Z mocy prawa
Z urzędu
Na wniosek
Odrzucenie pozwu
- jeżeli droga sądowa jest niedopuszczalna
- jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona
- jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo jeżeli powód nie ma zdolności procesowej, a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej powodem zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie
- jeżeli powód cudzoziemiec nie złoży kaucji na zabezpieczenie kosztów, a pozwany wniesie o odrzucenie pozwu
- w razie wniesienia do sądu sprawy objętej zapisem na sąd polubowny, jeżeli pozwany przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy podniesie zarzut zapisu na sąd polubowny
Umorzenie postępowania
- następcza niedopuszczalność drogi sądowej,
- powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew
- wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne
- zawieszone na wniosek spadkobiercy, wskutek niestawiennictwa lub wskutek wskazania złego adresu, jeżeli nie złożono wniosku o podjęcie w ciągu roku od zawieszenia
- po roku od zawieszenia z powodu braku następcy prawnego strony
- po 5 latach od zawieszenia z powodu śmierci strony
Zawieszenie postępowania
- zaprzestanie czynności przez sąd wskutek siły wyższej
Obligatoryjnie:
- śmierć strony lub przedstawiciela ustawowego, utrata przez nich zdolności procesowej, utrata przez stronę zdolności sądowej lub utrata przez przedstawiciela ustawowego charakteru takiego przedstawiciela
- jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie
- jeżeli strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajduje się w miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z siedzibą sądu
jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu, a strona pozbawiona została prawa zarządu masą upadłości, albo ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku powoda
- jeżeli zastępstwo procesowe jest obligatoryjne, a radcę/adwokata skreślili, umarł lub utracił prawo wykonywania zawodu
Fakultatywnie:
- jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego
- jeżeli osoba trzecia wystąpiła przeciwko obu stronom z interwencją główną
- jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniej decyzji organu administracji publicznej,
- jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej
- w razie niestawiennictwa obu stron na rozprawie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, oraz w razie niestawiennictwa powoda, gdy powód nie żądał rozpoznania sprawy w jego nieobecności, a pozwany nie zgłosił wniosku o rozpoznanie sprawy
- jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu
- na wniosek spadkobiercy, jeżeli powód dochodzi przeciwko niemu wykonania obowiązku, należącego do długów spadkowych, a spadkobierca nie złożył jeszcze oświadczenia o przyjęciu spadku i termin do złożenia takiego oświadczenia jeszcze nie upłynął - na zgodny wniosek stron
Rygor natychmiastowej wykonalności
- postanowienie sądu I instancji zaskarżalne zażaleniem
- nakaz zapłaty na podstawie weksla, warrantu, rewersu lub czeku po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia.
Obligatoryjnie
- gdy zasądza alimenty – raty płatne po wniesieniu powództwa oraz przed wniesieniem powództwa, nie więcej niż za 3 miesiące
- zasądza roszczenie uznane przez pozwanego
- wyrok zaoczny
- należności pracownika do jednomiesięcznego wynagrodzenia
- należność z czeku, wekslu, warrantu, dokumentu urzędowego lub prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona oraz gdy uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania
- gdy opóźnienie wykonania wyroku uniemożliwi lub znacznie utrudni wykonanie go w przyszłości lub narazi powoda na szkodę
Wyłączenie sędziego
- w sprawach, gdzie jest stroną lub łączy ją stosunek ze stroną, który oddziaływa na jego prawa i obowiązki
- sprawach małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do IV stopnia i powinowatych bocznych do II stopnia
- przysposobienie, opieka, kuratela
- pełnomocnik lub radca prawny
- w sprawach, w których brał udział w wydawaniu zaskarżonego orzeczenia w niższej instancji
- w sprawach, gdzie był prokuratorem
- w sprawach, gdzie wydawał orzeczenie objęte skargą o wznowienie
- stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności
Podjęcie zawieszonego postępowania
- gdy ustanie przyczyna zawieszenia,
- w razie śmierci strony - z chwilą zgłoszenia się lub wskazania następców prawnych zmarłego albo z chwilą ustanowienia we właściwej drodze kuratora spadku
- w razie utraty zdolności sądowej - z chwilą ustalenia ogólnego następcy prawnego
- w razie braku przedstawiciela ustawowego - z chwilą jego ustanowienia
- gdy rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego postępowania - z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia kończącego to postępowanie; sąd może jednak i przedtem, stosownie do okoliczności, podjąć dalsze postępowanie.
- jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, a strona pozbawiona została prawa zarządu masą upadłości, albo ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku powoda - z chwilą złożenia przez syndyka lub zarządcę oświadczenia w przedmiocie wstąpienia do postępowania.
