Czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży w Domu Dziecka w Solcu nad Wisłą.odt

Czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży w

Domu Dziecka w Solcu nad Wisłą

                                                                                                                              Opracowała:

                                                                                                                              Agata Wyka

Kielce 2011

Spis Treści

              Wstęp

              1.Teoretyczne podstawy czytelnictwa

              1.1Terminologia

              2.Analiza Ankiety „Czytelnik”

              2.1 Wnioski

              Bibliografia

              Kwestionariusz ankiety 

"Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa

jaką sobie ludzkość wymyśliła"

Wisława Szymborska

Wstęp

              Czytanie jest jednym z najważniejszych elementów rozwoju człowieka. Sztuka czytania staje się bardzo cenną wartością w życiu współczesnego człowieka. Czytanie to narzędzie samokształcenia, to pomoc w zdobywaniu i uzupełnianiu wiedzy o świecie, budzenie nowych zainteresowań. Towarzyszy mu często wzbogacanie i pogłębianie przeżyć estetycznych i moralnych .

              Aby czytanie stało się nie tylko zabawą a także przyjemnością, dziecku muszą pomagać dorośli. Pasję czytania trzeba rozwijać w dzieciństwie czytając dzieciom na głos. Brak pierwszych kontaktów dzieci ze słowem drukowanym odbija się na całym ich dalszym rozwoju, będzie to trudny, a niekiedy niemożliwy okres do odrobienia. Ten pierwszy kontakt następuje w domu rodzinnym. Dzieci zdradzone przez rodziców i instytucje, które powinny je mądrze i troskliwie wprowadzić w świat, pozbawione są zasobów duchowych, intelektualnych i moralnych są zdane wyłącznie na siebie. To  dom rodzinny powinien wspomagać czytelnictwo.

Osoby które ominął ten wstępny etap zaprzyjaźniania się z drukiem i pierwsze książki spotykają dopiero w szkole, tracą pewien ważny etap w życiu intelektualnym, omijają ich pewne lektury, wierszyki i bajki do których zapewne już nigdy nie dotrą. 

Nauczyciele, szkoła i biblioteka to drugi, profesjonalny krąg osób odpowiedzialnych za edukacje czytelniczą i to on powinien  wspomagać również rozwój czytelnictwa. Szkoła odgrywa tu ważną role  musi wykształcić techniczną umiejętność czytania oraz przekazać uczniom teksty literackie, które tworzą kanon będący źródłem wiedzy o przeszłości i kulturze narodowej.

Odrębnym tematem jest dobór lektur szkolnych - utrwala się pogląd, że dzieci nienawidzą lektur. Zarysował się wyraźny podział na szkolne lektury obowiązkowe
i te, które są wynikiem zainteresowań. Reforma systemu edukacji daje możliwość indywidualnego doboru lektur omawianych z uczniami na lekcjach.

W dzieciństwie książka sprawia przyjemność, jest zabawą, zwłaszcza czytana na głos przez domowników, później stanowi rozrywkę, możliwość spędzania czasu. Oczywiście pod warunkiem, że dziecko opanowało bez większych trudności umiejętność czytania i rozumie to co czyta. A to jest zadanie dla nauczycieli nauczania początkowego, a później polonistów.

              Najpewniejszym sposobem zdobycia mistrzostwa w czytaniu jest jego częste praktykowanie. Najistotniejsze jest budowanie w uczniu przekonania, że czytanie ma sens, że jest pożyteczne i przyjemne.

Suma indywidualnych czytań tworzy proces nazywany czytelnictwem. Czytelnictwo jest traktowane jako miernik poziomu kulturalnego kraju, a czytelnictwo dzieci i młodzieży jest ważnym elementem kultury współczesnej. Badacze czytelnictwa próbują z różnych obserwacji świata publikacji i ludzi z niego korzystających skonstruować uogólnienia badawcze. Są one przydatne przy ocenie roli społecznej całego procesu, ocenie wszelkich działań związanych z czytaniem.

Zmienność otaczającej nas rzeczywistości, zderzenie kultury tradycyjnej, przekazywanej w rodzinie, z kultura masową, wolny rynek książki, bogata oferta różnych dóbr, konsumpcyjny model życia - to część z czynników, które wpływają na czytelnictwo całego społeczeństwa i utrudniają wykształcenie nawyków czytelniczych u dzieci.

