MIKROSFERY
-zawiesina do wstrzykiwań s.c./i.m.
-10µm (max 50µm)
-kuliste cząstki
Mikrosfery do sporządzania zawiesin do wstrzykiwań:
Wskazania: rak gruczołu krokowego, endometrioza
LEUPRORELINA (OCTAN) TRYPTORELINA
Lucrin depot Decapeptyl Depot
3,75mg / 11,25mg 3,75mg
i.m./s.c. Diphereline SR
3,75mg / 11.25mg
i.m.
iniekcje co 1 lub 2 miesiące
w ampułkostrzykawkach: mikrosfery + rozpuszczalnik
RYSPERYDON
Rispolept Conste
25mg / 37,5mg / 50mg àco 2 tygodnie
LANREOTYD
Somatuline PR
30mg
mikrosfery PLGA co 10-14dni
Mikrosfery bardzo rzadko dożylnie w celu:
-CHEMOEMBOLIZACJAà podanie mikrosfer z lekami p/nowotworowymi w okolice tkanki nowotworowej (np. nowotworu wątroby) i.v. (aklarubicyna)
àzablokowanie przepływu krwi do szybko do szybko rozwijającej się
tkanki nowotworowej + lek p/nowotworowy
àw Polsce nie ma takiego leku
-RADIOEMBOLIZACJA à bez substancji p/nowotworowej ale mają izotop inicjujący promieniowanie B- niszczący nowotwór
àSIR.spheres (Sirtex)
Mikrosfery z Itrem-90 (prom.B)
Mało efektywne, raczej doświadczalnie
Matryce: szkło, polimery-żywice
Zawiesiny mikrosfer do wstrzykiwań sporządzane są ex tempore!
Przechowywanie w postaci zawiesiny prowadziłoby do erozji hydrolitycznej polimeru matrycy i uwalniania substancji leczniczej.
Lucrin (Lupron) Depot
Fiolka z mikrosferami (3.75mg) Roztwór dyspergujący (mg)
PLG 33,1 karmeloza Na 10
Mannitol 6,6 mannitol 100
(żelatyna) 0,65 polisorbat 80 2
Kaws octowy
Woda do 1000
Czas działania: 1m 2m 3m 3m 4m
Dawka (mg): 3,75 7,5 11,25 22,5 30,0
IMPLANTY
-jałowa stała postać leku o odpowiednim rozmiarze i kształcie, umieszczona w tkankach, najczęściej podskórnie po nacięciu chirurgicznym lub za pomocą aplikatura strzykującego
-w ich skład mogą wchodzić substancje pomocnicze
Implanty umieszcza się w indywidualnych pojemnikach, fiolkach lub opakowaniach z tworzywa, np. aplikatorze (jałowych!).
Metody implantacji:
-po nacięciu chirurgicznymà np.Esperal lub Norplant
-po zabiegu resekcji nowotworu à np.Gliadel
-za pomocą wstrzykiwaczy à np.estradiol lub Zoladex
* nie ma preparatu na rynku Polskim dlatego jako substancja
NORPLANT
-kapsułki w kształcie pręcików z otoczka silikonową 34mm x 2,4 mm
-uwalnianie lewonorgestrelu 50-30µg/ dobę przez 5 lat
-antykoncepcja- implantacja 6 pręcików
-36mg lewoorgestrelu
-preciki należy usunąć po 5 latach (wada)
Kontrola uwalniania:
-lewonorgestrel- subst. Trudno rozpuszczalna
-otoczka silikonowa pozwala na wnikanie wody do wnętrza i rozpuszczanie hormonu bardzo polowi (przez 5lat)
-dyfuzja substancji leczniczej przez otoczkę z polimeru
RODZAJE IMPLANTÓW:
1. BIODEGRADOWALNE
-sprasowane substancje lecznicze (np. estradiol -trudno rozpuszczalny)
-sprasowana substancja lecznicza z substancjami pomocniczymi (np. tabletki z disulfiramem- trudno rozpuszczalnyàEsperal)
-substancja lecznicza w matrycy z polimeru biodegradowalnego – z kw.mlekowago, mlekowo-glikolowego? (np.goserelina- Zoladex lub karmustyna- Gliadel)
2. NIE ULEGAJĄ BIODEGRADACJI
-substancja lecznicza w zbiorniku z polimeru biozgodnego lecz nie ulegającego biodegradacji (lewonorgestel- Norplant)
ZOLADEX
-pręcik 1-1,5mm średnicy
-implant podskórny
-octan gosereliny- 3,6mg lub 10.8mg
-rak gruczołu krokowego, endometrioza
-ze wstrzykiwaczem
GLIADEL wafer
-krążek
-średnica 1,45cm / grubość 1mm
-3,8% konmustyna w kopolimerze (200mg)
-aplikacja do 8 implantów biodegradowalnych po resekcji nowotworu
z ładunkiem elektrycznym
TERAPIA CELOWANA hydrofilowe (STEALTH)
immunoliposomy
nie do przedłużonego dział.