- gdy postępowanie zostało zawieszone na wniosek spadkobiercy - po złożeniu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku albo po upływie terminu do złożenia takiego oświadczenia
- w wypadku zawieszenia na wniosek obu stron albo wskutek niestawiennictwa - nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od zawieszenia, jeżeli strony we wniosku o zawieszenie nie oznaczyły dłuższego terminu
Kiedy referendarz może wydawać orzeczenia
- postanowienie o kosztach
- ustanowienie lub odmowa ustanowienia pełnomocnika z urzędu
- wezwanie do uzupełnienie braków formalnych
- zarządzenie o zwrocie pisma
- nakaz zapłaty w post. Upominawczym
- europejski nakaz zapłaty
- stwierdzenie prawomocności
Skutki wytoczenie powództwa
Materialnoprawne:
- przerwa biegu przedawnienie
- przerwa biegu zasiedzenia
- możliwość anatocyzmu
- roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców
- powództwo o unieważnienie małżeństwa mogą dochodzić zstępni w razie śmierci małżonka, który je wytoczył
Procesowe:
- utrwalenie właściwości sądu
- utrwalenie jurysdykcji sądów polskich
- badanie pozwu pod względem zachowania warunków formalnych
Nieważność postępowania:
- droga sądowa niedopuszczalna
- res iudicata
- zawiśnięcie sporu
- skład sądu sprzeczny z ustawą
- sędzia wyłączony ex lege bierze udział
- pozbawienie strony możliwości obrony praw
- niewłaściwość sądu rejonowego w sprawie, w której właściwy był okręgowy
Skutki doręczenia pozwu
- obowiązek zawiadomienie o wytoczeniu procesu: właściciela przez użytkownika, sprzedającego przez kupującego, dłużnika przez poręczyciela, wynajmującego przez najemcę
- obowiązek świadczenia temu z wierzycieli solidarnych, który wytoczył powództwo
- nie można wszcząć sprawy między tymi samymi stronami o to samo roszczenie
- pozwany może wytoczyć powództwo wzajemne
- zbycie w toku rzeczy lub prawa nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy
- możliwość przekształceń podmiotowych
Podstawy wznowienia:
- w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona lub orzekał sędzie wyłączony z mocy ustawy, a strona nie mogła się przez uprawomocnieniem orzeczenia domagać wyłączenia
- strona nie miała zdolności sądowej, procesowej lub nie była należycie reprezentowana albo była pozbawiona możliwości działania
- TK orzekł o niezgodności aktu, na którym oparto orzeczenie,
- wyrok oparty został na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na wyroku karnym następnie uchylonym
- wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa
- wykrycie okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, mogących mieć wpływ na wynik sprawy, a strona nie mogła z nich skorzystać w postępowaniu
Legitymacja procesowa:
- bierna
- czynna
- grupowa: dowolna lub łączna
- indywidualna
- zwykła (właściciel, posiadacz)
- nadzwyczajna: bezwzględna (subrogacja – wykonawca testamentu, kurator spadku) lub względna (substytucja – nabywca przedmiotu, interwenient uboczny)
Współuczestnictwo:
- formalne
- materialne
- jednolite
- konieczna
Interwencje:
- główna
- uboczna: samoistna i zwykła
Wyroki:
- wstępny
- orzekający o całości roszczenia
- częściowy
- końcowy
- łączny
- uzupełniający
- zaoczny
- zasądzający
- ustalający
- kształtujący
- konstytutywny
- deklaratywny
- z uznania
- uwzględniający
- oddalający
Zachowanie pozwanego:
1. poddanie się:
- bierne – zaoczność
- czynne – uznanie powóztwa
2. obrona:
- formalna (zarzuty formalne zawieszjące i niweczące, wnioski formalne)
- merytoryczna (bierna – zaprzeczenie, czynna – zarzuty, zawieszające lub niweczące, powództwo wzajemne)
Środki zaskarżenia:
1. zwyczajne:
- dewolutywne (apelacja, zażalenie, odwołanie)
- niedewolutywne (zarzuty, sprzeciwy, skargi)
2. nadzwyczajne:
- kasacja
- skarga o wznowienie
- skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
Przesłanki procesowe:
1. bezwzględne dodatnie:
- dopuszczalność drogi sądowej
- jurysdykcja krajowa
- zdolność sądowa stron
- zdolność procesowa stron lub działanie pełnomocnika procesowego
- należyte umocowanie pełnomocnika
2. bezwzględne ujemne:
- niewłaściwość sądu rejonowego w sprawie, w której właściwy był okręgowy bez względu na wps.
3. względne dodatnie:
- właściwy tryb postępowania
- właściwość sądu
4. względne ujemne:
- zapis na sąd polubowny
- brak kaucji powoda cudzoziemca
Podstawy środków zaskarżenia:
1. apelacja:
- np. naruszenie prawa materialnego
- naruszenia procedury
- błędna ocena dowodów,
- błędne ustalenia faktyczne,
- nieważność postępowania
2. zażalenie:
- jak w apelacji
3. skarga kasacyjna:
- naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie
- naruszenia procedury, jeżeli miało to istotny wpływ na wynik sprawy
4. apelacja w uproszczonym:
- naruszenia procedury, jeżeli mogło mieć to wpływ na wynik sprawy
7
chomikplayboy