuśmiech: odciąganie na przemian kącików warg;
- przesadna artykulacja głosek: a – i – o – e – u – y, a – i – u, a – e – u – a - u, a – o – i itp.;
- nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza ustami lub nosem.
3. Ćwiczenie języka:
- wysuwanie i chowanie języka;
- przesuwanie języka od kącika do kącika warg;
- wysuwanie języka daleko na brodę;
- oblizywanie dolnej wargi i brody;
- unoszenie języka w kierunku nosa;
- oblizywanie górnej wargi;
- oblizywanie ruchem okrężnym warg posmarowanych miodem lub dżemem;
- oblizywanie zewnętrznej i wewnętrznej strony zębów ruchem okrężnym;
- wypychanie językiem policzków;
- unoszenie czubka języka do zębów górnych i dolnych;
- unoszenie czubka języka do dziąseł ( z artykulacją głoski „l” );
- klaskanie językiem: czubkiem i środkiem języka;
- wysuwanie szerokiego języka na wargi ( można pomóc sobie rozsunięciem kącików jak do uśmiechu i rozpłaszczaniem języka zbliżonymi do siebie zębami );
- wysuwanie języka wąskiego na wargi;
- spłaszczanie i zwężanie języka;
- przesuwanie poziomo języka pomiędzy kącikami warg bez opierania go na wardze;
- unoszenie języka do nosa i wywijanie go na brodę.
Podczas ćwiczeń należy zwrócić uwagę, by żuchwa była nieruchoma.
4.Ćwiczenia podniebienia miękkiego:
- ziewanie;
- kaszlanie z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej;
- chrapanie na wdechu i wydechu;
- wymawianie sylab: ak, ka, ku, aka, oko, uku;
- oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta.
Wszystkie ćwiczenia wykonujemy w wolnym tempie, ale rytmicznie, z twarzą zwróconą w kierunku dziecka; każdy układ powtarzamy 3-5 razy, zwiększając stopniowo liczbę i tempo.
elme