LIPOSOMY PODANE DOŻYLNIE
LIPOSOMY (nanotechnologia)
-kuliste pęcherzyki (lipidowe) wielkości 10-1000nm, których rdzeniem jest mikrokropelka wody ,
a otoczką podwójna warstwa fosfolipidów
-50-500nmà dożylnie
1. FOSFOLIPIDY LECYTYNY (głównie sojowej)- spontaniczne tworzenie podwójnej warstwy
2. CHOLESTEROL- stabilizacja otoczki liposomy
3. WODA LUB BUFOR- faza wewnętrzna i rozpraszająca
4. Stearyloamina, kwas fosfatydowy- nadają ładunek otoczce
*warstwa podwójna lipidów jak w błonie komórkowej dzięki czemu są biozgodne
*roztwór wodny z lekiem można umieścić w środku liposomu jak również miedzy warstwami lipidowymi
Korzystne cechy liposomów:
-biozgodne
-wielkość
-można rozp. w nich substancje liofilowe i hydrofilowe
-fosfolipidy mogą być naładowane (+) przez co lepiej łączą się z chorą tkanką
1.LIPOSOMYà podanie dożylne leków cytostatycznych
è Terapia celowana – kumulacja leku w chorej tkance, chorym organie
Liposomy mogą być:
-jednowarstwowe (SUV)à small unilamellar vesicle !!!!! (znać)
-wielowarstwowe (MLV)à do kilki µm – multilamellar vesicle
OTRZYMYWANIE:
Metoda Banghama
cholesterol + lecytyna inne substancje
1. rozpuszczanie w chlorku metylenu CH3Cl
2. w kolbie okrągło dennej odparowujemy rozpuszczalnik
3. na ściankach kolbyà zbiera się film liofilowy
4. +woda/bufor/substancja lecznicza (rozpraszanie)
5. tworzenie liposomów przez mieszanie (nie homogenne)
6. usuwanie nie zamkniętego leku (przez wirowanie, oddzielanie)
7. MLV
8. Ultradźwięki (bonifikacja)
9. LUV, SUV
10. Ekstruzja przez film membranowy 0,45µm
11. SUV
-metoda prosta
-wydajna (nawet do 60%)
-można w warunkach laboratoryjnych
-można pracować aseptycznie
-w przemyśle proces trudny ze względu na walidację
-można kupić puste liposomy, mniej wydajna przez zamykanie substancji leczniczej
Zamykanie substancji leczniczej:
-dodawanie do organicznego roztworu lipidów przed odparowywaniem
-podczas wytrząsania filmu lipidowego z roztworem
-dodawanie do zawiesiny liposomów
2.LIPOSOMYà nośnik substancji leczniczej przez bariery organizmu
è Łatwo wnikają co komórek
è Bardzo szeroko wykorzystywane w biologii molekularnej (przenoszenie informacji do jądra komórkowego)
è Badania wykazały ze liposomy wcale nie przechodzą przez wszystkie bariery np. KREW-MÓZG mimo małych rozmiarów, nie przenikają wcale bariery skóry, niektóre bardzo słabo ją przenikają
3.LIPOSOMYà w terapii celowanej nowotworów
DOKSORUBICYNA (substancja rozpuszczalna w wodzie)
-zmniejszona kardiotoksyczność i łysienie
-podanie daunorubicyna i amfoteryczna B (p/grzybiczo)
-substancja lecznicza w postaci roztworów
-terapia lizosomalna mniej toksyczna lecz droższa
Doksorubicyna HCl
Myocet Doxil
rdzeń liposomy-kw.cytrynowy rdzeń liposomy-NH4SO4
na zewnątrz- NaHCO3
„wytrącanie” cytrynianu deksorubicyny „wytrącenie” siarczanu deksorubicynu
*liposom łatwo wykrywany jest przez makrofagi jako substancja obca (w ciągu 1-2h znajduje je”)
*z tego powodu musi być tych obiegów wiele z tego powodu najlepiej 2 dni aplikujemy
*hydrofilizacja- jeszcze większa powierzchnia zewnętrznaà sprawia że będą niewidoczne
- przez dodanie grup ...
karsic