Stolarka.doc

Stolarka - czyli sztuka montażu

Przy zabudowie CA często trzeba dorabiać dodatkowe elementy konstrukcyjne. Są to panele boczne, skrzynie basowe, słupki do głośników wysokotonowych czy też elementy ozdobne. Najczęściej do budowy są wykorzystywane płyty MDF, drewno rzadziej natomiast plastik oraz włókna laminowane i żywica epoksydowa. Dlaczego płyty MDF i drewno? Ponieważ posiadają kilka istotnych zalet takich jak łatwość obróbki, duża sztywność, odporność na rezonanse i ogólna dostępność praktycznie dla każdego. Same narzędzia też nie są wymagające, co prawda posługiwanie nimi wymaga trochę wprawy ale dla nawet średniej klasy majsterkowicza nie jest to problem.

Wykonanie każdej zabudowy ma następujące etapy:
- projektowanie
- wykonanie szablonów
- wykonanie elementów składowych
- montaż elementów składowych
- poprawki, drobne przeróbki
- wykończenie

Od pierwszych etapów zależy brzmienie, od ostatniego wygląd. Etap projektowania powinien uwzględnić możliwości wykorzystania pojazdu do zabudowy i oczywiście zalecenia producentów sprzętu CA. Dużo na ten temat jest w dziale o projektowaniu skrzyń do głośników basowych dlatego tu chcę pokazać jak wykonać pozostałe elementy zabudowy.

Przed rozpoczęciem projektowania zalecam najpierw zapoznać się z budową i możliwościami wnętrza pojazdu. Jeżeli zamierzamy montować panele drzwiowe to zdejmijmy najpierw tapicerkę z drzwi i zobaczmy jak są one rozwiązane wewnątrz. Często się zdarza, że akurat w miejscu przez nas wybranym do montażu głośników są elementy konstrukcyjne lub też mechaniczne (podnośnik szyb, belki bezpieczeństwa), które utrudnią lub też uniemożliwią montaż w tym miejscu. Przy odrobinie zdolności mechanicznych można te elementy przesunąć ale nie zawsze jest to możliwe i bezpieczne (nie radzę ruszać belek bezpieczeństwa). Wtedy musimy nanieść poprawki na nasz projekt. Podobnie jest z tylna półką, jak zaplanujemy tam umieszczenie dużych głośników a producent samochodu akurat niewiele poniżej zamontował zbiornik paliwa to też nie mamy miejsca manewru.

Załóżmy, że już mamy gotowy projekt. Teraz trzeba w jakiś sposób sprawdzić czy nasz projekt jest do wykonania. Wiele osób na tym etapie zaczyna już budować elementy konstrukcji przez co naraża się na stratę czasu i koszty - gdy coś nie wyjdzie. Szablony wykonujemy z grubej tektury (taka szara z pudeł), zaznaczając na nich obrys elementów do wycięcia oraz inne istotne rzeczy (miejsca mocowań, zachodzenie na konstrukcję fabryczną). Do wykonania szablonów przydają się fabryczne elementy - łatwo z nich odrysować faktyczny kształt wykonywanego elementu. Po wycięciu szablonów możemy przymierzyć czy nasze elementy toru audio nie kolidują z innymi elementami i stwierdzić czy jesteśmy w stanie wykonać już gotowe elementy np. z płyty MDF. Dlaczego to jest konieczne? Otóż nie wszystkie kształty jesteśmy w stanie wyciąć. Zależy to oczywiście od zdolności osoby wykonującej instalację (strona jest w dużej mierze robiona pod amatorów), możliwości sprzętu (nie każdy ma profesjonalne narzędzia) oraz możliwości materiału (zostawienie krawędzi 1 cm przy otworze 30 cm to raczej ryzykowna konstrukcja). Na etapie szablonów jesteśmy w stanie wielokrotnie zmieniać koncepcje, porównywać różne pomysły (wiele się ich narodzi w trakcie tego) i to praktycznie za darmo. Dlatego uważam ten etap za bardzo istotny.

Gdy już mamy przygotowane szablony możemy przystąpić do wykonywania elementów składowych. To jest najbardziej czasochłonny i kosztochłonny etap. I obowiązuje tu zasada - najpierw myślimy potem robimy. Tutaj nie ma już miejsca na zmiany - jeżeli chcemy coś zmienić to wróćmy na etap szablonów.

Warto tutaj podać jakie narzędzia powinniśmy mieć do dyspozycji:
- wyrzynarka (nie musi być profesjonalna, taką tanią też da się dużo zrobić)
- wiertarka
- wiertła, otwornica
- komplet dobrych wkrętaków (+ wkręty do drewna)
- pilniki
Teraz jeszcze trochę o materiale. Płyta MDF jest dość prosta w obróbce ale ma kilka wad. Pierwszą z nich jest jej duży ciężar właściwy. Należy o tym pamiętać przy wykonywaniu paneli na otwieranych drzwiach aby potem nie opadały na zawiasach. Gdzie kupić taką płytę? W większości składów budowlanych. Małe kawałki (np. pod pierścienie dystansowe na głośniki) często można dostać za "grosze". Od razu ostrzegam, że czasem można kupić kiepskiej jakości płytę, która chłonie wodę i strasznie puchnie - ona się nie nadaje. Czy nadaje się płyta pokryta fornirem z jednej lub obu stron? Tak nadaje się, potem i tak zmatowimy ją i oklejamy.

Docinając elementy na podstawie szablonów należy zwrócić uwagę czy szablony są wykonywane na zewnętrzny czy wewnętrzny obrys (tektura jest płaska - płyta już ma odpowiednią grubość). Szczególnie istotne jest to przy budowaniu elementów zamkniętych (skrzynia pod głośnik niskotonowy), tak aby powstała nam konstrukcja co się ją da zmontować. Miejsca łączeń warto ściąć pod takim kątem aby jak największa powierzchnia się stykała ze sobą (przygotowanie do klejenia). Każdy element po wycięciu przymierzamy do miejsca zamontowania lub tez do drugiego elementu z którym będzie połączony. Miejsca po głośniki wycinamy pamiętając o pozostawieniu małego luzu na materiał wykończeniowy (musi zachodzić pod spód aby się nie rozłaził). Osoby czujące się na siłach mogą podfrezować otwory na głośniki, tak aby głośnik po zamontowaniu był umieszczony na płasko z przodem konstrukcji.