W tej pracy podjęłam próbę analizy - w zakresie zagadnień dotyczących czytelnictwa uczniów wychowanków Domu dziecka w Solcu nad Wisłą.

I. Teoretyczne Podstawy Czytelnictwa

1.1              Terminologia

              Przedstawię definicję terminów i pojęć najczęściej stosowanych w zakresie wiedzy o czytelnictwie.  Termin czytanie- czytać odnosi się do czynności czytania, określa formę kontaktu człowieka  ze słowem pisanym i występuje w trzech znaczeniach. 

W rozumieniu psychofizycznym - czytać - to rozpoznawać litery i łączyć je w wyrazy lub większe jednostki znaczeniowe, kojarząc ich sens. W znaczeniu psychologicznym czytanie to zapoznawanie się z treścią pisma i rozumienie myśli zawartych w tekście oraz przekład tych treści na własne kategorie rozumowania. W tym znaczeniu czytanie uważa się za proces twórczy obejmujący wszystkie procesy myślowe w trakcie interpretacji pojęć przekazywanych w formie pisemnej. W ujęciu socjalno-kulturowym czytanie jest szczególną formą zachowania się, polegającą na twórczym uczestnictwie w pisemnej postaci komunikacji społecznej.

              „Czytelnik”, to ten kto czyta, a więc bezpośredni odbiorca tekstu pisemnego. Wszyscy czytelnicy rekrutujący się z danej społeczności, czyli część populacji czytająca teksty drukowane, stanowi publiczność czytelniczą. Granica publiczności czytelniczej wyznacza społeczny zasięg czytelnictwa i określa liczbę podziału na czytających i nieczytających .

W ostatnich latach pojawiło się jeszcze pojęcie kultury czytelniczej przez którą można rozumieć zbiór norm społecznej recepcji tekstów piśmienniczych oraz poziom produkcji i rozpowszechniania tekstów drukowanych.

Czytelnictwo to proces społecznej komunikacji w którym książki i czasopisma  stanowią narzędzie przenoszenia kultury za pomocą symboli. Czytelnictwo stanowi również jedną z form uczestnictwa kulturalnego jest także fundamentem współczesnego życia i potrzeba wielu ludzi.

Analiza Ankiety „Czytelnik”

              Badania czytelnicze przeprowadzone zostały w Domu Dziecka w Solcu nad Wisłą 27 grudnia 2010roku. Ich celem było poznanie zainteresowań czytelniczych wychowanków placówki oraz sprawdzenie w jakim stopniu biblioteka szkolna umożliwia im ich rozwijanie i pogłębianie wiedzy.
              Ankietę wypełniło 10  wychowanków, w tym  6 dziewczynek, (60%) i 4 chłopców,(40%). Ankietowani odpowiadali na 18 pytań . Pierwsze dwa z nich dotyczyły płci i wieku.

Pytanie 1.

Pytanie 2.Wiek ankietowanych

              Odpowiadając na pytanie trzecie ,, Jak spędzasz czas wolny” ankietowani udzielili łącznie 13 odpowiedzi, co stanowi 100%.                                                                                                             Najwięcej bo aż 47% ankietowanych poświęca go na oglądanie telewizji, 13% na gry na komputerze. Czas wolny wypełnia uprawianiem sportu 27% badanych natomiast tylko 13% poświęca go na czytanie książek.

              Na pytanie  ,,Czy czytasz książki" twierdząco odpowiedziało 55% ogółu badanych (przeważające odpowiedzi dziewcząt).                                                                                                 

              Natomiast na kolejne pytanie ,,Jeżeli tak, to dlaczego czytasz?" odpowiedzi udzieliły osoby nawet te, które deklarowały wcześniej, że ich nie czytają.  42% badanych czyta bo lubi, 17% z konieczności a na ,,inne przyczyny" wskazało 25 % badanych. Nie odpowiedziało 17% ankietowanych.

                            Na pytanie „Jak często czytasz książki?” 33%  ankietowanych wskazało- kilka razy w roku.. 22% badanych wybrało- codziennie. Po 11% uzyskały odpowiedzi: raz w tygodni, raz w miesiącu, rzadziej.  11% nie udzieliło odpowiedzi na zadane pytanie.